Katalog

yaşar seyman’dan ‘Gönül Gördü dil söyledi’ Jorge Luis Borges 30 yaşında kör olmuştur, Veysel’se 7 ya- Pir Sultan’dan Hatayi’ye, Ya- HİDAYET KARAKUŞ şında geçirdiği çiçek hastalığı nedeniyle. Yaşar Seyman, bu şar Kemal’den İsmail Hakkı iki güzel ozanı düşsel olarak buluşturur, söyleştirir. Kendi Tonguç’a, Ruhi Su’ya, Ümit ‘UZUn İnCe Bİr yOLUn’ yOLCUsU! körlüğünü anlattığı “Bir Kör” şiirinde Borges şöyle der: Yaşar’a, Dostoyevski’ye ni- Âşık Veysel’i (1894 / 1973) herkes bilir de ne kadar bilir? “Ne zaman aynadaki yüze baksam,/ bilmiyorum hangi yüz ce ustanın ayak izleriyle bu- Nasıl bilir? Onun dünyasını ne kadar anlamıştır? Büyük oza- luşur söyledikleri Veysel’in. bana bakıyor;/ bilmiyorum hangi yaşlı yüz sessizce/ ve bezgin nın yaşamına yolculuk yapan Yaşar Seyman, Gönül Gördü Dil bir öfkeyle kendi imgesini arıyor./ Karanlığımda yavaşça gö- Âşık Veysel’se önce Söyledi (Bilgi Yayınevi) adlı kitabında bunun yanıtını arıyor. rünmeyen çizgilerimi/ araştırıyorum ellerimle…” ozanlar diyarındaki Onunla birlikte halk ozanlarının dilimize, duygu dünyamıza, yaşamında, âşıklar meclisinde, “Körlere karanlık yasaktır. Ben ışıldayan bir sisin ortasın- düşün dünyamıza kazandırdıklarını, onların seslerinin Sivas’tan da yaşıyorum” der birinde. Kütüphane müdürlüğündeki başa- muhabbet kültürünün egemen olduğu masalarda, köy Ankara’ya, oradan Köy Enstitülerine, Avrupa’ya, Amerika’ya rısı ülke sınırlarını aşar. odalarında, Köy Enstitülerinde çoğalır durmadan. uzanan yankılarını görüyor, öğreniyor, coşkuyla anlatıyor. Öyle ki Umberto Eco, Gülün Adı romanında “Kör Kütüpha- Türkülerle, deyişlerle, yaşamın kırgınlıklarıyla süren bir ya- Çamş IHILI aLİ aĞa’dan TeCer ’e sana T neci” yaparak dünyaya sunar. Yine Borges’in “Ben cenneti hep şam… Âşık Veysel’in söylencelere dönüşen yaşamındaki ger- yOLCULUĞUnda ad Im ad Im VeyseL! bir çeşit kütüphane olarak bellemişimdir” sözü çok çarpıcıdır. çekleri tanıklarıyla yazıyor. Veysel’le birlikte “uzun ince bir Yaşar Seyman kitabı yazma amacını şöyle açıklar: “Âşık Âşık Veysel de ameliyat olup gözlerinin açılmasını isteyen- yolun” yolcusu oluyor. Veysel’i köksüz sunmak, beslendiği kaynakları görmeden leri geri çevirir: “Benim bunca yıl kendime göre düşünüp kur- Âşık Veysel’in özellikle Köy Enstitülerindeki saz öğretmen- gelmek genç kuşaklara büyük haksızlıktır. Bu kitaplar duğum bir dünya var; ben onu görmeden hayal edip yaratmı- liği öğrencilerinin köylere dağılmasıyla türküleri de bütün tarihçilere ışık tutsun…” şım. Dışarıdaki dünyaya benzer mi benzemez mi bilmem ama Anadolu’ya yayılır. Atatürk’le görüşmek için Ankara’lara ge- Gerçekten baştan sona ilk saz ustası Çamşıhılı Ali Ağa’dan gözlerim açılacak olursa benim dünyam yitip gider.” lir ama bir türlü görüşemez. Büyük önderi ölümünden sonra Tecer’e uzanan sanat yolculuğunda onun ortaya çıkışı adım Ameliyat konusunda ısrar edenlere hep aynı yanıtı verir, yazdığı şiirle anar, onunla yetinmek zorunda kalır. adım anlatılır kitapta. sonra da şu şiiri yazar: “Bir küçük dünyam var içimde benim/ Seyman’ın büyük bir emekle, coşkuyla yazdığı bu kitapta İKİ KÖr OZan In dÜşse L BULUşmas I: Mihnetim ziynetim bana kâfidir/ Görenler dar görür geniştir beni en çok etkileyen, okuduğumda burnumun direğini sızla- VeyseL Ve BOr Ges! bana/ Sohbetim ülfetim bana kâfidir.” tan bir anıyla bu yazıyı bitireceğim: Yine de onu keşfedenin Ahmet Kutsi Tecer olduğunu belirt- Âşık Veysel’le ilgili, halk ozanlarıyla ilgili pek çok insan az çok İlk eşi Esma, büyük aşkıdır Veysel’in. Ama o, evdeki mek gerekir. Halka, halk kültürüne değer veren Cumhuriye- bir şey bilir. Yine