Katalog

30 NİSAN 2025 ÇARŞAMBA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR Av RO sterlİn FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 38.4490 43.9230 51.5510 46.98 9.225 27.691 4.082 1.7 kuruş 19.4 kuruş 11.3 kuruş 0.5 puan 82 puan 50 lira 12 lira Avrupa’da 60 milyon kişiyi karanlıkta bırakan elektrik kesintisi tedirginlik yarattı Türkiye için alarm zili Faşizan hukuk Enerji ve Tabii Kaynaklar kesintiler büyükşehirlerde Bakanı Alpaslan Bayraktar, metroların boşaltılmasına düzeni En Erj İ kr İzİ Türkiye’nin aynı sistemin ve trafik sıkışıklığı ukuk, toplumda kişilerle kişiler, yaşanmasına neden oldu. parçası olduğunu ve benzer kişilerle devlet arasındaki kApıdA Hilişkileri düzenleyen, uyulması durumların yaşanabileceğini gereken kurallar bütünüdür. Ol bir büyük kesintide 40- açıkladı. Ne sanayi ne Hukukun bir işlevi de vatandaşın 50 katlı binalarda asansörlerin vatandaş bu krize hazır. hak ve özgürlüklerini devlete karşı çalışmaması gibi basit görünen korumaktır. sorunların bile büyük bir kriz vrupa, enerji arzında Hukuki düzenlemelerin evrensel yaratacağı hatırlatılırken öneriler iktidara uygun, vatandaşın hak önceki gece ciddi bir kriz şöyle: ve özgürlüklerini koruyucu yönde Ayaşadı. Bazı ülkelerde n Sanayide özellikle organize olması gerekir. Bu bağlamda temel elektrik kesintileri yaşanırken sanayi bölgelerinde kritik üretim ilkeleri; Fransız İhtilali’nden sonra hatlarının kesintiye uğramaması sanayi üretimi kısa süreliğine kabul edilen “İnsan ve Yurttaş Hakları için yedek jeneratör, batarya durdu, metrolar çalışmadı, ulaşım Bildirgesi”nde yer alan ilkelere sistemlerinin yaygınlaştırılması sistemleri aksadı. değinerek yineleyelim: gerekiyor. Ayrıca sanayicilere İspanya, Portekiz ve Madde 5: Yasa yalnızca topluma yönelik “talep tarafı yönetimi” ardından şu an için Türkiye’de acil en büyük avantajı olarak zarar verici eylemleri yasaklar, yasa Fransa’da yaklaşık 60 kapsamında enerji tüketimini tarafından yasaklanmayan hiçbir bir risk olmadığını belirtti. “Böyle değerlendirdi. milyon kişi karanlığa esnek saatlere kaydırma modelleri eyleme engel olunamaz. durumlarda Türkiye Elektrik İletim Ulutaş’ın dağıtım konusundaki gömüldü. Yaşam durma öneriliyor. Madde 9: Yasa ancak açık, kesin ŞEVVAL AŞ’nin (TEİAŞ) uzmanlığı ve hızlı uyarıları ise şöyle: “Enerji üretimi noktasına gelirken n İş dünyasına enerji AYDOĞAN olarak düzenlenen suçlara gerekli müdahale kapasitesi belirleyici özel sektörün elinde. İletim hattımız Türkiye’de de benzer arzındaki ani düşüşlerin veya cezaları getirebilir. Bir insan suçlu olacaktır” diyen Ulutaş’a göre güçlü ama dağıtım şebekeleri bir tehlikenin kapıda olduğu dalgalanmaların erkenden tespit olduğu kanıtlanıncaya kadar masum Türkiye, sistemin etkilenmemesi özelleştirildiği için bakımsız. Türkiye uyarısı en yetkili ağızdan geldi. edilmesi ve otomatik aksiyon sayılır. için enterkonnekte bağlantıyı bu kesintiden ders çıkararak enerji alınmasını sağlayacak yatırımların Madde 11: Düşünce ve inançların Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı başkalarına özgürce iletilmesi insanın hızlıca kesme yeteneğine sahip. depolama ve frekans dengeleme artık “bir lüks değil, zorunluluk” Alpaslan Bayraktar, “Aynı sistemin en önemli haklarındandır. Her yurttaş olduğu hatırlatılıyor. Ulutaş, TEİAŞ’ın hâlâ kamu yatırımlarına ağırlık vermeli.” parçasıyız, benzer durumlar özgürce konuşabilir, yazabilir, bastırıp n Vatandaşa düşen sorumluluk kurumu olmasını Türkiye’nin Türkiye’de de yaşanabilir. Bu yayabilir. ise enerji