Katalog

l l l Ekonomi: Jale Özgentürk Haber Merkezi: Can Uğur Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına l Reklam Genel Müdürü l l Eğitim: Figen Atalay Spor: Cumhur Önder Arslan l Yaygın süreli yayın Baskı: İstanbul: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş ALEV COŞKUN l Evsun Sinem Alkan Fotoğraf: Uğur Demir l Yenibosna mh. 29 Ekim Cd. no: 11A/41 Bahçelievler/İstanbul Tel : 0212 454 35 10. Ankara : İleri Basım 29 EKİM 2025 SAYI: 36544 l Genel Yayın Yönetmeni Sorumlu Yazıişleri Müdürü: Betül Berişe mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Saracalar mh. 57. cd. no: 21/A Akyurt/Ankara Reklam Yönetimi: Yenigün l Tel : 0312 353 29 61. İzmir: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Fatih Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Mine Esen Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş l mh. 1199 sok. no:1/7 Sarnıç-Gaziemir/İzmir Tel : 0232 483 96 60. Adana: İleri Basım mat. Amb. Reklam Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2, 34381 Şişli/İST. Genel Yayın Koordinatörü AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Levent mh. 1791 sok. no: 33/A Yüreğir/Adana Tel : 0322 346 36 25. Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 Ege Bölge Temsilcisi: Mehmet Şakir Örs Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul l Hakan Akarsu Trabzon: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Organize sanayi Bölgesi e-posta: posta@cumhuriyet.com.tr Uets: 25999 - 15079 - 37611 Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Emre Kongar (Bşk. Yrd.), no: 2 Arsin/Trabzon Tel : 0462 711 40 20. Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Yazıişleri Müdürleri l Ankara Temsilciliği: Güzeltepe Mahallesi, Abidin Daver Sokak, No: 14 Çankaya/Ankara Faks: (0212) 251 98 68 Şükran Soner, Işık Kansu, Miyase İlknur, Tel: (0312) 442 30 50 l Ege Bölge Temsilciliği: Halit Ziya Bulvarı 1352 Sok. 2/3 Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınma- Özgür Soyer Cafer Kurt reklam@cumhuriyet.com.tr Pasaport - İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Mine Kırıkkanat, Zülâl Kalkandelen, Mine Esen, Özlem Yüzak dan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. UNESCO Dünya Mirası Listesi’ndeki Selimiye Camisi restorasyonunda tartışmalar devam ediyor KONSERLERLE 4 GÜMÜŞ: Buradaki tipik sorun mimarlığın ve koruma meselesinin iktidara CUMHURİYET bağımlı, bakanlık güdümünde bir faaliyet olarak görülmesinde. COŞKUSU 4 AHUNBAY: Mevcut bezemenin altında ise 16. yüzyıl yok. Bugün onu kazıyıp, l İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları, 29 Ekim’de tüm başka bir yerden böyle olabilirdi diye bir sahnelerini ücretsiz açarak sanatın örnek alıp, monte etmek yeniden tarih birleştirici gücü ile Cumhuriyet yazmaktır. Bezemeleri yeniden yapmak coşkusunu kutlayacak. “Ağrı Dağı uydurma bir işleme girer. Efsanesi”, “Gök Kubbe”, “Ben Medea Değilim”, “Bir Ziyaret”, 4 BAŞGELEN: Uluslararası ve ulusal “Öksüzler”, “Bir Halk Düşmanı” ve tüm koruma belgeleri ile de çelişen bu “Sivrisinekler” oyunlarının davetiyeleri tarz bir müdahale UNESCO açısından da