Katalog

16 NİSAN 2025 ÇARŞAMBA DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 İtalya ABD-İran nükleer görüşmelerinin Roma’da, Tahran ise Umman’da yapılacağını bildirdi Çelişkili açıklamalar İsrail Türkiye’den BD-İran arasında Tavrını yumuşatarak ilişkin “Müzakereler sonuç Witkoff, geçen cumartesi nükleer anlaşma Maskat’ta u mman verebilir de vermeyebilir de. uzak durmalıdır İran’ın nükleer Dışişleri Bakanı Hamid Aiçin müzakerelere Bu görüşmelere karşı ne çok programını tamamen 992 yılında, Tel Aviv’de, ses Buseydi ile bir araya dönüş için temaslar yeniden iyimseriz ne de çok kötümser” geçirmediği özenle vurgulanan gelmişti. sonlandırılması yerine başlarken Ortadoğu’daki dedi. Hamaney, “İlk adımlarda 1bir odada, İsrailli yetkililer bana, tansiyonda belirleyici olan sınırlandırılmasını İran’ın en çok üç yıl içinde, nükleer müzakere kararı doğru silah yapabileceğini anlatmışlardı. İkna bu kritik görüşmelerin isteyen ABD, bölgeye şekilde alındı. Bundan olmamış, dönüşte, Bakan Hikmet seyrine yönelik kafa sonraki süreçte de dikkatli yeniden uçak gemisi Çetin’e bu yönde rapor vermiştim. karışıklığı sürüyor ancak olunmalı. Kırmızı çizgiler Nükleer silah sahibi olduğu düşünülen gönderdi. diğer yandan tarafların İsrail, diğer hiçbir bölge ülkesinin nükleer hem bizim hem de karşı taraf pozisyonları ise netleşiyor. doğrulanması ve nihayetinde olan yüzde 90 seviyesine kabul edip etmeyeceğine silahının bulunmasını istemiyordu. için tamamen net” dedi. Amacı, İran’ın baskı altına alınması hatta Umman arabuluculuğunda silahlanmanın doğrulanması, yaklaştırdığı uyarısında yönelik sorusuna yorum “Olumlu ve verimli” geçtiği barışçıl amaçlarla kurulmuş nükleer geçen cumartesi Tahran ve buna füzeler, orada bulunuyor. ABD Savunma yapmadı. Geçen aylarda açıklanan Umman’daki ilk istasyonlarının bile ortadan kaldırılmasını Washington’dan üst düzey stokladıkları füzelerin türü ve Bakanı Pete Hegseth, ABD- ABD basını Kremlin’in sağlamaktı. Bunu ABD’ye yaptıramazsa görüşmeler sonrası yeni yetkililerin katılımı ile bir bomba için tetikleyici de İran görüşmeleri sonrası Beyaz Saray’a İran’la kendisinin yapmasına engel olunmasını tur toplantının nerede “dolaylı” formatta yapılan dahil” diye konuştu. nükleer anlaşma için destek önlemeye çalışıyordu. nükleer programın tümden yapılacağına ilişkin çelişkili görüşmelerde yer alan Diğer ABD’li yetkililer gibi vereceğini iddia etmişti. kaldırılmasını istemişti. mesajlar basına yansıdı. İtalya Algı operasyonu Beyaz Saray Ortadoğu Özel İran’ın nükleer programını ABD basınına yansıyan Dışişleri Bakanı Antonio İran’ın nükleer silaha çok yakın Rusya da dahil olabilir tamamen ortadan kaldırma uydu fotoğraflarında Temsilcisi Steve Witkoff, olduğu savı, bir algı operasyonuydu. Tajani, önceki gün yaptığı Öte yandan İngiliz görüşmeler öncesinde dünkü açıklamasında, talebinden söz etmeyen Yıllar sonra İngiltere tarafından doğru açıklamada, “ABD ile İran gazetesi Guardian’a İran’ın nükleer programını Wikoff, sadece enerji amaçlı ikinci bir Amerikan uçak olmadığı açıklanan, Irak’ta kimyasal silah arasındaki müzakerelerin, göre Tahran’ın, olası bir bulunduğu iddiası gibi. Irak’ta oynanan tamamen sonlandırılması bir program yürütmek için gemisi USS Carl Vinson’ın Roma’da yapılması için ilgili oyun 1990’lı yıllardan beri İran’da anlaşmanın kapsamında