Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 4 AĞUSTOS 2022 PERŞEMBE 2 olaylar ve görüşler İstanbul Sözleşmesi’nin feshi rı onaylar ve yayımlar” cümlesiyle PROF. DR. HİKMET SAMİ TÜRK ifade edilmiştir. Burada fesih yetki- ESKİ ADALET BAKANI Atatürkçülük si yoktur. Anayasaya göre “Hiçbir kimse ve- stanbul Sözleşmesi, 19.3.2021 tarih ve sosyal ya organ kaynağını anayasadan al- ve 3718 sayılı cumhurbaşkanı Ka- mayan bir devlet yetkisi kullana- İrarı ile Türkiye Cumhuriyeti bakı- demokrasi - 1 mından feshedilmiş; böylece Türkiye maz”. İstanbul Sözleşmesi’nin Tür- devleti, kendi ülkesinde imzalanan ve kiye bakımından feshi, bu anlam- ün TÜİK’in bastırılmış yıl- imzalandığı şehrin adıyla anılan ulus- da anayasaya aykırı bir işlem ol- lık enflasyon oranı açıklandı, lararası bir sözleşmeden çekilmiştir. muştur. Çünkü anaya- Dyüzde 79.60. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzasıyla sa, cumhurbaşkanına ENAG’ın gerçeği yansıtan yıllık 20.3.2021 tarih ve 31429 sayılı Resmi böyle bir yetki verme- enflasyon oranı ise yüzde 176.04. Gazete’de yayımlanan bu kararın “9 Halkın cebindeki paranın bütün hı- miştir. zıyla buharlaştırılması devam ediyor. sayılı Cumhurbaşkanlığı kararname- Bu gidişe, CHP’nin liderliğinde ku- sinin 3. maddesi gereğince” verildiği Ortak hukuk rulmuş olan “Millet İttifakı”nın, da- belirtilmiştir. İç hukukumuzda 8.3.2012 tarih Toplum- ha geniş bir “Demokratik Muhalefet” ve 6284 sayılı yasanın varlığı, hinde yetki ve usulde paralellik il- rak gösterdiği 9 stratejisi içinde son vereceği umu- Kararın gerekçeleri da şiddet İstanbul Sözleşmesi’ni ge- sayılı Milletlera- du var. kesine aykırılık bulunmadığı, şiddet reksiz bir duruma getir- Feshe ilişkin cumhurbaşkanı ka- eğilimlerinin, Ben bu yazıda CHP içinde ken- mağdurlarının korunması amacıyla rası Antlaşma- rarının iptali ve yürütmenin durdu- mez. Danıştay’ın bu dilerine Atatürkçü ya da Kema- ların Onaylan- iç hukukta anayasa ve 8.3.2012 tarih özellikle kadınlara konuda bir değerlen- rulması istemleriyle Danıştay’da çok list diyenler ile Sosyal Demokrat- masına İlişkin ve 6284 sayılı Ailenin Korunması ve sayıda dava açıldı. Önce yürütme- dirme yapma yetki- karşı şiddetin arttığı, he- lar arasında bir hizip kavgası baş- Usul ve Esas- Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine si yoktur. nin durdurulması istemlerini redde- latılması çabasının anlamsızlığı- lar Hakkında men her gün cinayetlerin Dair Kanun başta olmak üzere birçok den Danıştay 10. Dairesi, duruşma- İnsan haklarında na ve yanlışlığına işaret etmek is- Cumhurbaş- düzenleme bulunduğu gerekçelerine işlendiği bir dönemden ge- fazlalık olmaz. lı olarak baktığı davada -cumhuri- tiyorum. kanlığı Karar- dayanmaktadır. HHH yet savcısının iptal yönünde görüş Türkiye Cumhu- çiyoruz. Kadınları, erkek- namesi, ana- Türkiye’de sadece Komünist, riyeti, anayasanın açıklamasına karşın- 2’ye karşı 3 oy- yasanın 104. Yetkisi yok leri ve