Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 23 EKİM 2025 PERŞEMBE 2 olaylar ve görüşler Layard aracılığıyla İngiltere’nin teklifini iletti: Rusya’nın Bakanlıkların düşüşü Asya’daki Osmanlı topraklarına Doç. Dr. ozan zengin halka olarak kurgulandığını (Anadolu ve Suriye) görüyoruz. saldırması halinde AnkArA Üniversitesi sBF/ İngiltere silahlı Mül kiye Abdülhamit Bürokraside parçalanma destek verecek ancak Kıbrıs İngiltere tarafından işgal akanlıklar, devlet Cumhurbaşkanlığı Kıbrıs’ı nasıl edilip yönetilecekti. teşkilatlanmasının hükümet sistemi sonrasında 16 Mayıs’ta İngiliz Kabinesi Bmerkezinde yer alan bürokraside parçalanma teklifi onayladı. kaybetti? (1) yapılardır. Bir ülkede temel yaşanmıştır. Dörtlü yapısıyla 23 Mayıs 1878’de Layard’a kabul edilen kamu hizmeti cumhurbaşkanlığı bir yanda, gönderilen talimatta, II. Abdülhamit’e 48 saatlik bir mekli Büyükelçi alanları bakanlıklar temelinde bakanlıklar başta olmak üzere ültimatom verildi: Süha Umar, dün kurumsallaşırlar. Her bir diğer bürokratik kurumlar bir Teklifi kabul etmezse İngiltere ECumhuriyet’teki hizmet, devlet bütünü içinde yandadır. Hizmet politikası, dostluğunu çekecek ve bu, köşesinde, Kıbrıs seçimleri işbölümü çerçevesinde personel, kaynak, kontrol Osmanlı’nın parçalanmasına yol konusunda, benim bakanlıklarla temsil edilir. gibi hususlar bakımından açacaktı. görüşlerimle de aynı çizgide ortağı olması söz konusu bakanlıklar toplu bir şekilde Ültimatom, gizli tutuldu ve Çoğu zaman “devlet” denince devlet işleri dengesiz bir olmalarından memnuniyet Kıbrıs’ın yıllık giderlerinden duyduğum çözümlemelerini değildir. Başında bulunduğu kuruldu. merkezi yönetim anlaşılır; şekilde cumhurbaşkanlığında kalan gelirin Osmanlı’ya şu sözlerle bitirmişti: bakanlık kurumundan ayrı Yalnız burada dikkat merkezi yönetim denince de yoğunlaşmıştır. Devlet ödeneceğini belirtiyordu. “KKTC seçiminin sonucu, tutamayacağımız bakanlar, edilmesi gereken bir konu kamu hizmetlerine ilişkin teşkilatının diğer parçaları II. Abdülhamit 25 Mayıs ‘iki devletli çözüm’ ile devlet başkanı tarafından vardır. Cumhurbaşkanı, politikanın belirlenmesi ve bu kurumlarda çalışan 1878’de bu antlaşmayı kabul ‘federasyon’ arasında bir tercihi atanan ve ona bağlı olan Cumhurbaşkanlığı teşkilatı ve hizmet sunumunun uzmanlar cumhurbaşkanlığı etti. değil, AKP’nin ve Erdoğan’ı sekreterler konumundadır. hakkındaki 1 sayılı CBK ile Padişah’ın isteğiyle küçük planlanması açısından ve personeli karşısında izleyen Tatar’ın politikalarının değişiklikler yapıldı (örneğin, reddedildiğini gösteren net bir Devlet başkanı ile bakan bakanlıkları kurmuş, başka bakanlıklar akla gelir. kendilerini alt bir kategori İslam mahkemelerinin devamı mesajdır. arasındaki ilişki, devlet bir kararnamede düzenleme olarak görmektedirler. ve vakıf mülklerinin yönetimi). Bu mesajın doğru okunması hükümet sisteminin aygıtının oluşumuna da etki ihtiyacı