tasarrufu bilincini nedenle hem kamu hem özel sektör Madde 15: Toplum, idari örgütün artırmak. Akıllı cihaz kullanımı, mAkiNA imalat Sanayi Federasyonu olarak dikkatli olmalıyız” dedi. her memurundan hesap sorma yalıtım yatırımı ve elektrikli ‘Sanayinin Başkanı Adnan d algakıran, sanayi sektörünün hakkına sahiptir. aletlerin verimli kullanımı yaşanacak olası bir elektrik kesintisine karşı B planı ‘Hızlı aksiyon şart’ Madde 16: Hakları güvence B planı yok’ öne çıkıyor. Ayrıca olmadığını aktardı ve şunları söyledi: altına almamış, kuvvetler ayrılığı Türkiye enerjide dışa bağımlı l Türkiye’nin elektrikte bugüne kadar önemli sorunlar güneş paneli belirlenmemiş toplumların anayasaları ve Avrupa ile aynı ağı kullanıyor. yaşamadığı için böylesi bir sorunda nasıl davranacağına dair bir planı yok. gibi bireysel yok hükmündedir, yok demektir. Uzmanların düşüncesi herhangi etkilenirse üretim bundan ciddi etkilenir. yenilenebilir Faşizan hukuk düzeninde, evrensel bir hazırlığın olmadığı yönünde. l Özellikle sürekli ocakların çalışması gereken sektörlerin daha ciddi önlemler alması gerekir. Bu enerji hukuk ilkelerine uyulmadığı gibi noktada farklı bir nükleer santralınız varsa öncelikli olarak kalan elektriklerin sanayiye yönlendirilmesi, Türkiye’nin nasıl etkileneceğini yatırımları hukuk işlevsizleştirilir, “profanizm” üretimin durmaması için kamunun alacağı önlemler arasında olabilir. da teşvik sorduğumuz TMMOB Elektrik yasal yozlaşma oluşur. Hukuk, l elektrik gittiğinde özel sektörün yapabileceği tek şey jeneratör alıp koymak olur. şu anda şirketler zaten edilmeli. Mühendisleri Odası Başkanı vatandaşı devlete karşı korumaz. ekonomik açıdan sıkıntılı bir durumda, büyük bir ek jeneratör yatırımı yapacaklarını düşünmüyorum. Toplumda kin ve nefret duygusu Mahir Ulutaş, yaşanan kesintinin uyandırmak, halkı kin ve düşmanlığa tahrik, terörle iltisak gibi ucu açık Şimşek’in pembe tablolarına ekonomistlerden gerçekçi eleştiriler unsurları belirsiz, takdiri, muğlak, karmaşık yasal düzenlemeler yapılır. Amaç muhalefeti sürdürmek, rejim karşıtlarını tasfiye etmek, farklı inançta olanları aşağılamak, ‘Güveni yavaşlatıyor’ cezalandırmaktır. Kanıt olarak da maddi olgulara, nesnel bulgulara değil, gizli tanık azine ve Maliye Bakanı Mehmet ifadelerine, ihbarlarına dayanılır. HŞimşek, belirsizliğin dünya Ekonomik güven İşsizlik düşüyor atıl Tanık ifadesi, diğer kanıtlarla ekonomisinin odağında olduğunu örtüşmediği, en azından karinelerde nisanda sert düştü söyleyerek “Enflasyonu düşürmek işgücü yükseliyor desteklenmediği sürece güvenilir Türkiye İstatistik kurumu (TÜİk), birinci önceliğimiz, bu konuda kanıt değildir. n isan 2025 dönemine ilişkin Türkiye İstatistik kurumu’nun irade değişikliğimiz yok” dedi. Dün Kişi niçin gizli tanık olur? Ürker, ekonomik güven endeksi verilerini (TÜİk) Mart 2025 verilerine göre, Bloomberg HT-Habertürk ortak tehdit edilir, baskı altındadır, açıkladı. Buna göre, ekonomik işsizlik oranı yüzde 7.9 olarak beklentisi vardır, şüpheliye karşı yayınında soruları yanıtlayan Mehmet Şimşek güven endeksi bir önceki aya kıyasla açıklansa da geniş tanımlı işsizliği husumet besler, bilgisinden emin Şimşek, dünyadaki gelişmelerin yüzde 4.2 oranında azalarak 96.6 ifade eden atıl işgücü oranı değildir, özel bir nedeni vardır. da güven kazanımını yavaşlatıyor. Türkiye’nin lehine olduğunu değerine geriledi. Endeksteki düşüş, dikkat çekici şekilde yüksek kaldı. Özgüveni, özsaygısı olan kişi, gizli Riskler daha detaylı paylaşılıp vurgularken orta vadeli program