Katalog

2 SAYFA 16 NİSAN 2013 SALI GEZİ lympos için Azra Erhat, “Olympos Yunanca bir kelime değildir. Bu adın kaynağı ve anlamı büsbütün açıklanmamışsa da, eski Anadolu dillerinden geldiği ve genellikle 'yüksek dağ' anlamında kullanıldığı anlaşılmaktadır. Dorukları gökte bulutlara karışan ulu dağların tanrılara konut olduğu inancı, Yunan'a Sümer'den gelmiş olabilir” der. Eskiden de bugün de Ege Denizi'nin doğusunda ve batısında Olympos Dağları'ndan söz edilir. Batı dünyasının çok iyi bildiği Teselya'daki Olympos gerçekten çok görkemli bir dağ olsa gerek: 2 bin 900 metre yükseklikteki bu dağı, ben de rastlantı olarak yağmurlu bir gecede salt dikey değil, yatay olarak da çakan yıldırımları ve şimşekleriyle gözledim. Bu olağanüstülük insanlara yüzyıllarca binyıllarca ‘güçlü tanrıların otağı’ dedirtmiş. O BİZİM SÜLEYMAN DİNGİL DEĞERLERİMİZ OlymposÇıralıKhimaira Rehber ve Orman Yüksek Mühendisi Kent Rehberi Gişelerde bu hafta Antalya Cinemaximum Sinemaları 0242 230 14 14 Teleferikle çıkılıyor G.I. Joe: Misilleme 11:30 14:00 16:30, G.I. Joe: Misilleme 19:00 21:30, Selam 12:00 14:30 17:00 19:30 22:00, Göçebe 11:00 13:30 16:15 19:00 21:45, ElCin 11:30 14:00 16:30 19:00 21:30, Croodlar 12:00 14:15 16:30 18:45, Croodlar 21:00, Korkunç Bir Film 5 12:00 14:00 16:00 18:00 20:00 22:00 0:00, Karlar Kraliçesi 11:30 13:30 15:30 17:30 19:30, Aşk Kırmızı 21:30 Antalya Megapol Sinemaları 0.242.237 01 31 Dev Avcısı Jack 11:30 14:00 16:30 19:00 21:30, Çanakkale: Yolun Sonu 11:45 14:15 16:45 19:15 21:45, Suç Çetesi 12:00 14:30 17:00 19:30 22:00, Romantik Komedi 2: Bekarlığa Veda 11:15 13:45 16:15 18:45 21:15 Antalya Plaza Sinemaları 0.242.312 62 96 Dev Avcısı Jack 11:30 14:00 16:30 19:00 21:30, Çanakkale: Yolun Sonu 11:45 14:15 16:45 19:15 21:45, Suç Çetesi 12:00 14:30 17:00 19:30 22:00, Romantik Komedi 2: Bekarlığa Veda 11:15 13:45 16:15 18:45 21:15, Eve Dönüş:Sarıkamış 10:00, Sabit Kanca 12:00 14:00 16:00 18:00 20:00 22:00 0:00 DEEPO Sinemaları 0242 340 62 00 Dev Avcısı Jack 11:30 14:00 16:30 19:00 21:30, Çanakkale: Yolun Sonu 11:45 14:15 16:45 19:15 21:45, Mutlu Aile Defter 11:00 13:00 15:00 17:00 19:00 21:00, Bekarlığa Veda 11:00 13:20 15:40 18:00 20:20 22:40, Oyun Bozan 11:10 13:20 15:30 17:40 19:50, Hansel ve Gretel: Cadı Avcılar 22:00, Hükümet Kadın 11:15 13:45 16:15 18:45 21:15 Afyon Cinemovie Sinemaları 0 272 215 99 10 Oblıvıon 11:30 13:45 16:15 18:45 21:15, Selam 11:30 13:45 16:00 18:30 21:00, El Cin 12:30 14:45 17:00 19:15 21:30, Croodlar 11:4514:00 16:15 18:30 20:45, Aşk Kırmızı 12:15 14:30 16:45 19:00 21:25, G.I.Joe: Misilleme 12:00 14:15 16:30 18:45, G.I.Joe: Misilleme 21:00, Şeytanın Ormanı 11:35 13:35 15:35 17:35 19:35 21:35, Sabit Kanca 11:30 13:30 15:30 17:30 19:30 21:30, Çanakkale Yolun Sonu 11:35 13:50 16:20 18:50 21:20 Burdur Oscar Sinemaları 0.248 233 19 66 Çanakkale Yolun Sonu 11:3013:45 16:00 18:15 20:30, Kahraman Maymun Marco Macaco 12:15 14:15 16:15 18:15 20:30, Kelebeğin Rüyası 11:00 14:00 17:00 20:00, Sabit Kanca 12:00 14:00 16:00 18:00 20:30 Güzellik yarışması Halikarnas Balıkçısı, Batı Anadolu'da 20 kadar Oliympos Dağı'ndan sözeder. Bursa