yerine sınırlandırılmasına uranyumu yüzde 3.67’den Ortadoğu’da olduğu ortaya oynanıyor. taraflardan, arabulucu rolü “zenginleştirilmiş uranyum odaklanıldığını aktardı. fazla zenginleştirmesine çıktı. ABD ilk tur görüşmeler O tarihte Uluslararası Atom Enerjisi üstlenen Umman’dan bir stokunu Rusya gibi üçüncü Umman’ın başkenti Maskat’ta gerek olmadığını savundu. öncesi Hint Okyanusu’ndaki Ajansı (UAEA) ile işbirliği yapan İran, talep aldık ve buna olumlu İran Dışişleri Bakanı Abbas Uluslararası Atom Enerjisi bir ülkeye devretmesi üssüne B-2 uzun mesafeli 2015 yılında, 5+1 JCPOA anlaşmasının yanıt verdik” dedi. Ancak imzalanmasını sağlamıştı. Bu anlaşma Arakçi ile yapılan toplantılara Kurumu gözlemcileri, İran’ın yönündeki ABD önerisini bombardıman uçaklarını İsrail için bir yenilgiydi. Bozulması İran Dışişleri Bakanlığı katılan Witkoff, iki konu uranyum zenginleştirme reddedecek. Kremlin konuşlandırmıştı. için çaba gösterdi ve Trump, ilk Sözcüsü İsmail Bekayi ise dün üzerinde duracaklarını çalışmalarını hızlandırarak sözcüsü Dmitriy Peskov, Bununla beraber İran dini döneminde anlaşmadan çekildi. Şimdi dün gazetecilerin Rusya’nın lideri Ali Hamaney, ABD ile görüşmelerin yine Maskat’ta belirterek “Bunlardan ilki yüzde 60 saflığa, yani yine başa dönüldü. ABD Ortadoğu yapılacağını duyurdu. uranyum zenginleştirmenin nükleer silahlar için gerekli İran’ın uranyum rezervlerini yürütülen dolaylı görüşmelere Temsilcisi Witkoff bu defa İran’ın, nükleer enerjiden barışçıl amaçlarla yararlanmasının bile istenmediğini açıkladı. Suriye’deki IŞİD kamplarının Son hedef Türkiye İran’ın nükleer silah sahibi olması akıbeti merak konusu da bu gerekçe ile etkisizleştirilmesi de Türkiye’nin lehine değildir. Ancak artık PKK’yı bir tehdit olarak DOĞA ÖZTÜRK Irak ve Suriye’den sonra İran da algılamaya başladı. Bu zeminde etkisizleştirilecektir çünkü İsrail’in ve TeRö R örgütü YPG/PKK’ye artan bir işbirliği söz konusu” ABD-Batı’nın Ortadoğu’da, esas ve karşı bölgesel işbirliğini ilerleten dedi. son hedefi Türkiye’dir. Bu nedenle, Türkiye ve Irak, 5. Yüksek ABD ile İran arasında nükleer konuların Düzeyli Güvenlik Mekanizması ‘Avrupa’ya baskı’ görüşülmeye başlanması olumlu bir toplantısının ardından IŞİD teröristlerinin tutulduğu gelişmedir. Görüşmelerin düşmanı yine Suriye’deki IŞİD kamplarından kamplarda olası bir istikrarsızlık İsrail’dir. Trump’ın bir yandan görüşme kaynaklanan sorunların durumunda Türkiye’nin de önerirken bir yandan da İran’ı yerle bir çözülmesi için ortak komite etmekle tehdit etmesinin nedeni, İsrail’i komşu ülke olarak büyük bir kurma kararı aldı. Dışişleri idare etmeye çalışmasıdır. güvenlik riskiyle karşı karşıya Gazze’deki gönüllü palyaçolar, Bakanı Hakan Fidan ve Iraklı kalacağını, bu nedenle Ankara- İsrail saldırılarında yaralananarak Ortadoğu’da olanların mevkidaşı Fuat Hüseyin’in Şam-Bağdat arasındaki tedavi altına alınan çocuklara başkanlığında, içişleri, moral desteği sağladı. işbirliğinin sorumlusu ABD’dir savunma “yaşamsal Yıllardır, Ortadoğu’da olup bitenin ABD bakanlıklarıyla Yüzde 90’ı politikası olduğunu söyler ve yazarım. önem” taşıdığını beraber İsrail, küçük çıkarlar karşılığında ABD’nin vurgulayan Orhan, Irak ve Suriyeli istihbarat taşeronluğunu yapmaktadır. Asıl “En önemli mesele oyuncunun ve senaristin ABD olduğu yetkililerinin IRAK Dışişleri Bakanı Fuat Gözler müzakerelerde Suriye ve Irak’ın gerçeğini görmemek, Ortadoğu’da Hüseyin, kendi yurttaşlarını de katıldığı kendi vatandaşı GAzze’ De ateşkes karşılığında acısını hafifletecek her olanları anlamamak ve yanlış politikalar almaya ülkesinin sıcak toplantıya olan militanları Harvard T r UMP’a izlemek demektir. 