Katalog

ekonomi@cumhuriyet.com.tr EKONOMİ 15 OCAK 2023 PAZAR9 TOBB Yasası’nda yapılacak değişiklikle, federasyon için 40 yerine 25 ‘oda’ yetecek Esnafı ‘bölme’ teklifi Neden bazı ülkeler gittikçe zenginleşir, Meclis’e sunulduktan sonra tekliften haberdar olan 2 milyon 152 bin 2 milyon 352 bin diğerleri de onları TESK, itirazlarını hükümete iletirken düzenleme “TESK’i 2022 yılı sonu itibarıyla 2022 yılı sonu itibarıyla esnaf sayısı işyeri sayısı zayıflatma, altını boşaltma adımı” olarak yorumlandı. kovalar? lusların zenginliği ya da refah se- aha önce “çoklu baro” yasal lantılarını” düzenleyen maddesin- viyesi temel olarak kişi başı gelir- düzenlemesiyle avukatların de de değişiklik yapılıyor. Bu mad- Ule ölçülür. Kimi ülkelerin 60-70 bin Dbölünmesine kapı açan an- de ile esnaf ve sanatkârlar meslek dolara ulaşan bu gelirleri bazı ülkelerde cak anlamlı sonuç alamayan ikti- kuruluşlarının olağanüstü genel 20 binlere, bizde olduğu gibi, çoğu için dar, benzer bir teklifi Türkiye Es- kurulları düzenleniyordu. de 10 bin doların altındadır. naf ve Sanatkârları Konfederasyo- Teklif TESK için büyük bir Daha düşük gelire sahip olan ülke- nu (TESK) için de getiriyor. sürpriz oldu. Alınan bilgiye göre leri de düşünmek gerekir doğal olarak ama sıralama ne olursa olsun temel so- İktidar önceki gün TESK’in tekliften haberi bile yok- ru değişmiyor: Neden bazı ülkeler re- TBMM’ye tam ismi tu. Meclis’e sunulduktan sonra ha- fah içinde yaşarken diğerleri geride “Türkiye Odalar ve Bor- berdar oldu. Oysa teklif TESK’i ya- kalıyor? salar Birliği ile Odalar kından ilgilendiriyor. Federasyon- Sorunun yanıtı sadece doğal kaynak- ve Borsalar Kanunu ile lar TESK’e bağlı. lara bağlanamaz. mustafa Bazı Kanunlarda Deği- çakır Tamam petrol, değerli madenler, doğal- TESK: 50’ye çıkmalı şiklik Yapılmasına Da- gaz ve su, varlığın ya da refahın birer gös- Konfederasyona bağlı toplam 13 ir Kanun Teklifi” olan sürpriz bir tergesi olabilir ama acaba ülkeler arası federasyon bulunuyor. Araların- farkların nedeni sadece bunlar mıdır? “torba teklif” sundu. Bu kapsam- Yanıt esasında çok açık... da özellikle yapılan iki değişik- da Türkiye Şoförler ve Otomobilci- ‘OlağanüSTü’ Hayır! lik dikkat çekti. Yeni teklifle Esnaf ler Federasyonu, Türkiye Bakkal- Öyleyse nedir bu farkları açıklayan ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşla- lar ve Bayiler Federasyonu, Türki- şarTına iTiraz faktörler? rı Yasası’nın, federasyonların ku- ye Fırıncılar Federasyonu, Türkiye Bu soru bizi cüzdana yansıyan eko- ruluşunu düzenleyen maddesin- Berberler ve Kuaförler Federasyo- eni teklifle olağanüstü genel nomik büyümenin ne olduğuna ve Ykurul çağrısı için imzası gerek- de değişiklik yapılıyor. Mevcut ya- nu da var. Teklif, TESK’i doğrudan Başkanı Bendevi Palandöken, hü- onun sadece verilerle ölçülen kısmına li olan üye oranı da yüzde 25’ten saya göre federasyon kurulabilme- değil de başka açıdan incelemesi ge- etkiliyor. Federasyonlar içerisin- kümet temsilcileri ile görüşerek iti- yüzde 40’a çıkarılıyor. rektiğine götürür. si için en az 40 kurucu odanın bir razlarını iletti. TESK, federasyon den yeni federasyonlar kurulabil- TESK ise bunun yeterli olmadığını, araya gelmesi gerekiyor. Teklif ile kurulabilmesi için gerekli olan oda mesine kapı açıyor. Yeni federas- olağanüstü genel kurulların topla- Veriler cüzdanı temsil federasyon için gerekli olan kuru- sayısının 25’e düşürülmesini değil yonlarla birlikte TESK seçimleri nabilmesi için “üye sayısının yarı- cu oda şartı 25’e düşürülüyor. Ay- eder mi? tam tersine artırılmasını istiyor. 