Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
3 TEMMUZ 2023 PAZARTESİ
SÖYLEŞİ 9
Eski İzmir milletvekili Aytun Çıray, önümüzdeki yerel seçimlerin turnusol kâğıdı olacağını söyledi:
Merkezde boşluk dolmadı
ılıçdaroğlu “hayır” dese asla gidemezdim. İzni için uhalefet, yerel seçimlerde demokrasi ittifakı için
kendisine Türkiye adına minnettarım. Sonuçta samimi olmalı ve topluma bir at pazarlığı yaptıkları
KİYİ Parti bir fonksiyon icra etti. Büyükşehirlerin Mgibi bir izlenim vermemeli. Merkezde boşluk
alınmasında en büyük faktör olan psikolojik bariyeri kırdı. doldurulamadı. Mahalli seçimler turnusol kâğıdı olacak.
ski İzmir milletvekili ve müsteşar
AYTUN ÇIRAY
Aytun Çıray Cumhuriyet’in sorularını
1957’de İzmir’de doğ-
Eyanıtladı.
du. Ege Üniversite-
n İYİ Parti’nin kurucu genel
si Tıp Fakültesini bitir-
sekreteriydiniz, içeride kalıp mücadele
di. İç hastalıkları da-
yerine neden istifayı tercih ettiniz, bir
lında uzmanlığını aldı.
tasfiye süreci mi oldu?
1989’da Başhekimliğe
Sorunuza vereceğim cevabın doğru
ve 1993’te Sağlık Ba-
kanlığı Müsteşarlığına
anlaşılması için yakın tarih hatırlatması
atandı. Başbakan da-
yapmalıyım. Neticede siyaseti “el kaldır el
nışmanlığı görevinde
indir” anlayışı ile yapmadığımdan sorunuzu
bulundu. PETKİM, ER-
siyaset insanı ciddiyeti ile cevaplayacağım.
DEMİR ve İSDEMİR’in
n Tabii, buyurun...
yönetimlerinde gö-
FETÖ tarafından Ergenekon adı verilen
rev aldı. ERENCO Şir-
ve TSK’yi tasfiye operasyonları ile başlayan
ketinin Yönetim Kuru-
ürkütücü bir süreç yaşadık. Ardından
lu Başkanlığını yaptı.
17/25 Aralık darbe tabanlı yolsuzluk
Dünya Bankası 2. Sağ-
soruşturmaları ortaya çıktı. 2015’te Sayın
lık Projesi İkraz Anlaş-
ması Müzakerelerin-
Erdoğan’ın anayasayı değiştirme yetkisi
de Türkiye adına baş-
istediği seçimler yapıldı. Muhalefet kazandı.
kanlık görevi aldı. 24,
Deyim yerindeyse millet iktidarın burnunu
25 ve 26. dönemde
sürtmüştü. Fakat merhum Baykal’ın Sayın
Aytun Çıray CHP’den İzmir Millet-
Erdoğan’ı Beştepe’de ziyaretiyle AKP’ye
vekili seçildi.
moral geldi. Arkasından aniden başlayan
İYİ Parti kurucu genel
terör hadiseleri ortaya çıktı. Sayın Erdoğan
sekreteri olan Çıray,
ve Sayın Bahçeli bir koalisyon kurulmasını
partiden geçtiğimiz ay
engellediler. Türkiye Sayın Erdoğan’ın
istifa etti.
kontrolünde 1 Kasım 2015’te tekrar sandığa
götürüldü ve AKP tekrar tek başına iktidar
olacak çoğunluğu elde etti. İşte bu süreçte
AKP’nin boşalttığı yerde yeni bir merkez
parti ihtiyacı iyice belirginleşti.
‘CHP adeta kuşatılmıştı’
İdris Naim Şahin nasıl
n Parti kurmak için niye o tarihten
2017’ye kadar beklendi?
