Katalog

23 NİSAN 2022 CUMARTESİ KÜLTÜR 17 27 Mart’ta başlayan festival, güzel havada gündüz vakti bile salonu Adana’da dolduran seyircisiyle Yaşasın Yirmi Üç Nisan! devam ediyor rhan Kemal’in “Çikolata” lenme nedeniyle çocuklarda öyküsünde bir şekerci vitri- bodurluk oranı artıyor” dedi. Oni önünde üç çocuk... Ab- HHH tiyatro la-kardeş ile yoğurtçunun kızı... Sabahattin Ali’nin, “Ayran” öy- Abla, berbere götürdüğü karde- küsündeki Hasan, her yıl meme- şine çikolata almayı teklif eder. leri biraz daha kuruyan yaşlı ke- Yoğurtçunun kızı daha önce hiç çisinden sağdığı sütle yoğurt ya- çikolata tatmamıştır. Buna rağ- par, yoğurtla da ayran. Onun kü- men onları tahrik eder. Abla-kar- çücük dünyası, istasyonda ayran deş, kızın karşısında inatla yer çi- satmak ve aç kardeşlerini doyur- kolatayı. Sonra da kâğıdını atıp maktan ibarettir. Sıcak yaz gün- rüzgârı gider. Yoğurtçunun kızı ilk önce lerinde bol bol ayran satar Ha- ayağında top yapar kâğıdı. Adeta san. Ama kışın kara ayazında her- çevresine yeni çikolata yemiş gi- kes yüz çevirir ona. Bir gün sat- bi caka satmak niyetindedir. Bir tığı iki maşrapa ayranın parasını an durur, kâğıdı açar. Kalan çiko- alamadan tren kalkar. Yürüyen latayı yalar... “Yaladı... yaladı...” trenden bağırır bir adam: “Hak- Subuddhi diye bitirir Orhan Kemal öyküyü. kını helal et!” Böylece beş para- Lakmali Derin Yoksulluk Ağı Kurucu- sız kalakalır ortada. Tipi bastırır. 10 Saniye oyununda su Hacer Foggo, bir yıl içinde Hasan, karanlığa kalma pahasına Algı Eke ve Nergis Sri Lanka’dan 155 bin 938 öğrencinin okulu akşam trenini bekler. Ancak tre- Öztürk rol alıyor. bir tiyatro bıraktığını belirterek, “İnanılmaz nin pencereleri açılmaz. Gecenin oyunu ilk kez bir okul terki var. Geçim sıkın- bastıran karanlığında kurt uluma- Türkiye’ye geldi. tısı yüzünden bir nesli kaybedi- ları arasında direnmeye çalışan yoruz” dedi. çocuğun trajik sonu bellidir. Bir Gelecek NURDURAN DUMAN ğaltma yollarını çoktan bulmuş Lakmali’nin oyunculuğunu üst- HHH süre sonra aç kurtlar etrafını sa- uygulamış da çağdaş dünyanın lendiği, “Sri Lanka Inter Act Sa- Ceyhun Atuf Kansu, şii- rar. Evde onu bekleyen kardeş- öylenene göre Adanalı ti- re yeni sarıldığı dönemlerde, lerini de... yalnız insanı yeni(den) keşfedi- nat Tiyatro Enstitüsü” yapımı Turhal’a tayin olur. O günle- Derin Yoksulluk Ağı Kurucusu yatro seyircisi, satışa çı- yor, diyor insan. “Aşk ve Karantina” ise hareket, y sonuna değin festiva- ri yakın dostu Talip Apaydın Hacer Foggo, “Bizim destek ver- Skar çıkmaz tükenen fes- Ale konuk oyunlar ise şöy- dans, söz, müzik, şarkı, ışık, vi- şöyle anlatır: “1948’de mektup- diğimiz aileler içinde ‘yalnız anne- tival bileti sırasına girmek 10 Saniye le: TİMSAH ATEŞİ (Çolpan İl- deo art ile çok sağlam bir fizik- laşmaya başlamıştık Ceyhun’la. ler, yalnız kadınlar’ dediğimiz bir han & Sadri