çocuklarıyla aile- Sosyalist ideoloji değil, Sosyal la iptali istenen “cumhurbaşkanı ka- değişmez nitelik- maddesinin Yürütme yetkisine sahip cumhur- Demokrat ideoloji ve Atatürkçü/ nin korunması, ana- teki 2. maddesine rarında hukuka aykırılık bulunma- 18. fıkrasında başkanı, anayasanın 90. maddesi- Kemalist ideoloji de kendi içinde dığı ve davanın reddine karar veril- cumhurbaşkanı- göre “insan hakla- yasanın gereğidir. nin son fıkrasına göre “usulüne gö- pek çok gruba bölünmüştür. mesi gerektiği” sonucuna vardı. 10. na “yürütme yetki- rına saygılı ... sosyal re yürürlüğe konulmuş milletlerara- HHH sine ilişkin konular- Daire’nin 19.7.2022 günü açıklanan bir hukuk devletidir”. sı antlaşma” olarak “kanun hükmün- Komünist, Sosyalist gruplar, da” çıkarma yetkisi ve- kararı, anayasanın devletin başı ola- Türkiye’nin imzalanmasın- de” olan İstanbul Sözleşmesi’ni de kendi aralarındaki bölünmelere rilen kararnamelerdendir. rak cumhurbaşkanına milletlerara- da ev sahipliği yaptığı İstanbul yürütmekle görevlidir. Bir kanunu göre, farklı partiler içinde ve deği- Ancak bütün kanunlarda olduğu gibi sı antlaşmaları onaylama ve sona er- Sözleşmesi, bizi aynı sözleşmeyi yürürlükten kaldırma yetkisi olma- şik dergiler çevrelerinde örgütlen- bu kararnamelerde de anayasaya ay- dirme yetkisi verdiği, yürütme yetki- imzalayan Avrupa Konseyi ülkele- dığı gibi, bir uluslararası sözleşme- mişler, bir yandan birbirleriyle, bir kırı hükümler yer alamaz. Anayasa- sine sahip cumhurbaşkanının bu ko- riyle ortak bir hukukta buluşturan yi de feshetme yetkisi yoktur. Danış- yandan da ülkedeki sömürü düze- nın 104. maddesinin 11. fıkrasında uluslararası bir antlaşmadır. Türkiye nuda tam bir takdir yetkisi olduğu, tay 10. Dairesi’nin oyçokluğuyla ver- ni ile mücadele etmeye başlamış- cumhurbaşkanına uluslararası ant- 9 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararna- Cumhuriyeti’nin yeniden İstanbul lardır. diği kararda cumhurbaşkanının fe- laşmalar konusunda verilen görev Sözleşmesi’ne dönmesi gerekir. Elbette bu bölünme, Komünist, mesine dayanılarak sözleşmenin fes- sih kararı için hukuki dayanak ola- ve yetki, “Milletlerarası antlaşmala- Sosyalist hareketin ve ideolojinin si- yasal gücünü çok azaltır ama, hem tarihsel ve güncel, hem de evrensel ve ulusal örneklere bakıldığında, ka- çınılmaz olduğu görülür. Marksist düşünce çerçevesinde Türkiye’de çayın gerçek öyküsü örgütlenen bu grupların içinde ne yazık ki AKP iktidarına destek ve- renlerin de bulunması, “Devrimci- Çayın Türkiye’de yetiştirilmesini sağlayan, Zihni Derin, GÜNAY GÜNER 6 Mayıs 1947’de ilk çay yaprağı alı- lik” etiketi altında, “Karşı Devrim- nır. Eşsiz bir gündür. Asım Zihnioğlu başta olmak üzere tüm aydınlarımızı, İSMAİL HAKKI TONGUÇ BELGELİĞİ VAKFI ÜYESİ cilik” yapan aymazların da oldu- Devlet Ziraat İşletmeleri Kuru- ğunun kanıtıdır. emek verenlerimizi saygıyla anıyoruz. ürkiye’de çay üretimi konusunda mu’nun malı olan