hissetmemiştir. Artık yürütme yetkisine 4 Haziran 1878’de Kıbrıs ve Cumhurbaşkanı Erhürman belirleyiciliği etmektedir. Parlamenter Cumhurbaşkanlığı genel sahip olmayan, dolayısıyla Sözleşmesi imzalandı. ile uyum içinde olunması sistemde bakanlıklar devletin sekreterliği, politika Siyasal sistemin, başka bir devlet egemenliğini doğrudan Antlaşma, Berlin öncelikle Türkiye’nin çıkarları Kongresi’nden hemen önce asli parçasıyken başkanlık kurulları, ofisleri ve bağlı gereğidir. ifadeyle hükümet sisteminin kullanamayan bakanlar siyasi gizli tutuldu. Koca bir imparatorluğu, sisteminde başkanlık kuruluşlarıyla (dörtlü niteliği bakanlıkların kimliklerini yitirmişlerdir. İngiltere, Rusya’nın Kars, ülkesinin ve halkının çıkarlarını teşkilatının gölgesi altında yer yapı) birlikte bakanlıklar devlet içindeki konumunu Anayasada bahsi geçen Ardahan ve Batum’u geri koruyamayacak hale getirip, almaktadırlar. “Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı” belirlemektedir. Parlamenter bir görev olsa da bakanları vermemesi halinde Osmanlı’nın tahtını kaybetmemek için Kıbrıs kapsamında düzenlenmiştir. sistemlerde yürütme, devlet günümüzde yalnızca idari Asya topraklarını savunacaktı. Adası’nı İngiltere’ye veren Bakanlıkların geri Bağlı, ilgili ve ilişkili Kıbrıs, nominal olarak başkanı ve bakanlar kurulu kimliğe sahip kamu görevlileri II. Abdülhamit’in durumuna plana düşmesi Osmanlı toprağı kalacak ancak kuruluşların ayrı olarak düşmek, Türkiye Cumhuriyeti’ne olarak çift başlıdır ve yürütme olarak tanımlayabiliriz. İngiltere tarafından işgal edilip yapılabilecek son kötülüktür.” Türkiye 2018 yılında düzenlendiği 4 sayılı CBK erkiyle egemenliğe sahip ve Bakanın tek bir kimliğe yönetilecekti. Umar’ın bu uyarısı üzerine, başkanlık sistemine gibi bakanlıklar da ayrı bir onu kullanma yetkisine asıl indirgenmesi, bakanlıklara da Ada gelirlerinin fazlası bugün, Abdülhamit’in Kıbrıs’ı (cumhurbaşkanlığı hükümet kararname ile düzenlenebilirdi sahip olan bakanlar kuruludur. itibar kaybettirmiştir. (yaklaşık 92 bin sterlin yıllık İngilizlere nasıl verdiğini sistemi) geçince devlet ama bu yöntem tercih Devlet başkanının yasama Bakanlıkların haraç) Osmanlı’ya ödenecekti. anımsatmak istiyorum. teşkilatlanması içinde edilmedi. Bu tercihle, Osmanlı, adadaki din, eğitim organına karşı siyaseten mesleki uzmanlığa göre HHH ve adalet kurumlarından Unutmayalım, II. bakanlıklar mevzi kaybetti. bakanlıkların Cumhuriyet sorumluluğu yoktur; aynı örgütlenmesinin yansıması sorumlu olacaktı. Abdülhamit, Rusya tehdidine 1921 tarihli Teşkilatı tarihi boyunca devlet teşkilatı zamanda milletvekili olan olan müsteşarlık ve müsteşar Antlaşma 8 Temmuz karşı Kıbrıs’ı 1878’de, Esasiye Kanunu’ndan itibaren içinde sahip olduğu özgül bakanlar tek tek ve kurul yardımcılığı makamlarının 1878’de kamuoyuna açıklandı İngiltere’den destek almak bakanlıklar hep kanunla veya ağırlık önemli bir kayba olarak farklı mekanizmalarla