Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
4 MAYIS 2022 ÇARŞAMBA
Herkese Bilim Teknoloji dergisinin katkılarıyla hazırlanmıştır.
Araştırmalar, sağlıklı yaşlanma için MIND planının faydalarını ortaya koyuyor
MET GALA, TÜM GÖRKEMIYLE GERI GELDI
y y
Be in dostu di et
ağlıklı bir yaşlanma için
ABD’deki araştırmacılar, Akdeniz ve DASH
beslenmeyle ilgili birçok
diyetlerini birleştirerek beyin sağlığını korumak
Cilt
Stavsiye bulunurken bu sü-
ve bunamayı önlemek için özel olarak tasarlanmış
reci önemli ölçüde etkileyecek
Ryan
MIND diyetini geliştirdi. Bu diyet, Alzheimer riskini
tek bir yiyeceğin olmadığını
için de
Reynolds
Blake Lively
akılda tutmakta fayda var. Di- azaltırken kalp ve cilt sağlığını da olumlu etkiliyor.
yetisyenler, tek bir yiyeceği tü-
faydalı
ketmek yerine genel olarak sağ-
lıklı bir beslenme düzeninin,
yaşlandıkça sağlığımızda olum-
lu fark yaratabileceğini belir-
tiyor. Akdeniz diyeti ve düşük
kan basıncı için tavsiye edilen
DASH diyeti, sağlıklı yaşlanma
aşlanma sürecinin diğer bir
için önerilen beslenme düzeni-
Ykısmı da kas kütlesi kaybı.
ne uyuyor. Bu diyetler, antiok-
Kas kütlesini korumak için özel-
sidan ve antienflamatuar etkiler
likle balık, kümes hayvanları, so-
sağlayan yiyecekler içerip
ya, fasulye, mercimek ve yo-
iltihaplanmayı ve yaş-
ğurt gibi besinlerden her öğün-
lanmayla bağlantı-
de 20 ile 30 gram protein alın-
ması tavsiye ediliyor. Journal of
lı hücresel hasar-
the Academy of Nutrition and
MET Gala’nın bu yılki teması ‘Yaldızlı Cazi- ları artıran gı-
Dietetics’te yayımlanan bir ça-
be” olarak belirlendi. Moda, müzik ve spor
daları öğünle-
dünyasından 400 ünlü ismin katıldığı özel
lışma, Akdeniz ve DASH diyetle-
rinizden uzak
gecede, renkli kostümler ilgi odağı oldu.
rinde alınan gıdaların kuru cilt,
Alzheimer riskini azaltıyor
tuttukları için
koyu lekeler ve kırışıklıklar gibi
etkili. 2019’da Cir-
yaşlanmanın dış belirtilerini ön-
ush Üniversitesi Tıp Mer- ların, Alzheimer hastalığına yaka-
culation Research dergi-
Rkezi ve Sağlıklı Yaşlanma lanma riski yüzde 53 daha düşük. lemede de etkili olabileceğine
sinde yayımlanan bir çalışmada
işaret ediyor. Araştırma, MIND,
Enstitüsü’nden Xiaoran Liu, çalış- Araştırmacılar, beynin yüksek
araştırmacılar, “Akdeniz diyeti-
maların MIND diyetinin daha ya- metabolik aktivitesinden dolayı Akdeniz ve DASH diyetlerine da-
‘Yaldızlı Çağ’a
nin kardiyovasküler sağlık üze-
hil olan soya, badem, yeşil yap-
vaş bilişsel gerileme hızı ve da- oksidatif hasara karşı özellikle sa-
rindeki faydalarına işaret eden ha düşük Alzheimer riski ile iliş- vunmasız olduğunu ancak MIND raklı sebzeler, domates, kavun,
nar, portakal ve üzüm gibi yiye-
çok sayıda, güçlü ve tutarlı ka- kili olduğunu gösterdiğini belirti- diyetinin içerdiği “beyin dostu” gı-
yor. Bir araştırmaya göre, MIND daların, bu hasarları önlemede et- ceklerin cilt sağlığı üzerinde fay-
nıt olduğu” sonucuna vardı.
dalı etkileri olduğunu gösteriyor.
diyetini sıkı bir şekilde uygulayan- kili olabileceğini ifade ediyor.
dönüş gecesi
Antioksidan zengini
Bu diyette yer alan birçok gı-
MIND diyetindeki gıdaların bi- nan bir araştırma, bilişsel fonk- olarak kırışıklıklara yol açtığı
020’de salgın ne-
da, antioksidanlar açısından
lişsel işlevi etkilemesinin bir siyonlar için en faydalı besinle- ifade ediliyor.