çay fabrikası ve HHH Tilk çalışmaları, 1918 yılında Doğu bat 1923 tarihli ve 407 sayılı yasa ola- Rize’de köklü bir “çay teşkilatının” atölyeleri çıkarılan yasayla 1 Ocak Aynı biçimdeki bölünmeler Sos- Karadeniz’de bulunan Ali Rıza Erten yal Demokrat ideoloji içinde de rak “Rize Vilayeti ile Borçka Kazasın- kurulması kararlaştırılır. Söz konu- 1950’den başlayarak Tekel’e devre- yapar; incelemeleri sonucunda hazır- görülür. da, Fındık, Portakal, Limon, Mandali- su oluşumda Rize ile Ankara arasın- dilir. Zihnioğlu’nun görevinin ve ye- ladığı raporu yetkili makama sunar. Kimi Sosyal Demokratlar bu hare- na, Çay Yetiştirilmesi Hakkındaki Ka- daki eşgüdüm görevi, başmüşavirlik rinin değiştirilmesinin başlıca nede- keti daha çok Komünist, Sosyalist Halkalı Yüksek Ziraat Okulu öğret- nun” başlığıyla yürürlüğe girer. (Bu fi- görevine atanan Zihni Derin’e veri- ni, çayın niteliğini yok edecek “popü- düşüncenin mirasçısı sayar... menlerinden olan Erten, 1921 yılın- danlıkta Satsuma mandalinalar yetiş- lir. Rize’de, 1938 yılında yeniden dü- list” uygulamalara karşı olmasıdır. Bu Kimileri ise kendilerini özenle Ko- da Yeni Ziraat gazetesinde bu konuda tirilmesi, Ege-Akdeniz bölgeleri man- zenlenen “Çay ve Fidanlıklar Müdür- yönde ilk yozlaşma eğilimi üreticile- münist, Sosyalist eylem ve ideoloji- yazılar yazar; çay üretiminin gerekli- dalina üretimine kaynaklık etmiştir). lüğü Teşkilatı” köylerde etkin çalış- rin baskısıyla, kart ve sert yaprakla- den soyutlamak ister. liğini savunur. Ankara hükümeti (ki mak üzere girişimlere başlar. Kuru rın alınması, stoklanması, üretimde Ne yazık ki bu ideoloji içinde de henüz Bağımsızlık Savaşı yıllarıdır) İlk yaprak çay elde etmeye yarayacak, küçük öl- kullanılmasıyla başlamıştır. Dört yıl- bugünkü baskı rejimine destek Şimali Şarki Anadolu ve Kafkasya’da 1935 yılında dönemin Başbaka- çekli bir işlik kurulur. da bir yapılması gereken budama ve vermiş olan aymazlar vardır. Tetkikatı Ziraiye adlı raporu yayım- nı İsmet İnönü gittiği Rize’de Zi- diğer bakım işlemi yapılmaz olmuş- HHH Eşsiz gün lar. Ne var ki Erten’in çabaları bu ra- raat Odası Başkanı Muharrem tur. Kötü uygulama izleyen yıllar- En çok bölünme ve kavga, Tür- porla sınırlı kalır, uygulama olana- Şad’ın, Ticaret Odası Başkanı Hu- Asım Zihnioğlu ile Zihni Derin’in kiye Cumhuriyeti’nin kurucusu ol- da da sürmüştür. Tarihler anlamlıdır. ğı bulunamaz. İlk uygulama girişimi duğu için Atatürk’e dayalı olan lusi Karadeniz’in çay yetiştirilme- yolları kesişir. 15 Ağustos 1938’de, Bugüne gelinirken üretimin ülküsü Atatürkçülük/Kemalizm içinde Zihni Derin tarafından yapılır. si yönündeki isteklerini dinler. Ta- Zihnioğlu, fındık üretimindeki ça- yok edilmiş, kurumlar kapatılmış, iş- görülür. Zihni Derin Rize’ye gönderilir; Va- rım Bakanı Muhlis Erkmen’in lışmalarının ardından Rize’ye tayin levsizleştirilmiştir. Partizanlık yuva- Çünkü bu ideoloji ülkedeki tarihe li Hurşit Bey’in de