Katalog

7 NİSAN 2025 PAZARTESİ EKONOMİ 9 Martta enflasyonun eksiye geçtiği tek sektör hazır giyimde kalite de günden güne düşüyor Giyimde yama devri Donald deli mi? Tekstil ve hazır giyim sektörü onald Trump’ın, “Kurtuluş Kur ve finans baskısı dalgalı döviz kuru, maliyet günü” sloganıyla açıkladığı artışları ile uzun zamandır Dgümrük tarifeleri, mali ihracatçıyı zorluyor piyasalarda şok etkisi yarattı. S&P kıskaçta. Yırtılma ve renk ECE İÇMEZ 500 iki günde yüzde 10 geriledi, atma şikâyetleri artan 5 trilyon dolar silindi. Ekonomi eGe İhracatçı Birlikleri (EİB) 2024 basınında egemen kanaat “ABD yurttaşın payına yenisini yılının ilk çeyreğindeki 4 milyar kendine zarar verdi” Financial alamadığı için yama düşüyor. 663 milyon dolar olan ihracatı Times; “mantıksız”, “Kral Trump bu yılın ilk üç ayında 4 milyar 477 deli mi?” The Economist; “Vahim ŞEVVAL AYDOĞAN/SUDE ŞAHAN KADİFE bir hesap hatası” Die Zeit; “Çin’in milyon dolara geriledi. İhracattaki işine yarayacak” Wall Street Journal gelişmeleri yorumlayan ürkiye İstatistik Kurumu’nun yönünde şekillendi. Bu kanaatler, Koordinatör Başkan Jak Eskinazi, (TÜİK) mart ayı için yüzde 2.46 büyük ölçüde, söz konusu “tarifelere”, “İharacatçı sermaye aktarımı Tolarak açıkladığı enflasyon artık dağılmakta olan neoliberal yapıyor para kazanmayı unuttu” verilerine göre fiyat artış hızı eksiye küreselleşme bağlamında bakmaktan dedi. kaynaklanıyor. dönen sektörlerden biri giyim ve yükseltiyor. 2024 yılı genelinde bu ip kullanılıyor, haliyle ürünler Eskinazi, düşük kur politikası Gerçekteyse, bu tarifeler üzerinde ayakkabı oldu. Fiyat artış oranı etkenlerin toplam maliyetlere yüzde kalitesiz hale geliyor. Fiyatlar nedeniyle tarım ürünlerininde düşünürken dikkate alınması yüzde 2.48 azalan sektörde hızla 20-25 oranında bir yük getirdiği gerçekten devasa; küçücük bir rekabetçiliğinin ciddi biçimde gereken iki yeni bağlam var. Birincisi aşınmış durumda olduğunu düşen bir şey daha var: Kalite... öngörülüyor. Ancak Yarbay, fiyat çocuk pantolonu 1500 lira, elbisesi kapitalizmin yapısal (ekonomik ve belirterek şunları söyledi: Cebindeki para her geçen gün eriyen artışlarının enflasyon oranında ise 2 bin lira. Bunları kim alabilir?” hegemonya) krizi, ikincisi de ABD’de “Girdi maliyetleri dövize bağlı yurttaşlar ucuz kıyafete yönelirken seyredeceğini ve fahiş zamların diyerek tüketicilerin zor durumda MAGA hareketi ve Trump üzerinden olarak artarken, ihracat gelirleri maliyet kıskacındaki tekstilci ise yaşanmayacağını vurguluyor. olduğunu vurguluyor. devleti ele geçirmeye başlamış baskılanıyor. Bu da hem üretici dinci/faşist entelijansiyanın, ABD çareyi kaliteyi düşürmekte buluyor. hem de ihracatçı açısından Kalite düştü Daha az etkileniyor siyasetine ve bu krize ilişkin projeleri. İmalathanelerde depolarda kalan sürdürülemez bir tablo ortaya Neoliberal ve küreselleşmeci Bir çocuk giyim markasında TOBB Hazır Giyim ve Konfeksiyon eski kumaşlar yeniden üretim koyuyor. Sadece geçici kur artışları iktisatçılar ticareti “herkesin kazandığı” kalite kontrol elemanı olarak Sanayi Meclisi Başkanı Şeref tezgâhına gelirken Tüketici Hakem ya da teşvik mekanizmalarıyla bir oyun olarak görürken Trump ve çalışan sektör temsilcisi ise Fayat ise enflasyonla birlikte hazır