Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
30 EYLÜL 2025 SALI
2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER
parmak boyasını
da kaldırdı.
Sonuçların
AKP, sandık ve demokrasi
açıklanması da yine
iktidara bağlı Adalet
DOĞAN ERGENÇ
Bakanlığı’nın sitesi
olan UYAP’tan
SOSYOLOG
yapılıyor...
Meşruiyet
SEÇSİS denilen
emokrasinin iki
elektronik sistemin
temel niteliği
üzerine (2)
güvenilmezliği
Dvardır: Bunlardan
uluslararası düzeyde
biri çok partili
Adil ve serbest
de tescil edildi.
seçimlerdir; diğeri ise
HHH
bireylerin doğuştan
Eski seçimlerde,
seçim
sahip oldukları temel
sandık
ir iktidarın
hak ve özgürlüklerin
tutanaklarında,
meşruiyetinin iki
güvence altında
partilerin oy toplamalarında
Bkaynağı vardır:
olmasıdır. yapılan kaydırmalar
Anayasa ve seçim.
mahkemelerce saptandı.
AKP’nin
Meşruiyet Üzerine (1)
Bazı seçimlerde bazı
demokrasiyle
başlıklı yazımda, Anayasa
sandıklarda yüzde yüz oy,
ilişkisi söz konusu
üzerinde biraz durmuştum.
bazı sandıklarda ise kayıtlı
olduğunda bu
O konuya tekrar
seçmenden fazla oy çıktı...
partinin demokrasiyi
döneceğim ama bugün
Birçok seçimde, oy
yalnızca sandıktan
“Meşruiyet Kaynağı
verme işlemi ile ilgili pek
vardır. Örneğin insan haklarıyla ve yerine kayyum bu kavramları rafa
ya da seçimden
Olarak Seçim” üzerinde
çok usulsüzlük belirlendi,
bir konuşmasında, ve anayasayla atanması... Bütün bu kaldırmıştır. Görünen o
ibaret gördüğü çok durmak istiyorum.
tutanaklara bağlandı; pek
“Tutturmuşlar laiklik sınırlı oldukları bir gelişmeler, AKP’nin ki sandık ve milli irade
29 Mayıs 2015 tarihli
söylendi. Yani AKP, sonuç alınamadı.
sandık, seçim, milli
elden gidiyor diye… demokrasidir. AKP’nin çıkarlarına “SEÇİM, MEŞRUİYET VE
7 Haziran 2015
demokrasinin yalnızca
FETİH” başlıklı yazımda da
Yahu bu millet Son günlerde irade gibi kavramların hizmet ettiği sürece
seçimlerine bir hafta kala,
sandık yönüne vurgu
bu konuyu ele almışım.
istedikten sonra yaşadıklarımız ise içini boşalttığını açıkça kutsaldır; aksi
iktidarın bütün resmi
yapıyordu ama
Bugünkü yazımı, ona da
AKP’nin yalnızca temel göstermektedir. faaliyetleri yasaklanmışken
tabii elden gidecek” durumda bu değerler
demokrasinin olmazsa
göz atarak yazdım.
(kaydırılmış tarihe göre)
demiştir. hak ve özgürlükleri rafa kaldırılabilir.
olmazı olan temel
HHH
Toplumun
İstanbul’un Fethi kutlaması
yok saymadığını, aynı Bugün yaşadıklarımız
hak ve özgürlükleri
Bir seçimin meşruiyeti
yapıldı.
Sandığın rafa
modernleşme
zamanda geçmişte bu gerçeği açıkça
görmezden geliyordu.
her şeyden önce, yarışan
HHH
kaldırılması
sık sık vurguladığı deneyimi göstermektedir.
