Katalog

n e d r i b i g r e s i k i e Sanatçımız Füsun Onur’la küratör Bige Örer, bienalin kavramsal çerçevesi çizilmeden masallara karar vermiş ve konuyla bire bir örtüşen bir iş çıkarmışlar. 27 NİSAN 2022 ÇARŞAMBA KÜLTÜR 13 Venedik Bienali’nin Türkiye Pavyonu sanatçısı Füsun Onur ve eseri ‘Evvel Zaman İçinde...’ KONUK YAZAR SERFİRAZ ERGUN y Bir ‘masal’ dün ası Aykal ve Koen Carnegie Hall’de enedik Bienali 59. Uluslara- rası Sanat Sergisi Türkiye ew York’un sanat vahası Carnegie BU YILKİ VPavyonu’nun bu yılki sanatçısı Hall, hem orada konser veren sa- Füsun Onur. Kuzguncuk’ta bir yalıda Nnatçılar hem de dinleyiciler için bir doğmuş büyümüş ama aynı zamanda mabet gibidir. İçinde küçüklü büyüklü KAVRAMSAL birkaç salonu vardır. “Stern Oditoryum/ Üsküdar Amerikan Kız Lisesi’nin ar- Perelman Sahnesi” aralarında en büyü- dından sonra o zamanki adıyla Dev- ÇERÇEVE ğüdür. Ünlü sanatçılar ve özel program- let Güzel Sanatlar Akademisi’nde lar bu sahnede yer alır. (şimdi MSGSÜ) heykel eğitimi almış, ienal’in küratörü Cecilia Alema- Geçen hafta, 20 Nisan’da, bu saygın yetmemiş “Fullbright” bursuyla ABD Bni, kavramsal çerçeveyi sürrea- konser merkezinde şef Gürer Aykal ve Maryland Institute College of Art’ta list ressam ve İngiliz yazar Leono- piyanist Renan Koen tarafından çok an- yüksek lisansını tamamlamış, 1938 ra Carrington’un çocuk kitabı “The lamlı bir konser verildi. İkinci Dünya Sava- Milk of Dreams” masalından aldı. Te- doğumlu. Hem bir İstanbul hanıme- şı soykırım kurbanlarını anmak amacıyla sadüfen ben de Venedik’te Peggy düzenlenen konser, Türk sanatçıların or- fendisi hem de avangard bir sanatçı. Guggenheim’in müzesinde “Sürrea- ganizasyonu olduğu için de ayrıca anlam- Türkiye’yi Venedik Sanat Fuarı’nda lıydı. Konserin şöyle bir alt başlığı vardı: listler” sergisini bir gün önce gezmiş- “Evvel Zaman İçinde...” başlıklı gör- “Auschwitz’den İlahiler: Viktor Ullmann ve tim. Sürrealist akımın öncüsü Fransız sel masalı ile temsil eden sanatçı, ül- Michel Assael’e Saygı.” yazar André Breton’un favori sanatçı- kemizde de kavramsal sanatın öncü- Uzun araştırmaların ve titiz çalışmala- sı Carrington’un da elbette orada sür- sü. Sanatçı, Arsenale’de Türk Pavyo- rın sonucu ortaya çıkmış bir organizas- realist resimlerini görmüştüm. Peggy nu’ndaki yerleştirmesinde, Bienalin yondu. Doğal ki Auschwitz deyince bin Guggenheim (1898-1979) ile ilgili bi- bir tane acıklı öykü gelir akılımıza. Nice “The Milk of Dreams (Rüyaların Do- yografileri okuduysanız Carrington’un değerli, aydın insan, çoluk çocuk, kadın ğallığı diyebilir miyiz?)” başlığıyla ismine mutlaka rastlarsınız. Çün- ya da ihtiyar demeden Hitler’in toplama neredeyse bire bir örtüşen bir iş çı- kü, Guggenheim İkinci Dünya Sava- kamplarından ölüm odalarına götürülüp şı sırasında Max Ernst’i (1891-1976) karmış. Türkiye Pavyonu Küratörü yakılmıştır. Bu kampların en ünlüsü de Gestapo’nun elinden kurtarıp New İstanbul Bienali ve İKSV Güncel Sa- Auschwitz’dir. York’a kaçırmıştı. Önceleri, 1936 yı- nat Projeleri Direktörü Bige Örer ile Piyanist ve soprano Renan Koen, sa- lında Leonora, sürrealist çevrelerde sohbetimizde Örer, “2020 yılında biz natçılığı kadar önemli bir araştırma- takılırken Max Ernst ile karşılaşmış sanatçımız Füsun Onur’u aday gös- cı ve bir müzik terapisti. 