Alışık Tiyatrosu ve için geceden çadır kuruyor- İşte o çağdaş yalnızlardan sel güç ve akrobatik beceri ge- Bana yazdığı bir mektupta yirmi grup var. Mesela kâğıt toplayıcı Piu Entertainment, 22-23 Ni- muş. Hacı Ömer Sabancı Kül- iki insanın söz, iç ses, bilinç rektiren oyunculukla donan- sekiz çocuğun kızamıktan öl- bir anne, çocuğunu sırtına almış san), BÜYÜK İSKENDER’İN ATI tür Merkezi - Adana Devlet altı, bakış açısı, hayat görü- düğünü, doktor bulunamadığı- bir taraftan çöplerin içinden yi- mış. Lakmali oyun boyunca, dı- (Tiyatroadam, 24-25 Nisan), nı yana yakıla anlatmıştı. Sonra yecek toplamaya çalışıyor” dedi. Tiyatrosu’nun tazeleyici bah- şüyle yaptığı erk güreşi, ego şarıya açılamayan karantina MACBETH MUTFAKTA (Kad- ünlü ‘Kızamık Ağıdı’ şiirini yaz- HHH çesinde oyun saatini bekle- boksu, yenişemeyişi, ikisinin duvarları, pencereleri arasında, ro Pa, 25-26 Nisan), KARINCA- dı.” Çocuk doktorudur Kan- Ankara’da Samanlıkbağla- yen kalabalığın üzerinde -üç birden yenilişi. Ya da sevgiyi tül perdeler arkasında önünde LAR / BİR SAVAŞ VARDI (İz- su. Küçücük bedenlerin ölümü rı Sağlık Ocağı’nda yoksul has- günde izlediğim üç oyun önce- ifade edişleri, sevgi arayışla- devinen; ip, kumaş, bildiğiniz mir DT, 26-27-8 Nisan), OYUN karşısında çaresizdir. Sonra- talara bakar Behçet Aysan. Ve si de- gördüğüm (festivalin ilk rı sorunlu iki yapayalnızın ile- halat merdivene tırmanan, sa- SONU (Rustaveli Ulusal Tiyat- dan şiir evrenimizin en kıymet- bir ağacın altına oturup şu di- günüymüş gibi taze) heyecan rosu-Gürcistan, 29-30 Nisan). tişim deneyişi. Festival günle- rılan, bu merdivenlerle konu- lilerinden “Kızamık Ağıdı”nda zeleri yazar: “On beş yıl son- sanki bu bilginin sağlaması. şöyle seslenir bize: “Habersiz ra / o yalnız nar ağacının dibin- rinde izlediğim ikinci oyun Ti- şan, dans eden, sevişen bir ka- hepsi kızamıktan ve ölümden / de / oturup düşündüm bunları Festivalde ilk izlediğim oyun yatro Yan Etki yapımı “10 Sa- dın. Merdiven oyunun hem el- şantının öznelliğinde görmenin Kirli yüzlerinde açan ölümden / saçlarımıza aklar düşüren zor Bilgesu Erenus’un yazdığı, niye”. Kutsal bildiğimiz bir le tutulan hem de çağrışımlar- biçimini bilemediğimiz apaçık habersiz / Ve düşmüş bir gül günleri / kenar mahalleleri / be- Mustafa Kurt’un yönettiği, Bur- alana girerek çocuk ve ergen la yüklü en önemli nesnesi. oluyorlar birden / Bebekler ölü- bek ölüm hızını / çocuk işçile- gerçekleri yâren geleneğimiz- sa BB Şehir Tiyatrosu’nun sah- ruhunun üstündeki gücü üze- Oyun sonrası yaptığımız soh- yor, ölümden habersiz...” ri / biliyorum bir gün / bir başka le aktardığı dolu dolu kalemine neye koyduğu “Misafir” oldu. rinden annelik ile öğretmenli- bette, yeni tiyatro anlayışıyla, Derin Yoksulluk Ağı Kuru- nar ağacının dibinde / bir baş- Kurt’un mesafeyi koruyan nes- “Alamancı” insanımız odağın- cusu