Şehir Tiyatroları gişelerinden, Selimiye’nin mevcut statüsünü riske sokar. “sehirtiyatrolari.ibb.istanbul” ve “biletinial.com” adreslerinden ve İBB Şehir Tiyatroları mobil uygulaması üzerinden alınabilir. l Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi 20’nci kuruluş yılında, Cumhuriyetin 102’nci yılını sanatla kutluyor. Müze ‘Çok sayıda kültürel bugün tüm sergilerini ücretsiz ziyarete açarak sanatseverleri Osman Hamdi Bey’den Åsa Jungnelius’a, Kütahya çiniciliğinden çağdaş Britanya sanatına ‘Hayali bir uzanan zengin bir keşif yolculuğuna geçmiş davet ediyor. miras yok edildi!’ yaratılmaya çalışılıyor’ Bu vaka bu yüzden çok denerek yok edildi” diyor. önemli, bu meselenin Gümüş, ayrıca her dönem artışmalara konu VENEDİK TÜZÜĞÜ’nün tartışılması gerekiyor” diyen eklerinin, ayrı katmanlarının olan yeni kalem işi mimar Korhan Gümüş, uluslararası koruma normlarına Tuygulamalarıyla ilgili asıl sorunun mimarlığın ve göre de bir değere sahip EDİRNE SELİMİYE’de mahkemenin yürütmeyi koruma meselesinin iktidara olduklarının kabul edildiğinin altını ÖZNUR durdurma kararı verdiği göz ardı edilen maddeleri: bağımlı olması ve bakanlık çiziyor. Gümüş, “Buradaki sorun OĞRAŞ ÇOLAK Edirne’de bulunan Selimiye güdümünde bir faaliyet olarak anıtyapının sanki tasarlanabilecek Camisi restorasyonu için Venedik Tüzüğü tarihi yapıların korunması ve görülmesi olduğunu belirtiyor. bir nesne olarak kabul görmesinde. tanınan 30 günlük süre sona erdi. restorasyon hakkında uluslararası bir çerçeve Gümüş, “Maalesef oluşturulan Oysa yapıyla diyalog kurmak, Edirne İdare Mahkemesi kararında, l Mustafa Kemal Atatürk’ün belirleyen bir antlaşmadır (1964). kurullar, danışma organları daima anlamaya çalışmaktır, koruma yüksek kurulun onayladığı projeyle gençlik yıllarını beyazperdeye taşıyan 4 Madde 9- Onarım uzmanlık gerektiren kamu tarafı ile kapalı bir ilişki ve eylemselliklerini yönlendiren ilgili tüm belgeler talep edilmiş ve animasyon film serisi “Mustafa bir iştir. Amacı, anıtın estetik ve tarihi değerini ideolojik yaklaşım biçimi içinde mesele” diyor. 30 gün süre tanınmıştı. Bu süre Kemal”in ikinci filmi, 29 Ekim korumak ve ortaya çıkarmaktır. Onarım kendine kariyer sahibi oluyorlar. Böyle içerisinde Kültür ve Turizm Bakanlığı Cumhuriyet Bayramı dolayısıyla temel olarak aldığı olunca tuhaf bir şekilde fikir ortamı gerekli belgeleri göndermedi. tüm sinemalarda sabit fiyattan özgün malzeme ile felç ediliyor. Bunun sonucunda Bakanlık yetkililerinden aldığımız izlenebilecek. Filmin biletleri güvenilir belgelere depresif bir durum ortaya çıkıyor. bilgiye göre ise ‘belgeler 30 Ekim’de Cumhuriyet Bayramı haftası boyunca saygıyla bağlıdır. Kaybedilmiş bir geçmişin arayışı gönderilecek’ şeklinde oldu. 120 TL’den alınabilecek. Faraziyenin başladığı içinde, aslına dönmek gibi hayali AKP Edirne Milletvekili Fatma l Şef Hakan Şensoy yönetiminde yerde onarım bir geçmiş yaratılmaya çalışılıyor. Aksal’ın Selimiye Camisi’ne ilişkin Milli Reasürans Oda Orkestrası 31 durmalıdır; yapılması Bunun elbette ki deneysel, kültürel yaptığı övgü konuşması gündeme Ekim saat 20.00’de AKM Opera gerekli