2016’dan be- ve birbirlerine ilk bakışta âşık olmuş- ri “March of the Music Movement” ad- terdiğimizde Bienal’in küratörü Ce- lardı. Ernst sürrealist akımın en ön- lı bir akım oluşturmuş: Terezin Kampı’na cilia Alemani henüz kavramsal çer- de gelen sanatçılarındandı. Leonora, birçok genç müzikçi gönderip orada du- çeveyi çizmemişti” diyor. Küratörü- o yıl 19, Max Ernst ise 46 yaşındaydı. yumsadıklarını bir müzik yapıtına dönüş- müz Bige Örer, bize pandemi dola- Zengin bir ailenin kızı olan Leonora türmelerini istemiş. Bu ekibe katılan Mi- yısıyla 2022’ye kadar Venedik Bie- babasının tüm itirazlarına karşın sev- mar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi nali sanat sergilerinin ertelendiği- gilisiyle Paris’e taşındı. İkinci Dünya Konservatuvarı’nın yeni mezunlarından Savaşı patladı, Max Ernst tutuklandı ni, evlere kapandığımızı, kırılgan- Elcil Gürel Göçtü’nün “Auschwitz’den ve kendisini kurtaran Peggy Guggen- lığı çok derinden hissettiğimiz bir İlahiler” adlı yapıtı da böylece ortaya heim ile New York’a taşındı. Leono- çıkmış. Eserin beş bölümü var: “Askeri döneme girdiğimizi, sanatçının bu ra da İspanya’ya kaçtı ama maalesef Utanç, Son Tren Yolculuğu, Çığlık, Umut dünyada hiçbir yeşil alanın, temiz geçirdiği sinir krizleri sonucu bir sü- Şarkısı ve Bir Çocuk Şarkısı” Besteci, yor. Anlaşıyorlar. Fare suyun, temiz havanın kalmadığı ve re hastanede yatmak zorunda kaldı. Terezin’i gezerken orada rastladığı top- Cingöz Venedik’teki bir mutlaka elbirliğiyle buna bir dur Daha sonra da Meksika’ya gitti. Le- lama kampından kurtulan birisinin anlat- sanatçı arkadaşının da- demenin zamanı geldiğine inana- onora, bir Meksikalı diplomatla, Max tıklarından esinlenmiş. vetiyle kalkıp oraya ka- rak işini ürettiğini anlatıyor. Ernst de Peggy Gugenheim’la evlen- Gürer Aykal, 1991-2003 yılları arasın- dar gidiyor, ancak bir di. İşte bu da işin magazin tarafı. da ABD’de El Paso Teksas Senfoni Or- Fare Cingöz, kedi Zorba kız fareye âşık oluyor. kestrası daimi şefi ve genel müzik direk- Füsun Onur’un işi bir masalsı gör- Biz izleyiciler de onla- törü olmuş, orada “Profesör Emeritus” Fareler ve kediler neden kendileri- unvanını almıştı. sel yerleştirme demiştik ya, öykü rın karnavalesk bir or- ni bekleyen gondola binip ülkeleri- Geçen haftaki konserin toplulu- şöyle başlıyor; Baş karekter fare Cin- tamda danslarına, aşk ğu “New Manhattan Sinfonietta”yı ise ne dönmüyorlar? “Kim bilir” diyor göz bir gün okulda dünyanın flora rengi pembe, yeşil giy- 2020’de kurmuştu. Konserde iki ese- “belki başka bir işte karşımıza çıkar- ve faunasının artık düzeltilmeyecek siler içindeki kızlı er- rin birden ilk seslendirisini yaptı. Prog- lar...” Yeni bir işin yaratılacağı umu- kadar kötüye gittiğine dair bir bildi- kekli eğlendiklerine ram genç besteci Elcil Gürel Göçtü’nün duna kapılıyoruz. ri ile karşılaşıyor. Diğer farelerle bir- aralarından geçerek, (1979) “Auschwitz’den İlahiler” başlık- Füsun Onur’a Arsenale’in Sal- likte bu durumu düzeltmeye niyetle- etraflarında dönerek lı yapıtıyla başladı. Bu çalışmada Hazan- le d’Armi’de 20 yıllığına kiralanan niyorlar. Ancak en büyük düşmanla- tanıklık ediyoruz. Ko- lar da (şan eğitimi almış Yahudi kantor- Türk Pavyonu’nun büyük bir salon lar) yer alıyordu. rı kedilerin de yardımlarına ihtiyaç- nakladıkları odaları, birlikte olduk- Renan Koen, Mozart’ın 24 numaralı Pavyonu’nun kimi göz hizasında asılı olduğunu, figürlerini neden bu ka- ları var çünkü bu düzen ancak tüm ları dostları, dansettikleri mekânları Do minör, K.491 