Hacer Foggo, ekonomik ka çocuklar /yine Türkiye’yi ko- ğin düşülebilecek karanlık ta- feminist bir oyun yapmak iste- nel yaklaşımı, bağlama ile can- krizle derinleşen hayat paha- nuşacaklar.” da hem bireyin insanlık hali- rafını işaret ediyor. Biz yine de diğini söyleyen yönetmen M. lı müzik eşliğinde şarkılı türkü- lılığı karşısında özellikle yok- Bugün 23 Nisan Ulusal Ege- ne hem de toplum olarak tarih- anneliği öğretmenliği kutsal Safeer’e göre merdiven kadın sul insanların yaşadıklarını an- menlik ve Çocuk Bayramı... lü, canlandırmalı oyunlu, der- sel süreçte deneyimlediğimiz bilip ilham alabiliriz ama bu algısı demek, kadının simge- lattı. Krizden en çok kadınların Meclis’in açıldığı özel bir tarih. di döken devasını da bulduran sosyolojik ekonomik halimize karanlık tarafa bakmayı göze- si. Mükemmel aşkı arayan, boş ve çocukların etkilendiğini be- Cumhuriyetle birlikte demokra- -günümüzdeki türlü terapi uy- başka bakış tutan, meselesi de- dünyasını romantik ilişkinin terek, göze alarak. Erdi Işık’ın lirten Foggo, “Anneler mama- siye geçişimizin ilk adımı... La- gulamasının harmanı diyebile- rin bir oyun. Bu Alamancı, ço- yazdığı, Serkan Üstüner’in yö- sağlayacaklarıyla doldurmak yı bebeklere bıraktırmaya çalışı- kin çocuklarımızı koruyamadı- ceğimiz, yaratıcı drama özellik- yorlar. Onun yerine lapa, şekerli ğımız bir Cumhuriyet gerici zih- cukluğumuzda tüm konu kom- isteyen, sonunda kendi kendi- nettiği oyunda Algı Eke, Ner- su, pirinç lapası gibi şeyler ver- niyetin elinde yarım kalmaya leri de barındıran- bu yâren ge- şuya hediyeler getiren, altın- gis Öztürk bu tekinsiz çember ne yeter olmayı seçip huzuru meye çalışıyorlar. Yetersiz bes- mahkûmdur. cesi ile aramıza girmeyerek zor da arabasıyla caka satan o in- ve özgürlüğü kendi içinde bul- ringde dövüşerek bakılan ol- bir dengeyi elde tutuyor. Bize san değil sadece, halin bir de mayı göze almaktalar. maya karar veren bir kadın bu. de kararında ağlamak gülmek Almanya’da böcekten sayılma- Tao’nun dediği gibi, doğaya ya- düşüyor. Oyun çıkışında insan Sri Lanka Tiyatrosu sı, memleketinde yolunacak kın durarak evrensel kuvvet- kaz diye görülmesi var, ailenin anasına atasına hayranlık duy- Prasad Wikmarathna ile le iletişimde olmak insanın tek 10 bİN KİTap hEdİyE parçalanması benliğin paralan- madan da edemiyor, toplum ge- M. Safeer’in yazdığı, M. çıkar yolu. Sanata evet. ması... Erenus’un gündelik ya- lenekleriyle kendi kendini sa- Safeer’in yönettiği, Subuddhi l ADANA n Teknoloji platformu Uber, med Behrengi’nin “Küçük Kara Can Yayınları’nın üç kitaptan olu- Balık” ve Roald Dahl’ın “Yaman şan dünya klasikleri çocuk ki- Tilki” kitaplarından oluşan se- tap setini kullanıcılarına hedi- ti 11.00-17.00 saatleri arasında ye ediyor. Uber kullanıcıları, uy- alabilecekler. İŞTE 23 NİSAN ETKİNLİKLERİ gulamada 23 Nisan Cumarte- n