kaldırılarak yerine tamamıyla ve 11 Temmuz’da İngiliz filosu amacıyla imzalanan gizli bir kanun hükmünde kararname uğramıştır. meclise karşı sorumludur cumhurbaşkanı tarafından Larnaka’ya çıkarak yönetimi antlaşma yoluyla verdi. devraldı. (KHK) ile kurulmuştur. Yani Bakanlıkların mevzi Rusya 1877-1878 savaşı (güvenoyu, gensoru vb.). Bu atanan siyasi nitelikli bakan Bu anlaşma, II. sonrasında Doğu’da Erzurum’u bakanlıkları kurma yetkisi hep kaybetmesinin başka da bakanların ve bakanlar yardımcılıkları makamının Abdülhamit’in Rusya’ya karşı işgal etmiş, Batı’da, Yeşilköy’e TBMM’de olmuştur; ta ki 2017 göstergeleri de bulunmaktadır. kurulunun siyasi ve idari getirilmesi de liyakate dayalı İngiltere’yi müttefik olarak kadar gelmişti. anayasa değişikliğine kadar. Yeni sistemde bakanlıklarla olarak ön planda olduğunu işleyiş düzenini sarsmıştır. kazanma çabasıydı, ancak Abdülhamit, izlediği Bu tarihte yapılan anayasa en az eşit düzeyde bize anlatır. “Bakanlık” konusu teknik ada fiilen İngiliz yönetimine ve denge politikası gereğince, değişikliği ile bakanlıklar artık konumlandırılan, başkanı kontrolüne geçti. Başkanlık sistemlerinde bir konu değildir. Bakanlıklar, İngiltere’den savunma desteği Sonuç olarak 1914’te I. kanunla değil, düzenleyici bir cumhurbaşkanı olan isteyince, İngiltere de bu yürütme tek başlıdır ve yurttaşların kamu hizmetlerine Dünya Savaşı sırasında desteğin bedeli olarak Kıbrıs’ın işlem olan cumhurbaşkanı politika kurullarının kamu devlet başkanı yürütme erişim hakkının muhatap İngiltere, zaten fiilen işgal idaresini ve işgalini istedi. kararnamesiyle (CBK) hizmetlerine ilişkin temel yetkisine tek başına kurumlarıdır. Bu ciddiyet ettiği ve yönettiği Kıbrıs’ı 2 Mayıs 1878’de İngiltere, kurulmaya başlandı. 2018 kararları alan yapılar olarak sahiptir. Bakanların tekil ve ve önemle ele alınması ve resmen de ilhak etti. İstanbul Büyükelçisi Henry yılında 1 sayılı CBK’yla da tüm bakanlıkların ise icracı ikincil kolektif olarak yürütmenin düzenlenmesi gerekir. Tür Kiye’de ve Teriner he Kimliğin 183. yılı MÜCTeBa BiniCi KADIR HASKADIR HAS veteriner Hekimler Derneği Genel sekreteri en bir Köy Enstitülü öğretmenin ÜNIVERSITESIÜNIVERSITESI Boğluyum. Babamın, Karacabey’in Fevzi Paşa köyünde toprağıyla ve hayvanıyla kurduğu bağ, DÜNYDÜNYAA çocukluğumun en canlı anılarıdır. veteriner hekimler, hayvan sağlığıyla Pamuk, kavun, karpuz, soğan eker, birlikte halkın gıda güvenliğine, kırsal yazın pirinç tarlalarında çalışır, SIRALAMASINDSIRALAMASINDAA kalkınmaya ve ordunun lojistiğine evimizin bahçesinde elliye yakın tavuk omuz vermiştir. Boşuna değildir ki beslerdi. O tavuklar hastalandığında İstiklal Marşı’nı da bir veteriner çaresizlik içinde ölümlerini izlerdik. YÜKSELIŞINIYÜKSELIŞINI hekim, Mehmet Âkif Ersoy kaleme Daha sonra lise öğrenciliğimde almıştır. tavukçuluk sektöründe işçi olarak çalışırken kitlesel ölümlerle bir kez Günümüzde veteriner