Katalog

25 EYLÜL 2022 PAZAR KÜLTÜR 13 Seyircinin Ayvalık Uluslararası Film Festivali’nde bağrına bastığı yapım: Çilingir Sofrası ‘Biz arkadaş değiliz!’ Allah kadınları niye saçsız yvalık Uluslararası Film Festivali’nde de gösterilen ve yaratmadı! Abenim çok etkilendiğim bir u kadar korkutucu, bu kadar filmden bahsetmek isti- günah, bu kadar kötü bir şeyse yorum: “Çilingir Sofra- “BAllah, kadınları saçsız yaratırdı... sı”. “Ayvalık, rakı balık”, Neden kadınları da saçlı yaratmış” diye sözüne atfen değil, derdi soruvermişti torunlarımdan biri. Kız ço- başka. Bazı filmler beyni- cuğuydu, daha beş yaşındaydı... Henüz ORHUN nize çakılıp kalıyor; unu- ATMIŞ “tahrik etme”, “ahlaksızlık” gibi sözcükle- ri bilmediğinden olsa gerek “Madem bu tamıyorsunuz, sahneler kadar tahrik edici, madem erkekler için gözünüzün önünden gitmiyor. Ve hiç Ahmet r ıfat Şungar (solda) ile Barış Gönenen İs- bunca baştan çıkarıcı, korkutucu madem tanbul ve Adana’da en iyi oyuncu ödülünü paylaştı. aklınızda yokken oturup üzerine yaz- ahlaksızlık, öyleyse Allah kadınları neden mak istiyorsunuz. saçsız yaratmadı?” diye eklemedi. Ayvalık’ta başka bir filmle saatle- lı iletişim bile filmden çok fazla duy- lenliğin hâkim olmadığı bir coğrafya- “Örtünme kurallarına tam riayet etme- ri çakıştığı için izleyemediğim bir di” diye Tahran’da “ahlak polisleri” tara- guyla çıkmama engel oluyor. da, daha başka bir hikâyelerinin ola- fından dövüldükten ve işkence gördük- filmdi “Çilingir Sofrası”. Ama hem İşte “Çilingir Sofrası” benim için o bileceğini fark eder... ten sonra hastanede can veren Mah- Ayvalık’ta en çok alkışlanan film ol- iyi filmlerden... Çok iyi yazılmış bir İki arkadaştan öte oldukları ilk sa- sa Amini’nin, hayatın baharındaki 22 yaş ması hem izleyenlerin hemen hep- metne sahip ve karşılıklı döktürüyor niyeden belli ediyor kendisini. Çeki- güzelliğiyle ışıl ışıl gülümseyen yüzü, o sinden “mutlaka izlemelisin” öne- Ahmet Rıfat Şungar ile Barış Göne- şiyorlar bazen hınzırca, bazen sert- gün bugün beni bu sözlere geri götürü- risinin gelmesi, hem de en şiddet- nen hem sözlü hem sözsüz diyalog- çe, eski günlerdeki gibi. Ancak Yu- yor ve yeryüzündeki tüm kız çocuklarını li öneriyi festivalde gösterilen “Diya- kucaklamak istiyorum. larda. Birbirlerinin gözünün içine ba- suf Efe (Şungar) toplumsal kodlarla Erkek egemen gerici şeriat rejimin- log” filminin yönetmeni ve senaristi kıyorlar, karşılıklı iletişim kuruyor- çok hemhal. Pazarcılar, ileride pey- de savunmasız bir kadının saç teli görü- Ali Tansu Turhan ile senaristi Burcu ranlık ve kuytular mı bizim alanımız, lar, biri bir şey söyleyince diğeri “in- nir kralı olma hayalleri var. Emir nüyor diye öldürülmesi bardağı taşıran Uğuz’un yapması, seyretmezsek ol- peynir kralı olsak bile... Yoksa doğru sani” bir tepki veriyor, yanıt, gözyaşı Can (Gönenen) ise neyin ne