Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Sürdürülebilirlik
30 eylül 2025 salı
8
‘Sürdürülebilirlik trend
İyi haber
4
değil, yaşam biçimi’
Endişem ise, tüm bu haklı
Yeşil influencer, atıksız yaşam
mücadelelere rağmen devletin ve
uzmanı ve iklim aktivisti
Dünya için
şirketlerin ısrarla doğa talanını
Nil Ormanlı ile çevresel
sürdürmesi. Yasalar halkın değil,
esin kaynağı
sürdürülebilirliğin sosyal
sermayenin lehine değiştiriliyor.
medyadaki yansımalarından öyküler Ama şunu da çok net görüyoruz:
her yeni olay, aynı zamanda yeni bir
iklim hareketine birçok konuyu
direnişi de doğuruyor. Ve bu bana
konuştuk.
geleceğe dair umut veriyor. Çünkü iklim
hareketi, artık geri dönülmez bir biçimde
n “Yeşil influencer” olmayı nasıl
toplumsal hafızaya kazındı.
tanımlıyorsunuz? Sosyal medyada
görünürlük ile gerçek dönüşüm arasında
Kömürden çıkış, iklim hedefi,
nasıl bir denge kuruyorsunuz?
iklim adaleti
Ben “yeşil influencer” olmayı bir unvandan
Abd ’de temiz
n Sizce iklim değişikliği konusundaki en
çok bir sorumluluk alanı olarak görüyorum.
acil üç mesele nedir?
Yani mesele sadece sosyal medyada görünür
enerji istihdamı
Bence Türkiye’de iklim değişikliği
olmak değil; kendi hayatımda uyguladığım ve
konusunda en acil üç mesele şu: Birincisi
deneyimlediğim şeyleri paylaşmak ve ilham
3.5 milyonu aştı
kömürden çıkış. Türkiye hâlâ kömüre dayalı
olmak. Çünkü ekoloji, sürdürülebilirlik ya
enerji politikalarında ısrar ediyor, yeni
da atıksız yaşam gibi konular bir trend değil,
Abd ’de temiz enerji sektörü
termik santralları yatırımlar planlanıyor.
yaşam biçimi. Burada takipçilerle kurduğum
2024’te istihdam açısından
Oysa kömür hem iklim krizini derinleştiren
bağın en önemli yanı samimiyet. Uyguladığım,
rekor büyüme kaydetti. Amerika
en kirli enerji kaynağı hem de halk sağlığı
faydasını gördüğüm veya zorlandığım
merkezli bağımsız iş grubu E2
için büyük bir tehdit. Kömürden adil ve
pratikleri olduğu gibi aktarıyorum. Kendi
tarafından yayımlanan 10. yıllık
planlı bir çıkış, ertelenemez bir zorunluluk.
"Clean Jobs America 2025" yaşamımı göstererek de insanları tüketime
İkincisi, ülkenin net, güçlü ve bilimsel
raporuna göre, sektör yüzde 2.8
değil de daha ekolojik yaşamaları konusunda
verilerle uyumlu bir iklim hedefi olmaması.
oranında genişleyerek yaklaşık 100
“influence” ediyorum diyebilirim.
bin yeni iş oluşturdu. 2053 net sıfır hedefi açıklansa da bunun
Sosyal medyada görünürlük, bu mesajların
Bugün temiz enerjiyle ilgili
arkasında somut bir yol haritası, şeffaf bir
daha fazla insana ulaşması için bir araç ama
mesleklerde çalışan Amerikalıların
plan ve bağlayıcı adımlar yok. Bu hedefler,
nihai amaç toplumsal ve bireysel dönüşüm
sayısı, petrol, gaz ve kömür
sadece kâğıt üzerinde değil, gerçekten
yaratmak. Dengeyi de şeffaflıkla kuruyorum.
alanındaki işlerin toplamından
uygulanabilir ve hesap verebilir olmalı.
Mükemmeliyet iddiası taşımadan, herkesin
üç katından fazlasına ulaştı.
Üçüncüsü ise iklim adaleti. İklim krizi
kendi imkânlarıyla atabileceği küçük
Sadece sekiz eyalette fosil yakıt
herkesi aynı şekilde etkilemiyor. Yoksul
adımların büyük değişimlere yol açabileceğini
çalışanlarının sayısı hâlâ temiz
kesimler, kadınlar, çocuklar ve göçmenler en
vurguluyorum. Bu sayede sosyal medyadaki
enerji çalışanlarından fazla.