Biliyorsunuz o arada bir de kalkışma
oldu. Ardından Sayın Akşener ve bir grup
arkadaşı MHP’de olağanüstü kurultayı
toplamak istedi, başaramadılar. Öyle olunca
olur da yargılanmaz
yeni bir parti kurmanın şartları oluştu.
Çünkü; MHP’nin de AKP’nin yanında yer
alması ile birlikte CHP adeta kuşatılmıştı.
“FETÖ komisyonunda eski emniyet genel müdür muavini ‘İdris Naim Şahin’in atadığı Emniyet
Artık tarihsel ve dayatılan konjonktür gibi
müdürlerinin 74’ü FETÖ’cü çıktı’ dedi. Bunun üzerine soruyorum, nasıl olur da yargılanmaz.”
nedenlerle CHP’nin tek başına bu kurguyu
bozması adeta imkânsızdı. “O halde efendim”
başlamadan bu konuda kendisini uyarmama n “Temayül yoklaması öncesinde istifa bağırıp çağırdığında anneannem “Suç bastırıyor”
dedim Sayın Kılıçdaroğlu’na “Demirel’in
rağmen müdahale etmedi. Özellikle ben ve kararını vermiştim” diyorsunuz, bu kararı derdi. İçinde vizyon ve misyon olmayan Kurultay
dediği gibi ‘halin icabını’ yapmama, Sayın
Ümit Özdağ hedeflenmiştik. Niye? Bu sorunun almanızdaki sebep neydi? konuşması ciddiye alınmaz. Zaten delege de
Akşener öncülüğünde yeni kurulacak partiye
cevabı sadece bizim için değil bence Türk Çok sebebi var. Ama FETÖ’yü yıllarca devlet ona, yakın çevresinin üzerini çizerek cevap
destek vererek onu MHP küskünleri partisi
siyasetinin yönü için de önemli. Ertesi günü bu adına takip etmiş olan bir ilahiyatçıdan aldığım verdi. Düşünebiliyor musunuz; grubunda Alevi
görüntüsünden çıkarmaya katkı vermeme
konuda kendisi ile görüştüm. “Haberim yok” mesaj ve ömrünü devletin istihbaratına adamış olmayan, vali; büyükelçi ve sürekli anayasa
izin verir misiniz?” dedim. Verdi. Bu her
dedi. Evet o kurultay bir tasfiye operasyonuydu. bir polis müdürü de etkili oldu. FETÖ’den tartışılacak bir ülkede yetkin anayasacı olmayan
babayiğidin yapabileceği bir şey değildir.
Bir lider partiyi birlikte kurduğu ana ekibini yargılanması gerekenlere ve birtakım tufeylilere parti Türkiye’yi yönetmeye talip olabilir mi?
Eleştiriye açıktır ve cesaret ister.
niye sürekli tasfiye eder? listelerde yer verileceğini öğrenmem kararımı Meral Hanım siyasi canlı bomba gibi davrandı.
n Seçim öncesi adayların belirlenmesi için kesinleştirdi. Başka çok güçlü siyasi gerekçeler
‘İzni için minnettarım’
‘Liderlik kapasitesi sorgulanır’
yapılan temayül yoklamasını eleştiriyorsunuz, de var tabii...
n Sayın Kılıçdaroğlu size gitmemenizi
n Meral Akşener, 15 milletvekili için
ne olmalıydı? n Bir ilahiyatçı ve bir polis müdürü size ne
söyleseydi ne yapardınız?
“Hayatımın en büyük pişmanlığı” dedi. Siz ne
Hakkımda “Temayül yoklamasına korktuğu mesaj verdi?
“Hayır” demesi halinde asla gidemezdim.
düşünüyorsunuz, Akşener’in ifade ettiği gibi
için girmedi” diyemesinler diye İzmir 2. seçim İlahiyatçı bana gönderdiği haberde “Siz
Öylesi kendi ahlak anlayışıma ve CHP’ye
“kuyruk siyaseti”ne yol açtı mı?