2deniyle yapılmayan
zengin. Örneğin, yeşil
başka yolu da sindi- rin meyveler, sebzeler, tam ta- Araştırmacılar, kalbimiz ve
ve 2021 sonbaharında
yapraklı sebzeler fi-
rim sistemimiz ile hıllar ve baklagiller gibi polife- beynimiz için yaptığımız gibi
düzenlenen Met Gala,
lokinon, lutein ve Yeni
beyin arasında-
2022’de yeniden görke- nol bileşikleri içeren yiyecekler cildimiz için de sağlıklı bes-
miyle dikkat çekti. folat kaynak-
ki bağlantı.
olduğunu ortaya koydu. lenmemiz gerektiğini belirti-
beslenme düzeni
Modanın en büyük ge-
larıdır ve kü- Araştırmalar,
yor. Üçünü de korumak iste-
celerinden biri sayılan,
ABD’deki Rush Üniversitesi, Ak-
İyi bir başlangıç
çük meyveler yiyecekle-
yenler için Akdeniz, MIND ve
New York’taki Metropo- deniz ve DASH diyetlerini birleştire-
yüksek oran- rin midede Sağlık üzerinde olumsuz et-
DASH diyetleri iyi bir başlan-
litan Sanat Müzesi’nin rek MIND diyetini geliştirdi. MIND diye-
parçalanma
da fenolik içe- kileri bilinen aşırı şeker alımı-
gıç olarak görünüyor.
Jared Leto ti, çilek, kiraz gibi küçük ve posalı mey-
her yıl düzenlediği Met
rir. Antioksi- şeklinin, bi-
nın ciltteki kırışıklıkları da ar-
veler, yeşil yapraklı sebzeler, zeytin-
Gala’da ünlüler bu yıl
dan ve antiinf- lişi olum-
yağı, kuruyemiş, baklagiller, balık, tırabileceği belirtiliyor. Fazla
da renkli kostümleriyle
lım biletleri yaklaşık 35 bin https://www.washingtonpost.com/
lamatuar etki- kümes hayvanları ve tam tahılları lu veya olum-
boy gösterdi. Önceki gün yapı- miktarda tatlı tükettiğimizde,
dolar olarak belirlenirken ma- wellness/2021/12/17/food-plans-
temel alan bir beslenme dü-
li bu maddelerin suz yönde et-
lan galaya müzik, sinema, mo-
şeker moleküllerinin bir kıs-
sa fiyatları ise 300 bin dolara zeni sunuyor. anti-aging-diet/
da ve spor dünyasından yakla- kombinasyonu-
kileyebileceği-
mı vücuttaki elastin ve kolajen
kadar çıktı. Galada, Metropoli- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/
şık 400 ünlü isim katıldı. Katı-
nun potansiyel ola- ni gösteriyor. Mole-
proteinlerine bağlandığı ve bu-
articles/PMC4532650/
tan Museum of Art’ın Kostüm
rak beyin sağlığına kat-
cular Nutrition & Food
nun kolajen ve elastinin zayıf-
Enstitüsü için milyonlarca do- https://onlinelibrary.wiley.com/
kı sağlayabileceği belirtiliyor.
Research dergisinde yayımla-
lamasına, sarkmasına neden doi/10.1002/mnfr.202100606
lar gelir elde edildi.
Eşitsizlik vurgusu
Bu yılın teması, “Gilded Gla-
BASİT ARİTMETİK İŞLEMLERİ YAPABİLİYORLAR
mour” yani “Yaldızlı Cazibe” ola-
rak belirlendi. Bu tema, Ameri-
kan tarihinde 19. yüzyı-
lın sonuna uzanan
Balıklar sınavı geçti
“Gilded Age” yani
onn Üniversitesi’nin yürüttüğü seçenler yiyecekle ödüllendirildi. Sekiz
“Yaldızlı Çağ”a
Bçalışmada, balıkların bilişsel bece- çiklit balığından altısı ve sekiz vatozdan
gönderme nite-
rileri test edildi. dördü eğitimlerini başarıyla tamamladı.