40 de etkileniyor. Alınan bilgiye gö- dan bir fazlasının imzasının olma- Resmi veriler her ülkede olduğu gibi rıca yeni bir esnaf ve sanatkâr fe- olan oda şartının 50’ye çıkarılması- sı gerektiğine” dikkat çekiyor. Do- re teklif TESK’te, “konfederasyonu ulusal geliri beş ana çatı altında özellik- layısıyla olağanüstü genel kurulun derasyonu, kuruluş talebinin Sa- nı talep ediyor. Teklif ile “federas- zayıflatma, TESK’in altını boşalt- le her birinin katkısı kapsamında sunar... üyelerin yüzde 40’ının değil yüz- nayi ve Teknoloji Bakanlığı tara- yon enflasyonu” yaşanacağına vur- ma düzenlemesi” olarak yorum- Arkasında ise hiçbir yorum yapılmadan de 51’nin isteği ile toplanabilmesi- fından uygun bulunması ve ana gu yapılıyor. TESK, devlet desteği landı. Teklif hazırlanırken TESK’e ni talep ediyor. Tersi halde sürekli bir sonraki veriye kadar beklenir. Bu ça- sözleşmesinin onaylanmasından verilmeyen mevcut federasyonların görüş sorulmaması da tepki çekti. olağanüstü genel kurullar ile oda- tılar, tüketim, yatırım, hükümet, ihracat sonra kurulabilecek. Yine aynı ya- bile zor durumda olduklarına işa- Tekliften Meclis’e sunulduktan ların güçsüz hale geleceklerini sa- ve ithalat harcamalarıdır. sanın “olağanüstü genel kurul top- ret ediyor. l ANKARA sonra haberdar olan TESK Genel vunuyor. Bu haliyle durağan verilerle ölçülen ve sunulan ekonomik büyüme hemen hiçbir şey ifade etmez. Anlamlı bir sonuca va- rabilmenin yolu bu verilerin ayrıntıları ve diğer ülkelere göre nasıl geliştiğidir. İsterseniz küçük bir örnekle açıklaya- lım ne demek istediğimizi... ABD’nin yıl- lık ortalama büyüme oranı yüzde 2-3 ci- Araç muayene ‘soygun’u varındayken ülkemizde bu ortalama yüz- de 5 civarındadır (gerçi son yıllarda bu- raç muayene ücretlerinin yeni sözlerini şöyle sürdürdü: nun da çok altında gerçekleşmekte- Ayılda zamlanarak 507 TL’den “Bu fiyatları Ulaştırma Bakanlı- dir). Hatta bazı durumlarda ne hikmet- se, yüzde 6-7 büyüdüğümüz durumların 1130 TL’ye yükselmesi, hem araç ğı belirliyor fakat bu hizmet geçti- da olduğu karar vericiler tarafından söy- sahipleri hem siyasiler tarafında ğimiz yıllarda özelleştirildi. Özel- lenmektedir. büyük tepkilere neden oluyor. leştirme olması gerekiyor fakat Peki bu (abartılmış) verilerle Türkiye’de Hem araç sahipleri hem özelleştirme daha gelir ge- çalışanların daha fazla refah artışına sa- siyasiler, Türkiye’nin tirsin ve rekabet unsu- Araç hip olduğu söylenebilir mi? değişik yerlerinde pro- ru oluşturarak ucuzla- ABD’nin bu (örneğin yüzde 2.5) büyü- muayene testolar düzenlemeye yarak halka hizmet me oranı ile yıllık yarattığı reel gelir ar- ücretlerine tışının neredeyse Türkiye’nin yıllık ulu- başladı. Bunun son olsun diyerek yapı- 2023 yılı için sal gelirine ulaştığı gerçeği bize büyü- örneklerinden bi- lır. Bu özelleştirme- şirketlere atıfta bulunarak “Neden zenlemenin bedeli bu olamaz. Ne me oranlarının dışında bir fotoğraf verir. yapılan yüzde 123 ri ise dün Gelecek de tekelleşmeyi, gö- burada yabancı şirketler var. Bu- asgari ücret zammı ne dolardaki Bir de bu büyümenin kaynağının sadece Partisi Genel Baş- rüyoruz. Yaptıkla- nu Türkiye Cumhuriyeti devletin- yükseliş ne de TÜİK’in açıkladığı zam tepki çekmeye üretim ve harcamadan kaynaklanan ya- kan Yardımcısı Sel- rı iş 10 dakikalık bir deki şirketler yapamaz mı? Özel- enflasyon artışı yüzde 123’ü bul- devam ediyor. pısı dışındaki faktörleri içerdiği düşünül- çuk Özdağ tarafın- muayene. Bir yan- leştirme yapılırken acaba soru işa- madı. Vatandaş göz göre göre so- düğünde yukarıda sorduğumuz sorunun Protestolar dan gerçekleştiril- dan memur maaşları- retleri mi var? Onları da öğrenmek yuluyor.” 