olduğu- damla, volkanın patlamasına yol açan kı- maz dedirtti. Filmi seyredince de Çi- olanı yaşamanın verdiği gönül rahat- ya da bakışla veya titreyen sesiyle... nun daha farkında olan isim, “kolay- vılcım oldu! İranlı kadınlar artık yeter di- lingir Sofrası’nı neden bu kadar sev- lığıyla gülümseyerek ferah ferah gü- (İki isim de İstanbul Film Festivali ve ca” söyleyebiliyor her şeyi. yor. Ve bu kez yanlarında erkekler de diklerini anladım. Ayvalık’ın ve fes- neşin doğuşunu mu izleyeceğiz diye Adana Altın Koza’da bu yıl en iyi er- Tüm oyunculuklar başarılı, “Abla” var! Kadına zorbalığın baskının şiddetin sadece kadınlara değil, kadın erkek tüm tivalin o kendine has sıcak ortamın- sordurdu bana bu film. kek oyuncu seçildiler.) rolündeki Ecrin Bolkar’ın performan- insanlığa yönelik olduğunu kavradılar. Ve da aynı masalarda denk geldiğimiz Eminim toplumun bir kesimi bu sı da öyle, onun söylediği Nazan Ön- kısa sürede mesele, başörtüsü ya da saç ‘Bunu Bir Ben Bilirim...’ oyuncuların, film ekibinin sıcakkan- filmle nefes alacak ve umut dolacak, cel şarkısı (Bunu Bir Ben Bilirim, Bir teli olmaktan çıktı özgürlük, eşitlik, insan- lılıkları, bir sonraki gösterimi bile Ali Kemal Güven’in senaryosunu ağlayacak ve gülecek. Yapılması ge- Allah) başta olmak üzere tüm film ca yaşama mücadelesine dönüştü. Mol- bekleme sabrı bırakmadı, bir bağlan- rek ama çok yapılmıyor bu tarz film- yazıp yönettiği filmin konusu şöyle: müzikleri de konuşulmaya ve dinlen- laların 40 yıllık şiddet, tehditi korku ve tı aracılığıyla izleyiverdim. Artık görüşmeyen, Y kuşağına ait iki ler. Bu özelliğiyle de övgüyü hak edi- meye değer. baskı rejimine direnişe evrildi. Beni en çok içine alan filmler, söz- okul arkadaşı olan Emir Can ve Yu- yor. Süresi de 60 dakika. İlk etap- Süresi 60 dakika Saçı bayrak yapmak lü veya sözsüz iletişimin, diyalog- suf Efe, yıllar sonra Beyoğlu’nda bir ta dizi olarak düşünülüp filme dönül- Ülkenin her yerine yayılan protestolar- ların akıcılığına ve “olabilirliğine” çilingir sofrasında bir araya gelir. Bi- Biraz da mum ışığının yaydığı ışık- müş, çok da iyi olmuş. Vizyon takvi- da kadınlar saçlarını bayrak yaptılar. Ki- kendimi kaptırabildiğim filmler olu- ri evli ve çocuklu olan iki eski “dost” ta mı daha rahat olacağız, o kadarcık mi henüz belirsiz, festivalleri geze- mi tüm karanlığı kara saçlarını keserek yor genelde, bunu bozan birkaç hata- demlendikçe, özgür ve toksik maskü- bir “aydınlıkla” mı yetineceğiz, ka- cek. İleride GAİN’de yayımlanacak. kovmaya çalışıyor, kimi meydanlarda ba- şörtülerini yakıyor. Tüm bu eylemleri iş- kenceyi ve öldürülmeyi göze alarak sos- yal medyada paylaşıyorlar... Çünkü artık Altın Koza’da gösterilen belgesel dayanışmanın topluma yararlarını anlatıyor Dil Devrimi korku duvarını aştılar. İran yetkilileri WhatsApp, Instagram, internet ve sosyal medyayı yasaklasa 90 yıldır