2011’den bugüne baktığını bildirdi. Hüseyin, Hamas ile İsrail arasında esir türlü teklife açığız” dedi. Irak’tan nasıl yargılayacağı Türkiye’nin Suriye politikası gibi. Irak’lı ailelerin çoğunun Irak’a takası yapılması için ABD Buna karşın Hamas’ın silah Meydan ok Uyor! Haşdi Şabi ve hapishanede Yılladır söylediğim ve yazdığım bu geri getirmeye başladıklarını güvencesinde 45 günlük bırakmasının kabul edilemez ile Irak Kürt tutması, ailelerinin gerçeği, Antalya Diplomasi Forumu’nda, açıkladı. Suriye’nin kuzeyindeki ABD’De Trump yönetimi dün- bir ateşkes anlaşmasının olduğunu vurgulayan Ebu Bölgesel rehabilite edilmesi bir Amerikalıdan, Jeffrey Sach’tan IŞİD kamplarında yaklaşık 10 yanın en prestijli üniversitele- görüşüldüğü bildirildi. Zuhri, “Bize sunulan öneri Yönetimi gibi konular. Irak, duymak doğrusu hoş oldu. bin IŞİD mensubu terörist rinden Harvard ile karşı karşıya İsrail medyasında yüzlerce bir İsrail önerisidir. Ve temsilcileri ve 50 bine yakın terörist vatandaşlarını geldi. Üniversite, Beyaz Saray’ın Filistinli esirin bırakılması, ikinci aşama müzakereleri de katıldı. yakını bulunuyor. Tutuklu okul yönetimi ile ilgili değişik- İsrail ateşle oynuyor alma konusunda bir ateşkes sağlanması ve kapsamında ilk kez direnişin Toplantı teröristlerin yüzde lik taleplerini bağımsızlık vur- Sach’ın, İsrail’in ABD olmadan süreç başlattı. Terör Gazze’ye insani yardımların silahsızlandırılmasını 90’a yakınının Irak gusu yaparak reddedince Trump kararlarında Ortadoğu’da bir gün bile savaşamayacağı örgütü YPG açısından girmesi karşılığında 10’u sağ içermektedir. Silahların ve Suriye yurttaşı yönetimi, okuldaki bilimsel ça- sözleri de doğrudur. İsrail’in, bırakın IŞİD bu mesele, Batı ile olduğu tahmin kalanlardan olmak üzere bırakılması bir kenara, bunun lışmaları destekleyen 2.2 milyar Büyük İsrail masalındaki devasa bir kamplarıyla ilgili ilişkisi bakımından bir ediliyor. dolarlık devlet desteğini kesti- bazı rehinelerin bırakılması dile getirilmesi dahi kabul dünya parçasını, 1948’de kurulan, “Suriye’deki el Hol, araç haline geldi, bu kozu ğini açıkladı. ABD Başkanı Do- parmak kadar İsrail’i bile yönetemediği için görüşmeler yapıldığı öne edilemez” dedi. Roj ve diğer kamplara bırakmak istemiyor. Avrupa nald Trump, dün ayrıca üniver- görülüyor. Yahudi ulusu, Türklerin sürüldü. Haberlere göre İsrail, bir çözüm bulunmasının aciliyeti ülkelerinin vatandaşlarını alma siteyi vergiden muaf statüsünü Macron’dan telefon aksine, devlet kurmak ve yönetmekle “Hamas anlaşmayı kabul nedeniyle, taraflar sorunu ele konusunda çekinceleri var. elinden almakla tehdit etti. değil yaşadıkları her yerden kovulmakla Fransa Cumhurbaşkanı Em- ederse ABD’nin arabulucular almak maksadıyla ortak bir ABD bu konuda yavaş yavaş Beyaz Saray, geçen hafta ünlüdür. ABD politikasında en küçük manuel Macron, dün İsrail Baş- vasıtasıyla harekete, Tel komite kurmanın gerekliliğini Harvard’a kampüsteki “antise- Avrupa’ya baskı yapmaya bir tersine dönüş, Ortadoğu’dan