desteğiyle, fidan- Rize’de incelemeler yapmasının ar- edilmiştir; zaman geçirmeden Zihni larına dönüştürülmüştür. ve siyasal uygulamalara da ışık tu- lık işine ayırdığı araziye, Batum’dan dından, başında Prof. Dr. Şevket Ra- Derin Hoca’yla buluşur. Köylülerle Çayın Türkiye’de yetiştirilmesini tar. getirttiği fidanları (yanı sıra Satsu- şit Hatipoğlu’nun bulunduğu kurul kurdukları güçlü iletişim sonucunda, sağlayan, Zihni Derin, Asım Zihnioğ- Buradaki sorun, Atatürkçülük/Ke- ma mandalina fidanı) diker. Ardın- çalışmalarını hızlandırır. Hatipoğlu, ilk öncü üreticilerle birlikte, boş tu- lu başta olmak üzere tüm aydınları- malizm, Türkiye Cumhuriyeti’nin ku- dan Batum gezisine çıkar, inceleme- Türkiye’de Çay İktisadiyatı adlı ki- tulan elverişli topraklar temizlenme- mıza, emek verenlerimize gönül bor- rucu ideolojisi sayıldığı için, ülke- ler yapar. Derin, bir yasa teklifi hazır- tabını bu dönemdeki incelemeleri- ye, taraçalandırılmaya, çay dikimine cumuzu sunuyoruz; onları saygıyla, yi yönetenlerin veya yönetmeye talip lar ve Meclis’e sunar. Bu tasarı, 6 Şu- ne dayanarak yazar. Çok geçmeden uygun duruma getirilmeye başlanır. sevgiyle anıyoruz. olanların hepsi kendilerini bir ölçü- de, bir bakıma (dinci partilerin lider- leri dahil) “Atatürkçü” olduğunu id- dia etmiştir. Bir başka ideolojik/siyasal/uygu- lama sorunu CHP’nin Atatürkçü/Ke- Kamucu anlayışa dayalı tarım politikası malist ideolojinin mirasçısı olmasın- dan kaynaklanır. Bu niteliğiyle parti, başta kendile- üretim bilgisinden yeterli ölçü- Fırsat bulduklarında üre- li alanlar koşulsuz korun- leme, pazarlama aşamala- İRFAN OSMAN HATİPOĞLU rini Kemalist/Atatürkçü sayanlar ol- timden çekilir. Geleceği için malı. Rant amaçlı mevzuat de yararlanmaz. Toprağını tanı- rında demokratik koopera- DENİZLİ TARIM PLATFORMU BAŞKANI mak kaydıyla, herkesin sadece il- maktan yoksun oldukları için sosyal güvenlik ağına katı- düzenlemelerine izin ve- tifçilik desteklenmelidir. gi odağı değil, aynı zamanda eleşti- tohumu seçemez, tarım kimya- labileceği iş arayışına gire- rilmemeli, üretim alanla- lkemizde, tarımsal üretim ri hedefidir de. Çiftçiye umut sallarını doğru kullanamazlar. rek toprağını terk eder. Ta- rımız amacı dışında kul- Ükamu yönlendirmesi olma- HHH Tarımda emek sömürü- Küçük aile işletmesi olması ne- rımsal üretimi boş zamanlar lanılmamalıdır. Girdi ve dan, plansız yapılır. Çiftçiler bir Benim gözlemlerime göre, par- deniyle sürekli finansman zor- ürünlerde dışa bağımlı po- sü önlenmeli, mevsimlik iş- uğraşı durumuna getirerek sonraki yıl ne ekeceğine “du- tinin bugünkü yönetimi hem için- çilerin sorunları çözülme- luğu çeker. Kamuya ve özel giri- ürettiğinden zarar eder. litikalardan vazgeçilme- den hem dışından yeterince Ata- yumları” ile karar verir. Sektör- şimcilere sürekli borçludurlar. li, kadın ve çocuk emeği is- Tarımsal üretimin deva- li, Ar-Ge çalışmalarına da- türkçü/Kemalist OLMAMAKLA ve deki teknolojik gelişmelerden, ha