Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 24 EYLÜL 2025 ÇARŞAMBA 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Tarafsız yargılama ve yaşam hakkı PROF. DR. DOĞAN SOYASLAN ları görevlerini icra- ya engel olmaktadır. smanlı İmparatorluğu I. Dünya Tutuklama tedbi- Savaşı’nı kaybeden ülkeler ara- ri halkın seçme hak- Osındaydı. Savaşın sonunda ülke kını ihlal etmekte- galip devletlerce işgal edildi. Padişah dir. Oysa adli kont- ve hükümet teslim oldu. Atatürk ve ar- rol tedbiri ile başkan kadaşlarının önderliğinde Türk hal- görevini icra edebi- kı, Kuvayı Milliye, örgütlenerek 23 Ni- lecektir. Bu neden- san 1920’de Büyük Millet Meclisi’ni le tutuklama tedbi- oluşturdu. Kuvayı Milliye, Cumhuriyet ri orantısızdır; adli Halk Partisi’ni doğurdu. kontrol tedbiri oran- Yurttan düşmanlar atıldı. Bireyin ol- tılıdır, daha adildir. madığı, herkesin kul sayıldığı, her şe- Ayrıca tutuklu baş- yin bir kişiye ve çevresine bağlandığı kanlardan ciddi şe- Daha önce iki kez kanseri yenen Beylikdüzü Belediye Başkanı ortaçağ teokrasisi olan hilafet ve sal- kilde sağlık sorunla- Mehmet Murat Çalık, cezaevinde kaldığı süreçte 21 kilo verdi. tanat kaldırıldı. Batılı kültür değer- rı olan ve tedavi gö- Lenfoma şüphesiyle ameliyat olduktan sonra anjiyo operasyo- leri ve hukuk düzeni benimsendi ve renler de vardır. Se- nu geçirerek elleri kelepçeyle yeniden cezaevine gönderildi. Ça- 1950 yılında çok partili siyasi hayata çilmiş olmaları ve lık tedavi görürken annesi hastane kapısında kendisini bekledi. geçildi. Ancak toplumda, devletin din- sağlıklarının bozuk dan muhtaç konuma düşerler. Kal- den ayrılamayacağına inanan bir ke- durum vatandaşın devleti kendi devlet- da cumhurbaşkanının olmasıdır. Oy- olması tutuklama tedbirini orantısız dı ki aylarca tutuklu kalan kişi beraat sim yeni kültür düzenini milli manevi sa başta cumhurbaşkanı olmak üze- leri olarak benimsemelerini zorlaştırır. hale getirmektedir. Yaşam hakkının, edebilir. Nitekim Ergenekon ve Bal- değerle bağdaşır görmedi, kurduğu si- re hiç kimse adil ve tarafsız yargıya seçme ve seçilme hakkının ihlali sayı- yoz davalarında böyle olmuştur. Belediyelere operasyon yasi partilerle zamanı geldiğinde İsla- telkinde bulunamaz (AY. md. 138/2). lacaktır. Oysa adli kontrol tedbiri da- mi bir rejim oluşturma peşinde koştu. 31 Mart 2024 tarihli yerel seçimler- Cumhurbaşkanı devletin başı olma- ha orantılı olacaktır. Seçme hakkı ihlal ediliyor Ancak asker ve yargı bürokrasisi buna de ülkenin sanayileşmiş şehirlerinde sı nedeniyle hukuk kurallarının her- Ayrıca iç hukukumuzu oluşturan Kişinin tutuklanmasının amacı, de- izin vermedi, hukuka ve devlet ilkesi- ve özellikle İstanbul’da CHP büyük ba- kese eşit bir şekilde uygulanmasının Avrupa normlarına göre hak lillerin ortadan kaldırılmasını önle- şarı kazandı. Bu başarıdan AKP rahat- ne bağlılığa uyuldu. garantörüdür. Cumhurbaşkanının bu ihlali yapan tedbir demokratik bir mek ve yargılamayı sağlamaktır. Tu- sız oldu. CHP’li belediyeler hakkında 2002 yılında laik Cumhuriyete bağ- davanın arkasında olduğunu bilen ülkede son çare olarak uygulanır. tuklamanın ön şartı kişinin hakkında soruşturmalar başladı. 