Katalog

3 MAYIS 2022 SALI EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 YURTTAŞ FAKIRLEŞIRKEN AKTARILAN TEMETTÜ GELIRI DIKKAT ÇEKTI Merkez Hazine’ye çalıştı Bayram Vergi dışı gelir verilerine göre Merkez Bankası’ndan elde 0.87 edilen ve bütçeye aktarılan temettü geliri 54.3 milyar TL benim neyime? Süt yem paritesi. Yüzde 239.6 oldu. Bu rakam 2021’de 35.7 milyar liraydı. ayramları, bayram kutlamalarını TZOB’a göre bu parite Son 1 yılda mazot çok sevsem de yaşam boyu çok üreticinin bir kilo süt satarak fiyatında azine ve Maliye kez Bankası’ndan elde edilen te- Bgüzel, çok sıcak anılarıma karşın bir kilo yem alamadığını yaşanan artış Bakanlığı’nın yeni yayımla- mettü geliri birinci çeyrekte 54.3 bayramın ilk günlerinin tatlı anıları ile gösteriyor Hdığı ve kamu iktisadi teşeb- milyar TL oldu. Bu bankadan elde çelişen, öncesi, sonrası günler için içi- mi buran çok fazla anı birikmiş. Önce- büsleri (KİT), kamu sermayeli ban- edilen temettü geliri 2020 yılında likle gazeteciliğe başlamanın, 1966 yılı kalar ile diğer bazı kuruluşlardan 44.4 milyar TL, geçen yıl da 35.7 sonrası yıllar için, hep çalışıyor olmayı elde edilen çeşitli ver- milyar TL oldu. Bu yılın ilk çeyre- seçmişim. Yakın çevremden çok fazla gi dışı gelirlere ilişkin ğinde Merkez Bankası’ndan elde sevdiğim insanın bayram günlerini ce- tablo, çarpıcı sonuçlar edilen temettü geliri, son 2 yıldaki zaevlerinde geçiriyor olmaları ile bağ- ortaya koydu. yıllık gelirlerinin de üzerine çık- lantılı önceliklerim değişmiş. Geçmiş yılların ya- mış oldu. Ayrıca 2022 yılının bi- Cumhuriyet geleneklerinin en güzel- MUSTAFA nı sıra bu yılın ilk rinci çeyreğinde elde edilen 54.6 ÇAKIR lerinden biri olan bayramlaşma kartla- rımızdan, gazetemiz özel kart bastırıp çeyreğindeki (ocak, milyar liralık vergi dışı gelirlerin hepimize bol bol dağıtılmışken, fark- şubat,mart) gelirlere ilişkin verile- büyük bir bölümünü de Merkez lı cezaevlerinde toplu yatanlara kart rin de yer aldığı tabloya göre, Mer- Bankası’ndan elde edilen temettü gönderme öncelik alınca, dışardaki geliri oluşturdu. dostlara gönderebilecek ne kart ne de hal kalırdı. Kırgınlık olmasa da hüzün- KİT’lerden 318 milyon lü olmamak olanaksızdı. Çalışmak ga- PIYASALAR BU AY Merkez Bankası dışında liba en çok bu yüzden iyi gelirdi. Kuş- KİT’lerden elde edilen hasılat pay- kusuz işkolikler için bayramlarda ga- FED’E BAKACAK ları birinci çeyrekte 318.1 milyon zete sayfalarının boşalması, önem- li haberlerin güzel çıkabilmesi için bol ünyanın önde gelen merkez TL olarak gerçekleşti. Bunun de- bol yer kalması cabası. Dbankalarının mayıs ayı takvimi taylarına bakıldığında, Devlet Ha- ‘Dağa taşa ekmek için Şimdiye, bugünlere bakıyorum da yoğun olmasa da küresel eko- va Meydanları İşletmesi’nden gerçekten işkolik, üretimde verim- nomi ve finans piyasalarının yö- (DHMİ) 186.5 milyon TL, Kıyı Em- li arkadaşların bayram günlerinde ça- nü açısından rehber niteliği