Heyeti’ne ise giyimle ilgili kalite bu tabloyu düzeltmek mümkün yönetim kadrolarını dolduran faşist maliyet artışlarının kaliteye giyimde de maliyetlerin arttığını şikâyetleri artıyor. entelijansiya, küreselleşmeyi, bir değil. İhracat odaklı bir büyüme doğrudan etki ettiğini belirtiyor. ancak giyim sektörünün temel Türkiye Giyim Sanayicileri tür ekonomik savaş olarak okuyor modelini gerçek anlamda “İşyeri, mağaza, çalışan, hepsini sistemi düzeltmek değil, yıkarak ihtiyaç olmaması nedeniyle diğer Derneği (TGSD) Başkanı Toygar hayata geçirebilmek için, üretim yeniden kurmak istiyor. Onlara göre karşılamaya çalışırken maliyetler sektörlerin aksine enflasyonu daha Yarbay, tekstil sektöründeki maliyetlerinin düşürülmesi, küresel ticaret sistemi, uzun yıllardır yükseliyor. Daha da yükselmemesi az yansıttığını kaydetti. “Fiyatlar verimlilik artışı sağlayacak maliyet artışlarını değerlendirerek, Amerikan işçisini yoksullaştırdı, Çin’in için 70 liralık ip yerine 50 liralık yatırımların teşvik edilmesi enflasyon oranında artmıyor” diyen yılbaşından itibaren asgari ücrette yükselmesine zemin hazırlayarak ve öngörülebilir bir ekonomi beklenen yüzde 30’luk artışın Fayat, “Ancak genel ekonomik ABD egemenliğini/“İmparatorluğunu” politikası gerekliliği her Şikâyetler artıyor! işçilik maliyetlerine doğrudan durgunluğun tekstili etkilediği aşındırdı. Trump ve etrafındakiler zamankinden daha yansıdığını belirtti. ve insanların da bundan bu sistemi düzeltmek değil; yıkarak Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı ergün Kılıç kritik hale geldi. Döviz yeniden kurmak istiyorlar. Tarifeler bu Bunun yanı sıra döviz etkilendiği ortada. ise alım gücü düşen yurttaşın giyimde artık kaliteye değil, kurunun enflasyonla bağlamda küreselleşmeye karşı bir tür kurundaki yükseliş, “üstünü örtebilecek” kıyafete yöneldiğini vurguluyor. Tekstilcilerin Kurlarda baskı olduğu uyumlu bir seviyeye radikal müdahale niteliği taşıyor. ise buna uygun üretim tarzı geliştirerek daha az kalitedeki ürünlerin kumaş ve aksesuar için ihracatta da fiyat oturtulması öncelikli piyasaya çıktığını belirten Kılıç, “a lım gücü düşen firmalar depolarda maliyetlerini artışı yapamıyoruz, adımlar arasında Bir faşist proje bekletilen eski kumaşları kullanmaya yöneldi. Öte yandan ise Tüketici Hakem artırarak üretim müşteri talebi de yer alıyor.” Trump’ın imzaladığı “başkanlık Heyeti’ne kıyafetlerde yırtılma, renk atma, tüylenme gibi gelen şikâyetler artıyor. giderlerini düşük” dedi. l iZMir kararnamelerini” hazırlayan faşist Yurttaş çareyi kıyafetine modaya uygun yama yapmakta buluyor” dedi. Jak Eskinazi entelijansiya, ABD’nin küresel ekonomik ilişkilerde artık “iyi niyetli hegemon” değil, çıkarlarını, ekonomik ve askeri yollardan açıkça dayatan bir imparatorluk olması gerektiğine Zam yağmuru başlıyor inanıyor. Gümrük tarifeleri bu bağlamda birer savunma değil, saldırı Ömer Bolat BaYra Mın sona ermesinin ardından beraber gelecek aylarda ekmeğin aracı olarak devreye giriyorlar: ABD ekmek sırada fatura yurttaşın omzuna yüklenmeye de fiyatında artış bekleniyor. pazarının sunduğu talebe erişim, Ticaret Bakanı Bolat Art arda gelen zam başladı. Enerji Piyasası Düzenleme Türkiye Fırıncılar Federasyonu küresel güvenlik mimarisinden