fazla pay ayrılarak gir- tismarı önlenmeli, üreten üstelik Sosyal Demokrat OLMAK- mı ve kırsalda insanlarımı- LA eleştirilmektedir. emek hakkını almalıdır. Gı- zı tutmak için yeni bir üre- dilerde, tarımsal üretim Hiç kuşkusuz, CHP’nin bugünkü da tedarik zinciri demokra- tim modeli geliştirilmeli- planlaması ile temel ürün- yönetimini yeterince Atatürkçü/Ke- dir. CHP Genel Başkanı Ke- lerde kendimize yeterli tik kooperatifler temelinde malist olmamakla eleştirenlerin de, kısaltılarak tüketiciler ye- mal Kılıçdaroğlu’nun havza duruma gelinmelidir. Ta- Sosyal Demokrat olmakla eleştiren- rımsal destekler yeterli ol- terli, sağlıklı ve ucuz gıda- bazlı üretim modeline ge- lerin de kendilerince haklı olarak ör- ya sürekli erişebilmelidir. çilmesi, kırsalda yaşayan/ malı ve yılı içinde öden- nek verdikleri kanıtlar, olaylar, ey- İklim değişikliğinin kısa çiftçilikle uğraşan kadın meli, tarımsal girdi mali- lemler, söylemler vardır. yetleri düşürülmeli, tarım- ve uzun vadeli senaryola- ve gençlerin sosyal güven- Amacım, (şimdilik) bu eleştiriler rı dikkate alınarak su kay- lik primlerinin devlet tara- sal kredi ihtiyaçları çiftçi açısından CHP’yi irdelemek, akla- naklarına yönelik planla- fından ödenmesi, yapılan lehine düzenlenmeli, bit- mak ya da suçlamak değil. kisel ve hayvansal üretim- malar ile gerekli önlemler Ben bu yazı dizisinde, bu eleşti- desteklemelerin, tarım ya- zamanında uygulanmalıdır. rilerin haklı ya da haksız oldukları sasında belirtilen orana çı- de öngörülebilirlik sağla- üzerinde değil, Atatürkçülük/Kema- narak üretimde devamlı- Tarımsal üretim ve kır- karılması, çiftçinin kullan- lizm ile Sosyal Demokrasi arasında- lık ortamı oluşturulmalı- sal yaşamın geliştirilmesi dığı kredinin faizlerinin si- ki ilişkiler üzerinde duracağım. ile ilgili tüm öneriler, çiftçi- linmesi vb. önerileri kısa dır. Yem, süt, et bütünün- Çünkü bu eleştirilerin temel de hayvancılığımız gelişti- lerimize umut aşılar. Umu- erimli çözüm olabilir. Üre- mantığı Atatürkçülük/Kemalizm rilmeli ve yerli üretim ar- dun sürmesi için kamunun timin devamlılığı, insanları ile Sosyal Demokrasi’nin karşıt desteği çok önemlidir. Bek- kırsalda tutmak için öneri- tırılmalıdır. Denizlerimiz olduğu gibi, çok tartışmalı olan ve iç sularımız kirletilme- lentiler kamu tarafından lere ek olarak yapılması ge- bir kabul üzerine kurulu. meli, su ürünleri üretimi karşılanmazsa, üretimi sür- rekenler vardır. Yarınki yazımda Atatürkçülük/Ke- ve balıkçılık geliştirilmeli- dürmek mümkün değildir. malizm ile, Sosyal Demokrasi ara- Ne yapılmalı? dir. Tarımsal KİT’ler yeni- Bu nedenle tarımda neoli- sındaki ilişkileri “Karşıtlık mı Uyum mu?” başlığı altında irdelemeye ça- Öncelikle tarım alanla- den açılarak kamunun pi- beral politikalar ötelenip, lışacağım. rı, çayır ve meralar, zey- yasayı etkin düzenlemesi kamucu anlayışa dayalı bir tinlikler ve diğer diki- sağlanmalıdır. Üretim, iş- model geliştirilmelidir.