çok zarar gören kesimler. İklim politikaları
2024 sonunda temiz enerji görünürlük, bir vitrin değil; kolektif
bu eşitsizlikleri görmeden, hak temelli bir
sektöründe, yenilenebilir
dönüşüme açılan bir kapı oluyor.
bakış açısıyla kurgulanmadan gerçek bir
enerji üretiminden batarya
ve depolamaya, enerji Bireyselden kolektife dönüşüm dönüşümden söz edemeyiz.
mevsimsel beslenmek bunlardan sadece
verimliliğinden biyoyakıtlara,
n Son zamanlarda okuduğunuz, dinlediğiniz,
n İklim aktivizmine yönelmenizde kırılma
bazıları. Aynı zamanda su ve enerji kullanımımı
şebeke modernizasyonundan
izlediğiniz ve size ilham veren neler oldu?
anı neydi? Sizi bu yola çıkaran ya da bakışınızı
gözlemleyip azaltmaya çalışıyorum. Ayrıca uzun
temiz araç endüstrisine kadar
Şu an Değişim Elçileri isimli bir programın
kökten değiştiren bir deneyim oldu mu?
süredir de veganım.
uzanan alanlarda 3.5 milyondan
eş yürütücülüğünü yapıyorum. Bu programda
Aslında bu alana bir “içerik üreticisi”
fazla Amerikalı çalışıyordu. Bu
Az tüket, onar ve yeniden kullan
kadınlar ve gençlerle birlikte iklim ve çevre
olarak adım attım. Sonra bir dernekte iklim
işler artık ABD işgücünün önemli
n Atıksız yaşam sizin için ne ifade ediyor? savunuculuğu üzerine çalışıyor, onların
kampanyaları danışmanı olarak çalışmaya
bir bölümünü oluşturuyor.
Atıksız yaşam benim için aslında “kusursuzluk” kendi hikâyelerini ve deneyimlerini görünür
başladım ve işim gereği yerelde verilen
Öte yandan rapor, 2024’teki
değil, “sorumluluk” demek. Yani hayatımdan kılabilecekleri alanlar açıyoruz. Çünkü iklim
mücadelelere de yakından tanık oldum.
büyümenin 2020’den bu yana en
bütün atıkları bir anda silip mükemmel bir krizinden en çok etkilenen kesimlerden biri
Ama benim için en derin kırılma noktası
düşük seviyede gerçekleştiğini
noktaya ulaşmak değil; her gün biraz daha kadınlar ve gençler, dolayısıyla bu mücadelenin
ortaya koyuyor. Politika Akbelen direnişiydi. İkizköylülerin ormanları,
belirsizlikleri ve ekonomik farkında olmak, biraz daha az tüketmek, biraz en önemli aktörleri de onlar. Onların güçlenmesi,
zeytinlikleri ve aslında yaşamları için verdikleri
yavaşlama nedeniyle, 2023’e
daha onarmak ve yeniden kullanmak. Atıksız kendi taleplerini dile getirmesi ve karar
mücadeleye tanık olmak. O ormanın önünde
kıyasla 50 bin daha az iş eklendi.
yaşamı bir hedef değil, bir yolculuk olarak süreçlerinde yer alması, iklim hareketini hem
tuttukları nöbet, inatla ve inançla haklarını
İstihdam ve uygun maliyetli
görüyorum. Çünkü mesele, doğayla uyumlu bir daha adil hem de daha dönüştürücü kılıyor.
savunmaları, beni çok etkiledi. Onların
enerji yaratmanın ötesinde,
yaşamın peşinden gitmek. Onların her hareketi bana her gün yeniden ilham
evlerinde kaldım, sofralarına oturdum, zeytin
bu analiz temiz enerjinin yeni
n Türkiye’de iklim hareketinin son yıllardaki oluyor.
topladım, hep beraber direndik. Ve bir gün,
fırsatlar oluşturduğunu ve ülkenin
dönüşümünü nasıl görüyorsunuz? Sizi n Eğer bir bitki olsaydınız, hangisi olmak
gözlerimin önünde o ağaçların kesilmesine
imalat ve inşaat sektörlerini
umutlandıran veya endişelendiren gelişmeler isterdiniz ve neden?