ekonomiye yönelik genel güvenin zamana bağlı eksik istihdam, tanık olmaz. bunlar gerçekleştiğinde ne önlem zayıfladığına işaret ederken, alt kapsamında hedeflere ilişkin, “Büyük potansiyel işgücü ve işsizlerden Yargı bağımsızlığı, parlamenter kalemlerde de gerileme yaşandı. alınacağının anlatılması daha ikna oranda tutacağını düşünüyoruz. Biz oluşan atıl işgücü oranı bir önceki sistemde, kuvvetler ayrılığında Buna göre: edici olacaktır” yorumunu yaptı. yatırım bankası değiliz, devletiz. Zırt aya göre 0.3 puan artarak yüzde gerçekleşir. Yasama, yürütme, yargı 4 Tüketici güven endeksi yüzde Ekonomist Emre Alkin ise şöyle erklerinin tek kişide, liderde toplandığı 28.8’e ulaştı. pırt rakam revize edemeyiz” dedi. 2.3 azalarak 83.9’a, değerlendirdi: “Cari işlemlerde kalıcı rejimlerde yargı bağımsızlığı ancak Bu oran, çalışabilir nüfusun 4 r eel kesim (imalat sanayi) güven söylem, slogan olarak kalır. r iskler de anlatılmalı yaklaşık üçte birinin ya hiç iyileşme için Türkiye’nin ithalatta endeksi yüzde 2.3 azalarak 100.8’e, Yargıç güvencesi ve atamalar da çalışmadığını ya da tam zamanlı Şimşek’in açıklamalarını dışa bağımlılığını en aza indirmek ve 4 Hizmet sektörü güven endeksi nesnel olmadığından yargı önemli çalışmak istediği halde bunu yüzde 4.3 düşüşle 109.5’e, değerlendiren Merkez Bankası eski ihracatın katma değerini artırmak, siyasal davalarda karar için talimat gerçekleştiremediğini ortaya 4 perakende ticaret sektörü güven başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, kilogram değerini yükseltmek bekler. Talimat almasa da yargı, koyuyor. Ayrıca zamana bağlı eksik endeksi yüzde 2.5 azalışla 110.6’ya, “Ekonomi yönetimi uzun yıllardır gerekir. Ülke ekonomisini soğutup “führer”, “duçe”, “caudillo”, şef, 4 İnşaat sektörü güven endeksi istihdam ve işsizlerin bütünleşik hep olumlu tarafları ön plana ithalatı azaltarak ihracatçının başkan, reis, böyle bir olayda nasıl ise yüzde 4.2 oranında gerileyerek oranı yüzde 17.9, işsiz ve potansiyel hareket ederdi diye düşünerek karar çıkarma eğiliminde. Ülkeye özgü ferasetine güvenerek cari işlemler 85.1’e düştü. işgücünün bütünleşik oranı ise verir. Ceza peşindir, yargılama sonra risklerden çok az bahsediliyor. Bu açığı iyileşmez.” l Ekonomi Servisi yüzde 20.1 olarak kaydedildi. gelir. TÜİk’in verilerine göre işsizlikte Tutuklama, Fransız İhtilali’nden dar tanımda gerileme yaşanırken, bu yana istisnai olması gereken istihdam piyasasında güvencesiz Taslak hazır uygulama iken, faşizan düzende ve eksik çalışmanın yaygınlığı Türk-iş Ankara’da olağanlaşır. İnfaz, yargı kararı öncesi sürüyor. l ekonomi Servisi imza bekliyor başlar. Şüpheliye, sanığa saygı da olmadığından infaz cezaya dönüşür. alanlarda yok Faşizan düzen, pusula olmadan MUSTAFA ÇAKIR kıSA... kıSA... kıSA... akıntı yönü bilinmeyen sularda l Türkiye MUSTAFA ÇAKIR kAmu sektöründe çalışan sürüklenmektir. Tarihi örneklerinde de Giyim Sanayicileri görüldüğü gibi insan onuru, toplumun yaklaşık 600 bin işçiyi ilgilendiren ANkAr A’daki 1 Mayıs kutlamalarında d erneği (TGSd ) refahı ile bağdaşmayan faşizan çerçeve sözleşmesinin gecikmesi, Türkiye İşçi Sendikaları düzenlerin süregelmesinin olanağı ile Ege Giyim sendikalar içinde de tepkilere neden konfederasyonu’nun (Türk-İş) diğer yoktur. Vatandaşı küçümsememek, Sanayicileri oldu. Hak-İş’e bağlı Öz Büro-İş kAzANcı yok uşu’ NdA değersizleştirmemek gerekir. konfederasyonlarla ortak miting d erneği (EGSd ) Sendikası’nın Genel Başkanı Baki 1 mAyı S ANmASı Gelişmekte olan bir ülkede yapmak yerine Hazine ve