liği taşıyor. Yal-
Çiklit balıkları (Pseudotropheus zeb- Testlerde balıkların toplama işlemini da-
dızlar ise döne-
ra) ve vatozlara (Potamotrygon moto- ha kolay öğrendikleri görüldü. Balıkların
min ışıltılı yanıyla
ro) odaklanan araştırmacılar, ilk aşama- sadece bir davranış kalıbı ezberlemedi-
birlikte, gelir eşit-
Sakinleştirici yastıkla
da bir su haznesindeki balığa, tümü ma- ğinden emin olmak için araştırmacılar,
sizliğinin artma-
vi veya sarı olan en fazla beş adet ka- geometrik şekillerin boyutunun ve sa-
sı ve toplumsal hu-
re, daire ve üçgenden oluşan bir gö- yısının değiştiği testler uyguladı. Bir de-
zursuzluğun büyü- anksiyete tedavisi
rüntü gösterdi. Balıkların, şekillerin nemede, ilk olarak üç mavi şekil göste-
mesini hatırlatıyor.
adedini ve rengini akıllarında tutmala- rilen balıklardan “artı bir” veya “eksi bir”
aarland Üniversite- rol grubundaki katılımcıla-
Edwin Thompson
l Dış Haberler
rı için beş saniye verildi ve sonrasında yerine “artı bir” ve “artı iki” seçenekleri
Ssi araştırmacısı Alice rın ise korku seviyesi test-
haznede açılan, üzerlerinde farklı gö- olan kapılar arasında seçim yapmaları is-
Haynes, ekibiyle birlikte ten sonra daha da yüksel-
rüntüler bulunan iki kapıdan birini seç- tendi. Balıklar, görece kolay olarak, da-
30 DAKIKA IÇINDE DEĞIŞTIRILEBILECEK
insan akciğeri gibi nefes
di. 36 santimetre uzunlu-
meleri gerekiyordu. Kapıların üzerin- ha çok sayıda şeklin olduğu kapıyı seç-
alıp veren bir yastığın pro- ğundaki yastığın şişirilebilir
deki görüntülerinin birinde ilk görsel- mek yerine, aritmetik ilişkiyi gerçekten
totipini geliştirdi.
bir bölmesi var, bu bölme
den bir fazla, diğerinde bir eksik geo- anladıklarını göstererek “artı bir” yöner-
Twitter’a ‘düzenleme
Ekip, 129 gönüllüye ön-
bir pompa ve bir motorla
metrik şekil bulunuyordu. gesini tutarlı bir şekilde takip ettiler.
ce korku seviyelerini belir-
bağlantılı. Yavaş soluk alıp
Testteki kural basitti: Orijinal görün-
leyen bir anket formu dol-
verme çalışmaları, sinir sis-
tüdeki şekiller maviyse, balığın fazla-
butonu’ özelliği geliyor
durttu. Daha sonra 45 katı-
dan bir şeklin bulunduğu kapıya; eğer https://www.science.org/con- teminin genelde rahatlama
lımcı prototip yastığı sekiz
sarıysa, şekillerin bir eksik olduğu kapı- tent/article/fish-can-learn-basic-
ve sindirimle ilintili bölge-
osyal medya platformu et” yazısı da yer alacak. 25 Ni-
ya gitmeleri gerekiyordu. Doğru kapıyı arithmetic dakikayı aşkın bir süre ku-
lerini etkinleştiriyor. Araş-
STwitter’a uzun zamandır bek- san tarihinde verdiği 44 milyar
caklarken, 40 katılımcı me-
tırmanın, sınav kaygısı ya-
lenen “tweet düzen- dolarlık teklifle Twitter’ı
ditasyon yaptı. Geriye ka-
şayan öğrencilere yardımcı
leme butonu” geliyor. satın alan ABD’li iş in-
lan 44 kişi hiçbir şey yap-
olabileceği düşünülüyor.
