Katalog

REFET ÖZKAN’DAN ‘FAKİR VE REFET KİTABI’ Devrimci öğretmenlerin savaşımı Özkan kitabında, iki devrimci öğretmen olarak kendinin ve Fakir Baykurt’un savaşımlarını, dostluklarını anıları ve belgeleriyle gözler önüne seriyor. Bunu yaparken 1940’lardan günümüze eğitimimizdeki ilerlemeleri, gerilemeleri de kayıt altına alıyor. HASAN AKARSU E ğitimci, yazar Refet Özkan, 1931 DenizliHonaz doğumlu olup IspartaGönen Köy Enstitüsü’nü 1948’de bitirir. Yine eğitimci, yazar Fakir Baykurt’la aynı dönem, aynı okulda okurlar. Okul yıllarında ve sonraki öğretmenlik yıllarında devrimci öğretmenlerin savaşımına öncülük ederler. Refet Özkan, Fakir ve Refet isimli kitabında, kendisinin ve arkadaşı Fakir Baykurt’un savaşımlarını anıları ve belgeleriyle gözler önüne serer. 1940’lardan günümüze değin eğitimimizdeki ilerlemeleri, gerilemeleri kayıt altına alır. Fakir Baykurt’un yaşam öyküsünü ayrıntılarıyla anlatan Refet Özkan; çocukluğunu, okul yıllarını, öğretmenliğini, örgütçülüğünü, emekli olunca Almanya’da yaptığı çalışmalarını anılarla, mektuplarla, tanıklarla yansıtır. Böylelikle Köy Enstitüleri’nin kurucuları Hasan Âli Yücel ve İsmail Hakkı Tonguç’u çalışmalarıyla bir kez daha yüceltir. Tonguç’un o yıllardaki şu sözleri kararlılıklarını ne güzel yansıtır: “…Kanımızı ve iliklerimizi isteyerek köyün içine akıtmadıkça kırk bin köyün kenarına münevver insanın mezar taşı dikilmedikçe, bu köyün sırlarını anlayamayız. Onunla kucak kucağa, nefes nefese gelmek lâzımdır” Fakir Baykurt ve Refet Özkan da diğer ülküdaşları bu yolda yürümeye yemin ederler. Eğitim alanında kendilerini yetiştirirken sanat olaylarını izleyip yazmayı da sürdürürler. Çalışmalarını imeceyle yürütürler. Yurdun her yerini gezip tanıyıp halkı yüceltmek gerektiğine inanırlar. Gazi Eğitim Enstitüsü’nde okuyup kendilerini geliştirirler. Öğretmenlik yıllarında baskıcı düzene karşı örgütlenmek gerektiğini bilerek önce Köy Öğretmenleri Derneği’ni kurarlar, Gayret dergisini çıkarırlar. Türkiye Köy Öğretmen Dernekleri’nden, öğretmen örgütlenmesinde Türkiye Öğretmenler Sendikası’na (TÖS) giden yolda uğraş verirler (08 Temmuz 1965). Fakir Baykurt, Genel Başkan seçilir. Yanlarında İsmail Sefa Güner, Veli Demiröz, Talip Apaydın, Dursun Kut, Dursun Akçam, Hayrettin Uysal, Mehmet Başaran vb. adlar vardır. “Devrim için eğitim” savaşımı zorludur. 8 Temmuz 1969’da Kayseri Alemdar Sineması’nda TÖDMF’nin TÖS’e devri yapılacağı sırada gericiler saldırıp öğretmenleri yakmaya çalışır. 10 Aralık 1969’da TÖS, öğretmenlere tüm yurtta boykot çağrısı yapar. 1518 Aralık 1969’da yapılan boykot büyük ses getirir. Öğretmenin yalvarmayacağı, boyun eğmeyeceği, el açmayacağı, horlanmayacağı açıklanır. Tüm öğretmenler halkla yan yana, can cana bir savaşım içinde olmayı hedef seçer. DİKENLERİN ARASINDAN... Devrimci öğretmenler bu savaşımlarından dolayı 12 Mart ve 12 Eylül darbelerinde çok acı çekerler. Özkan, anılarında cezaevi yıllarını belgelerle, mektuplarla yansıtır. Kendisi de Baykurt da genç emekli olurlar. Fakir Baykurt, 12 Eylül