bir kez bakanı Binyamin Netanyahu ile Aviv’in anlaşmanın ikinci teyit etmiştir” dendi. Ankara, mitizmle mücadele etmek” için daha çıkarılmalarıyla sonuçlanabilir. İsrail, başladı. Ancak sorunun büyük konuştuğunu duyurdu. Mac- aşamasına, yani saldırıların tasarlandığını söylediği bir ta- uzun zamandır söz konusu ateşle oynuyor. “ABD İsrail’i gözden kısmını zaten Irak ve Suriye ron, Netanyahu’ya “Gazze’de sona erdirilmesine yönelik lep listesi göndermişti. Bunlar çıkarmaz” diye düşünmek yanlıştır. kampların kontrolünün Şam’a kökenliler oluşturuyor” diye ateşkes ve ablukanın kaldırıl- müzakerelere katılacağına” arasında işe alım uygulamala- Son örnek Ukrayna’dır. Trump, üç ay verilmesi ve ABD’nin “IŞİD ile konuştu. ması” çağrısı yaptı. Macron’un rı ve kabul prosedürlerinde de- ilişkin söz verdi. geçmeden, Ukrayna’nın varına yoğuna mücadele” adı altında YPG’ye Konunun Türkiye’nin güvenliği hamlesi, haziran ayında Filis- ğişiklikler yer alıyordu. Talep- el koymakla yetinmeyip Ukrayna özel Bu durum, İsrail’in daha önce destek vermesini önlemeye ile yakından ilişkili olduğunu leri reddeden Harvard, Beyaz tin Devleti’ni tanıyabileceği yö- temsilcisine, ülkenin Almanya gibi reddettiği bu talebi artık dikka- amacında. Kamplardaki radikal kaydeden Orhan, “Batı neden Saray’ın üniversiteleri “kont- bölünebileceğini bile söyletti. Avrupalı nündeki ifadelerinin Netanyahu te alması nedeniyle müzakere- İslamcı teröristlerin yurttaşı vatandaşı olan militanları rol etmeye” çalıştığını öne sür- müttefiklerine ve Kanada’ya karşı ile oğlunun Fransız lidere tep- lerde önemli bir dönüm noktası oldukları ülke tarafından geri almakta diretiyor? Çünkü müştü. tavrı, NATO’nun ağır yara alması ile ki göstermesinin ardından gel- olarak değerlendiriliyor. alınıp yargılanmasını savunan Bağışlar ve yatırımlardan olu- bunların yargılanması ve eşanlamlıdır. Emperyalizm acımasızdır. di. Netanyahu ise Macron’a “bir Teklifte silah bırakma Türkiye, böylece örgütün şan mal varlığı 53.2 milyar dola- İsrail’in bu gerçeği bir an önce hapiste tutulması konusunda Filistin devletinin kurulması- koşulunun bulunduğunu rı aşan Harvard’ın başkanı Alan elindeki “IŞİD ile mücadele” görmesinde yarar vardır. Gazzelileri belli hukuksal boşluklar var. na şiddetle karşı olduğunu ve belirten Hamas ise öneriye Garber, “Hangi parti iktidarda kovmaya çalışırken kendisini açıkta bahanesini almayı planlıyor. Bu kişilerin serbest kalması bunun terörizm için büyük bir tepki gösterdi. Hamas yetkilisi olursa olsun hükümet, özel üni- bulması, olmayacak iş gibi görünse de Konuya ilişkin Cumhuriyet’e halinde kendi güvenliklerine ödül olacağı” iddiasını iletti. versitelerin ne öğreteceğini, ki- Sami Ebu Zuhri, “Halkımızın tarih olmayacak işlerin olduğunu gösteren değerlendirmede bulunan tehdit oluşturabileceklerini mi öğrenci olarak kabul ede- örneklerle doludur. Ortadoğu Araştırmaları Merkezi düşünüyorlar. Benzer bir durum ceğini, hangi alanlarda çalışa- Levant Çalışmaları Koordinatörü Türkiye’de de geçerli ama Ankara cağını ya da araştırma yürüte- İsrail Türkiye’den uzak Oytun Orhan, Bağdat’ın kendi vatandaşı olan militanları ceğini dikte etmemeli” açıkla- durmalıdır Hedefi yine Zelenski PKK’yi “yasa dışı örgüt” olarak alma konusunda istekli. Bu ması yaptı. Uzun yıllar birlikte çalıştığım İsrail’e bir tanıdığını