Piyano Konçertosu’nu sallanan, kimi yerde serili duran bu dar küçük tuttuğunu soruyorum. güçlerin birleşmesiyle değiştirilebi- görüyoruz çünkü masalın içinde biz Viktor Ullmann’ın anısına ithaf etti. Nazi minimal yaratıkların yolculuklarına, “Küratör Bige Örer ve Mimar Yelta lir. İlk yaptıkları şey kedilerin lideri de birlikte akıyoruz. kampında soykırımdan kurtulan Selanikli aşklarına, danslarına, yaşamlarına Köm bana çeşitli açılardan mekânı Zorba’ya gitmek (Zorba, Füsun Onur Yahudi besteci Michel Assael’in yazdı- Çözüm formülü tanıklık ede ede ilerliyoruz. Ancak gösterdiler. Figürlerimi daha büyük ve geçen günlerde vefat eden ablası ğı “Auschwitz Senfonik Şiiri” araştırmacı sanatçı, masalın en sonunu bir geri- yaparsam sanki heykel ve kaide- İlhan Onur’un sevgili kedileri) olu- Nasıl biliyor musunuz? Füsun Dr. Joe Halio tarafından Renan Koen’in lim içinde bırakmayı yeğlemiş. Çün- si gibi duracağını düşündüm. Ayrı- yardımıyla gün yüzüne çıkarılmıştı. Bu yor. Cingöz, Zorba’ya ekolojik tahri- Onur’un incecik telleri elleriyle eğip kü Arsenale’in kanalına bakan pen- ca Beykoz Kundura Fabrikası bizim konserde de ilk seslendirisi yapıldı. Re- bata karşı önlem alınması gerektiği- bükerek, kafalarına pinpon topu, po- nan ise bu yapıtta çelesta çalıyordu. cerenin önünde süslü bir gondol ha- pavyona benzediği için orada prova ni, savaş değil barış için geldikleri- polarına pelür kâğıtlı tütü takarak fa- Renan’ın tarihi gerçekleri ve törele- ni, liderliğin tek kişide toplanması- relere ve kedilere can verip, heykel- zır, yolcularını bekliyor bekliyor, he- yaptık, omuz ve göz hizasında sergi- ri anlatan uzun konuşmasıyla başlayan nüz gelen kimse yok. Biz de küresel na değil eşit şekilde bölüştürülme- ler yaratıp bizimle ilişki kurmaları- lemeye, izleyicileri bu masal kitabı- konser günlerce çalışılmış ve her bir ya- sine inandıklarını, birlikte düşünüp nı sağladığından. Sanki bir masal ki- tahribatı çözecek formülü bekliyoruz. nın sayfaları arasında dolaştırmaya pıtın ince ayrıntıları düşünülmüştü. Ne karar verilmesi gerektiğini anlatı- tabının sayfalarını çevire çevire Türk Sanatçı Füsun Onur’a soruyorum: oybirliğiyle karar verdik” diyor. de olsa Mozart’ın konçertosu dışındaki yapıtları izleyici ilk kez dinleyeceği gibi, yorumcular da ilk kez çalacaklardı. Türkçe Rap ‘Tirat’ atıyor Mersin’in ödülleri dağıtıldı ürkçe Rap müzik piyasasının önemli isimlerini ersin Uluslararası Müzik Festivali’nin kinlikleriyle Mersin’in kültür-sanat ha- Tbir araya getiren albüm “Tirat” bu cuma günü ya- M(Merfest) her yıl üç farklı dalda ver- yatına kattığı zenginliklerden dolayı yımlanıyor. No.1, Motive, Şanışer, Şehinşah, Cash diği ödüllerle birlikte 20’nci kuruluş yılı- “2022 MUMF Kent Ödülü” İçel Sanat Flow, Allame ve Ahiyan’ın şarkılarından oluşan albü- na özel verilecek 20. Yıl Özel Ödülü’nün Kulübü’nün oldu. 2022 MUMF Nevit Ko- mün prodüktörlüğünü Osman Çello yapıyor. Albümde sahipleri belli oldu. Mersin’in kültür-sa- dallı Genç Yetenek Ödülü’ne ise katıldı- sürpriz bir isim de yer alıyor. Albümün “intro” parça- nat hayatına kattığı zenginlikler ve şehir- ğı yarışmalarda aldığı ulusal ve ulusla- sına sevilen tiyatro oyuncusu Erdal Beşikçioğlu ses- de modern tiyatronun kurumsallaşma- rarası ödüllerle Mersin’i “başarıyla tem- lendirdiği Shakespeare tiradı ile imza attı. Usta oyun- sına öncülük etmesinden dolayı “2022 sil etmesinden dolayı” Mersin Üniver- cu