herhangi bir miras değerleriyle ilişki kuran, oturdu. Aksal’ın “Selimiye’nin Salonu’nda erken Cumhuriyet dönemi eklemenin mimari kavramaya çalışan deneysel bir çaba yaklaşık 100 yılını kurtaracak, tango bestecilerine bir saygı duruşu kompozisyondan olan koruma kavramıyla bir ilgisi 100 yıl daha ileriye taşıyacak bir niteliğinde düzenlenen “Cumhuriyet’in farkı anlaşılabilmeli yok. Bu şekilde anıt yapıların özgün, restorasyon yapıldı” açıklaması Tangosu” konseri verecek. Türk ve gününün miras değeri yüksek katmanları yok tepkilere neden oldu. tangosunun altın çağını simgeleyen damgasını ediliyor. Bu şekilde hatırlarsanız çok Konuyla ilgili görüşüne konser, Cumhuriyetin ilk yıllarındaki taşımalıdır. Herhangi sayıda ‘Kültürel miras korunuyor’ başvurduğumuz mimar, restorasyon heyecanı, cesareti ve idealizmi müzikal bir onarım işine uzmanı ve mimarlık tarihçisi Prof. bir dille yeniden hayata geçirecek. başlamadan önce Dr. Zeynep Ahunbay, “Sıradan bir ve bittikten sonra, bezeme programı öne sürülerek, ‘DANIŞMA KURULU TOPLANMALI’ anıtın arkeolojik ve tarihi bir incelemesi ‘Bu 16. yüzyıla bütünlenmeli’ diye yapılmalıdır. bir gerekçe sunulamaz” dedi. 4 Madde 10- Geleneksel tekniklerin yetersiz ismin kalem işi uygulamaların NEZİH BAŞGELEN Ahunbaş sözlerine şöyle devam kaldığı yerlerde, koruma ve inşa için bilimsel yapılmak istenmesinin ilgili (Kültürel ve Doğal Mirası etti: “Kubbede tarihi katmanlarla verilerle ve deneylerle geçerliliği saptanmış çevrelerde büyük tartışmalara oluşmuş bir anlatı var. Kubbe çeşitli İzleme Platformu Yöneticisi herhangi çağdaş bir teknik kullanılarak anıt neden olduğu basına yansıdı. dönemlerde onarım alıyor ve bu Arkeolog-Editör) sağlamlaştırılabilir. Koruma mevzuatı açısısından onarımlar da onun tarihinin parçası 4 Madde 11- Anıta mal edilmiş farklı da taraf olduğumuz Venedik oluyor. Selimiye de 18. yüzyılda bir MİMAR Sinan’ın 80 yaşında dönemlerin geçerli katkıları saygı görmelidir; Tüzüğü’nden Burra Tüzüğü’ne l İstanbul Devlet Opera ve deprem yaşıyor, nakışları dökülüyor yaptığı ve “ustalık eserim” olarak zira onarımın amacı üslup birliği değildir. (2013) kadar uluslararası ve ulusal Balesi (İDOB), Gazi Mustafa Kemal veya eskiyor, onu tekrar elden nitelendirdiği Edirne Selimiye Bir anıt üst üste çeşitli dönemlerin izlerini tüm koruma belgeleri ile de Atatürk’ün “en büyük eserim” dediği geçiriyorlar ve o da o dönemin sanat Camisi, gerek Sinan’ın, gerek taşıyorsa, alttaki dönemleri açığa çıkarmak çelişen bu tarz bir müdahalenin Cumhuriyetin kuruluşunun 102. yılını, eseri oluyor. Mevcut bezemenin Osmanlı mimarisinin en önemli ancak bazı özel durumlarda yok edilen UNESCO açısından da Selimiye’nin bu akşam saat 20.00’de, İstanbul altında ise 16. yüzyıl yok. Bugün eserleri arasında sayılır. Kitâbesine malzemenin önemi azsa, açığa çıkarılan mevcut statüsünü riske Atatürk Kültür Merkezi (AKM) Türk onu kazıyıp, başka bir yerden böyle göre, yapımına 1568 yılında malzeme büyük tarihi, arkeolojik, ya da estetik sokacağı öngörülüyor. Bu vahim Telekom Opera Salonu’nda “Bir Ulus olabilirdi diye bir örnek alıp, monte başlanmış ve 14 Mart 1575’te değer taşıyorsa ve korunma durumu böyle gelişmelere karşı açılan davada, Uyanıyor” konseri ile kutlayacak. etmek yeniden tarih yazmaktır. ibadete açılmıştı. 