Uludağ, Kaz Dağı (İda Dağı), Antalya Olympos Dağı (Tahtalı Dağı) v.s. İnsanlık tarihinde Homeros'un İlyada Destanı batı dünyasının ezbere bildiği, doğu dünyasının ise hemen hemen hiç bilmediği Troya Savaşı ve mitolojisi Kaz Dağı civarında Çanakkale'de geçer. Troya Savaşı'nı tanrılar Kaz Dağı'ndan yönetir. Mitolojide ilk güzellik yarışması Troya Kralı Priamos'un oğlu Paris'in hakemliğinde Kaz Dağı'nda (İda Dağı) olmuştur. Bizim Antalya Olympos (Tahtalı) Dağı'nda mitolojide tanrıların yaşadığını, hükmettiğini varsayarak kimi anlatımlara gözatabiliriz: En büyük tanrı Zeus'un karısı Hera bir keresinde Hephahistos'a hamiledir. Bir anlatıma göre çocuk Zeus'tan değildir. Mitolojide Hera'nın Zeus'u aldattığına rastlanmaz. Ama Zeus, tanrıçalarla ölümlülerle yatar, kalkar. Hera'yı hep aldatır. Dionysos'un annesi Semele ile Helena'nın annesi Leda ile, Apollon ve Artemis'in anneleri Leto ile vb. Hera, Hephahistos'u istemeye istemeye doğurur. Fakat çocuk çirkin mi çirkindir. Hera onu Olympos (Tahtalı) Dağı'ndan fırlatır, atar. Hephahistos yuvarlana yuvarlana Çıralı'nın oralarda denize yakın bir yere yığılır, kalır. Akhilleus'un annesi Thetis Hephahistos'a rastlar ve ona bir ana gibi bakar, besler, büyütür. Hephahistos demirci tanrı olur. Çıralı'daki ateşlerin üzerine demirci dükkanlarını oturtur; bu bir yakıştırmadır. Gerçi bir zamanlar orada bir Hephahistos Tapınağı vardı, sonra onun yerine Hristiyanlık döneminde bugün kalıntılarını gördüğümüz kilise yapıldı. Homeros'taki anlatımlar T roya Savaşı'ndaki mitolojiye dönerek, Kimaira'nın halk dilindeki Yanartaş, Çıralı dediği yere gelip, Homeros'un İlyada Destanı'ndaki kimi anlatımlarla bir bağlantı yakıştırma kuralım dersek, şu mısraları Homeros'tan dinleyebiliriz: İlyada Destanı'nda Hektor Akhilleus'un can arkadaşı Patroklos'u öldürür. Onun tanrısal giysilerini alır, kendine mal eder. Bu giysiler, Thetiste Peleus'un düğününde tanrılar tarafından Peleus'a düğün hediyesi olarak verilmiştir. Bunlar, Troya Savaşı'nda Akhielleus'un savaş giysileri iken Patroklos bunları giyinmiş, Hektorla savaşmaya gitmiştir. Bu giysilerin ölümsüzlük özellikleri olmasına karşın Hektor Patroklos'u bu giysiler içinde öldürmüş ve zırhı almıştır. Thetis oğlu Akhilleus Hektor'la savaşırsa bu savaşı kesinlikle kaybedeceği endişesine düşer. Bunun üzerine Çıralı'ya gelir, Hephahistos'a yalvarır. İlyada Destanı Sayfa 424: 'Gümüş ayaklı Thetis, Hephahistos'un evine vardı... Hephahistos'u körükleri arasında çalışır buldu.” Sayfa 427: 'İşte dizlerine sarıldım, yalvarıyorum şimdi sana, kısa ömürlü oğluma bir kalkan, bir tolga ver, bir zırh yap ona, iyi uyan topuklular, güzel dizlikler, Troyalılar elinden can veren dostu hepsinden etti onu. Çok ünlü topal (Hephanistos) karşılık verdi ona, dedi ki, “Güven bana dert edinme bunları kendine” Körükler başladı ocağından içinden üfürmeye, 20 taneydiler, solukları türlü ısıdaydı, soluklar demirci tanrının buyruğunda.” Sayfa 432: “Bitince bu kocaman güçlü kalkan bir zırh yaptı ateşin ışıltısından daha parlak. Sonra sağlam bir dolga yaptı şakaklarına tıpatıp uyacak.... Bitirince bütün silahları ünlü topal aldı götürdü