Katalog

30 ARALIK 2022 CUMA KÜLTÜR 13 PORTEKIZLI RESSAM PAULA REGO’NUN GÖRSEL HIKÂYELERI PERA MÜZESI’NDE Rego, Pera’da hikâyeler Su Değirmenleri Köyü on yıllarda dünya sinemasında insan gerçeğini yansıtan konular Sişleneceğine, hemen her ülkede genellikle kriminal olaylarla ilgili filmler yeğleniyor. Sinemanın duraklama dö- anlatıyor nemine girdiğinin belirtisidir bu. Akira Kurosawa’nın 32 yıl önce çe- kilen “Su Değirmenleri Köyü” adlı fil- una ve İnan Kıraç Vak- iş ise kompozisyonuy- KONUK mi, günümüzde de hayatı fazlalıklar- fı Pera Müzesi benzersiz la salonu dolduruyor. YAZAR dan arındırma, doğayı yıkıma uğratan Sbir sanatçıya ev sahipli- uygulamalara karşı oluşuyla aydınlatıcı DENİZ BURAK Rego’nun ve ğine başladı: Geçen haziran- görevini yerine getiriyor. BAYRAK da 87 yaşında yaşama veda Yalnızca izleyenin değil, yetkin film sanatının gücü uzmanlarının da önemsediği, yaşamın eden Portekizli ressam Pau- Sergide isimsiz ve mono iyi kavratıldığı filmin başkişisi 103 ya- la Rego. Hikâyelerin Hikâyesi adı ve- işlerinin yanında birtakım şındaki adamın görüşleri filmi izleyene rilen ve İstanbul’daki bu denli kap- seriler var: Kürtaj, Depres- umut da aşılıyor. Paula Rego samlı ilk sergisi olan Rego’yla tanış- yon... Hem kişisel hem de mak için büyük bir fırsat. politik yanı olan bu işler- Özet şan ve korkutucu bir dolaba yerleşti- Küratörlüğünü Alistair Hick’in Bir genç, değirmeni döndüren su de, örneğin Kürtaj’da Re- rilen işlerin toplamı İbadet Odası, sa- yaptığı sergi, Rego’ya ait duygu ve sesleri arasında işiyle uğraşan 103 ya- go, kürtaj hakkı için yapı- natçının düşünme biçiminin nasıl dö- düşüncelerin hepsini barındırıyor. şındaki değirmenciye köyde elektri- lan referandumda sandık nüştüğünü vurguluyor. En sürpriz re- Yaşamının kırılma noktalarını, anla- ğin olmadığını söyleyince adam, kon- yerine plaja giden kadınla- for saydıklarından ona gereksinim simse eşi Victor Willing’in Rego’yu rı, hastalıkları, her şeyi resimle sa- rı eleştiriyor. Serinin ser- duymadıklarını, şiirsel bir yaklaşım- resmettiği nü tablonun da nadide ğaltmayı ve böylece iyi olmayı arzu- gilenmesinden sonra yapı- la da elektrik olunca geceleri gökte yıl- bir parça olarak sergiye yerleştiril- layan bir kadınla baş başa kalıyor- lan diğer referandumda ka- dızları göremeyeceklerini, doğal yaşa- mesi. Ayrıca oğlu Nick Willing’in sunuz resimlere bakınca. Resimleri mı korumak için kömür yerine kuruyan tılım büyük oranda artı- annesinin yaşamını mülakatlar ve hem özgün bir hikâye anlatıyor hem Sergide yer alan ‘Sanatçı Atölyesinde’ adlı yapıt. ağaçları yaktıklarını söyler. Yaşlı adam yor ve kürtaj yasal bir hak- geçmişten kayıtlarla son derece hoş de bilinen bir hikâyeden yola çıka- nedenler de ileri sürüyor: ka dönüşüyor. İşte Paula davranışları içine giriyor. Bu nokta- ve duru bir biçimde belgeselleştir- rak o hikâyeyi altüst ediyor. “İnsan doğanın bir parçası olduğu- Rego’nun ve