de bu güzel âşığın gerçek bir yaşamöyküsünü yanaşmayla kaçar. Veysel büyük acılar çeker. Sonra tin bu değerli halk öğretmeni, âşıklar bayramları düzenleyerek Yaşar Seyman tanıklarıyla Gönül Gördü Dil Söyledi’yle yazar. Gülizar’la evlenir Veysel. Bir gün bakkalda otururken Esma halk ozanlarını toprak altında yatan elmas gibi bulur, bir ara- Tüm bunlar hoştur, güzeldir, büyük bir coşkuyla halkın oza- gelir. İçeride Veysel’i görünce girmez. Veysel, bakkala ya getirir. Türkçenin Anadolu’daki bu engin yürekli ozanları- nı Âşık Veysel anlatılmıştır ama onun evrensel duyarlığının “İyisinden ver” der. Bakkal, Esma gidince sorar: “Nasıl nı Cumhuriyetin kültür değerlerinin içine katar. benzerini Borges’le buluşturmuştur Yaşar Seyman. bildin Esma’nın geldiğini?” Yanıt iç burkar: “Kokusundan”. Veysel’in körlüğünün öyküsü bir başka ozanla da benzeşir. Borges kitaplarıyla kendi körlüğünü de dünyayı da ışıtmayı sürdü- Arjantinli yazar, şair Jorge Luis Borges’le de insanlık düzle- rür. Beş dil bilir. Yalnız Borges’le mi buluşturur Seyman, Veysel’i? Gönül Gördü dil söyledi / yaşar seyman / Bilgi minde buluşur Âşık Veysel. Öyle geniş bir dünya çizer ki Taha Hüseyin’den, Amin Maalouf’a, yayınevi / 200 s. / 2025. Tanımlar ve sözcükleriniz: G. “Çocuklar, Saklambaç, A. Yıl dönümü. ………. yerine Savaş oyunu oynuyor, KIp BULMACA — — — — — — — — — — — — Kovalıyor, 6 20 30 56 16 70 80 27 15 9 23 68 Yakalıyor Hazırlayan: MUSTAFA BAŞARAN trbulmaca@ gmail.com Ve öldürüyorlar.” B. Şekerleme, badem, fıstık, kabak (Cahit Zarifoğlu) çekirdeği gibi şeyler. — — — — — — — — — — — — — — — — 34 72 52 25 55 33 7 2 11 31 69 32 83 28 22 35 H. “Seni bende, beni sende arıyorlar, C. “O zamanlar ben, Beni ………., seni benden tanıyorlar, ………. gibi bir çocuktum, Bir birim gibiyiz tümünün gözünde, Liseye yeni başlamıştım. Yarım’larımızı bütün sanıyorlar.” Onun, saçlarını geriye savurup (Özdemir Asaf) Çapkınca gülümsemesinden — — — — — — hoşlanmıştım.” 21 12 44 82 29 81 (Yusuf Hayaloğlu) — — — — — — I. “Dönersen ………. çalarsın 37 38 60 66 49 63 Yol uzun, su karanlık Otur bir çardak altına D. “Jules Verne’nin bir kitabı. Bırak biraz yağmur yağsın.” (Amerikan iç savaşının sonlarına doğru; (Oruç Aruoba) Kuzeyli General Ulysses Grant, güneydeki — — — — — Richmond kentini kuşatmıştı. Richmond 53 67 24 43 61 Valisi, Güneyli komutan General Lee’den yardım isteyecek askeri için bir balon J. Çıplak resim. hazırlatmıştı. İşte bu balon, Kuzeyli birkaç tutsağın kaçış umudu olacaktı. Alıntıdır.) — — 10 14 — — — — — — — — — — 71 79 50 40 17 42 36 45 19 59 1841 ÇÖZÜM: A. SEMAZEN, B. E. Nakış yapma işi. OSMANİYE, C. PARADİGMA, D. HAFİYE, E. İĞRENME, F. EVHAMSIZ, — — — — — — — — — — Önce aşağıda tanımları verilen sözcükleri bulmaya çalışın ve her bir harfi bir yatay çizgi üzerine G. LABİRENTİ, H. ARABESK, I. 8 18 41 65 46 58 62 76 51 78 gelecek biçimde yazın. Sonra çizgilerin altlarındaki sayılara göre bu harfleri bulmacadaki aynı RÜTBESİZ, J. KÖŞKÜ. sayılı karelere aktarın (Kara kareler iki sözcük arasını gösterir. Bir satırın sonunda kara kare Metin: “Kalbimi söküp üzerine basması F. Evrensel. yoksa bu, sözcüğün alttaki satırın başına sarktığını gösterir). Bulmaca tamamlanınca, sorulan için bir şans daha vermeyeceğim tanımların karşılığı olan sözcüklerin ilk harfleri yukarıdan aşağıya doğru Ay Çarpması adlı kitabın — — — — — — — — — Geçen sefer zar zor hayatta kaldım.” yazarının adını oluşturacak; bulmaca karelerindeyse aynı kitaptan bir metin ortaya çıkacaktır. 47 3 26 5 48 74 54 4 64 (Sophie Lark) Geriye kalan harfleri de siz tahmin ederek metni oluşturun. 5 Haziran 2025 15 ta