darbesinde Almanya’dadır, yirmi yıl kalır ve orada 10 Ekim 1999’da pankreas kanserinden yaşamını yitirir. Almanya’daki yıllarında da oradaki işçilerimizin yaşantısını yansıtır öykülerinde, romanlarında. O, “dikenlerin arasından çıkıp gelen bir yazardır”. Gericileri bir gün yeneceğimize inanarak göçer dünyadan. Refet Özkan, Fakir Baykurt’la dostluklarını, çalışmalarını, arkadaş çevresiyle birlikte, belgelerle ortaya koyarken devrimci öğretmen savaşımını ve onun sanat çalışmalarını da başarıyla yansıtır. n Fakir ve Refet Kitabı / Refet Özkan / Ege Reklam Basım Sanatları / 272 s. / 2020. ‘ATATÜRK İNÖNÜ İLİŞKİLERİ’ Başından sonuna kadar... B iri Mustafa Kemal diğeri Mustafa İsmet... İki Mustafa Türkiye Cumhuriyeti’nin kaderine yön verdi. Gerek harp gerek barış zamanı hep birlikte yol aldılar. Ta son döneme kadar... Günü geldi yolları ayrıldı. İşte bu ayrılık Atatürk ve İnönü düşmanlarına bir malzeme oldu. Cumhuriyet düşmanları bunu kullanarak dayanaksız ve asılsız iddialarda bulundu. Bunlara bir cevap vermek şarttı! Nazmi Kal, Atatürk İnönü İlişkileri / İlk Beraberlikten Sonuna Kadar kitabını da bu duyguyla kaleme almış. Kitabında, o günün olaylarını Atatürk’ün en yakınında bulunmuş İnönü’den Bayar’a, Sabiha Gökçen’den Afet İnan’a, yaverlerinden özel kalem müdürlerine kadar onlarca kişi ile konuşmuş, dönemin bakanlarının, paşalarının, milletvekillerinin anılarını okumuş bir kişi olarak sessiz kalamayacağını vurguluyor Nazmi Kal. “Bildiğim bu gerçekleri yazmamak tarihe ve özellikle İnönü Savaşlarının Kahramanı, Lozan’ın yaratıcısı, büyük devlet adamı İsmet İnönü’ye en azından saygısızlık olacaktı” diyor. Objektif bir yaklaşımla kaleme aldığı çalışmasında, yakın tarihimize ilişkin karanlıkta kalmış pek çok konuyu belgeler ve tanıkların ifadeleriyle aktarıyor. n Atatürkİnönü İlişkileri / İlk Beraberlikten Sonuna Kadar / Nazmi Kal / Nazmi Kal Yayınları / 272 s. / 2020. NAZMİ KAL 8 12 Kasım 2020 ‘NEDEN BAŞARAMIYORUZ? Demokratik bir Türkiye için... ‘‘D emokrasi herkese gereklidir, buna inanan tüm bireylere iş düşüyor. Neden başaramıyoruz? Çünkü kuvvetler ayrılığı yaşama geçirilemiyor, yargı bağımsız değil! Bugün yaşadığımız sorunların temelinde, çağdaş demokrasinin olmazsa olmazı kuvvetler ayrılığının tam gerçekleştirilememesi vardır.” Neden Başaramıyoruz Demokratik Bir Türkiye isimli yeni incelemesinde böyle diyor Kaya Erdem. Demokrasinin gerçek anlamı ve tanımıyla içselleştirilmesinin önemini yakın tarihi toplumsal ve siyasal gerçekler ışığında ortaya koyuyor. Kuvvetler ayrılığının tam gerçekleşmesi için Meclis’in iktidarı denetleyebilmesi, düşünceyi yayma ve örgütlenme özgürlüğü yanında yargının bağımsız ve tarafsız, yerel yönetimlerde özerklik, siyasi partilerde iç demokrasi olması gerekli olduğunun altını çiziyor. Ve tüm bunlar sağlandıktan sonra, ülkemizin önündeki bütün engeller kalkacağını, bugün yaşadığımız sorunlarla karşılaşmayıp özgürlük içinde yaşanabileceğini vurguluyor. n Neden Başaramıyoruz Demokratik Bir Türkiye / Kaya Erdem / Doğan Kitap / 112 s. / 2020.