çevresinde kayıtlı üyeler arasında İntegral listelerde olmayacaksınız, FETÖ öyle istiyor”
ihanet olurdu. İzni için kendisine Türkiye
Aslında hayatımın en büyük mutluluğu
Araştırma Şirketi’ne bir anket yaptırdım. Bu dedi. Polis müdürü ise bilinen biri. Bir tweet
adına minnettarım. Sonuç itibarıyla İYİ
demeliydi; çünkü “15 milletvekili olayı” gerek
ankete göre adil bir önseçimde yüzde 65 ile attı ve “Ben siyasi mesaj atmıyorum ama ilk
Parti bir fonksiyon icra etti. Büyükşehirlerin
kendisinin liderliği gerekse İYİ Parti için siyasi
birinci çıkacağım görüldü. Ama ben o sırada kez yazıyorum, bu kişiler aday gösteriliyor”
alınmasında en büyük faktör olan psikolojik
partiler tarihimizde benzeri görülmemiş bir
Sayın Akşener’le siyaset yapmama kararımı dedi. Ben FETÖ komisyon üyesiyken söz ettiğim
bariyeri kırdı. Sorunuza cevap vermeden
imkân kapısı açmıştı. Ama Sevgili Balbay’ın
vermiştim. Temayül yoklaması Sayın Akşener’in eski Emniyet genel müdür muavini komisyona
önce bunları niye anlattım?
deyişiyle siyasi tarihimizin “en büyük insan
sonuçlarına uymadığı uyduruk bir yöntemdi. Bir geldi ve kendisini dinledik. “İdris Naim Şahin’in
n Niye?
öğütücüsü” olunca olağanüstü fırsatlar bozuk
büyükelçimizi ve Merkez Bankası’nın dünyaca atadığı emniyet müdürlerinin 74’ü FETÖ’cü
Birincisi; son zamanlarda Kemal Bey’e
para gibi harcanıyor. Size de eşine rastlanmamış
saygın başkanını sözde temayül yoklamasına çıktı’ dedi. Bunun üzerine soruyorum: ‘Nasıl olur
eleştiri dozunu aşan yorumlar nedeni ile,
bu başarısızlığı perdelemek ve örtmek için
sokuyorsunuz, sözde kaybediyorlar. Partinin da yargılanmaz”. Kendisini siyasete karışmak
ikincisi de ülkesi yerine kendi çıkarlarını
bir dramayı abartılı mimikler ve vücut dili
grup başkanını sözde temayül ile siyaset dışına istemediği için isim söylemiyorum.
düşünen bir siyasinin yeni kurulacak ve
eşliğinde, esasen “kuyruk siyaseti” gibi liderlik
itiyorsunuz. Üstelik uyduruk temayüle bile n “Ben ve arkadaşlarım” ifadesini
ne olacağı belli olmayan bir partiye gitmek
kapasitenizin sorgulanmasına yol açacak
uymuyor ve kazananların yerine başkalarını kullanıyorsunuz. Yeni bir parti kurma
yerine idarei maslahatçı bir tutum ile
ibarelerle acıklı bir liderlik parodisi sahnelemek
atıyorsunuz. Nitekim seyirciler yani seçmenler düşünceniz var mı?
davranabileceğini anlatmak için. Çünkü o
kalıyor... Hem yıllar öncesine dayalı var
böyle berbat bir tiyatro oyununa rağbet Yok ancak merkezde boşluk doldurulamadı.
sırada ne CHP’nin sayın genel başkanı ile
olduğunu zannettiğim dostluğumuz nedeni ile
etmediler. Meral Hanım bunu bilecek biridir. O Mahalli seçimler turnusol kâğıdı olacak.
ne de saygıdeğer CHP tabanı ile en ufak
kendisi adına hem de herkesin emeği olan İYİ
halde “Niye” sorusu burada da ortaya çıkıyor. n Peki CHP’ye dönmeyi düşünür müsünüz?