Fişekhane Uçurtma si gününe özel olarak çıkacak Festivali’nde bugün ve yarın olan Uber23Nisan’ı çağırarak, ödüllü uçurtma sanatçısı Zahit n Bugün ve yarın hem müze- gisi” için bugün saat 14.00’te sergiye Müze’de bugün ve yarın çocuklara Uber sarı taksiler aracılığıyla Can Mungan’ın düzenlediği atölyeler- de hem de çevrimiçi olarak yapı- gelen ziyaretçiler, harp coğrafyacı- aralarında Küntay Tarık Evren ile Do- Yayınları’ndan Antoine de Saint- le çocuklar, gökyüzünü kendi yap- lacak SSM Çocuk Şenliği’nde çe- sı Dr. Selim Erdoğan rehberliğinde odling Atölyesi, Taşıt Atölyesi ve şitli sanat atölyelerinin yanı sıra Milli Mücadele ve Büyük Zafer’in de- Mutfakta Sürdürülebilirlik Atölye- Exupéry’nin “Küçük Prens”, Sa- tıkları uçurtmalarla dolduracaklar. çocukların aileleriyle birlikte de- taylı anlatımıyla sergiyi gezebilecek. si etkinliklerinin yer aldığı aktiviteler neyimleyeceği Karagöz gösterisi n Arter’de bugün saat 11.00’de sunulacak. ve dans etkinliği yer alıyor. “Çöp “Çizgilerde Ne Saklı?” atölyesi n ENKA Sanat, 23 Nisan Canavarı” başlıklı Karagöz göste- çevrimiçi ortamda, “Kavanoz Ga- Ulusal Egemenlik ve Çocuk risi bugün saat 13.00’te SSM the laksisi” atölyesi ise 14.00’te Sevgi Bayramı’nda interaktif bir ço- Seed’de düzenlenecek. Caz ve Gönül Oditoryumu’nda yapılacak. cuk oyunu olan “Aridu - Galaktik Dans etkinliği ise saat 17.00’de Ayrıca, “Evde Öğrenme: Fluxus” DJ”yi çocuklarla buluşturuyor. SSM Fıstıklı Teras’ta olacak. Etkin- başlıklı etkinlik kitapçığı Arter’in Oyun, bugün saat 11.00’de ENKA likler ücretsiz, SSM web sitesin- internet sitesinde ücretsiz olarak Açıkhava Tiyatrosu’nda ücretsiz den kayıt yaptırmak gerekiyor. erişime açıldı. Bugün Arter’e giriş sahneleniyor. n İş Bankası Müzesi’ndeki “Büyük herkes için ücretsiz. n Yapı Kredi bomontiada’da bugün Zafer’in 100. Yılına Doğru İstiklal Ser- n OMM - Odunpazarı Modern ve yarın “World Çocuk Festivali” var. ilgisizliğin yenilmesi, fik- zın yüzüne taze bir dullah Özkucur gibi enstitülü ri hür, irfanı hür, vicda- kan” gelmesi ola- yazarlar hâlâ ufkumuzu aydın- Bnı hür kimlikli bir gençli- rak tanımladığı bu latırken geçen hafta ülkemizin ğin yaratılması, çağdaş bilim- insancı, aydınlan- dört bir yanında çeşitli kurum- sel eğitim yöntemlerinin uygu- macı, halkçı, dev- larca birçok toplantı yapıldı. lanmasıyla olabilecekti. rimci gerçeklik, kü- Sayısı 600’ü geçen Köy Ensti- Tonguç, “Okuldaki eğiti- çümsense, yok tüleri kitaplığı büyüyor: min amacı çocukları sanat- sayılsa da kendi- Yarım Kalan Aydınlanma Atı- çı olarak yetiştirmek değil in- ni var etmeyi ba- lımı Köy Enstitüleri (İsa Eşme- Edebiyatımızın Köy san olarak eğitmektir. Okulun şardı. İst. Kültür Üniv.), Köy Enstitüleri sanat adına çocuğa verece- Makal, Apay- (Kemal Kocabaş-İst. Büyükşe- Enstitüsü zenginliği dünün çocuklarıyız. ği en önemli şey, duyu organ- dın, Başaran, Ak- hir