sanatının gücü! Depres- da “Kadın itaat mi ediyor” sorusunu İki kata yayılan sergide, Rego’nun diği Sırlar ve Hikâyeler’i de izlemek nu unutmuş. Bilim insanları var ola- yon ise Rego’nun yaşamını hiçbir ev- nı parçalayarak iyisini yapacağını sanı- sormak mümkün. Serginin son eseri mümkün. Rego’yu ve resimleri- inanılmaz derecede verimli ve çok rede bırakmıyor. Yatağa düştüğü za- yor. Onlar akıllı olabilir ancak anlaya- ise sanki bir komutmuşçasına adlan- ni tanıyabilmek, anlayabilmek için zengin teknik ve malzemeyi ustalıkla madıkları, insanları mutsuz kılan şeyle- man yaptığı bu seride kullandığı mo- dırılıyor: “Otur!” Yoksa itaat edilen önemli de bir başlangıç. kullandığını görüyoruz. Tema çeşitli- ri icat edip duruyorlar. Bunu da muci- delin her yerini ameliyat sargılarıyla ve kazanan kadınlar mı? “Favori temalarım güç oyunları ve liği ve her birinin anlamı ya da uyan- ze olarak görüyorlar, tapıyorlar onlara. sarıyor ve zihinlerde kadın özgürlü- dırdığı his ise muazzam. Farklı bo- hiyerarşiler. Her zaman işleri tersi- Oysa doğa ellerinden gidiyor, sonlarını Edebiyata referans ğü örümcek ağına takılmış gibi imaj ne çevirip kadın kahramanlarla ap- yutlardaki işlerde tuval, alüminyum, hazırladıklarının farkında değiller. İnsan oluşmasını sağlıyor. Paula Rego için bir hikâye müpte- Somerset, Velin Arches gibi çeşit- talların yerini değiştirerek kurulu için en iyi şey havadır, sudur. Bu ikisini Erkek bakışıyla yüzleştiği resimler- lası demek çok doğru olur. Bu neden- düzeni altüst etmek istiyorum” di- üreten de ağaçtır, bitkilerdir. Her şey li kâğıtlar; akrilik, pastel, sulu, füzen, kirletiliyor. Kirli sularla, havayla temiz- de eril ve emperyal bakışı kolajlıyor. kalem, mürekkep gibi boya vb. mad- le resimlerini edebiyatla metinler ara- yen büyük ressam Paula Rego’nun lemeye kalkarak insanoğlunun ruhunu Diktatör Salazar eleştirisi dikkat çeki- sı bağlamda da okuyabiliriz. Travia- deler; gravür, leke baskı gibi teknik- Hikâyelerin Hikâyesi sergisini 30 da kirletiyorlar...” ler ve hepsindeki ince işçilik heyecan- yor. Bir dönem eşi Victor’u temsilen ta, Peter Pan, Jane Eyre, Vivian Kızla- Nisan 2023’e kadar kesinlikle gör- landırıyor. Keten üzerine yün, ipek, köpek figürünü kullanıyor. Onun ölü- rı gibi yapıtlara referanslar önem arz menizi öneririm. Öğrenciler için mü- Öykü içinde öykü pamuk ve çeşitli dokuları kullandığı münden sonra kadın figürler köpek ediyor. Yarı resim yarı heykelden olu- zeye giriş çarşamba günleri ücretsiz. Delikanlı beş altı yaşlarındaki çocuk- ların çiçek toplayıp tümsek bir yere bı- ‘Hayalimdeki Düğün’ raktıklarını sorunca yaşlı adam onun öyküsüne geçer: “Hasta bir gezgin köprünün yanın- Bu hafta 6 film da ölmüş. Köylüler acımış, onu ora- ya gömmüş, mezarının üstüne yerleş- tirdikleri koca bir kayanın üstüne de çi- çek bırakmışlar. Bir süre sonra gele- vizyona giriyor nek olmuş bu. Yalnızca çocuklar değil, köylüler de çoğu nedenini