SÜRDÜRÜYSÜRDÜRÜYOROR daha yüzleştim. İşte o çaresizlikler, hekimlik beni veteriner hekimlik mesleğine Bugün Türkiye’de veteriner götüren yolun taşlarını döşedi. rıyla öne çıkan Kadir Has Üniversitesi, bu yıl da araştır- hekimliğin 183. yılına girerken Kadir Has Üniversitesi, uluslararası akademik Türkiye’de veteriner hekimlik ma ve yayın kalitesi alanındaki performansıyla dikkat alanda dikkat çekici bir başarıya imza attı. mesleğimizin sorumluluk alanı daha da eğitimi, Tanzimat sonrası Batılılaşma çekti. genişlemiştir. Gıda güvenliği, zoonotik Dünyada yükseköğretim kurumlarının başarılarını de- çabalarının bir ürünü olarak 23 Ekim Bu yıl 117 ülkeden 2.000’i aşkın üniversitenin değerlen- hastalıklar, antimikrobiyal direnç, ğerlendiren en saygın kuruluşlardan olan Times Higher 1842’de İstanbul’da Askeri Veteriner dirildiği listede Türkiye, 109 üniversiteyle Asya’da en Education (THE) 2026 Dünya Üniversite Sıralamasına küresel ısınma, sahipsiz hayvanlar, Okulu’nun açılmasıyla başladı. Bu fazla temsil edilen üçüncü ülke konumuna yükseldi. göre Kadir Has Üniversitesi 118 basamak birden yükse- kırmızı et ve süt krizleri, ithalat Kadir Has Üniversitesi, son yıllarda yürüttüğü araştır- tarih, yalnızca bir okulun değil; lerek 601–800 bandına yerleşti. politikaları, aşı üretimi gibi sorunlar ma merkezleri yatırımları, uluslararası ortak projeleri Akademik araştırmalara verdiği öncelik ve uluslararası bilimin, vicdanın, sanatın ve insanlık doğrudan veteriner hekimliğin ve endüstri iş birlikleriyle “araştırma üniversitesi” kim- alanda artan görünürlüğüyle öne çıkan Kadir Has Üni- idealinin doğuşudur. alanına girmektedir. Ama ne yazık ki liğini daha da güçlendirdi. Araştırma ekosisteminde ilk versitesi, 117 ülkeden 2.000’i aşkın üniversitenin değer- mesleğimiz, karar mekanizmalarından 500’de yer alan Kadir Has Üniversitesi, bu yılki THE so- lendirildiği prestijli araştırmada, dünya genelinde 601- hayvan sağlığı ve gıda dışlanmakta; halkın sağlığını nuçlarına göre yalnızca ulusal başarılarıyla değil, aynı 800 bandında, Türkiye’de vakıf üniversiteleri arasında güvenliği ve ülkenin gıda egemenliğini zamanda uluslararası akademik toplulukta yükselen 4. sırada ve tüm üniversiteler arasında ise 7. sırada yer Cumhuriyetin kurucusu Mustafa ilgilendiren konularda sesi yeterince bir araştırma merkezi olarak konumunu pekiştirdiğini aldı. Kemal Atatürk, hayvancılığın ve duyulmamaktadır. bir kez daha gösterdi. İlerleyen dönemde sıralamada- Küresel bir araştırma üniversitesi hedefi… veteriner hekimliğin bir ülkenin ki yerini daha yükseğe çıkararak Türkiye’nin bilimsel Türkiye’nin bu sorunları aşacak Öğretim, araştırma, araştırma kalitesi, endüstri gelir- bağımsızlığı ve kalkınması için taşıdığı üretim kapasitesine küresel ölçekte katkı sağlamaya bilgi birikimi ve yetişmiş insan gücü leri ve uluslararası görünüm gibi temel göstergeler baz devam etmeyi hedefleyen Kadir Has Üniversitesi