sürüyor da bir işe yaramıyor. Yasaklar anında yi- . Dil Bayramı, Dil Derneği’nin ne kadınlar tarafından dış dünyaya duyu- 90düzenlediği törenle 26 Eylül ‘Mahallemizin Kadınları ruluyor ve “Siz bizim sesimiz olun” diye haykırışları dünyaya yayılıyor. Protestola- Pazartesi günü (yarın) kutlanacak. rı bildiren, hakkında haber yapan gazete- İlk olarak saat 14.00’te Anıtkabir’de ciler tutuklansa da 21. yüzyılda gerçekle- Mustafa Kemal Atatürk’e saygı sunu- ri saklamak zor! mu olacak. Ardından saat 18.00’de İran interneti mi yasaklıyor, Biden der- Çankaya Belediyesi Doğan Taşdelen Sinema Yapıyor’ hal internete yönelik yaptırımları gevşet- Çağdaş Sanatlar Merkezi’nde tören me kararı alıyor... başlayacak. Ali Nihat Yavşan’ın su- NURd URa N dU ma N Dünya izliyor. Dost düşman tüm poli- nacağı törende Dil Derneği Başkanı tik liderler kınamayla birlikte elbette poli- Sevgi Özel ve Çankaya Belediye Baş- . Uluslararası Adana Altın tik çıkarları doğrultusunda (ve de her za- kanı Alper Taşdelen açış konuşma- manki ikiyüzlülüklerini koruyarak) tepkile- 29Kozan Film Festivali birbirin- Belgesel filmi, larını yapacak. Sonrasında Dil Der- rini açıkladılar. Bizim iktidar sahipleri ve den özel filmleri konuk etmeye de- nejla Deveci neği Ömer Asım Aksoy Onur Ödül- yalakaları sus pus... İmancı ve kibar vam ediyor. Siyah beyaz klasikler- leri sahiplerine sunulacak. Ödül ala- Merakla bekledim. Her cuma hutbeler Dağlayan yiğit den öğrencilerin ürettiği en yeni kı- cak isimler şöyle: Ahmet Özer, Ca- ileten Diyanet belki toparlanır da bu cuma yönetiyor. nan Güllü, Sedef Kabaş, Neptün So- sa filmlere değin geniş bir yelpa- bu konuda bir söz söyler diye... Boşuna... yer, Güneş Çakmakoğlu, Türkiye Ba- ze ile. Bu özel filmlerden biri de ilk Geçen hafta “Erkekler şort giyemez” ön rolar Birliği adına Av. Erinç Sağkan, plandaydı, bu hafta “helal kazanç”. kez bu festivalde Türkiye gösterimi TELE1 adına gazeteci Merdan Yanar- Bu arada herkes Diyanet’e soru soruyor yapılan “Arşipel Kadınları”. ‘İyİ kİ dağ, KRT adına gazeteci Adnan Bulut, ya: Bir ara benim de aklımdan geçti. Aca- Halk TV adına gazeteci Suat Toktaş. ba kız torunumun 5 yaşındayken sorduğu En iyi belgesel ödülü sİnemA v Ar’ soruyu sorsam cevap verirler mi diye... Tören, şair Ataol Behramoğlu’nun Yurtdışında birçok festivalde gös- seslenişiyle sona erecek. terilen, Women’s Voices Now Onli- Tek yol laiklik ilmin iki yönetmeni gazetemi- ne Film Festivali’nin finalisti, 6. Av- Dinci gericiliğe, karanlığa karşı koyma- Fze konuştu. Nejla Deveci İman- rupa Film Festivali’nde “En İyi Bel- nın en önemli yolu laikliktir. cı, “Daha önce yurtdışında gösteri- Kuşadası’nda gesel” ödülünü alan film için ay- Laiklik sadece din işleriyle devlet işle- len ve ödül alan filmimizin Türkiye rinin ayrılması değil aynı zamanda bir ya- nı zamanda bir yol filmi dense yeri- prömiyerini Adana