bilmeden, yolları düşünce oraya çiçek bırakıyor.” inema salonlarında bu hafta Köyde o gün, yaşlı adamı yakından Süçü yerli, altı film vizyona gi- ilgilendiren bir gömme töreni vardır. recek. O filmler şöyle: Sözü, toprağa verilen 99 yaşındaki ka- 2023, Âşık n “Hayalimdeki Düğün”: dına getirerek başından geçen sevdayı Yönetmen koltuğuna Jason anlatır: “İlk aşkımdı o, başkası için beni terk ederek kalbimi kırdı” der, elindeki Moore’un oturduğu, komedi ve Veysel Yılı çiçeğe daldan kopardığı bir çiçek da- aksiyon karışımı filmin başrol- ha iliştirerek törene katılır. lerinde Jennifer Lopez, Josh Du- Şöleni andıran bir törenle toprağa hamel ve Lenny Kravitz rol alı- verilir kadın. En önde eli çiçekli çocuk- ilan edildi yor. Film, korsan bir grup tara- lar, kadınlı erkekli köy halkı, ellerinde 023’ün Âşık Veysel Yılı olarak kutlan- fından düğünleri basılan çiftin çalgılarla coşkulu ezgilerle cenazeyi 2masına karar verildi. hikâyesini anlatıyor. Çevlik”, eski bir boks şampiyo- da hazine aramaya giden gençle- tepedeki mezarlığa taşırlar. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip n “Dikkat Köpek Var”: Ece İş- nunun, Bingöl’de zirveye çık- rin başından geçenleri konu alı- Erdoğan’ın imzasıyla Resmi Gazete’de ya- bilen Dağ ve Deniz Cem Dağ’ın Filmin düşünsel içeriği ma potansiyeli olan bir boksörü yor. Filmde, genç oyuncular Bey- yımlanan genelgede, aşıklık geleneği- yönetmenliğini üstlendiği kome- Film yaşlı-genç arasındaki farklı an- eğitmesini odağına alıyor. za Nur Önispir, Selda Yeliz Nar ve nin en önemli temsilcilerinden olan büyük layışı yansıtışıyla da önemli. Neredey- halk ozanı Âşık Veysel’in, yalın bir Türk- di filminde Güney Kılınç, Mutlu n “Lanetli Göl”: Christina Ricci, Gizem Çelebi rol aldı. se adı bile olmayan küçücük bir köy- çe ile ortaya koyduğu eserlerinde hüz- Güney, Onur Büyüktopçu, Buse Santino Barnard ve Don Durrell’in n “Şeker Kız ve Arkadaşları de insanca değerlerin yaşandığını vur- nün yanı sıra yaşama sevinci, doğa ve in- Şen, Dilara Ortagüz ve Ülkü Top- rol aldığı korku ve gerilim türün- Macera Adasında”: Kiko Mistro- gulaması, ölümü şamatacı bir olaya san sevgisi, dostluk, birlik ve beraberlik lar gibi isimler yer alıyor. deki “Lanetli Göl”ün yönetmenli- rigo ile Celia Catunda’nın yönet- dönüştürmemesi, yaşayan gelenekle- üzerine gelecek nesillere kıymetli dize- n “Ali Çevlik”: Erkan Bek- ğini Chris Sivertson üstleniyor. tiği animasyon filminde annesin- ri çağdaş kılmasıyla da ayrıca değer- ler armağan ettiği belirtildi. Âşık Veysel’in, taş, Sefa Zengin ve Şevki n “Orman”: Mohsen Rabiei’nin den çalınan anıları kurtarmak li. Örneğin ölen kadının cenazesi nere- zengin kültür mirasının temel taşlarından Altunbuken’in oynadığı Mah- biri olduğunu kaydeden Erdoğan, “Aşık senaryosunu yazıp yönettiği yer- için bir yolculuğa çıkan 8 yaşın- deyse bir festival havasında geçiyor, Veysel’in vefatının 50. senei devriye- mut