haberlerine ise yakın BAE’de yatırım peşinde yararlanma “izni” diğer ülkelerin Kurumu (EPDK) elektriğe mesken Başkanı Halil İbrahim Balcı, zamanda ekmeğin de sermayeleri için artık sadece bir aboneleri için yüzde 25 zam yaparken bu ay içinde ekmeğe zam Ticare T Bakanı Ömer Bolat, resmi eklenmesi bekleniyor. ekonomik fırsat değil, aynı zamanda BOTAŞ ise nihai gaz satış fiyatlarında yapılmayacağını belirterek temaslarda bulunmak üzere bugün Bölgesel olarak fiyatı onlar üzerinde bir jeopolitik baskı sanayi tüketicileri için ortalama “Yalnızca BOTAŞ’ın zammını Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) değişen 200 gram ekmeğin aracıdır! yüzde 20, elektrik üretim santralları değil diğer girdilerimizi de gözden başkenti Abu Dabi’yi ziyaret edecek. fiyatı İstanbul’da 12.5 TL olarak Trump yönetimi bu stratejiyi için ise ortalama yüzde 24.2 artışa geçirerek bir karara varacağız” diye 14’üncüsü düzenlenecek olan Yıllık sadece Çin’e karşı değil, Avrupa’dan açıklanmıştı. Maliyet artışlarlarıyla Yatırım Toplantıları Kongresi’nin gidildiğini duyurdu. konuştu. l ekonomi servisi Japonya’ya kadar müttefik ülkelere (Annual Investment Meeting-AIM) de uygulamayı amaçlıyor. Faşist açılış töreninin ardından, Türkiye- Tarımda çalışan nüfusun yaş ortalaması 59’a yükseldi entelijansiya, askeri sınai kompleksin, BAE Ekonomik ve Ticaret Ortak sanayi sermayesinin çıkarlarına, Komitesi ile Kapsamlı Ekonomik Trumpçı MAGA hareketinin arzularına Ortaklık Anlaşması Ortak Komitesinin (fantezilerine) uymayan tedarik Gıdada arz riski kapıda mutabakat zabıtları imzalanacak. zincirlerini parçalamak ve yeniden Bolat ziyarete ilişkin yaptığı şekillendirmek istiyor. ürkiye Ziraat hızla uzaklaştığını açıklamada, “BAE ile ikili ilişkilerimizi Trump’ı yönlendiren faşist TOdaları Birliği gösteriyor. Kadın daha da güçlendirmeyi ve ticaret entelijansiya, tarifeleri sadece (TZOB) Genel Başkanı çiftçilerimizin yaş ticareti değil, siyasi ve kültürel hacmimizi artırmayı arzuluyoruz” dedi. Saman fiyatları üç Şemsi Bayraktar, ortalaması 61 ile değerleri küresel çapta yeniden gençlerin tarımsal oldukça yüksektir. şekillendirme amacıyla da kullanmak ayda yüzde 18 arttı KISA... KISA... KISA... üretime yönlendirecek Kadınlarımızın istiyor. Örneğin, federal hükümetle iş BUrsa İli Damızlık Sığır yapmak isteyen yabancı şirketlere, doğru politikalar uygulanmaz ve tarımda daha aktif rol alması için l Ha Zine ve Maliye Bakanlığı stok Yetiştiricileri Birliği, ocak ayından çeşitlilik, eşitlik, kapsayıcılık vergisi getirilmeyeceğini açıkladı. çiftçilik mesleğinin saygınlığı geri destekler artırılmalıdır. Kırsal bu yana yem fiyatlarına gelen (ırkçılık, kadın, LGBTİ hakları) ve/veya Açıklamada, “Bakanlığımızın, kazandırılmazsa uzun vadede ülkenin nüfusumuz, ekonomik, sosyal ve zamları açıkladı. Buna göre yeni haberde iddia edildiği üzere iklim krizi bağlamında yayımlanan gıda arz güvenliğinde ciddi risklerle eğitim imkânlarının kısıtlı olması yıla girerken 602.5 lira olan 50 ‘Enflasyon farkı stok vergisi’ adı başkanlık kararnamelerine uyma şartı karşı karşıya kalacağını vurguladı. nedeniyle her geçen yıl azalıyor” altında bir vergi alınmasına yönelik kilogram süt yemi yüzde 10.4 dayatılıyor. Faşist entelijansiyanın herhangi bir