Hiç kuşkusuz,
tarafların propaganda
7 Haziran 2015
Halbuki “çoğulcu milli iradeyi, sandığı, Ancak evdeki hesap
AKP yargı
bunları söyleyenler için eşit koşullara
seçimlerinde AKP iktidarı
demokrasilerde” böyle seçimi de yok saydığını çarşıya uymayacaktır.
sahip olmasında ve
haksız sayılmazlardı. eliyle siyaseti,
kaybedip Erdoğan
oy kullanmanın gizli,
bir anlayışa yer yoktur. göstermektedir: Çünkü bu ülkenin iki
siyasal partileri tarafından AKP Genel
Gerçekten de AKP
oy sayımının şeffaf
Bir parti ne kadar oy Seçilmiş belediye yüz yıllık aydınlanma Başkanlığı’na getirilmiş
şekillendirmeye
demokrasiyi yalnızca
ve yasalara uygun
olan Davutoğlu hükümeti
alırsa alsın, ne kadar başkanlarının ve modernleşme
çalışmaktadır. Buradaki
sandıktan ibaret
olmasında yatar!
kuramayınca, Erdoğan
yerine kayyum
halk desteğine sahip amaç bellidir: Bu deneyimi vardır.
görüyordu. Böyle
Meydanlarda ve
CHP Genel Başkanı
olursa olsun, her atanması, birçok Çok partili yaşam
gördüğü için, seçilmiş parti güçsüz, kavga
medyada iktidarın
Kılıçdaroğlu’na görevi
istediğini yapamaz. belediye başkanının deneyimi vardır.
olanların hiçbir eden ve çözülmüş bir
sesinin olanca şiddeti ile
vermedi ve seçimleri 1
Örneğin, halkın tutuklanması, İstanbul İktidarın seçimlerle
muhalefet partisini
sınır tanımadan
duyulduğu, muhalefet
Kasım’da tekrarlattı.
desteğini alan bir parti, Büyükşehir belediye karşısında görmek el değiştireceği bir
her istediğini seslerinin ise var ile yok
Aradan geçen 5 ayda
laik ve demokratik başkanı ve CHP’nin kural haline gelmiştir arasında cılız bir biçimde
yapabileceğine istemektedir. Çünkü
ülke, sonuncusu 109
aktarıldığı, medyanın
rejimi ortadan kaldırıp cumhurbaşkanı adayı ve halk bu kuralı
inanıyordu. Bu güçlü bir muhalefet kişinin öldüğü 10 Ekim Gar
İktidarın denetiminde
Katliamı olan çeşitli terör
anlayışı “çoğunlukçu teokratik bir düzen Ekrem İmamoğlu’nun partisinin karşısında benimsemiştir. Bu
olduğu seçimlerin
olaylarıyla sarsıldı ve AKP
kuramaz ya da temel diplomasının iptal herhangi bir şansı nedenle, sandığı
demokrasi” olarak
sonucuna meşru
beş ay önce yüzde 40.8
hak ve özgürlükleri yok edilmesi ve görevden ortadan kaldırmaya
tanımlamak bulunmamaktadır.
denemez!
olan oyunu, yaklaşık dörtte
sayan bir uygulamayı alınıp tutuklanması,
olanaklıdır. AKP Genel Özetle, sandığı, ya da işlevsiz
Erdoğan’ın,
bir oranında artırarak yüzde
Başkanı Recep Tayyip yaşama geçiremez. CHP’nin İstanbul İl milli iradeyi ve seçimi duruma getirmeye
Cumhurbaşkanlığı yeminini
49.50’ye yükseltti.
Erdoğan’ın bu yönde “Çoğulcu demokrasi” Başkanı Özgür Çelik’in geçmişte sık sık çalışanlar kaybetmeye
bile hiçe sayarak doğrudan
HHH
çeşitli açıklamaları yönetenlerin görevden alınması vurgulayan AKP, bugün mahkûmdur.