Altın Koza da şam biçimidir. Seramik Çalıştayı dir. “Mahallemizin Kadınları Sine- yapmak hayalimdi. Gerçekleştiği Din ve inancı, gösteriş, çıkar ve rant li şikâyet edip atalete düşerek değil, için çok mutluyum” derken Kibar ma Yapıyor” projesiyle İzmir Seferi- ehmet Nuri nedeni olmaktan çıkarır. Din ve inancı Dağlayan Yiğit, “Sinemanın biz ka- üreterek dayanışarak yenilebilece- hisar’daki dikiş nakış atölyesinden MGöçen Kültür sömürü, istismar aracı olmaktan kurtarır. dınlara iyi geldiğini hep düşünmü- ğini işaret eden. Kadın dayanışma- sinema atölyesine, ipliği iğneye ge- Eğitim ve Sanat Dini olması gerektiği yere yerleştirir: Bi- şümdür. Sinemanın bu dünyada sının nasıl da tüm toplumun iyiliği- çirirken görüntüyü kameradan ge- reyin vicdanına... Din ve inancın her bire- Vakfı’nın düzen- empati ve bir arada yaşamayı baş- ne olduğunu gösteren. Sorunların da yin bir vicdan bir ahlak sorunu olduğunu lediği 9. Seramik çirerek kırmızı halıya yürüyen ka- ka bir dünyanın mümkün olduğu- kabul eder. küresel olduğu bu çağda, üreten ka- Çalıştayı başladı. dınlarımızın yolculuğunun öyküsü nu anlatan bir araçtır. Ve iyi ki si- Laiklik olmadan, hak hukuk ve ada- Çalıştay, 2 Ekim’e dınları odağına alarak, beceri ve ba- çünkü. Daha önce eline hiç kamera nema var” ifadelerini kullandı. let işlemez. Laiklik olmadan eşitlik, öz- kadar Pine Bay şarılarını konu ederek Aydınlanma- almamış, hatta sinema üzerine kafa gürlük olamaz. Laiklik yoksa demokra- Kuşadası’nda ya- nın araçlarını temel alan üretimle- yormamış insanlarımızın. si de yoktur! pılacak. Seramik re sinema dışındaki alanlarda da ör- de daha önce hiç sinemaya gitmemiş Öldürülmeden, işkence görmeden, sa- sanatçısı Meh- İyi gelen bir iş nek bu çalışmanın belki de ikinci- iki kadınımız kısa filmlerini çekmiş çımızı kesmek zorunda kalmadan, saçı- met Tüzüm Kı- Bu film için ayrıca insanı iyileşti- si üçüncüsü çekilebilir. Çünkü İz- bile, yakında davet aldıkları festival- mızı bayrak yerine koymadan, köle olma- zılcan küratörlü- dan mücadeleye devam. ren bir iş de denebilir. Yaratım sü- mir Büyükşehir Belediyesi’nin des- lere gidecekler. Proje yakın zaman- ğünde yürütülen reçleri konu edilen, türlü sosyoeko- tek verdiği “Mahallemizin Kadın- da Adana’da da hayata geçecek gibi organizasyon, 1 Ekim’de Old Town nomik ortamdan kadınlara, çocuk- ları Sinema Yapıyor” projesi, şim- görünüyor. Darısı tüm illerimizin, il- Tanneries’te kapanış sergisi ve kok- larına, ailelilerine, özellikle de se- di İzmir’in başka ilçelerinde de yü- çelerimizin hatta köylerimizin başı- teyl ile çalıştayı tamamlayacak. yirciye iyi gelen. Karanlığın, sürek- rütülmekte. Kadifekale’deki atölye- na. Sanata evet. l ADANA Ceren Özdemir Soyer: Barışa sımsıkı sarılmalıyız anısına sergi rdu’nun kültür sanat birikimini zmir Büyükşehir bir şekilde bu festiva- Okoruma ve geliştirme alanında