2007 yılı ağustos ayında önemi daha da artar. yayılıyor. di. Bir TÜVTÜRK araç na, emekli işçilere yüz- istiyoruz” dedi. iki parça halinde 613.5 milyon do- Büyüme kaynağını sırf üretmek, onu satmak, ihraç etmek ve döviz kazanmak- muayene istasyonunun de 30 zam yapacaksınız lar bedel ve “işletme imtiyazı dev- tan almıyor aksine eğitim seviyesi deste- Bedeli bu olamaz önünde açıklama yapan ama burada Ulaştırma Ba- ri” modeliyle özelleştirilen araç ğiyle yaratılan insan sermayesi ile altı dol- Anımsanacağı gibi geçen hafta ve “Türkiye’de 27 milyon araç kanlığı araç muayene ücretine muayene işi TÜVTÜRK Araç Mu- duruluyor. Üstte ise bu, kurumsal yapının var. Bu araçların mutlaka muaye- yüzde 123 zam yapacak. Kuzula- CHP Manisa Milletvekili Bekir Ba- ayene İstasyonları tarafından iş- verimlilik ve koordinasyonu ile taçlandırılı- şevirgen de bu zamma tepki gös- ne edilerek bütün kontrolleri ya- ra kurdu şah yapsak bu zammı ya- letiliyor. Bu yeni şirketi oluşturan yorsa zaten verilerin (gerçekse tabii) cüz- pılarak trafiğe çıkması gerekmek- par mı?” termiş, TBMM’de yaptığı açıklama konsorsiyumda ise halen Doğuş dana yansımasını doğrudan hissederiz. şuna dikkat çekmişti: “Dört teke- tedir. Bugün burada bir soygun- Özdağ konuşmasının devamın- Grubu, TÜV SÜD ve Bridgepoint Sadece bunlar da değil, hacimsel üre- la karşı karşıyayız” diyen Özdağ, da işletmeciler arasına yabancı ri kontrol etmenin, dört evrakı dü- şirketleri var. l Haber Merkezi timin yanına ürün çeşidine dayalı bir üre- tim tarzının yoğunlaşmış üretim teknik ve girdileri ile elde edilmesiyle hem işsiz- lik azalacak hem de tüketimden alınan ‘Proje bazlı devlet VERGİ USUL KANUNU etkinlik artacaktır. Daha çok fazla konuşulacak faktör var yardımı’ yola çıktı! ‘Oto ithalatçıları’ ekonomik büyüme konusunda... Refah seviyesini belirleyen sadece esmi Gazete’de dün yayımla- üretim yapısı ya da tüketim alışkanlığı teminat verecek Rnan yedi Cumhurbaşkanı Ka- değil, onun nasıl yaratıldığı ve nasıl dağı- elir İdaresi Başkanlığı’nın “Ver- rarı ile Sakarya, Düzce, Kocae- tıldığı ile ilgilidir. Ggi Usul Kanunu Genel Tebliği” li, Bursa, Gaziantep ve Ankara’da- Böyle olmazsa büyürüz ama fakirleşiriz. Resmi Gazete’de yayımlandı. ki bazı üretim tesisi yatırımlarına Özelleştirmedeki yerlerin Tebliğ ile idarenin ilgili kanun- proje bazlı devlet yardımı verilme- bazıları Altınkum, Çeşme, da tanımlı motorlu araç ticare- si onaylandı. Akçay gibi deniz kıyısında. ti yapan mükelleflerden teminat Bu projelerle ilgili öngörülen ya- alma yetkisine yönelik usul ve tırım tutarı 25.7 milyar TL, istih- Satış ve plan değişikliğiyle ilgili onaylar sürüyor esaslar belirlendi. Bu kapsamda dam büyüklüğü ise 3 bin 810 kişi belirli bir taşıt markasının distri- olarak ilan edildi. bütörü niteliğinde bulunmayan Bu kapsamda yardım alacak 10 milyoN Kişi münferit ithalatçı mükellefler ve projeler için sabit yatırım tutar- 40-50 bin uydunun hizmet Özelleştirme tam gaz bunların bayileri teminat uygula- larını; Gedik Kaynak Sanayi 903 vereceği son kullanıcı sayısı ması kapsamına alındı. Kapsam- milyon TL, İstanbul Gübre Sanayi ürkiye’yi ekonomik krize sokan Doruk, İzmir Çeşme’deki iki taşın- da bulunan mükellefler, ithalat 9 milyar 404 milyon TL, Sarsılmaz TAKP iktidarının, genel