taşı- niyeti Genel Müdürlüğü’nden de lışabilme yarışlarının çok başka çar- yan ABD Merkez Bankası Fed’in gelir garantisi verilmeli’ 131.5 milyon TL geldi. Diğer Hazi- pıcı, acı bir gerçeği daha var. Çok açıklayacağı kararların, yılın geri ne alacağına dönüşmüş kalemler- özendikleri Cumhuriyet’te çalışma- kalanı için para politikaları rotası- ürkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) ğı açıklamalara atıfla şöyle bir öne- den yapılan tahsilatlar da ilk çey- ya devam edebilmelerinin yaşamsal nı çizeceği belirtiliyor. TGenel Başkanı Şemsi Bayraktar, ri getirdi: “Dağ taş ekilsin isteniyor- koşulu, geçinebilme gerçeğinin pa- rekte 2.2 milyon TL olarak gerçek- Avrupa Merkez Bankası (ECB), dün sektörünün sorunlarına bir kez sa üreticiye gelir garantisi verilmeli- yı ağır basmakta. Bayram günlerinde leşti. Bunun 1.8 milyon TL’si Zira- Japonya Merkez Bankası (BoJ) daha dikkat çekerek şöyle konuş- dir. Bu sağlandığında ülkede bir karış çalışarak bayram mesaisi alabilmek, ve İngiltere Merkez Banka- at Bankası’ndan. Böylece vergi dı- tu: “Tarımsal üretim alanları açık fab- arazi boş kalmaz. Üreticiyi de tüketi- günlük kimi açık gedikleri kapatmaya sı (BoE) gibi merkez bankaları- şı gelirler kapsamında yılın birinci rikadır. Üreticilerimiz her türlü do- ciyi de memnun eden bir yapıyı kur- da yarayacak. nın bu ay planlanmış toplantı- ğal afete maruz kalarak risk altın- muş oluruz.” çeyreğinde elde edilen toplam ge- Hiç unutamam 1990 sonrası iflas sı bulunmazken, Fed’in ay başın- da üretim yapıyor. Bu şartlarda üre- Tarımsal yapıyı AA’ya değerlendiren lir Merkez Bankası’ndan elde edi- masasından alınıp yaşatılmaya ça- da açıklayacağı kararları ile pa- tim yapan çiftçilerimiz bütün girdile- İTO Başkanı Şekip Avdagiç ise “Tarım- len temettü geliri sayesinde son lışıldığı o zorlu günlerde de insanla- ra politikalarında sıkılaşma iv- rini belirlenen fiyattan alıyor. Üreti- da gerekli planlamayı yapıp atıl du- iki yıldaki toplam gelirleri de aş- rı, çok sevdikleri bir işyerinde sevdik- mesine yön vermesi bekleniyor. min bütün maliyetini üstlendiği hal- ran alanları hızlıca devreye almamız leri işi yapabilmenin mutluluğu ile ge- tı. 2020’de KİT’ler, kamu sermayeli Fed’in arka arkaya dört toplantı- de ürettiği ürüne fiyat belirleyemiyor. ve küçük parselleri bütünleştirici bir çinebilme sorunları arasında boğu- bankalar ve diğer bazı kuruluşlar- da toplam 225 baz puanlık artı- Türkiye’de giderini hesaplayan, an- yaklaşımla ele almamız lazım. Teşvik- şup dururlardı. Cumhuriyet’in en çok dan elde edilen çeşitli vergi dışı rımla faizi yüzde 2.50-2.75 ban- cak ne kadar kazanacağını bilmeyen lerin 3-5 dönümden ziyade daha bü- okurları sayesinde olağandışı bir okul gelirler 47.5 milyar TL, geçen yıl da dına yükselteceği, ECB’nin de tek meslek çiftçiliktir.” Bunun sür- yük çaplı üretimler için belirlenmesi olabilmesi gerçeği cabası. Bütün ha- eylül ayına kadar 50 baz