2011 yılında Üstün bir davranışı gerekli gösterecek kadar iyi ise Edirne Bölge İdare Mahkemesi, l Devlet Halk Dansları Topluluğu Bezemeleri yeniden yapmak Evrensel Değer olarak UNESCO haklı çıkarılabilir. İlgili unsurların öneminin 26 Eylül’de toplanarak davalı (DHDT), bugün saat 20.00’de “Zafere uydurma bir işleme girer. Özellikle Dünya Miras Listesi’ne dahil değerlendirilmesi ile ilgili yargıyı ve neyin yok Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Doğru Cumhuriyet Doğuyor” adlı dünya mirası olan eserlere çok edildi. Bu açıdan gözümüz gibi edileceği üzerinde kararı vermek, sadece bu işi Vakıflar Genel Müdürlüğü’nden gösterisini, AKM Tiyatro Salonu’nda dikkat edilmeli.” korunması gereken Edirne Selimiye üzerine almış kimseye bırakılamaz. savunma ve belgelerin cevaplarını sanatseverlerle buluşturacak. Gösteride 4 Madde 12- Eksik kısımlar tamamlanırken, Camii’nin restorasyonunda, yetkili göndermeleri için 30 gün süre Millî Mücadele’nin askeri, siyasi ‘Anıtyapı bütünle uyumlu bir şekilde bağdaştırılmalıdır; Bilim Kurulu’nun onayladığı ve vererek, yürütmeyi durdurma ve toplumsal boyutlarını dönemin tasarlanabilecek bir fakat bu onarımın, aynı zamanda sanatsal ve tamamlanmış olan kubbe içi kalem kararı aldı. Bu dikkatle takip kahramanlarının öyküleri eşliğinde tarihi tanıklığı yanlış bir biçimde yansıtmaması işi projesi iptal edilerek; resmi nesne değil’ sahneye taşınacak. edilmesi gereken önemli bir karar için, özgünden ayırt edilebilecek bir şekilde hüviyeti bulunmayan bir heyetin l Doğuş Çocuk Senfoni Orkestrası “Selimiye Camisi herhalde ve izlenmesi gereken bir süreç. yapılması gereklidir. önerdiği yeni restitüsyon projesi (DÇSO), 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı dünya mirası olarak ülkenin en Bu hayati süreçte Selimiye ilgili 4 Madde 13- Eklemelere, ancak yapının kabul edilmesi ilgili tüm çevrelerde nedeniyle bu yıl da kurucu şefleri önde gelen anıt yapılarından oluşturulan Danışma Kurulu’nun ilgi çekici bölümlerine, geleneksel konumuna, büyük tepkiyle karşılandı. Bu yeni Rengim Gökmen yönetiminde, biri. Bu anıtın nasıl korunacağı acilen toplanarak gerekli kompozisyonuna, dengesine ve çevresiyle olan restitüsyon projesi teklife göre Galataport’ta saat 14.00 ve 16.00’da meselesi yalnızca mahkeme izlemeyi ve değerlendirmeleri bağıntısına zarar gelmediği durumlarda izin art arda iki konser verecek. kararlarıyla ve bu yönetimsellik 18’inci yüzyıla ait kalem işlerinin yaparak görüşünü ilgili yerler ve verilebilir. biçimi ile değerlendirilemez. sökülerek, yerine belirlenmiş bir kamuoyuyla paylaşması bekleniyor. GAZİANTEP’TE dünyaca ünlü gelen yerli ve yabancı ziyaretçilerin eşsiz mozaikler sergileniyor. Bu yıl 17 “Çingene Kızı” mozaiği başta olmak uğradığı alanların başında geliyor. Mayıs’ta 8 bin 167 ziyaretçiyle günlük üzere birçok önemli esere ev sahipliği Müzede başta “Çingene Kızı” en yüksek ziyaretçi sayısına ulaşan yapan Zeugma Mozaik Müzesi, açıldığı