bir sorunum yokken ülke çıkarı için bir
Parti adına çok üzüldüm...
n Seçim arifesindeki istifanızın ardından CHP’den ayrılırken yazdığım istifa mektubum,
yola çıktım. Şimdi gelelim “tasfiye” ile ilgili
n Böyle bir ortamda muhalefetin seçim
size “adaylık sıranızı beğenmediğiniz” “Ben, CHP’nin ölünceye kadar manevi üyesiyim”
sorunuza...
kaybetmesinin siyasi açıklaması sizce nedir,
yönündeki eleştiriler yönetildi... diye biter. Yani o bizim ana nehrimiz. 9.
nerede hata yapıldı?
‘Kırılma 2020 kurultayı’ Böyle bir derdi olan siyasetçi niye CHP gibi Cumhurbaşkanımız Demirel’in bana söylediği
Masanın oluşum safhaları maalesef
kurumsal bir partiyi bırakıp, ne olacağı belli gibi “CHP, Türkiye’nin olmazsa olmaz partisidir.”
n Evet. Zaten siz de bir tasfiye sürecinden
“süreçler” olarak iyi yönetilemedi. Ama bu iyi
olmayan bir maceraya girsin? Ayrıca neden
söz etmiştiniz..
‘Siyasi canlı bomba’
yönetilemeyiş çeşitli faktörlerle fark edilemedi.
Gaziantep, Kocaeli, Sakarya ve Muğla gibi illerde
İYİ Parti’de kırılma noktası 2020
n İYİ Parti kurultayı geride kaldı. Sayın Fark edenlerse meseleye yeterli berraklıkla
temayül yapılmadı? Yahu İdris Naim Şahin
Eylül’ünde yapılan kurultaydır. Sayın
‘ ‘
Akşener “hesaplaşma” derken sizce neyi dikkat çekemediler. Sonuçta süreçler başarının
gibi yargılanması gereken biri veya sosyal
Akşener, kendi önerisi olan bir GİK listesine
kastetti, kiminle hesaplaşma olacağını temel şartı olan seçmen güveni üretemedi.
medyadaki küfürlerini okurken utanılan
sözde destek istedi. Ardından pusulalar
düşünüyorsunuz? “Masa krizi” ile de ortaya olağanüstü bir hayal
diğeri bu partinin hangi kurucusundan,
yayılarak Sayın Akşener’in listesinden oy
Çocukken torunlarından biri çok kırıklığı çıktı.
neferinden daha önde gelebilir? Niye?
verilmemesi gerekenler telkin edildi. Oylama
Muhalefet derin Değişim vizyon ve
yastan çıkmalı
misyonla olur
n Muhalif seçmen seçimin önüne objektif bir başarı listesi ile n CHP’deki “değişim” çağrıları olabileceğine inanmıyorum.
kazanılacağına ikna olmuştu, çıksınlar. için ne dersiniz? Değişim, yer değiştirme değildir.
şu an umutsuzluk hâkim. n Muhalefet yerel seçimlerde CHP’nin iç tartışmaları Aynı anda milletin önüne onu
Yerel seçimlere kadar bu umut nasıl bir yol haritası izlemeli? hakkında konuşmam siyasi harekete geçirecek bir vizyon
tazelenebilir mi? Demokrasi ittifakı için samimi terbiyeye aykırı olur. Genel ve misyon koymalısınız. Yetkin
Endişe etmeyin, tazelenir. Yeter olmalılar ve topluma bir at olarak fikrimi söyleyebilirim; kadrolarınızı takdim etmelisiniz.
ki muhalif unsurlar derin yastan pazarlığı yaptıkları gibi bir değişimin “Sen kalk Aksi halde toplumsal karşılığı
Aytun Çıray
çıkabilmeyi başarsınlar ve milletin izlenim vermemeliler. ben oturayım” şeklinde olmaz.
‘
‘