böylece ilk kez bir rap albümünde yer aldı. Albü- MUMF Sanat Ödülü”ne Mersin Şehir Ti- sitesi Devlet Konservatuvarı öğrencile- mün tanıtım konseri 5 Haziran’da Harbiye Açıkhava yatrosu değer görüldü. rinden Keman Sanatçısı Ada Yalın Yücel sahnesinde tüm sanatçıların katılımı ile verilecek. Pek çok farklı dalda yürüttükleri et- değer bulundu. Kings of Convenience İstanbul’a geliyor Sina Koloğlu’ndan ‘Mevhibe’ ndie-pop türünün en kült isimlerinden Kings IOf Convenience, Zorlu PSM’nin 10. yılı kap- ulutsuzluk Özlemi grubunun ku- bulunuyor. “Mevhibe” isimli tek- samında 30 Eylül ve 1 Ekim olmak üzere iki Brucularından Sina Koloğlu’nun linin aranje, prodüksiyon ve ens- gece Türkiye’ye geliyor. Norveçli ikili, Erlend yeni teklisi, bugün tüm dijital plat- trüman çalımları tarafında Rasih Øye ve Eirik Glambek Boe’den oluşan Kings formlarda yerini aldı. “Soundtrack” Öztürk var. Öztürk, İzmir doğum- Of Convenience, 1999 yılında Belle and Se- konseptinde düzenlenen “Mevhi- lu bir müzisyen. ABD’de McNally bastian ve Coldplay ile müzik dünyasına ye- be”, Koloğlu’nun eşine ithaf ettiği bir Smith College of Music okulun- ni bir kapı açan “Yeni Akustik Hareket”in ön- enstrümantal parça. Caz motiflerinin da değişik disiplinlerde eğitim al- cüleri arasında yer alıyor. Armoni açısından modern bir melodi eşliğinde sunul- dı. Son olarak, Berklee College of zengin şarkıları, naif ve nazik tınıları, dinleyi- duğu parçanın çıkış tarihi de özel; Music’te Arif Mardin bursu ile ye- ciyi, acı tatlı bir rahatlık eşliğinde, sakin ve eşinin doğum günü olan 27 Nisan. ni müziklere yolculuk yapacak. keyifli bir yolculuğa çıkarıyor. Bulutsuzluk Özlemi grubu yanı sıra, enstrü- Şarkının mix/mastering’ini Yiğit Yeşildağ yap- mantal çalışmalarını sürdüren Koloğlu’nun iki tı. Teklinin kapak fotoğrafı tasarımı Kadirhan yıl önce çıkan “Geceden Sabaha” albümü de Tosun’a ait. ‘Umut Varsa Eğer’ Çankaya’da ankaya Bele- Ç diyesi Zülfü Li- AKM’de Kruşevskaya sahnede vaneli Kültür Mer- kezi, sanatçı Emin stanbul Devlet Senfoni Orkestrası De- Güler’in “Umut Var- nna İnizbank Konserleri’nde bu hafta Rus sa Eğer” adlı kişi- ALaudel’de arp sanatçısı Maria Kruşevskaya sah- sel resim sergisi- Emin Güler dün iki sergi birden ne alacak. 29 Nisan Cuma akşamı saat ne ev sahipliği ya- açıldı. Sanatçı Serkan Küçüközcü’nün “Sınır- 20.30’da İstanbul Atatürk Kültür Merkezi pacak. Çankaya Belediyesi kültür ve sa- sız Devinim” isimli kişisel sergisi ile dene- Tiyatro Salonu’ndaki konserde Bolşoy Ti- nat etkinliklerini mayıs ayında da sürdürü- yimli sanatçı Belkıs Balpınar’ın “Mikro-Mak- yatro Orkestrası’nın baş arpçısı Rus asıl- yor. Bu kapsamda sanatçı Güler’in, “Umut ro” isimli kişisel sergisi 10 Haziran’a kadar lı Maria Kruşevskaya dinleyicilerle bulu- Varsa Eğer” adlı kişisel resim sergisi sa- görülebilecek. Küçüközcü’nün sergisinde şacak. İtalyan şef Carlo Rizzari’nin yöne- natseverlerle buluşturulacak. Zülfü Liva- sanatçının kullandığı renkler ve figürler izle- timindeki müzik dinletisinde François-Ad- neli Kültür Merkezi’nde 9 Mayıs Pazartesi, yiciyi yolculuğa çıkarıyor. Balpınar ise gele- rien Boieldieu ve Georges Bizet’in eserle- saat 18.00’de açılışı yapılacak olan sergi, neksel kilim dokuma tekniğini güncel sana- Maria Kruşevskaya rinden oluşan bir seçki yer alıyor. 31 Mayıs’a dek ziyaret edilebilecek. ta taşıyarak özgün işler üretiyor. d ’ l e d u a L a n n A Ayçiçeği Galaksiler ve Güneş