puanlık 40.1 milyar TL olmuştu. dürülebilir olmadığını belirten Bay- Türkiye’nin tarımda önünü açacaktır” ber kaynakları görmek istedikleri ha- artış olacağı belirtiliyor. l ANKARA raktar, iktidar temsilcilerinin yaptı- dedi. l Ekonomi Servisi berlerin Cumhuriyet’te yer alabilme- si için adeta yarışıp dururlar. Çok kı- sa zamanda ülkemiz insanlarının ya- şam, toplumsal sorunlarını kamuoyu- Türkiye’de satış pazarında çalışan kişi sayısı 1.5 milyonu aştı na ulaştırmaktan mutluluk duymak gi- bi bir algı, değer yargılarınız da varsa uzman gazeteci oluverirsiniz. HHH Cumhuriyet okuldur, yetiştirdiği in- sanları Babıâliye dağıtmak gibi bir iş- ‘Doğrudan’ işe sarıldılar levi, görevi de varmış gibidir. Çoğun- luk yaşam sorunları ağır bastığı için, Babıâlinin gözünde uzman gazeteci milyar TL’ye yaklaştı. Dünyada ise 57’lik bir kesim var” dedi. ŞEHRİBAN KIRAÇ oluvermişlerse, dudak uçuklatan yük- pazar 1 milyar dolar büyüklüğünde Ağırlıklı olarak takviye edici gıda YÜZDE 30.6 ARTTI sek ücretlerle transfer edilirler. Eskinin rizle birlikte işini kaybedenler ve 120 milyon kişi çalışıyor. ve kozmetik ürünleri olan Jeunesse “geçinemiyorum” gerekçesinin yerini Kartınca ve gelirler eriyince yurt- ABD merkezli Jeunesse Global Global’in şu an dünyada 140 ülkede günümüzde çok daha yalın bir çare- Iletişim için 21.8 taş ek işlere sarıldı. Türkiye’de doğ- Türkiye, Azerbaycan ve Türkmenis- faaliyet gösterdiğini Türkiye’nin en sizlik olarak “kiramı ödeyemiyordum” rudan satış pazarında çalışan kişi tan Genel Müdürü Onur Öner, doğ- hızlı büyüyen 6. ülke olduğunu an- sözü alıverdi bile. milyar TL yatırım sayısı 1.5 milyonu aştı. rudan satış sektöründe satış temsil- latan Öner, Türkiye’de kahve, ener- 7 Mayıs Cumhuriyet’in kuruluş gü- Sektörde kadın çalışan ağırlığı gö- laştırma ve Altyapı Bakanlı- nü, öncelikli yuvada, yemekli kutla- cisi olanların yarısının kendisine in- ji içeceği ve diş macunu ürettikleri- ze çarparken son yıllarda genç er- nır, sonrası Babıâliye dağılmış, akılla- Uğı Bilgi Teknolojileri ve İle- dirimli ürün almak için sisteme gir- ni bunları Avrupa’ya da ihraç ettik- rı Cumhuriyet’te kalmış olanların ör- tişim Kurumu tarafından hazır- kekler de bu alana yöneldi. Sektörde diğini, yüzde 37’sinin yarı zamanlı lerini söyledi. Cironun yüzde 25’ini gütlenmeleri ile akşam, Alman usulü, lanan “Türkiye Elektronik Ha- çalışanların yüzde 75’i, 35 yaş üs- ve ek iş olarak, yüzde 13’ünün tam yerel ürünlerden elde ettiklerini, ye- paylaşımlı paralı ikinci bir kutlama or- berleşme Sektörü Pazar Verile- tü kadınlardan oluşurken, şimdi 35 zamanlı çalıştığını söyledi. ni ürünler üzerinde de ça- tamı bulunurdu. İlhan Selçuk Ağabe- ri Raporu”ndan yapılan derleme- yaş altı erkekler de bu alana yoğun lıştıklarını belirten Öner, yimizin kulağıma eğilip “Şükran, am- ye göre, kesintisiz iletişim için ge- giriş yapıyor. Bazı şirketlerde er- Kur büyük sorun “Ürünlerimizin yüzde ma çok adam