Baldemir’in yönettiği “Ali özünde ise hep insanca değerlere yer li korku filmi “Orman”, bir yayla- daki kızın hikâyesi anlatılıyor. si olan 2023 yılı, UNESCO tarafından anma veriliyor. ve kutlama yıldönümleri arasına alınmış- Sinema kültürünün uzman kişileri fil- tır. Sazı ve sözüyle dünya penceresinden mi değerlendirip olayı güncelleştirirken insanlığa seslenen Âşık Veysel’i hürmetle özetle şu sonuca varıyor: Bilkent yeni yıl konserinde ve rahmetle yâd etmek üzere yıl boyunca “Su Değirmenleri Köyü” başlıklı kısa yurt genelinde ve yurtdışında etkinlikler filmin sunduğu ise oldukça noktasal ve düzenlenecek” ifadelerini kullandı. Eleanor Lyons sahnede çarpıcı bir etki yaratıyor. Teknolojinin, l ANKARA/Cumhuriyet modernleşme arzusunun, insan konfo- ilkent Senfoni Orkestrası’nın rinin yer aldığı valsler, dans müzikle- runun doğada yarattığı tahribatı eleşti- B(BSO) şef Matthew Coorey yöne- ri ve aryalardan oluşan bir programla ren film, bugünkü doğa katliamlarını da timinde yeni yıl konserleri 29 ve 2023’ü karşılamaya hazırlayan Bilkent gözden geçirmemizi sağlıyor. Bu bağ- 30 Aralık günleri 20.00’de Bil- Senfoni Orkestrası’nın şefliğini Matt- kent Konser Salonu’nda iz- hew Coorey üstlenecek. lamda Türkiye’ye baktığımızda, ülkeye Zorlu PSM’de leyicilerle buluşuyor. Kon- Ankaralı müzikseverlerin yakından hizmet başlığı altında sunulan HES’ler, serlerinin bu yılki konu- takip ettiği BSO Yeni Yıl Konserleri’nin nükleer enerji santralları, 3. köprü ve ğu Avustralyalı sopra- biletlerinin kısa süre içerisinde tüken- otoyol projeleri, çılgın projeler, gözü- NFT Bienali no Eleanor Lyons. Stra- mesi ve gelen yoğun talep nedeniyle, müze çarpan yalnızca birkaç örnektir. uss, Brahms, Dvoák ve 29 Aralık 2022 tarihinde saat 10.00’da orlu PSM, yeni yılı dünyanın ilk NFT Ne yazık ki düzelmeye yönelik bir umut Kálmán gibi önem- başlayacak olan genel provanın biletle- ZBienali’ne ev sahipliği yaparak karşılıyor. da yaratmıyor... li bestecilerin eserle- ri de satışa açıldı. 2023 yılının ocak ile şubat ayları boyunca dün- Eleanor Lyons yanın 9 farklı noktasında sanatseverlerle bu- luşacak olan “NFT Biennial” 6-15 Ocak aralı- Bugay’dan ‘Heykelin Sözü’ Kubrick ve ‘The Shining’ ğında Zorlu PSM’de ziyaret edilebilecek. “NFT ‘Sanat ve Teknoloji’ Biennial”in kürasyonuna aralarında dijital sa- ş Sanat Kibele Sanat Gale- heykellerinin yanı sıra ah- kbank Sanat’ın nat alanındaki çalışmalarıyla öne çıkan Julie ile Ilham Kaynakları... Agüncel sanat üre- İrisi, 2008 yılında hayatını şap, metal, döküm, tel gibi Walsh ve Soliman Lopez’in de bulunduğu 12 kaybeden heykeltıraş Saim materyallerden tasarlanan timlerini kökten etkile- kişilik ekip imza atıyor. 