4 Kasım 2024 lı kalacağı vaadi ile AKP iktidara gel- savcı veya hâkim bağımsız hareket Somut olayda tutuklama tedbirini kuvvetli suç şüphesinin bulunmasıdır tarihinde Esenyurt Belediye Başkanı di. Kendisini hukuk ile bağlı saymadı. edemeyecektir. Ya iktidarın beklen- uygulamak son çare değildir. Adli (İHAS md. 5/1-c, CMK md. 100). Ay- Yargı, ordu ve idari bürokrasiyi Cum- Prof. Dr. Ahmet Özer tutuklandı. Cum- tisi doğrultusunda karar verecek ve kontrol tedbiri çok daha isabetlidir. rıca kişi mahkûm oluncaya kadar ma- huriyet değerlerini benimsemeyen, bi- hurbaşkanı, “Turpun büyüğü heybede” kariyerinde bir üst makama gelmeyi Kamu idarelerinde rüşvet verildi- sumdur (Anayasa md. 38/4). Suçun at eden görevlilerden oluşturdu. Yük- ve “Cumhurbaşkanlığı hevesi yolunda bekleyecektir ya da bir başka kente ği, ihaleye fesat karıştırıldığı, tüm be- ağırlığı ve delil durumu tutuklamayı sek Seçim Kurulu, anayasayı ihlal ede- bakalım daha kaç CHP’li telef olacak” sürülmeyi göze alacaktır. Bu durum- lediyelerde imar yolsuzluğu olduğu haklı kılmalıdır. rek geçersiz oyları geçerli olarak ka- gibi sözler söyledi. Arkasından cum- ların tarafsız, adil yargı ile uyuşması hep söylenir. Soruşturmaların sadece Hukuk düzenleri tutuklamanın za- bul etti ve 16 Nisan 2017 tarihli ana- hurbaşkanı adayı İstanbul Büyükşe- mümkün değildir. CHP’li belediyelere yönelik olması, si- rarlı neticelerini ortadan kaldırmak yasa değişiklikleri ile parlamento ber- hir Belediye başkanının diplomasının Belediye başkanları rüşvet, ihale- yasi saiklerle yapıldığının göstergesi- için alternatif tedbirler öngörmüştür. taraf edilerek devlet bir kişiye teslim elinden alınması ve tutuklanması, ni- ye fesat karıştırma ve imar yolsuzlu- dir. Amaç muhalifleri itibarsızlaştıra- Tutuklama tedbirine başvurmaksızın edildi. O zamana kadar yapılan hukuk- hayet aralarında Adana, Mersin, Antal- ğu gibi suç isnatları nedeniyle tutuk- rak yıpratmaktır. Ancak bu hesap tut- elektronik kelepçeli adli kontrol tedbi- ya Büyükşehir Belediye başkanlarının suzluklar hukukileştirildi. landı. Bir insanın tutuklanması onu mayacaktır. “Çarıklı erkan” iktidarın ri uygulayarak sanığı kontrol altında da bulunduğu 16 belediye başkanının Demokrasinin dayandığı temel direk itibarsızlaştırır, saygınlığını azaltır, rakibini hapse attığının farkındadır ve tutmak, yargılamayı yapmak, böylece büyük ölçüde yıkıldı. Cumhurbaşkanlığı tutuklanması gerçekleşti. Bir büyükşe- kendisine karşı toplumsal husumet mazlumun yanındadır. Başkanların tu- tutuklamanın amacına ulaşmak müm- ile parti liderliği bağdaştırılarak parti ile hir belediye başkanı, tutuklanmaktan doğar. Tutuklu cezaevinde hür değil- tuklanması siyasi husumeti artıracak kündür (CMK md. 109). devlet birleştirildi. İki sıfatın cumhur- korktuğu için cumhurbaşkanının hi- dir, içinde bulunduğu ortamın doğası ve adliyeyi itibarsızlaştıracaktır. An- Adli kontrol ve tutuklama başkanında birleşmesi muhalefet par- mayesinde AKP’ye katıldı. gereği baskı altındadır. Koğuşlar ka- cak iktidarlar geçicidir. Gün gelir de- tilerine oy verenlerde de devletin par- “Turpun büyüğü heybede” sözünün labalıktır, iyi beslenemez, sağlığı bo- Belediye başkanları halkın irade- vir değişir. Başkanların hukuksuz yar- ti devleti olduğu düşüncesini yaratır. Bu anlamı, bu soruşturmaların arkasın- zulur. Eşi ve çocukları ekonomik açı- si ile seçilmiş kişilerdir. Tutuklanma- gılandıkları ortaya çıkar. Cumhuriyet yazarları, yurdun dört bir yanında okurlarıyla buluşuyor... Homeros’un Bornova’sında 5. KŠtap GünlerŠ KaradenŠz 10. KŠtap Fuarı Bornova Büyükpark Tüyap Samsun Fuar ve Kongre MerkezŠ MEHMET EMİN ELMACI ERGÜN AYBARS AHMET GÜLEN BORA SERDAR 27 Eylül 27 Eylül 27 Eylül 28 Eylül 14.00 14.00 16.00 14.00 Uşak BeledŠyesŠ KŠtap Fuarı SSK Pazar YerŠ MUSTAFA BALBAY ERDAL ATICI YÜKSEL IŞIK IŞIK KANSU A.CELAL BİNZET GÜVEN BAYKAN 27 Eylül 27 Eylül 27 Eylül 28 Eylül 28 Eylül 28 Eylül 14.00 15.00 15.00 15.00 15.00 15.00 MİNA TANSEL ÜLKÜN TANSEL 1 EKİM / 15.00 1 EKİM / 15.00 2 EKİM / 11.00 2 EKİM / 11.00 yeni baskı 13,5x21 / 221 Sayfa / İDeneme yeni kitap 13,5x21 / 486 Sayfa / İnceleme yeni baskı 12,5x19,5 / 560 Sayfa / Şr yeni kitap 13,5x21 / 256 Sayfa / İnceleme