Bld.), Her Yönüyle Köy Ensti- larını kullanmasını ve izlenim- çam, Kaftancı- tüleri (Tahsin Yücel-YKKED)… bir edebiyat yarattı. ler toplamasını, olaylar ve ol- oğlu, Yüce, Bolu- Köy Enstitüleri ve Çağdaş İkinci Dünya Savaşı sürecinde, gular arasında bağlantı kurma- lu gibi Köy Enstitülü edebiyatçı- Eğitim Vakfı’nın (KEÇEV) 2022 ülkemizde devrimle karşıdevri- sını ve bunları yaşamından, do- lar, egemenlerin baskısına, zor- Eğitim Emek Ödülü, Dr. Meh- min amansız savaşımı koşulların- ğadan ve sanattan aldığı kod- balığına, ırkçı ve dinci bağnaz- met Bilir ile Köy Enstitüleri- da edebiyatımız yeni bir zengin- lara göre değerlendirebilmesi- lıklara göğüs gerdi. nin Meclis Süreci’ni, 21 Köy likle, coşkuyla, sevdayla buluştu. ni sağlamaktır” diyordu (Köyde İnsanı savundu, yurdun so- Enstitüsü’nü bize armağan eden Köy dünyasının yüzyıllardır Eğitim). runlarıyla yüklü yapıtlarıyla oku- Mustafa Gazalcı’ya verildi. 102 uğradığı haksızlık eleştirilerek ma bilincini yükseltti. Çağdaşlık arayışının devrimci Mustafa Necati Ödülü’nü ver- gerçekçiliğin ete kemiğe bürün- ve özgün kurumu Köy Enstitüle- Örgütlülük bilinciyle özgürlü- tüm dünya çocuklarının diği Köy Enstitüsü Sistemine düğü yeni yöntemlerle kucak- rinde akıl el birlikteliği ve üretim ğün savaşımcısı oldu. Toplu Bakış, Türkiye’de Beden laştı edebiyatımız. içinde eğitim anlayışıyla hem de Bu saygın kişiler, kendisini Eğitiminin Öncü Kızları ve Ton- Bu edebiyatla, Türkiye’nin ger- savaş yıllarının yoksunluğunda borçlu bildiği Cumhuriyetin de- guç Baba’yı (Cumhuriyet Ki- çeği olan ve önderince milletin ğerlerini savunarak yeni kuşak- bilim, sanat kültürüyle donan- tapları) okura sunan Niyazi Al- efendisi kabul edilen köylü, ge- mış, yurtsever, geleceğine sa- ları bu bilinçle yetiştirdi, dev- tunya için Aydınlanmanın Öğ- leneği, kültürü, çeşitliliğiyle göz- hip çıkan eğitimciler yetiştirildi. rimci 68 Kuşağı’nın doğmasını retmeni adlı bir kitap çıkaran den gönülden ırak olmaktan çıktı. sağladı. (Bkz. Köy Enstitülerin- Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Köy Enstitüleri ve Fakir Baykurt enstitüler için, den Doğan Edebiyat, Haz. Gü- Derneği’nin (YKKED) 2022 Ay- “Yazın dünyasına bu derece gür ler Yalçın-B. Sadık Albayrak- edebiyat dınlanma Onur Ödülü Dr. Erdal ve özgün katkılar yapabilen baş- Atilla Küçükkayıkçı, KAVEG.) Onlarca köy çocuğu, ken- Atabek’e verildi. ka eğitim kurumu yok dense ye- di yaşamına ayna tutarak ede- Köy Enstitüleri ve ona gönül ridir” dedi. Her yer enstitü biyatımızı büyüttü, güzelleştirdi, verenler, “Aydınlanma ışığı sön- zenginleştirdi. Adnan Binyazar, Osman Şa- meyecek” diyor. Yiğit savaşımcılar Ana memesi gibi sarıldığı hin, Y. Ziya Bahadınlı, Hasan 23 Nisan’la gelen ulusal ege- Türkçenin güzelliklerini fışkırtan Emin Özdemir’in “yazınımı- Kıyafet, Mevlüt Kaplan, Ab- menlik gibi... oyunlar