Kullanıcılar, yeni gelen sanı Elon Musk, söz ko-
mayan kontrol grubuydu.
sürüm ile 30 dakika nusu güncellemeyi he-
Sonuçlar ilginçti: Nefes
içinde orijinal tweet’i nüz resmen duyurmadı.
alıp veren yastığı kucakla-
A calming hug: Design
düzenleyebilecek. An- Güncellemenin gelme-
manın korkuyu gidermede
and validation of a tactile
cak üyeler, düzenlen- si halinde kullanıcıların
tıpkı meditasyon kadar et-
aid to ease anxiety, PLOS
miş bir tweet’in eski sadece yazım hatalarını
kili olduğu görüldü. Kont- ONE, 9.03.2022.
sürümlerini de görebilecek. Öte düzetmekle kalmayıp gönderiyi
yandan, yeniden yazılmış metin- baştan aşağı değiştirilebileceği
lerin altında “düzenlenmiş twe- belirtiliyor. l Dış Haberler
İLAÇLARDAKİ FTALAT MADDESİ KANSERE NEDEN OLUYOR
104 GÜNDE 104 MARATON
‘Kanıtlar
Ampute kadın
Yumuşatıcıdaki tehlike
çoğaldı’
Araştırmaya göre 2 bin 27 çocuk
zun süre ftalat içerikli ilaç kul- veya viskoz preparasyonlarda da çocuğun ve an-
rekora koştu
ve gençte kanser geliştiği sap-
Ulanan çocuklarda belirli kan- nenin sağlık ve-
bulunabiliyor. Ancak yumuşatıcıla-
tandı. Araştırmacılar, “Sonuçları-
ser türleri daha çok görülüyor. Ör- rın çoğu hormon etkisi yaptığı için rileri ve yetişkin-
ol bacağını kaybettikten sonra koşuya baş-
mız, halihazırdaki kimyasalların in-
neğin Hodkin veya Non Hodgkin endokrin bozucu kimyasallar ola- liğe kadarki tıb-
Slayan 46 yaşındaki Jacky Hunt-Broersma,
san sağlığı üzerinde negatif etki
bi gelişimleri ka-
lenfoma gibi lenf bezi kanserleri- rak kabul ediliyor; kısırlık, aşırı
104 günde 104 maraton koşarak art arda en
yaptığını gösteren kanıtların ço-
yıtlı. Araştırma
nin ortaya çıkma riski iki kat, ke- kilo, diyabet ve astım gibi hasta-
fazla maraton koşan kişi olarak Guinness Dün-
ğaldığını gösteriyor” diyor.
ekibi reçete edil-
mik kanseri riski ise üç kat fazla. lıklarla ilişkilendiriliyor.
ya Rekorları kitabına girmeye hak kazandı. 26
miş ilaçlara gö-
Ftalat biçimindeki yumuşatıcı-
yaşındayken Ewing sarkomu adı verilen nadir
kanser arasında bir bağlantının bu-
re bu kişilerin ço-
Tetikleme araştırıldı
lar sayısız plastik ürün ve gıda am-
bir kemik kanseri teşhisi konulan ve sol baca-
cukluk ve gençliklerinde ftalat içe- lunup bulunmadığı araştırıldı.
balajlarında, kozmetik ürünlerde
ğı ampute edilen Hunt-Broersma, uzun mesafe Vermont Üniversitesi’nden Tho-
rikli ilaçlarla ne miktarda yumuşa-
ve hatta ilaçlarda bile var. Bu, ilaç
koşulara uygun bir protez bacak aldıktan son- mas Ahern, ftalat’ların kanseri de
tıcı aldıklarını değerlendirdi. Ayrıca
Jacky Hunt- Exposure to phthalates -- the
ra yarı-maratona katılmaya karar verdi. Hunt- kapsüllerinde midede erken çözün-
tetikleyip tetiklemeyeceğini, Da-
Broersma
anne karnında alınanlar da sonuç-
Broersma, “Ya hep ya hiç tarzı bir insanım. Sı- meye karşı koruma için kullanılan nimarka’daki sağlık veri bankasıy- ‘everywhere chemical’ -- may inc-
lara eklendi. Daha sonra ftalat yü-
nırları zorlamayı ve ne kadar ileri gidebileceği-
kaplamanın bir parçası. Fakat sta- la araştırdı. Burada 1997 ile 2017 rease children’s cancer risk, Scien-
kü ve 18. yaşa kadar ortaya çıkan
mi görmek istiyorum” dedi. l Dış Haberler
bilizatör olarak normal tabletlerde arasında doğan en az 1.3 milyon ce, 16.03.2022.