harcamışız” diye hayıf- çen yıl işletmecilerin yatırımları, kek çalışan sayısı kadınları solladı. Öner, “Çalışma şeklinizi, yerini- 75’i Amerika’dan dolar- lanışını unutamam. “Tersinden bakın, 2020’ye oranla yüzde 30.6 arta- İş bulamayan ya da ek gelir elde et- zi ve saatinizi kendiniz belirliyor- Babıâli’de bizimle yürekleri çarpan ne la geliyor. Her ay ürün- rak 21.8 milyar lira oldu. İşletme- mek isteyenlerin başvurduğu sektör- çok adamımız var. Yıkılmayız..” yanı- sunuz. Pandemi ve ekonomik kriz lere zam yapmak duru- ciler geçen yıl sonu itibarıyla bir tımın ardından bire bir sohbetler, ku- de kazanç da satılan ürün miktarıyla döneminde doğrudan satış sektö- önceki yıla oranla yüzde 19.8 ar- munda kalıyoruz. caklaşmalar içinde keyfi yerine geli- orantılı olarak artıyor. tışla yaklaşık 92.4 milyar lira net ründe ciddi büyüme yaşandı. İş- Kur en büyük so- vermişti.. satışa ulaştı. Geçen yıl sonu itiba- Doğrudan satış pazarı son yıl- sizlik artınca ya da gelirler düşün- run, dengede Bu bayrama giriş koşullarımızın, rıyla mobil abone sayısı 86.3 mil- larda özellikle takviye edici gı- ce insanlar bu alana yöneliyorlar. durması çok Cumhuriyet tarihimizin bütününde hiç yona çıktı. 2011’de 1.1 milyon da ve kozmetik alanında yoğunlaş- Türkiye’de hâlâ doğrudan satışın önemli” diye örneği olmayan boyutlarda ağırlaş- olan M2M (makineler arası ileti- tı. Türkiye’de sektörün büyüklüğü 3 nasıl çalıştığını bilmeyen yüzde konuştu. Onur Öner masının sancıları ile milletçe kıvranı- şim) abone sayısı 2022 itibarıyla yoruz.. Çocukların vazgeçilemez bi- 7.4 milyona yükseldi. l AA linen bayram elbisesinden vazgeçen vazgeçene.. Canlı yayınlarda kimse- ler kimselerden çekinmeden, gürültü- Güneş panelinde ÜÇ AYDA 12 BİN YOLCU süz çığlıkları ile haykırıyorlar. İkinci el bayramlık elbise satışları almış başı- yeni hedef ilk üç nı gidiyor. Çocuklara reklamlarda çok Doğu Ekspresi’ne nerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı özendirildikleri çikolataların yerine biz- ilgi yeniden artıyor EFatih Dönmez, dün yazılı açık- lerin çocukluğunun kıymetlisi şeker- lama yaparak elektrik üretimiyle lemeler ancak alınabiliyor. Bizler bir evlet Demiryolları Taşımacı- ilgili kurulu gücün 2022 yılı Mart mendil, bir şekerleme ile, küçücük Dlık tarafından Covid-19 salgı- ayı sonu itibarıyla 100 bin mega- harçlıklarla mutluluktan uçabilirdik. nı nedeniyle 21 ay ara verilen ve Onlar öyle mi! Tepetaklak uçurum- vatı aştığı bildirildi. geçen aralık ayında yeniden baş- 2.5 dan aşağıya itilmiş gibiler. Büyüklerin Özellikle son yıllarda yapılan tılan Ankara-Kars arasındaki Do- kilogram ayırabildikleri bayram harçlıkları, ve- yenilenebilir enerji yatırımlarıyla ğu Ekspresi seferleri ilgi görme- Türkiye’de hane başı rebileceklerini ilan ettikleri şekerleme- elektrikte 2002’de yüzde 38 olan ye devam ediyor. TCDD’nin ve- yıllık bayram şekeri lerle, yatağının altında bayram giysisi- yenilenebilir