Thetis'in önüne bıraktı. Akhilleus'un anası bir çaylak gibi atıldı karlı Olympos'tan ışıldayan parlak silahları ulaştırdı, oğluna.” lympos'ta tanrıların, tanrıçaların sarayları, eğlenceleri, şölenleri vardı bir zamanlar insanoğlunun kafasında. Şimdi teleferikle Tahtalı Dağı'nın Olympos'un tepesine, aşağılarda her mevsimde rengarenk maki bitkilerini, yukarılarda mavi ve yeşil renkte sedir ormanlarını izleyerek çıkıyoruz. Dünyanın hiçbir yerinde sahile 10 kilometre uzaklıkta 2 bin 365 metre yükseklikte bir çoğrafya tanımıyoruz. Yüzlerce binlerce yıl ve Olympos doruklarındaki tanrılar, tanrıçalar ve sarayları nerelere kaybolup, gittiler ki? O Ateş yanmaya devam ediyor Bellerophontes efsanesinde Çıralı'nın oluşumu da, ağzından alevler çıkan Kimaira'nın öldürülüşü ile ilgilidir. Bellerophontes kanatlı at Pegasus'a binip, uçarak Kimaira'yı yukarıdan attığı oklarla, mızraklarla yerin dibine gömer. Ama alevler dışarıda kaldığı için bugünkü ateşler hep orada yanmaya devam etmektedir. İngiltere'de British Müze'de çalışan yazar Sybille Haynes, 'Menderes Irmağı ve Toroslar' adını verdiği kitabında bu Kimaira'yı Tahtalı Dağı'ndan sahile değin olan bölümünü şöyle anlatır: 'Olympos (Tahtalı Dağı) bir arslanın kafasına benzer ve zaman zaman şimşek, yıldırım bu arslanın ağzından çıkar. Tahtalı Dağı yamaçlarında karakeçiler otlar, sahilde yılanlar dolaşır. Mitolojideki Kimaira canavarı bu biçimde bir benzetmedir' der. İngiltere'den özel olarak gelip, buralarda incelemelerini yaparken, bunları izlediğini, yaşadığını ve insanların mitolojide neler yarattığına tanık olduğunu söyler. ’ta bugün 247 68 48 www.boxradyo.com Köprüçay’ın son Şamanı I YUSUF YAVUZ Değneğin sırrı ir değneği, bir de bıçağı olduğunu anlatan Selvi, çenticilik uygulamasını nasıl yaptığını ise şöyle anlattı: “Hastayı uzatıp değneği üzerine koyuyorum. Sonra bıçakla değneği çenterek dualar okuyorum. Sonra da bir parça toprak verip ağrıyan yerine sürmesini istiyorum. Bunu yapınca insanlar iyileşiyor. Arada civar köylerden gelenler oluyor. Bu tedavi yöntemi anneannemden anneme, ondan da bacak inancının, Türklena geçti. Değnek, elden rin Şaman kültleri içinele geçerek bugüne kade önemli bir yeri oldar gelmiş. Ebem anduğuna değinen halk kültürü neme, annem de bana araştırmacısı ve yazar Turan el verdi. Çevredeki köyAli Çağlar ise, ocağın, Şaman lerden insanlar gelip çainancına göre içinde ‘Kam’ re arıyorlar.” B sparta’nın Sütçüler ilçesine bağlı Aşağıyaylabel Köyü’nde yaşayan 72 yaşındaki Emine Selvi, adına ‘çenticilik’ denilen halk hekimliği uygulamasının son temsilcisi. Gözleri görmeyen son çentici Selvi’nin, kuşaktan kuşağa ‘el alma’ yöntemiyle geçen uygulamayla halk arasında yılancık adı verilen hastalığı iyileştirdiğine inanılıyor. Çenticilik uygulamasının halk hekimliği geleneğinin bir parçası olduğunu söyleyen Antropolog Doç. Dr. Atilla Erden, uygulamanın temelinde psikolojik tedavi gücünün yattığını söyledi. Yukarı Köprüçay Havzası’nın çok O Farklı hastalıkların tedavisi adı verilen bir din adamının yaşadığı ve hekimlik görevi yaptığı ulu evler olduğunu belirtiyor. Çağlar, her ocağın tek başına bir hastalığın tedavi yeri olduğuna da dikkat çekiyor. 