seçime mazdan 2 bin metrekarelik olanın Uzaydaki uydu trafiği yapabilmek için 66 milyon lira te- Silah Sanayi 1 milyar 345 milyon sayılı aylar kala finansal kaynak 31.5 milyon liraya Cerem Elektro- minat vermek zorunda olacak. TL, Valeo Otomotiv 4 milyar 250 arayışı hızlanarak devam ediyor. nik, 2 bin 838 metrekarelik olanın ‘İstanbul’ gibi olacak milyon TL, Polyteks Tekstil Sanayi Bu konudaki önemli araçlardan bi- da 55.1 milyon liraya yine Cerem 2 milyar 445 milyon TL, Merinos MASAK’TAN DÜZENLEME eloitte’un 2023 Teknoloji, Medya ve Tele- ri de özelleştirme. Resmi Gazete’de Elektronik ve Muğla Marmaris’teki Halı Sanayi 3 milyar 672 milyon Dkomünikasyon Öngörüleri Raporu’na göre TL olarak açıkladı. Ayrıca Kalyon dün yayımlanan yeni Cumhurbaş- 18 bin 467 metrekarelik taşınma- uzayda trafik artıyor. ‘Suç geliri’ için PV daha önce 2 milyar 100 mil- kanı Kararları ile birçok taşınma- zın 545 milyon liraya İş Bankası’na Rapora göre 2023’ün sonuna kadar 5 binden yon TL açıkladığı tutarı 3 milyar zın satışı ve özelleştirilecek yeni satılmasına onay verildi. fazla geniş bant uydunun alçak dünya yörünge- alt sınır artırıldı 700 milyon TL’ya yükseltti. Proje yerlerle ilgili imar planı değişiklik- sinde (LEO) olacağı ve bu uyduların gezegenin bazlı devlet yardımı verilmesi ka- ali Suçları Araştırma Kuru- Konut ve turizm lerine onay verildi. her yerinden yaklaşık bir milyon aboneye yüksek rarlaştırılan söz konusu yatırım- Mlu (MASAK), suç gelirlerinin Buna göre mülkiyeti Sümer Hol- Ayrıca mülkiyeti Maliye Hazinesi- hızlı internet sağlayan iki uydu grubu oluştura- lar, KDV istisnası, gümrük vergi- aklanması ve terörün finansma- ne ait Ankara Çankaya’daki bir ta- cağı tahmin ediliyor. Dünyanın etrafında 160 ile ding ve Maliye Hazinesi’ne ait An- si muafiyeti gibi teşviklerden ya- nının önlenmesiyle ilgili yönet- 2 bin kilometre arasındaki yörüngeyi ifade eden kara Çankaya’daki 49 bin 130 met- şınmazla ilgili “gelişme konut alanı, rarlanacak. meliğini yeniledi ve dünkü Resmi LEO’da uydu grubu kurmayı planlayan her kuru- park ve yol”, Aydın Didim’deki ta- rekarelik taşınmazın 360 milyon li- Gazete’de yayımlandı. Buna göre luşun başarılı olduğu düşünüldüğünde 2030 yı- raya LÖSEV’e satışı onaylandı. Yi- şınmazla ilgili “ticaret-turizm, günü- yükümlü kılınan kurum ve kuru- lına kadar 7-10 rakip ağın faaliyete geçmesi ve birlik tesis alanları, otopark ve yol”, ne mülkiyeti Maliye Hazinesi’ne ait luşların işlemlerinde, kimlikle il- toplamda 40-50 bin uydunun 10 milyondan faz- İstanbul Tuzla’daki üç taşınmaz- mülkiyeti TCDD’ye ait Balıkesir Ed- gili bilgileri alma ve bunların doğ- la son kullanıcıya hizmet vermesi bekleniyor. De- remit‘teki taşınmazla ilgili “ticaret- dan 10 bin 286 metrekarelik ola- ruluğunu teyit etme konularında loitte Teknoloji, Medya ve Telekomünikasyon li- sorumlu tutulacakları parasal alt nın 48 milyon liraya Evren Alkan turizm-konut alanı, trafo ve park” deri Metin Aslantaş ise LEO geniş bant pazarının sınır 85 bin liradan 185 bin lira- şeklindeki plan değişiklikleri onay- OGG, 4 bin 290 metrekarelik ola- sadece büyümekle kalmayacağını aynı zamanda ya çıkarıldı. Değişiklik 1 Şubat’ta nın 24.5 milyon liraya Varyapı Var- landı ve yeni süreçle ilgili Özelleştir- destekleyici pazarların gelişmesini de sağlayarak başlıyor. me İdaresi’ne yetki verildi. lışbaşlar ve 4 bin 879 metrekare- yeni ve dinamik bir ekosistem yaratacağını düşü- nüyor. l Ekonomi Servisi lik olanın 26.6 milyon liraya Yavuz l Ekonomi Servisi