Katalog

30 MART 2022 ÇARŞAMBA 14 KÜLTÜR/BULMACA ATATÜRK KÜLTÜR MERKEZI’NIN ALT KATINI SU BASTI Polonya’nın 20. ve 21. yüzyıldaki en ünlü besteci ve orkestra şeflerinden Krysztof Penderecki adına bir me- şe fidanı dikildi. İstanbul Başkonsolo- su Witold Lesniak’ın fikriyle hazırla- nan bu tören çok yönlüydü: Bir yandan Penderecki’nin ikinci ölüm yıldönümü Notalar çöp oldu olan 29 Mart yaklaşırken onun anılma- Beethoven sına neden oldu; öte yandan Emirgân Korusu gibi tarihi bir beldeye bir fidan anat tarihindeki köşe başı sanatçı- eklemekle, ölmeyecek bir anıt bırakıldı. ların ünlü kalemler tarafından yazıl- tatürk Kültür Merkezi’nin alt Ülkesinin sanatçısına her zaman önem Smış bir dolu biyografileri vardır. Bü- katını su bastı. Aldığımız bil- veren Polonya, bu vesileyle büyük bes- yük ressamlar, edebiyatçılar, müzikçiler Agiye göre su baskını felake- teciyi tanıtmış oldu. Bir kez daha sanat- için çağlar boyu biyografi yazılmış, her bir ti, binada sıklıkla yapılan yangın çının doğa ile benzeşmesini ve çağlar dönemde yazılan bu kitaplar da bir son- boyu ölmezliğini düşündük. Leh kültü- tatbikatı sonucunda oldu. AKM’nin raki çağa ışık tutmuştur. İyi bir araştırma- ründe meşe ağacının özelliği ise kalıcılı- su basan bölümünde bulunan İs- cı önceki biyografilerden farklı olmak ve ğın simgesi olmasıymış. tanbul Devlet Senfoni onlara yenilik katmak için ya söylem de- Orkestrası’nın (İDSO) ğişikliği yapar ya yeni bir bakış açısı bu- Penderecki acıları anlatmıştı lur, bir şekilde sanat tarihine yeni bir say- malzemelerinin olduğu fa açar. Örneğin Beethoven gibi hemen alandaki orkestarya ait her sınıftan insanın özelliklerini ve hatta notalar ve çeşitli eşyalar ÖZNUR yapıtlarını tanıdığı bir besteci için çağlar kullanılamayacak hale OĞRAŞ ÇOLAK boyu yazılmış onlarca biyografiye ne ek- geldi. Asıl merak edilen lenebilir? Okura nasıl daha alımlı kılınabi- Su baskını binada sıklıkla yapılan yangın tatbikatı sonucunda meydana geldi. ise yine su basan bölümde bulunan lir? Evinizde bir Beethoven kitabı varsa, Aslında bunun en önemli sonu- deniyle salon hazirana kadar kapa- repertuvar-nota kütüphanesindeki ikincisini almak için yeni kitapta sizi he- cu AKM’nin Taksim Meydanı’na lı kalacak. orjinal el yazması beste ve notaların yecanlandıran bir yön aramaz mısınız? bakan ve 15 bin seramik parçayla Daha önce İDSO konser saatlerine Serhan Bali buna iyi bir çözüm bulmuş. zarar görüp görmediği. Okurla konuşarak, soru-cevap yönteminde kaplı dev küresiyle ilgi çeken gös- de denk gelen ve gürültü oluşturdu- Konuda uzman kişilerin daha önce düzenlenmiş, üç ciltlik bir Beethoven dizisi- terişli Opera Salonu’nun açıldık- ğu için dinleyicilerin şikâyetçi oldu- belirttiği gibi binanın bir çok alanının ne başlamış. Okunması ve öğrenmesi kolay tan kısa bir süre sonrası kapatılma- ğu yangın tatbikatlarının ise, uzun test edilmeden eksiklerle açılmış olma- bir üslup yaratmış. Özellikle gençler için bu sı. Teknik altyapının bitmemesi ne- bir süre devam edeceği anlaşılıyor. sı sorunları da beraberinde getiriyor. 1933’te Alman istilası altında- sorular merak uyandıracaktır. ki Debica’da dünyaya gelen, 2020’de Öte yandan bir gezginin gözüyle de iz Krakow’da ölen Krysztof Penderecki, sürerek Beethoven’a bakmış: Bestecinin çağımızın en önemli bestecilerindendi. yaşadığı coğrafyayı, Aydınlanma Çağı il- İlk gençliğinin en güzel yıllarını savaş al- İlk feministlerden Emine Semiye, doğumunun 158. yılında anılıyor keleriyle Fransız Devrimi’ne yol açan dü- tında geçirmiş ve bu izlenimleri müziği- şünceleri benimsemesini, devrimci dü- ne yansıtmıştı. Geleneksel çalgıların sı- şünce yapısını ne süre koruduğunu sor- nırlarını zorlamış, insan sesinin varabi- gulamış. Viyana’daki yaşamında destek ABLASININ GÖLGESINDE KALDI leceği en tiz noktadan en pes nokta- aldığı soylular kimlerdir? Viyana’da ona ya dek tüm olanaklarını araştırmış, eş- ilk kucak açan soylu prens Lichnowsky hmet Cevdet Paşa’nın büyük kızı Fatma dınlık hakkındaki değerlendirmelerinin, leplerini sıralı- liksiz korolarda bir senfoni topluluğunun nasıl biridir? Onun desteğiyle hangi şe- AAliye ilk kadın romancımız olarak tanı- ablasına nazaran oldukça radikal olduğu- yor. Sözgelimi, yoğunluğunu