AKP lehine meydanlara
Asıl meşruiyet sorununu
çıkması, konutunda
doğuran seçim, 16 Nisan
toplantılar düzenleyerek
2017 Halkoylamasında,
propaganda yapması,
yasalara aykırı olarak
televizyonlarda çanak
verilen oyların geçerli
sorulara dayalı söyleşiler
sayılması, eski Yargıtay
Yurtsever bir polis:
düzenlemesi, Anayasa’nın
Başkanı Prof. Sami
eşitlik ilkesine aykırıdır ve
Selçuk’un kitabının adıyla
seçimlerin meşruiyetini
“Hukuk Dünyasında
zedeler. Doğmayan HALK
Bütün bunlara ek olarak OYLAMASI, Oylamanın
Cevat Yurdakul
devletin bütün olanaklarının Dürüstlüğü ve Ahlakiliği
İktidar lehine kullanılması, İlkesinin Çiğnenmesi”
PROF. DR. OKAN TOYGAR döngü sürecekti. Bu Başkan Yardımcısı
seçimlerin meşruiyetine olayıdır.
gencecik öğretmenleri Somuncuoğlu,
leke sürer. Yasalara aykırı oyların
“Yıllar sonra
kim, hangi akıl öldürülen
HHH sayılması ile yapılan bu
hatırlayıp utanacak
öldürmek isterdi?” öğretmenlerin ülkücü
Seçmen listeleri İktidara Halkoylaması sonunda
çocuklarımız
Gece yarısı eve olduğu varsayımıyla
bağlı Nüfus İşleri Genel rejimin Parlamenter niteliği
Cesaret sayıldığını
döndüğünde, Ülker “Saldırıdan başbakan,
Müdürlüğü tarafından sonlandırılmış, Başkanlık
doğruluk denen şeyin”
Hanım’a, “Bana şimdi Adana valisi ve
hazırlanıyor... Rejimi’ne geçilmiştir.
Yevgeni Yevtuşenko
hiçbir şey sorma!” Emniyet müdürü
YSK, elinde doğru Bu nedenle, 16 Nisan
diyebildi ve bitkin sorumludur” dürüst bir denetim olanağı 2017’den bu yana,
yandan operasyonları kavşağında, pusuda
evat Bey, o eylül
olmadığı için sadece onay
bir durumda kendini diyordu. Oysa ikisi İktidarın seçimlere dayalı
yönetmeye çalışıyor, bekleyen çalıntı bir
Cgününün sonunda makamıdır.
bir meşruiyeti yoktur.
bıraktığı koltukta de öğretmenlerin
bir yandan da sık taksi yolu kapatmış,
Üstelik AKP, iktidara
eve gece yarısı Özetle bu İktidarın
sabaha kadar gözünün sağcı mı, solcu mu
sık eşini arayıp iyi yavaşlamak zorunda
hâkim olunca, 2009 yerel meşruiyeti, seçimlerden
dönebildi. Altı aydır
önünden silinmeyen o olduklarıyla ilgili
olup olmadıklarını kalan makam aracı
seçimlerinden sonra, dolayı zaten tartışmalıdır!
asayişinden sorumlu
manzarayla boğuştu; değildi. Emniyet genel
soruyordu. O gece saniyeler içinde yaylım
olduğu bu Adana’da
müdürü ile TÖB-
uyku ile uyanıklık
eve geldiğinde yine ateşiyle taranmıştı.
bir gün bile olaysız
arasında sürüklendi. DER, dört öğretmenin
yorgun ve moralsizdi. Cevat Yurdakul faşist
geçmemişti. Az önce
Az sonra haberi alacak solcu, ikisinin
28 Eylül 1979 kurşunlarla oracıkta
Yapı Meslek Lisesi’nin
olan öğretmenlerin ülkücü olduğunu
sabahı, Ülker Hanım can verdi.