çalışması kesinlikle Türkiye’de tarım üreticilerinin dedi. 2024’te 18-24 yaş arası çiftçi artışla 665 liraya, besi yeminin elinde Amerika artık küresel sisteme, bulunmamaktadır” dendi. yüzde 82’sini erkek, yüzde 18’ini ise sayısının yüzde 6 azaldığına işaret 50 kilogramlık torbası ise 551.25 yalnızca piyasa kurallarını değil, l Tarı M ve Orman Bakanlığı kendi kültürel ve politik normlarını kadınların oluşturduğunu ifade eden eden Bayraktar, yapılması gerekenleri liradan yüzde 11.11 artışla 612.5 tarafından sağlanan 2024 yılı dayatan bir güç olmayı amaçlıyor. liraya ulaştı. Mısır silajı ise yüzde Bayraktar, tarımda çalışan nüfusun şöyle sıraladı: ikinci dönem büyük ve küçükbaş ABD iç piyasasında fiyat artışlarına, 10 artışla 2.98 liraya yükseldi. yaş ortalamasının ise her geçen “Genç nüfusun tarıma dönüşünü hayvancılık destekleme başvuruları bazı sektörlerde daralmaya yol Yoncanın kilogramı 9.50 liradan yıl arttığına, geçen yıl itibarıyla 59 sağlayacak politikalar geliştirilmeli, bugünden itibaren alınacak. Türkiye açması, geçim sıkıntısı krizini 10 liraya çıkarken saman fiyatları olduğuna dikkat çekti. üreticilerimizin gelirleri artırılmalı ve Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri derinleştirmesi beklenen bu önlemler, yüzde 18.4 artışla 3.35 liraya Merkez Birliği Genel Başkanı Nihat Bayraktar, “8-32 yaş arası genç sosyal güvenceleri güçlendirilmelidir. Trump rejiminin toplumsal tabanına yükseldi. 25 kilogramlık buzağı Çelik, yetiştiricilerin üretimlerini çiftçilerimizin oranı sadece yüzde Özellikle genç ve kadın çiftçilerin bir büyük oyunun parçası, kısa maması ise yüzde 4.6 artışla 3 bin sürdürebilmesi için birinci dönem vadede sıkıntı, uzun vadede zafer, 5’tir. Bu durum, gençlerimizin sosyal güvenlik prim yükü devlet ödemelerinin bu ay içerisinde 106 lira oldu. refah vaadi olarak sunuluyor. tarımdan ve kırsal yaşamdan tarafından hafifletilmelidir.” yapılmasının önemini vurguladı. Sisteme karşı öfke duyan geniş kesimlere, “Bakın sizin için onald Trump ilk başkanlık Ancak bu yaşananlar, savaşıyoruz” mesajı veriliyor. Ucuz işgücü avantajı eriyor dönemine yürüdüğü 2016’da küreselleşmenin tamamen sona Ekonomik milliyetçilik, “beyaz ırkın” 1990’larda Türkiye’nin küresel D“Önce Amerika” demiş ve yeni bir erdiği anlamına gelmiyor. Yeni bir üstünlüğüne dayalı bir imparatorluk ekonomideki en büyük kozu, nispeten ucuz ekonomik düzenin de fitilini ateşlemişti. model doğuyor: Bölgeselleşmiş ama nitelikli işgücüydü. Avrupa’ya yakınlığı fantezisi, dış politikada ve içeride bir Atlantik’in öte yanında başlayan bu küreselleşme. da bu avantajı destekliyordu ancak bugün hegemonya aracına dönüşüyor. yeni yolculuk, aradan geçen sekiz yılda, Artık Çin, kendi Asya-Pasifik bu denklem değişti. küresel ekonomi literatüründe başka blokuyla; Amerika, NAFTA Trump başkan olduktan sonra Yeşil mutabakat ve karbon vergileri gibi bir kavramın, yeni “ticaret savaşlarının” ekseniyle; Avrupa, dijital ve yeşil hızla devreye giren politikaları yeni kurallar, Türkiye gibi orta teknolojiye kapısını açtı. dönüşümle şekillenen kendi iç pazar ve bu gümrük tarifeleri Trump’ın Küreselleşmede  sıkışmış ülkeler için görünmeyen bir Trump’ın Çin’e yönelik tarifeleri, Avrupa stratejisiyle yol alıyor. Dünya, dev