mozaiği olmak üzere “Mars heykeli”, Zeugma, yılbaşından bu yana 482 bin günden bu yana en yüksek ziyaretçi Roma dönemine ait çeşmeler ve 436 ziyaretçiyle 2024’te 466 bin olan sayısına ulaştı. Tarihi İpek Yolu üzerinde Fırat Nehri kenarındaki villalarda yıllık ziyaretçi sayısını şimdiden geride 2011 yılında açılan müze, Gaziantep’e kurtarma kazıları sırasında çıkarılan bırakarak rekor tazeledi. izim çocukluğumuzda Cumhuriyet dinledikleri Cumhuriyetin kuruluş okulda bayrak töreni yapılırdı. Her yok! O bayrak bayram biter bitmez Bayramı kutlamaları ilkokulda, öykülerini yaşarlardı. Biz, çocuklar sabah “Türküm doğruyum, çalışkanım” kaldırılmalıydı. “Çamaşır” gibi günlerce Bortaokulda yapılan törenlerle, sahneye çıkıp içimizde kopan fırtınayla diye başlayan andımızı okurduk. asılı kalamazdı! marşlarla, okunan şiirlerle dolu dolu bağıra çağıra Cumhuriyet şiirlerimizi Cumhuriyet Bayramı törenlerinde Sonra her okulun kendi üniforması geçerdi. İstiklal Marşı’nı söylerken öyle okurken onların da gözleri dolardı. marşlar söylenir, küçük skeçler yapılır, oluştu. Bütün varlıklı aileler bu bayramı bir gurur yaşardık ki! Onun bestesinin Konuşma yapmak için 5. sınıftan bir ulusal duygularımızı dile getiren şiirler hafta sonuyla birleştirip yurtiçinde veya Zeki Üngör’e, sözlerinin Mehmet erkek bir kız öğrenci seçilirdi. Onlar okunurdu. 10 Kasım pazara denk gelse yurtdışında çocuklarını da alıp tatile Âkif Ersoy’a ait olduğunu yıllar sonra da gırtlaklarını yırtaraktan coşkuyla, de yine okula gider, törene katılırdık. gidiyorlar. O ne güzel heyecandı öğrenecektik. Ya da “Onuncu Yıl övünçle konuşurlardı. Bu törenlere velilerimiz de gelirdi. Bizlere babalarımız kendi Marşı”! 19 Ekim 1933’te Cumhuriyetin O gün öğretmenlerimiz de çok Onların ailelerinde de nice savaş şehiti büyüklerinden dinledikleri Cumhuriyetin kuruluşunun 10. yılı için açılan yarışmada siyah önlüklerimiz ütülenirdi. Ben özenli giyinirlerdi. Başöğretmenimiz vardı. “Çanakkale içinde vurdular kuruluş öyküsünü anlatırlardı. Her ailede Cemal Reşit Rey’in bestesinin Arnavutköy (boğazdaki Arnavutköy) Zeki Bey’in Cumhuriyetin tarihçesini beni” diye başlayan şarkıda çocukları bir veya birkaç şehit vardı. Onların ilkokulunda birinci sınıftayken okuduğum kazandığı ve o günden beri dillerden anlatan konuşması her zaman dokunaklı bilmem ama bütün büyüklerin gözlerinin fotoğrafı evlerin duvarlarında asılı olurdu. düşmeyen marş. şiiri hâlâ anımsıyorum: “Ey Hürriyet, olurdu. Konuşmasında her sefer “Atatürk yaşlandığını anımsarım. Şimdi bana “Amma da şovenistsin” İlkokuldaki kutlamalarda Cumhuriyet Cumhuriyet” diye bitiyordu her olmasaydı bugün biz de bu topraklar Cumhuriyet Bayramı’nda bayrak diyenleriniz olacaktır. Varsın desinler, ile ilgili küçük skeçler hazırlanırdı. Bir dörtlük. O kutlamalara velilerimiz de üstünde yaşamazdık” sözlerini duyardık. asmak kutsal bir görev gibiydi. gün geçtikçe bu vatanı kurmak için nasıl gece önceden yakalarımız kolalanır gelirdi. Onlar da kendi büyüklerinden Zaten her hafta sonu cumartesi günü Şimdi kimi ailenin evinde bayrak bile kan döküldüğü unutulmasın. Zeugma rekor kırdı