pansiyonunda tanık
ailelerini, cenazeler açıklamıştı. Başbakan
erkenden işe gitmişti. Yaşamını
olduğu sahne ise
memleketlerine Ecevit de ideolojik
Cevat Bey ise yurtseverliğin izinde
yaşadıklarının en
ulaştığında yükselecek ayrım gözetmeksizin
kahvaltının ardından sürdürmüş bir polisti,
ağırıydı: Altı öğretmen
ağıtları düşündü. öldürülmüş
kayınpederiyle birlikte o. Tehditlere boyun
elleri bağlı, kanlar
Yarım yamalak olmalarının
çıktı. Merdivenlerden eğmedi, halkının
içinde yatıyordu. Bu ilginçliğine dikkat
uykuyla geçen
inerken “Dikkat edin!” esenliği için dimdik
korkunç görüntü
gecenin sabahında çekmişti. Vali Ceylan,
dedi, çocuklarına. yürüdü. Bu ülkenin
karşısında Vali
erkenden işe gitti. Yurdakul’un kulağına
Aradan birkaç dakika çocukları bilsin ki
Aydemir Ceylan’la
Gün boyu olay üzerine eğilerek “İdam
geçmişti ki silah böyle insanlar da
birlikte gözyaşlarını
çalıştı. Akşam, fermanımız okunuyor”
sesleriyle çınladı yaşadı bu topraklarda
tutamamıştı. 1979’un,
resmi bir yemek demişti.
“Salcılar” mahallesi. ve bu ülke hâlâ nefes
18 Eylül’ünü 19 Eylül’e için üniversiteye
Polis telsizinden önce alabiliyorsa, bunu
Halkın esenliği
bağlayan o gece yarısı, gitti. Haber
“301 oto tarandı!” onların ve ailelerinin
için...
Cevat Yurdakul bütün saatinde radyoyu
anonsu geçti, ardından ödediği bedellere,
ekipleri yatağından
açtırdıklarında Uzun süredir acı haber: “Emniyet onurlu mücadelelerine
kaldırıp harekete
yanında oturan aldığı tehditler, bu müdürümüz şehit borçludur.
geçirmişti. Olaya, Vali Aydemir olaydan sonra daha oldu!” Halkın polisi Cevat
yine sağ-sol çatışması Ceylan’la donup da yoğunlaşmıştı. Cumhuriyet ile Yurdakul’a sonsuz
denecek ve kanlı kaldılar. MHP Genel 27 Eylül günü, bir Adalet caddelerinin saygıyla...
Horasan ve Rum erenler de Anadolu’da- Vedat Günyol’un yaşamöyküsü Bu eser, yaşadığı dönemde
k köklü br geleneğn parçasıdır; Hacı Cumhuryet aydınının tarh br Atatürk’e sınırlarımız dışından
Bektaş Vel de… Şah İsmal de o özetdr. Bu eser, Hasanoğlan bakmaya ve flozofların dünyasına
geleneğn parlak yıldızıdır; “tell sazdır Yüksek Köy Ensttüsü öğrencle- yolculuk yapmaya br davettr.
bunun adı/ ne ayet dnler ne kadı” dyen ryle öğretmen olmanın hazzına İsmet Toto özelnde hazırlanan bu
Âşık Dertl de… O suya gözelk eden varan, Babeuf’ün Devrm Yazıları eserde, Osmanlı Devlet’nn hüküm
kaynağa, bütün Anadolu’da, Yakındo- ktabını tercüme etmekten sürdüğü esk coğrafyasından brne
ğu’da ve Balkanlar’da rastlamak olasıdır. yargılanmaya, 12 Mart sonrasın- Kemalzmn; ulusal bağımsızlık,
Şah İsmal ve onun edeb kmlğ Hatay da örgüt kurmaktan hapsedl- modern devlet ve toplum lşks
şte böyle br klmn smges konumun- meye gden olayları bzzat bakımından, örneklem oluşturduğu
dadır. Bu ktabı okurken geçmşe tutulan yaşayan Vedat Günyol’un görülmektedr. Bu durum,
ışık bugünü de anlamanızı sağlayacaktır. ağzından yazıya dökülmüş Kemalzmn etksnn, Türkye
anlatısıdır. | Nesm Ovadya İzral sınırlarının ötesne ulaştığının
13,5x21 / Araştırma / 288 sayfa
öneml br kanıtıdır.
13,5x21 / Yaşamöyküsü / 352 sayfa 13,5x21 / Araştırma / 328 sayfa