istikrarı bozulmuş aklından çıktığını gümrük duvarı oluşturuyor. Birliği ile restleşmeleri, NAFTA’yı revize bir ağ yerine birbirinden görece düşünürsek üç tehlikeli gelişmeyi edip Kanada ve Meksika’yla ilişkileri son perde mi? bağımsız bölgesel ekonomik gözden kaçırırız. Birincisi ABD’de Otomotivde fırtına kapıda yeniden masaya yatırması... Tüm bu kümelere ayrılıyor. bir faşist entelijansiya devleti ele popülist liderler, bu memnuniyetsizliği Otomotiv sektörü, yıllarca Türkiye’nin hamleler, sadece bir seçim stratejisi geçiriyor, yeniden şekillendiriyor. Türkiye treni kaçırıyor sanayileşme vitrininde parlayan yıldız arkalarına alarak “korumacı politikaların” değildi. Bunlar, küreselleşmenin kırılgan İkincisi, bu faşist entelijansiya, geri dönüşünü sağladı. oldu. Ancak dünya hızla elektrikli En büyük sınavlardan biri Türkiye’nin yapısına indirilen bilinçli darbelerdi. uluslararası siyasi kültürel ortamı Bugün artık Amerika yalnız değil. Avrupa, araçlara yöneliyor. İçten yanmalı önünde duruyor. Çünkü bu yeni düzende Ve bugün geldiğimiz noktada, bu Çin, Hindistan, hatta Latin Amerika ülkeleri motorlara dayalı tedarik zinciri küçülürken ABD’nin ekonomik askeri gücüne artık sadece ucuz işgücüyle rekabet savaşların sadece siyasi değil, aynı de benzer reflekslerle ulusal sanayilerini Türkiye bu geçişe ne kadar hazır? etmek mümkün değil. Teknoloji, strateji dayanarak yeniden şekillendirmeyi zamanda jeoekonomik bir dönüşümün korumaya yöneliyor. Dünya Ticaret Örgütü Togg gibi girişimler olsa da ana ve sürdürülebilirlik gibi kavramlar, her başlangıcı olduğunu söylemek mümkün. planlıyor. Üçüncüsü de hemen tüm raporlarına göre, küresel ticaret hacmi ihracatımız hâlâ klasik motorlu araçlara zamankinden daha belirleyici hale Avrupa ülkelerinde, bu projeye olumlu Gümrük duvarları yükseliyor 2024 itibarıyla pandemi öncesine göre geliyor. Bugün Türkiye’nin ihracat dayanıyor. Bu da orta vadede ciddi bir bakan faşist hareketler gelişmeye daralmış durumda. daralma riskini beraberinde getiriyor. 1980’lerden bu yana hüküm süren kilogram değeri hâlâ 1.5 dolar civarında devam ediyor. Tedarik zincirleri parçalanıyor, üretim Bu büyük sarsıntı içinde Türkiye ne neoliberal küreselleşme, sınırları seyrediyor. Almanya’nın ise 4.5 dolar. Bu Özetle, Trump rejimi, ABD’nin iç pazara kaydırılıyor. Çokuluslu şirketler kaldırmış, şirketlerin üretimlerini düşük veri bile tek başına çok şey anlatıyor. yapıyor? İç hesaplaşmalarla, hukuku, diğer devletler karşısında küresel bile artık “daha az küresel, daha çok maliyetli ülkelere taşımasına imkân Türkiye’nin ihracat kompozisyonuna adaleti tersyüz ederek yüzlerce gencini, üstünlüğünü, var olan neoliberal yerel” bir strateji izliyor. belediye başkanlarını, parlak beyinleri vermişti. baktığımızda tablo hâlâ 20. yüzyılın düzeni yıkarak, küresel çapta kendi demir parmaklıklar arasına atarak ülkenin Ancak bu modelin faturası zamanla sonunda kalmış gibi. Tekstil, hazır Bölgesel küreselleşme faşist iradesine tabi bir düzen inşa ağırlaştı. Batı’da işsizlik arttı, gelir dağılımı giyim ve otomotiv, dış satımın en güçlü tüm enerjisini kutuplaşma rüzgârında yok ederek korumak istiyor. bozuldu, orta sınıf daraldı. Trump gibi modeli kalemleri. ederek hangi hedefe varmak istiyor?