şahit oldum. O sesi duymak, gökyüzüne uzanan
yeniden yapılandırdığını da
neler? Zeytin ağacı olmak isterdim. Çünkü kökleri çok
ağaçların birer birer yere düşüşünü görmek,
gösteriyor. Bugün temiz enerjiyle
Türkiye’de iklim hareketi son derin, gövdesi dayanıklı, binlerce yıl
benim için kırılma noktası oldu.
bağlantılı tüm işlerin yaklaşık
yıllarda çok daha görünür ve çok yaşayabilen bir ağaç. Hem bereketin
yüzde 60’ı-2.2 milyon kişi- O an anladım ki mesele yalnızca kentlerde
imalat ve inşaatta. Bunlar on daha organize hale geldi. Artık hem de barışın sembolü. Akbelen’de
“plastiklerimizi azaltalım” demekten ibaret değil.
yıl önce neredeyse hiç olmayan
yerellerin sesi, hak mücadelesinin ve pek çok yerde verilen mücadelede
İklim ve çevre mücadelesi, hayatın her alanına
fabrika işlerini de kapsıyor: güneş
en güçlü parçası haline geldi. gördüğüm gibi, zeytin ağacı yaşamı
yayılan, hep birlikte omuzlamamız gereken bir
panelleri, bataryalar, elektrikli
Akbelen’den Kazdağlarına kadar pek savunmanın kendisi. Yerinden
mücadele. İşte o yüzden artık sadece bireysel
araçlar, rüzgâr türbinleri ve enerji
çok yerde insanlar yaşam alanlarını sökülmeye çalışılsa da yeniden kök
dönüşümü değil, toplumsal dönüşümü de odağıma
verimli cihazların montajı. Aynı
savunmak için bir araya geliyor. salan, tüm baskılara rağmen varlığını
alarak içerik üretiyorum. Çünkü bu yol, tek
zamanda güneş, rüzgâr ve batarya
Beni en çok umutlandıran şey, bu sürdüren bir direniş simgesi. Ben
başımıza değil, birlikte yürüdüğümüzde anlam
enerji santrallarının kurulumu
yerel direnişlerin toplumun geniş de hayatın karşısına çıkan tüm
kazanıyor.
ile binaların enerji verimliliğini
kesimlerinde karşılık bulması. Artık zorluklara rağmen köklerinden güç
n Kendi yaşamınızda sürdürülebilirliği nasıl
artıran yenileme çalışmaları da bu
bir köydeki mücadele yalnızca o alarak direnebilmeyi, üretmeyi ve
somutluyorsunuz? Günlük alışkanlıklarınızda
alana giriyor.
köyün değil, hepimizin meselesi yaşamı çoğaltmayı istiyorum.
Rapor, temiz enerjinin küçük ama etkili değişimler neler?
Amerika’nın altyapısını modernize haline geliyor. Özellikle maden
Sürdürülebilirliği kendi yaşamımda
etmede, enerji maliyetlerini
yasasına karşı yükselen tepki, çok
somutlamak, büyük değişimlerden çok günlük
düşürmede ve hızla değişen
güçlü bir dayanışma zemini oluşturdu. Çünkü
alışkanlıklarla başlıyor. Tek kullanımlık
küresel enerji piyasasında ABD
Atıksız bir yaşam
insanlar artık biliyor ki bu mücadele sadece
plastikleri hayatımdan çıkarmak, alışverişte
işletmelerini rekabetçi kılmada
bir ağacı, bir zeytinliği ya da bir köyü korumak
gerçekten ihtiyacım olanı almak, yiyecekleri
kritik rol oynadığını ortaya
değil; yaşam hakkımızı, suyumuzu, gıdamızı ve için atılacak
israf etmemek, az tüketmek, az atık çıkarmak,
koyuyor.
geleceğimizi savunmak demek.
yerelden ve plastiksiz alışveriş yapmak,
adımlar
Başlama K isteyenlere en büyük tavsiyem
küçük ve sürdürülebilir adımlar atmaları. Bir anda
Hayalimde Ki
her şeyi değiştirmeye çalışmak yorucu ve yıldırıcı
iklim dostu
olabilir. Önce tek kullanımlık ürünleri azaltmak,
gelecek; kömürden çıkmış,
çantanızda bir matara ya da bez çanta taşımak,
yenilenebilir enerjiyi adil bir
evinizde gıda israfını fark etmek gibi basit adımlar
İklim
şekilde yaygınlaştırmış, suyun ve
bile çok şey değiştiriyor. Bu kadar basit görünen
toprağın değerinin bilindiği, kimsenin
şeyler aslında çok politik. Çünkü bireysel tercihler,
yaşam alanı için mücadele etmek
toplumsal dönüşümün de temelini oluşturuyor.
dostu
zorunda kalmadığı bir Türkiye. insanların
Önemli olan “benim çöpümden ne olacak ki”
tüketim alışkanlıklarını sorguladığı,
demek yerine, “benim seçimim bu düzeni
doğayla uyum içinde, daha adil ve
değiştirebilir” diyebilmek. Atıksız
dayanışmacı bir yaşamın kurulduğu bir
gelecek
yaşam da tam olarak bu bilincin
gelecek. Bu hayallerin hayal olarak
pratiğe dönüşmüş hali.
kalmaması için de ben “inatçı
iyimser” olmaya devam
edeceğim.