ancak henüz terör sorunu çözebilecek kapasiteye Ru SyA-Ukrayna arasında savaşı başlattığınızda o savaşı dost uyarısı; Çin gibi Türkiye’de kadim bir örgütü olarak kabul etmediğini sahip meşru aktörler de bölge hızlı bir ateşkes için çabalayan kazanabileceğinizi bilmeniz uygarlıktır. Binlerce yıllık devlet deneyimi anımsatarak “Bu bile olumlu Dağdeviren’in ülkeleri” ifadelerini kullandı. ABD Başkanı Donald Trump, gerekir. Sizden 20 kat büyük bir yana daha bir asır önce, siyasi ve bir gelişme. Irak yönetimi de l ANKARA ekonomik emperyalizmi yenmiş olmak yine Ukraynalı mevkidaşı bir ülkeyle savaş başlatıp buluşu uzayda -Batı’nın, Kemalizmde kabullenemediği Volodimir Zelenski’yi eleştirdi. sonra da insanların size füze de zaten budur- gibi, eşi görülmemiş bir Önceki akşam Trump, “Hata, vermesini bekleyemezsiniz” DÜNyANIN en iyileri ara- başarısı vardır. bu savaşın başlamasına izin diye konuştu. Trump, “Zelenski, sında yer alan ve ABD’deki Türkiye’nin etrafında bir cadı kazanı vermekti. Biden ve Zelenski sürekli daha fazlasını istedi, Massachusetts Teknolo- kaynamakta, devletler, ayrılıkçı gruplar, yetkin kişiler olsaydı bu savaş bu savaşın olmasına asla izin ji Enstitüsü’nde (MIT) Türk fırsat kollamaktadırlar. Çılgın Türklerin, olmazdı” dedi. Zelenski’nin verilmemeliydi. Putin’e bir bilim insanı Doç. Dr. Canan Atatürk önderliğinde kurdukları Türkiye ABD’den uzun süredir Patriot bakın. Ben başkan olsaydım Dağdeviren, icat ettiği “me- Cumhuriyeti, gerekirse bir kez daha hava savunma füzeleri almak asla savaşa girmezdi” me kanserinin ultrason- geçmişi tekrarlar. Bunun için ne gerektiğini istediğini söyleyen Trump, “Bir değerlendirmesini yaptı. la erken teşhisi için giyilebi- Bakan Fidan Antalya’da basınla yaptığı toplantıda açıkladı. “Devletin etkili ve lir elektronik sütyeni” uzaya güçlü olabilmesi için arkasında ulusunun gönderdi. Dağdeviren, kadın- TürkiYe’de UkrAYNA ToplANTıSı desteği olan meşru bir yönetime sahip lardan oluşan ekibin yer aldı- olması gerekir” dedi. Ve ben bunu ğı araca koyduğu icadının ya- Şara Körfez turunda Suriye’de cihatçı HTŞ öncülüğünde uKRAyNA Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, dün Ukraynalı, duyunca memnun oldum çünkü 2 nına Ulu Önder Mustafa Ke- kurulan İslamcı yönetimin devlet başkanı Ahmet Şara, Körfez’i geziyor. İngiliz, Fransız ve Türk temsilcilerin dün Türkiye’de Karadeniz’in Nisan’da bu köşedeki yazımda hemen mal Atatürk’ün fotoğrafını HTŞ lideri Şara, Birleşik Arap emirlikleri’nin (BAe) ardından dün ilk kez güvenliğini görüştüklerini söyledi. NATO Genel Sekreteri Mark Rutte hemen aynı sözcükleri kullanmıştım ama yerleştirdi ve Cumhuriyetin Katar’a gitti. Şara, Doha’da Katar emiri Şeyh Temin es Sani ile bir araya sevincim kursağımda kaldı. Fidan, “Sayın ile birlikte Odessa’da konuşan Zelenski, görüşmelerin bugün de fırsat eşitliğine vurgu yaparak geldi. İkinci kez BAe’ye giden Şara, önceki gün Abu Dabi’de Devlet Baş- cumhurbaşkanımızın başında olduğu devam edeceğini belirterek “Türkiye’nin gelecekte denizde güvenlik kanı Muhammet bin zayid en Nahyan ile görüşmüştü. BAe’deki temas- Atatürk’ün “İstikbal Gökler- hükümet gibi” diye devam etti. garantilerinde ciddi bir yere sahip olabileceğine inanıyoruz” dedi. larda iki ülkenin “karşılıklı çıkarlarının” ele alındığı kaydedilmişti. dedir” ifadelerini kullandı.