Maliye ortaklığında Gülbaba, süreci yöneten Türk-İş Toygar Narbay kalkınmanın gerçekleşebilmesi için Bakanlığı önünde sadece basın İzmir’de ve Hak-İş konfederasyonlarını sert di Sk, keSk, Tmmo B ve TTB, 1 mayıs güven ortamının yaratılması, yargı açıklaması yapma kararı sendika içinde düzenlenen toplantıda konuşan 1977’de yaşamını yitirenleri dün sözlerle eleştirdi. bağımsızlığının sağlanması, evrensel tartışma yarattı. Tez-koop-İş Sendikası, TGSd Başkanı Toygar n arbay, kazancı yokuşu’nda bir araya gelerek Gülbaba, “kamu işveren hukuk kurallarının uygulanması bu kararın Türk-İş’in mücadele tarihine Türkiye’de hazır giyim sektörünün andı. Burada Taksim’in özgürleşmesi sendikası aylardır bekletiyor, gerekir. uygun olmadığını savundu. son iki yılda ciddi bir daralma ve 1 mayıs’ın meydanlarda kutlanması bunu da başarı sayıyor. peki siz Ülkemizdeki düzenin de lider Bu yıl Ankara’da 1 Mayıs kutlamaları çağrısı yapıldı. Anmada, yaşamını yaşadığını ve maliyet artışlarının niye bekliyorsunuz? Bu bekleyişin örgütlenmesi cumhurbaşkanlığı dört farklı noktada yapılacak. d İSk, yitirenler için karanfiller bırakıldı ve sektörü olumsuz etkilediğini ekonomik ve sosyal bedelini hükümet sisteminden (CHS) “Taksim 1 mayıs alanıdır” vurgusu kESk, TMMOB ve TTB Tandoğan belirterek 2022’de 21.2 milyar bilmiyor musunuz?” diyerek güçlendirilmiş parlamenter sisteme yapıldı. Meydanı’nda miting yapacak. Türk- dolar olan hazır giyim ihracatının konfederasyonlara yüklendi. dönüşmesi gerekir. Altılı masa, İş ise merkezi kutlamayı İstanbul 2024’te 17.9 milyar dolara Sözleşmenin hâlâ imzalanmamış demokrasi cephesi, güçlendirilmiş kartal’da gerçekleştirecek. Ankara’daki gerilediğini aktardı. Mayıs’ı alanlarda kutlamayıp basın olmasına tepki gösteren Gülbaba, parlamenter sisteme geçiş için kutlamalar için ise karar, 1 Mayıs’a l eNer Ji piyasası d üzenleme açıklamasıyla geçiştirmek Türk-İş’in “Artık önemli olan ne zaman kurulmuştu ancak kişilerin tutkuları, üç gün kala alındı. Türk-İş Ankara kurumu’nun (Epdk ) şubata ilişkin geçmişine yakışmaz” diyerek karara imzalanacağı değil, içeriğinin ne beklentileri, amacın gerçekleşmesini İl Başkanlığı, sendikalara yaptığı “petrol piyasası Sektör r aporu”na itiraz etti. Özgen, konfederasyonun olacağıdır. Taslak hazır, sadece imza engellediği gibi CHS’nin daha da duyuruda 1 Mayıs günü saat 11.00’de göre, Türkiye’nin toplam petrol merkezi kararına saygı duyduklarını bekliyor” dedi. yerleşmesine yol açtı. Hazine ve Maliye Bakanlığı önünde ithalatı içinde en büyük kalemi ancak Ankara’daki kutlamaların Dış ülkeler söylemlerini, tepkilerini Gülbaba, konfederasyonların 1 basın açıklaması yapılacağını belirtti. oluşturan ham petrolde ithalat alanlarda yapılması gerektiğini bir yana bırakarak iç dinamiklerle Mayıs’ta alanlarda olacaklarına Ancak bu kararın şube başkanlarıyla halkın iradesi ve isteği ile tek kişi yaklaşık yüzde 0.1 azalarak 2 vurguladı. Ayrıca 1 Mayıs’ın resmi dair açıklamalarına da karşı toplantı yapılmadan acele alınması, egemenliğini ulusun egemenliğine milyon 243 bin 924 ton olarak tatil olması nedeniyle bakanlıkların çıktı: “1 Mayıs’ta ne için, hangi dönüştürmek, faşizan düzeni konfederasyon içinde tepkiye yol açtı. gerçekleşti. LpG ithalatı ise yüzde kapalı olacağı, bu nedenle yapılacak yüzle çıkacaksınız? Biz orada sonlandırmak amaçlanmalıdır. Tez-koop-İş Ankara 2 n olu 9.9 azalarak 234 bin 829 ton oldu. açıklamanın etkisiz kalacağı yönünde de olmayacağız.” ANkAr A Şube Başkanı Mustafa Özgen, “1 eleştiriler dile getirildi. l ANkAr A ası