duyurabilmişti. Savaş or- hirleri gezmiştir? Hangi piyano sona- nır. Kendisinden iki yaş küçük kız kardeşi nu görüyoruz. Nitekim ablasının babasıyla taşıtlara iner- tamını simgeleyen sirenler, zincir sesle- tı aynı zamanda bir yaylı çalgılar dörtlü- Emine Semiye de iyi bir eğitim almış, gaze- kurduğu sıcak baba- kız ilişkisinin tersine, ken binerken ri gibi somut cisimleri orkestrasına kata- südür? Başlığında “Ingharese” diye İtal- te ve dergilerde kadın hak- onun babaya karşı mesafeli duruşu da bu kadınlara ön- rak “ses” üstüne uzmanlaşmasıyla yeni yancada bulunmayan bir sözcük uydur- ları konusunda yazılar yaz- radikal yönünden kaynaklanıyor olmalı. celik verilme- KONUK ses efektlerini yansıtmak için değişik bir duğu eseri hangisidir? Özel yaşamı, siv- mış, roman, hikâye, dene- Emine Semiye, o döneme göre- insan- li. Geçim sı- YAZAR notalama sistemi geliştirmişti. ri karakteri, parasal yoksulluğu, sanat- me dallarında eserler ver- dan insanoğlu diye söz ediliyor- ilerici sa- kıntısı çekenlere, iş yaşamına atılmaları Hiroşima Kurbanlarına Ağıt ve Aziz TÜLIN sal varsıllığı ve buna benzer ayrıntılarda miş, ayrıca aktif olarak Os- yılabilecek bir yaklaşımla kadın – erkek için dernekler tarafından destek olunma- Lukas Pasyonu onu büyük üne kavuş- TANKUT kalmış anektodlar için sorular sorulmuş, manlı kadın hareketi içeri- eşitliğini savunuyor.” İslamiyet’te Femi- lı. Kadınlar kendilerini geliştirmek için ti- turmuştu. Stabat Mater’deki, fısıltıdan cevaplar ise makaleler şeklinde yazılmış. sinde yer almıştır. nizm” başlıklı makalesinde, kadınları gele- yatroya gidebilmeli. ağlama sesine kadar uzanan sessiz ve Bir müzik tarihi öğretmeni için hazır sı- Her ikisi de hem yazılarıyla hem kadın neksel rolleri içinde tutan ataerkil düzende Siyasi faaliyetlerde bulunurken beklenti- sesli harfler dantel gibi işlenmişti. Böy- nav soruları. Kitabın arkasında 1803 yılı- hareketlerindeki çalışmalarıyla kadınların İslam dininin yanlış yorumlandığına dikkat lerinin karşılanmaması üzerine, kadın hak- lesi dinsel bir yapıtın modern yöntem- na dek zamandizinsel bir yapıt listesi ve özel alanda ve kamusal alanda uğradıkla- çekiyor. Kadınların toplum içindeki ikincil larının ancak kadın mücadelesiyle gerçek- lerle ve o sırada komünist olan bir Do- önerilen kayıt listesi var. Arkadan gele- rı haksızlıklarla mücadele etmişlerdir ama konumundan duyduğu rahatsızlığı dile ge- leşebileceğine kanaat getirir ve bu bağlam- ğu Avrupa ülkesinde ünlenmesi alışıl- cek iki ciltte bestecinin yaşamı tamam- abla kamuoyunda daha çok tanınmaktadır. tirirken çare olarak kadınların eğitimi ve da kadınların eğitiminin önemini vurgular. mışın dışında bir başarıdır. Utrenya’da- lanacak. Mutlaka okurlar da bu soru-ya- ekonomik özgürlüğü üzerinde duruyor. Özetle; Fatma Aliye ve Emine Semiye, ki tenorlar ve kadınlar korosu, amplifi- nıt yöntemiyle kolay algılanan kitabın ye- Kadının birey olma “Feminizm Ne Demektir?” başlıklı maka- her ikisi de öncü isimlerdir. Bu sıfatı ge- katörden duyulan seslerle insan sesinin ni ciltlerini merakla bekleyecek. lesinde de batılılaşma ve feminizmin yanlış rek yazar gerekse kadın hareketi içindeki serüveninde öncü tüm olanaklarını dener. 1960’tan sonra yorumlanmasının toplumda yol açabileceği aktif çalışmaları nedeniyle kazanmışlar- ses kadar sessizliği de önemser. Canti- Oysa günümüzde, Emine Semiye (28 Polonya’dan Emirgân yozlaşma ve bunun sonucunda kadının öz- dır. Ancak, yeni araştırmalara dayanarak, cum Canticorum, Auschwitz Oratoryosu Mart 1864- 1944) hakkında yapılan araş- Korusu’na bir fidan armağanı gürlük arayışının göreceği zarar konusun- kadının birey olma serüvenindeki rolleri ve Leh Requiemi, acıyla örülmüştür. İs- tırmaların sayısı arttıkça onun kişiliği ve Geçen hafta çok değişik bir töre- da toplumu uyarıyor. açısından kıyaslandığında, iki kardeşten ter dinsel olsun ister dünyasal, onun ya- topluma sunduğu hizmetler konusunda ye- ne davetliydik: Emirgân Korusu’nda Öte yandan makalelerinde, toplumsal Emine Semiye’nin daha ileri bir bilinç dü- pıtlarındaki ortak payda acıdır. ni bilgilerle karşılaşıyoruz. Böylelikle kız yaşamda kadınların ilerleyebilmesi için ta- zeyinde olduğu söylenebilir. kardeşin düşüncelerinin, özellikle de ka-