Zeki Müren anıldı İBelediyesi’nin dü- li yapmamızın iki te- faaliyet gösteren Güzel Ordu Kültür zenlediği 16. Balkan- mel nedeni var; birin- Sanat Derneği, sanat eğitimi alan kız ürk sanat müziğinin lılar Halk Dansları ve cisi Atamızdan bize öğrencilere destek olmak için Ceren Tunutulmaz isimlerin- murat kılıç filmde taksi şoförü rolünde. Kültür Festivali renkli yadigâr bu eşsiz kültür Özdemir Sanat Fonu Bağış Sergisi den besteci ve ses sa- görüntülerle başladı. mirasa sahip çıkmak, düzenleyecek. Ordu’da, evine girer- natçısı Zeki Müren’in ölü- ‘Stiletto’ dünyayı dolaşıyor Mustafa Kemal ikincisi ise ondan al- ken uğradığı bıçaklı saldırı sonucu münün 26. yılı dolayısıy- Atatürk’ün öncülüğün- dığımız ilhamla dünya henüz 20 yaşındayken yaşamını yiti- an Merdan Doğan’ın yazıp yönet- la Bursa’daki mezarı ba- ren bale öğrencisi Ceren Özdemir’in Ctiği kısa film “Stiletto”, Fransa ve de ilk kez 1935’te dü- barışına ses vermek. şında anma etkinliği dü- adına açılan fon aracılığıyla bugü- Arnavutluk’ta seyircisiyle buluşuyor. zenlendi. Emirsultan Me- zenlenen Balkanlılar Savaş rüzgârlarının ne kadar 61 kız öğrencinin eğitimine Fransız CANAL+’nın “Cinéma kanalı’nda zarlığı’ndaki törene, sa- Halk Dansları ve Kül- şiddetlendiği bu siya- destek sağlandı. bu akşam yayımlanacak “Stiletto”, ge- natçının yakınları, dostla- tür Festivali Cumhu- sal iklimde barışa hep lecek hafta da Arnavutluk’ta Tiran rı, Türk Eğitim Vakfı (TEV) Zeki müren riyet Meydanı’nda tö- beraber sımsıkı sarıl- Ortaköy’de açılacak Film Festivali’nde gösterilecek. Film, ve Türk Silahlı Kuvvetle- ren ve kortej yürüyü- malıyız. Gazi Mustafa Türkiye’de MUBI platformunda gösteri- ri (TSK) Mehmetçik Vakfı yöneticileri, Bursa Dernek, 28-29 Eylül tarihlerinde şü ile başladı. Festiva- Başkan soyer, katılımcı Kemal Atatürk’ün baş- me girdi. Ankara, Dublin ve Akbank kı- Zeki Müren Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi öğ- Ortaköy’deki tarihi Hüsrev Kethü- ülkelerle bir araya geldi. lin açılış törenine ev lattığı bu festival, Bal- sa film yarışmalarından ödül alan film- retmenleri ve öğrencileri katıldı. Yeğeni İlknur da Hamamı’nda bağış sergisi düzen- sahibi İzmir Büyükşe- kan ve dünya halkları de Murat Kılıç ve Nihal Yalçın rol alıyor. Güner, törende yaptığı konuşmada, Müren’in leyecek. Küratörlüğünü Telga Südor hir Belediye Başkanı Tunç Soyer de arasında barışı tesis etmek için atı- Film, arzuları ve toplum değerleri ara- Türk halkını seven, sayan, feraseti, duruşu, Mendi’nin üstlendiği sergide, 52 res- katıldı. lan en evrensel adımlardan biridir” sında seçim yapmaya zorlanan taksici özverisi ve mertliğiyle halkın gönlünde taht sam ve heykeltraşın etkinlik için ba- Hasan’ın yaşadıklarını anlatıyor. kurmuş bir sanatçı olduğunu anlattı. l AA ğışladığı eserler satışa sunulacak. Başkan Tunç Soyer, “Görkemli dedi. l İZMİR/Cumhuriyet