enerjinin payının bu- rilerine göre 16 Aralık 2021’den tüketimi ni bulamadan uyanmak nasıl bir şey? gün yüzde 54’e yükseldiği ifa- itibaren üç ayda turistik Doğu Bugün için bunu hiç düşünebilen, dert de eden Dönmez, bu kapsamda Ekspresi treni ile 12 bin 22 kişi edinen, bir İktidar, Saray erki görebili- Türkiye’nin 2014 yılında 40 me- seyahat etti. yor musunuz? gavat olan güneş enerjisi kurulu Kişi başına ziyaret sayısı sekiz Dünyanın trenle seyahat edile- gücünün bugün 8 bin megavatı cek en iyi ilk rotaları arasında yer ent Gıda’nın güncel “Bayram Tüketim Covid-19 öncesi her bayram ziyaret ya- aştığını duyurdu. Dönmez “Hem alan, Ankara-Kars arasında işle- KAlışkanlıkları” araştırmasına göre, or- parım diyenlerin oranı yüzde 73 iken, rüzgâr hem güneşte dünyada yen turistik Doğu Ekspresi’nin ta- Nisanda en yüksek fiyat talama bir kişi bayram döneminde toplam sonrası bu oran yüzde 30’a geriledi. İn- önemli üretici ülkelerden biriyiz. mamı yataklı vagonlardan olu- sekiz ziyaret yapıyor ya da ziyaret ediliyor. sanların yüzde 63’ü pandemi öncesi Yeni yatırımlarla gelecek yıl gü- şuyor. Turistik Doğu Ekspresi, artışı takım elbiselerde Türkiye çapında 15 ilde düzenlenen döneme göre daha az bayram ziyareti neş paneli üretiminde dünyada Ankara-Kars ve Kars- Ankara ara- araştırma sonuçları bayramların aile, yapıyorum derken, yüzde 5’i tamamen ilk üçe girmeyi hedefliyoruz” de- stanbul Ticaret Odası (İTO) 2022 Nisan ayın- sındaki yolculuğunu yaklaşık 32 komşu ve arkadaşlarla bir araya gelmey- durdurduğunu ifade etti. di. l ANKARA İda fiyatı en çok artan ve azalan ürünleri dün saatte tamamlıyor. l DHA le güçlü ilişkisi olduğunu ortaya koydu. Öte yandan tüketicilerin yüzde 91’i açıkladı. İTO’nun İstanbul Ücretliler Geçinme Buna göre her üç kişiden ikisi bayramı ai- mutlaka bayram şekeri alıyor. AB sosyo- İndeksi’nde yer alan 242 ürünün 161’inin pe- le, akraba, komşu, arkadaş ziyareti yapa- ekonomik segmentte bu oran yüzde 96 rakende fiyatı artarken 17 ürünün fiyatı düş- rak veya ziyaretçi kabul ederek geçirme- ile en üst sırada. Bayram şekeri satın al- tü, 64 ürünün fiyatı ise değişmedi. yi tercih ediyor. Her dört kişiden biri bay- mak için en yaygın kullanılan kanal ise Bu kapsamda takım elbise fiyatı yüzde ramlarda tatile gitmeyi düşünüyor. yüzde 60 ile indirim marketleri, onu yüz- 64.92 ile fiyatı en fazla artış gösteren ürün ol- de 53 ile ulusal zincir mağazalar izliyor. du. Fiyatında artış yaşanan diğer ürünler yüz- Covid-19 etkiledi AB SES grubu içinse ulusal zincir mağa- de 61.76 ile kuru soğan, yüzde 60.99 ile eşof- zalar 1. sırada yer alıyor. Bayram harçlı- Ancak, yine araştırmaya göre Co- man, yüzde 49.92 ile şehir şebeke suyu, yüz- ğı verme geleneği yüzde 86’lık oranla de- vid-19 salgını bayram ziyaretlerini or- de 49.24 ile toz şeker, yüzde 49.04 ile kadın vam ediyor. l Ekonomi Servisi tadan kaldırmasa da olumsuz etkiledi. elbise ve yüzde 48.91 ile domates oldu.