bu stratejik önemin farkındaydı. Onun vardır. Yeter ki bilim rehber alınsın, alınarak sonuçlanan THE sıralamalarında araştırmala- alandaki çalışmalarını artırarak devam edecek. imzasıyla 1936’da kurulan Veteriner Cumhuriyetin kurucu değerlerine İşleri Genel Müdürlüğü, üretimden sahip çıkılsın, köklü kurumlarımız üzerine koyarak ilerliyoruz. Bu sonuç, kolektif bir “BU BAŞARI, ORTAK EMEĞIMIZIN SONUCU” salgınlarla mücadeleye kadar yeniden ayağa kaldırılabilsin. Çünkü emeğin ürünü” dedi. milletin temel gereksinimlerine yanıt Kadir Has Üniversitesi bu ülkenin veteriner hekimleri, dün “ARAŞTIRMA BIZIM DNA’MIZDA VAR” Rektörü Prof. Dr. Sondan veriyordu. Ne var ki 1984’te bu kurum olduğu gibi bugün de milletin geleceği Durukanoğlu Feyiz, elde edi- kapatıldı. Bugün geldiğimiz noktada, için sorumluluk almaya hazırdır. Prof. Dr. Feyiz, üniversitenin kuruluş felsefesine de len sonuçların yalnızca bir tarım ve hayvancılık politikalarındaki 183 yıllık bu gururlu geçmiş, bize atıfta bulunarak “Bu üniversiteyi bilime, eğitime sıralama başarısı olmadığını, yanlışlar nedeniyle Türkiye, kırmızı şunu gösteriyor: Veteriner hekimlik ve ülkesine katkı sağlama idealiyle kuran merhum aynı zamanda Türkiye’de etten canlı hayvana kadar birçok yalnızca bir meslek değil, bilimle, Kadir Has’ı minnetle anıyorum. Bugün onun vizyonu araştırma kültürünün üründe ithalata mahkûm edilmiştir. doğrultusunda, araştırmayı üniversitenin DNA’sına vicdanla ve Cumhuriyet idealleriyle gelişimine katkı sunan bir yerleştirdik. Bizim için araştırma sadece akademik Veteriner hekimlik yalnızca hayvan yoğrulmuş bir yaşam biçimidir. vizyonun yansıması olduğu- üretim değil; öğrencilerimizi hayata ve geleceğe ha- hastalıklarını tedavi eden bir alan Bu anlamlı günde, mesleğimizi nu söyledi. Feyiz, “Kadir Has zırlayan en güçlü araç. Üniversitemizde her öğrenci, değildir. Ulusal Kurtuluş Savaşı var eden büyüklerimizi, ülkenin Üniversitesi, öğretim üyele- araştırmanın bir parçası. Uluslararası arenada elde yıllarında Ahmet Şefik Kolaylı ve Ord. rinden öğrencilerine kadar dört bir yanında özveriyle çalışan ettiğimiz bu sonuç, akademik kadromuzun azmi ve bilime katkı sağlamayı bir Prof. Dr. Süreyya Tahsin Aygün’ün meslektaşlarımızı saygıyla anıyorum. inancı sayesinde mümkün oldu. Hocalarımıza, araş- sorumluluk olarak gören bir kurum. Yürüttüğümüz salgınlarla mücadelede yürüttüğü Hayvan sağlığı, insan sağlığı ve tırmacılarımıza ve öğrencilerimize yürekten teşek- ulusal ve uluslararası projeler, yayımladığımız aka- çalışmalar, bu mesleğin bağımsızlıkla çevre sağlığı için tek yürek, tek hedef! kür ediyorum. Bu başarı, hepimizin başarısı” diyerek demik çalışmalar ve disiplinler arası araştırmalar, bu ne kadar iç içe olduğunu göstermiştir. Veteriner hekimlik eğitim-öğretiminin sözlerini tamamladı. başarının temelini oluşturuyor. Her yıl bir öncekinin (Advertorial) Cumhuriyetin kuruluş sürecinde 183. yılı kutlu olsun!