72 Emine Selvi, annesinden el alarak yaptığı yılancık tedavisiyle yıllarca yöre köylülerinin umudu olmuş. Gözleri görmeyen Selvi’ye bu yörede herkes ‘Çentici’ diyor. Elindeki değneğiyle bizi karşılayan Selvi, Çenticilikle ilgili sorularımızı yanıtladı. Yaşamı boyunca hiç evlenmediğini anlatan Selvi, anne ve babası ölünce kardeşleriyle yaşadığını, kardeşi ölünce onun çocuklarına bakıp büyüttüğünü, büyüttüğü çoenticilik uygulamasının halk cuklardan birinin ise hekimliği geleneğinin bir şimdi kendisine parçası olduğunu söybaktığını söylüleyen Antropolog Doç. Dr. yor. Kendisine Atilla Erden, uygulamanın Kol ve bacak ağrılarına ‘yılanneden Çentitemelinde psikolojik tedavi cık’ dendiğini belirten Çağlar, ci denildiğini gücünün yattığını belirtiYılancık ocağında bu hastalığın tesorduğumuz yor. Çenticiliğin, eski topdavisinin ise, “Ağrıyan yerlerin okEmine Selvi, luluklarda aileden gelen, lava veya el ile ovulması şeklinde“ Yılancık el alma yöntemiyle devam dir” sözleriyle anlattı. Çağlar, anhastalığını eden bir uygulama oldutibiyotik tedavisi ile ortadan kalçentiyorum. ğunu belirten Erden, “Sihrin kan hastalığın görülme oranının temas gücüyle ortaya çıkan Yılancık, kol hijyen konusundaki bilincin bir inanış” diye konuştu. ve bacakta sızı artmasına paralel olarak azaldığını belirtioluşturuyor. Sebmahalleli köylerinden biri olan yor. ze, meyve ve otlara Aşağıyaylabel, ‘suyun gözü’ olarak yılan çiyan ağıp geçibilinen Kartoz Çayı’nın çıktığı ana kay yor. Yıkanmadan yenirse bu hastalık nağa ev sahipliği yapıyor. Suyun gö oluyor. Yılancık hastalığına yakalanan zünden çıkan nehrin iki yanına kurul kişinin kolları bacakları zonklamaya muş köydeki evlerden birinde yaşayan başlıyor” yanıtını veriyor. Ç Psikolojik Psikolojik tedavi tedavi Hastalık azalıyor Nöbetçi Eczaneler Antalya (242) Varsak Güney 417 64 75 Altınyaka 259 03 49 Dolunay 227 99 09 Akdeniz 243 27 98 Cemre 312 36 96 Kale 871 56 60 Lal 312 55 94 Metin 345 44 63 Sıhhiye 349 18 16 Alanya (242) Martı 513 71 12 Toros 513 44 20 Kemer (242) Antalya 814 25 32 Manavgat (242) Bilim 746 17 21 Dilek 39 99 Isparta (246) Tüzün 218 77 30 Ulusoy 223 88 98 Afyon (272) Utku 213 47 00 Serdar 248 35 17 Hancıoğlu 215 82 88 Fethiye (252) Seçil 613 14 22 Çifter 612 99 94 Burdur (248) Mutlu 212 35 07 05:3006:30 Günaydın Antalya (Türkü Programı) 06:3008.00 Türk Pop Müziği 08:0009:30 Antalya Gündem (VTV Ortak Yayın ) 09:30 :10:30 Türk Pop Müziği 10:3011:00 Deutsche Welle Güne Başlarken 11:0013:00 Türk Pop Müziği 13:0014:00 Murat Er İle Gün Ortası (VTV Ortak Yayın) 14:00 16:10 Türk Pop Müziği 16:10 16:15 Nöbetçi Eczaneler 16.1517.00 Şehrimde Bu Hafta (Başak KUNBUK) 17:00– 17:45 Türk Pop Müziği 17:45 – 17:55 Nöbetçi Eczaneler 18.0019.00 VTV ANA HABER ( ORTAK) 19.0021:00 Türk Pop Müziği 21.00– 21.05 Nöbetçi Eczaneler 21:05 22:00 Türk Pop Müziği 22:0024.00 Hard Rock Arena (Bülent Dinç) 24:0002:00 Gecenin Sesi 02:0004:30 Türk Pop Müziği Önemli Telefonlar : 112 : 156 : 158 : 110 Cankurtaran Jandarma Sahil Güvenlik Yangın Orman Yangını : 177 Polis : 155 Kızılay Kan Merkezi :310 55 55 C MY B