100’ü aşkın sanat NFT ngiltere’de bu ay ya- rilim filmlerinden biri ola- yen yapay zekâ sanatı, Bugay’ın “Heykelin Sözü” kuklalar, maskeler, el alet- eserinin sergileneceği bienal, 15 Ocak 2023 yımlanan iki yeni kitap, rak nitelendirilen ve sonra- başlıklı sergisini ağırlıyor. leri, oyuncak ve biblo gibi dijital sanat üretimle- tarihine kadar ücretsiz olarak Zorlu PSM’nin İABD’li yönetmen Stan- sında çekilen pek çok film ri ve buna olanak sağ- Yeni bir dil oluşturma farklı türde eserleri de izle- galeri alanında ziyaret edilebilecek. ley Kubrick’in “The Shining” için ilham kaynağı film, ya- arzusu taşıyan, kullandı- yiciyle buluşuyor. layan yeni sistemler ve (Cinnet) filmini çekerken zar Jack Torrance’ın kış se- yeni medya kültürü gibi ğı malzemeler ve yöntem- Bugay’ın eserlerinde, sa- sanatın farklı dallarından zonunda kapalı olan Over- lerinin çeşitliliğiyle bilinen natçının heykelle mücade- konuların incelenece- Başka Sinema’dan nasıl ilham aldığını ortaya look Oteli’nin bakımını üst- ği yeni konferans seri- heykeltıraşın “Heykelin Sö- lesinde izleyiciyi de soru koyuyor. Kubrick’in 1980 lenmesinin ardından yaşa- zü” sergisinde, sanatçının sormaya zorladığını görmek si “Sanat ve Teknoloji” yapımı başyapıtına odak- nanları konu alıyor. “Stan- ‘Evde Festival’ ocak ayında başlıyor. mümkün. lanan kitaplar, ödüllü yö- ley Kubrick’s The Shining “Heykelin Sözü” ser- Moderatörlüğünü aşka Sinema Evde Festival, farklı tür netmenin 1966’da söyledi- (Collector’s Limited Editi- Gözde Mutluer’in üst- gisi 19 Mart 2023’e ka- Bfilmlerden oluşan geniş Yeni Yıl Seçki- ği, “Dünyanın en korkunç on)” ve “The Shining: A Vi- dar İstanbul Levent’teki İş leneceği seri nisan ayına kadar sürecek. Kon- si ile 30 Aralık-19 Ocak tarihleri arasında filmini yapmak istiyorum” sual and Cultural Haun- ferans serisi her ayın ilk çarşamba günü Ak- Kuleleri’nde bulunan Kibe- “festival.baskasinema.com” adresinde baş- cümlesiyle yola çıkan “The ting” efsaneler arasına gir- le Sanat Galerisi’nde her bank Sanat’ın çok amaçlı salonunda ücretsiz lıyor. İnternet sitesinde 30 Aralık’tan iti- Shining” serüvenine sanat- miş filmi farklı perspektifler- olarak izlenebilecek. Ayrıca konferansın video gün 09.00-19.00 saatlerin- baren her gün yeni bir film izleyicilerle bu- sal bir bakış açısı sunuyor. le ele alsa da, kitapların çok de ücretsiz olarak ziyaret ve ses kayıtları Akbank Sanat Youtube/Spo- luşacak. Tam Film Paketi’yle tüm film- “The Shining”, Kubrick’in önemli bir ortak özelliği var. tify kanallarında sanatseverlerle buluşacak. edilebilecek. Konser ve et- ler seçki süresince izlenebilecek. Yeni Yıl yazar Stephen King’in ay- Okura fotoğraflardan poster kinlik günlerinde ise sergi, İlk etkinlik Bager Akbay ve Selçuk Artut katı- Seçkisi’nde; “X”, “Yang’dan Sonra”, “La Ja- nı adlı romanından beyaz- tasarımlarına ve kartpostal- lımıyla 4 Ocak Çarşamba günü Akbank Sanat saat 20.30’a kadar ziyare- uria”, “Yola Devam”, “Adamlar”, “Benim perdeye uyarladığı bir film. lara uzanan zengin bir gör- te açık olacak. Beyoğlu’nda yapılacak. Etkinlikler ücretsiz. Hayali Ülkem” gibi filmler bulunuyor. En iyi gerilim/psikolojik ge- sel içerik sunuyor.