Katalog

14 ARALIK 2022 ÇARŞAMBA KÜLTÜR 13 İlginç film kavgası: Neşet Ertaş’ın paylaşılamayan hayatı beyaz perdede Sonuç başarılı Filmi bir kez de kültür sanat ese- ri olarak değerlendirirsek, Mustafa ‘Bir Garip Bülbül’ uslu’nun bundan önceki büyük pro- Daniel Barenboim düksiyon filmleri gibi iyi gişe yapar, özenli ve titiz bir çalışma. Konu po- 80 yaşında Yapımcı Mustafa Uslu, püler, neşet Ertaş çok sevilen bir ramophone dergisi onu kapak isim, bir tür müzikal olmuş, elbette Ertaş’ın hayatını filme yapmış. Mezzo kanalı da bu ün- başarılı. Türkü fanatiği değilim. a ma çekmek isteyince karşısına Glü piyanist ve orkestra şefi, 80. neşet Ertaş sadece bir halk ozanı yaş gününü kutlayan Daniel Baren- değil, bir felsefenin, inanışın önderi. iki seçenek çıktı, biri 15 boim için özel programlar yayımlıyor. İtilmiş, kakılmış, ötelenmişlerin öz- yıldır kendisini görmemiş nesi. nitekim abdalları temsilen gel- Mozart’ın piyano konçertolarını bir di- aile, diğeri ustanın kitabını miş olan dernek temsilcileri de ilk ğeri ardından saatlerce dinliyoruz. Mo- kez kendilerinin de seslerinin du- zart dönemine uygun olarak piyano- yazmış bir bilim insanı ve yuluyor ve görülüyor olmalarından yu orkestraya çevirmiş, hem şef hem 20 yıllık hayat arkadaşı. çok mutlu. Filmden razılar. Ertaş, bu de solist olmuş. Ertesi gün gencecik inanışın gereği, alçakgönüllü, mad- Birini seçince diğerleriyle Barenboim’in Beethoven sonatları an- diyata önem vermeyen, yoksulu, lattığı bir kayıt çıkıyor karşımıza. Bu tari- mahkemelik olundu. garibanı koruyan, onların yanında hi kayıtları neredeyse soluk almadan ek- olan bir duygu insanı. İlk kez bu ka- ranın önüne kilitlenip izledim. ürk halk müziğinin dar büyük bir role soyunmuş olma- Daniel Barenboim 1942’de Arjantin’de basın toplantısına film ekibi tam kadro katıldı: yapımcı Mustafa uslu, kitabın yazarı ve abdal geleneğinin larına rağmen neşet Ertaş’ı ve ba- doğmuş, ilk konserini sekiz yaşında ver- Prof. Dr. Erol Parlak, yönetmenler, senaristler, oyuncular, a bdal Dernekleri Tefsane ismi Neşet basını canlandıran üç halk ozanı da miş. 1962’de İsrail Senfoni Orkestrası’nı temsilcileri, o kadar ki kadraja sığamadılar. çok başarılı. a yrıca bir belgesel ta- Ertaş’ın yaşamını konu ilk kez yönettiği günden bu yana piya- YAZGÜLÜ dında olduğu için böylesine önemli alan film bitti; önümüzde- nistliğinin yanı sıra dünyanın önde ge- ALDOĞAN Mustafa Uslu anlatıyor: “Bu bir medik. Zaten çocukları son yılların- bir sanatçının yaşamı ve eserlerinin len şeflerinden biri olarak da parla- ki hafta vizyona girecek kültür filmi. Bir kültürün (Abdal- da babalarının yanında değildi. Onun beyazperdeye aktarılması, onu ta- mış. Sonra Paris Orkestrası’nın birin- ama filmin yapım aşama- lar) ve aşiretinin en önemli ismi, Ne- yanında Seyhan Hanım vardı.” nımayan gençler için de öğretici. ci şefi, Chicago Senfoni’nin müzik di- sından bu yana etrafında kopan tar- şet Ertaş. Biz onunla ilgili filmi yap- rektörü, Berlin Devlet Operası’nın sa- tışma ve adli süreç hâlâ bitmedi. Bütün ekip izledi Süresi uzun mak için bütün kaynakları incele- nat direktörü ve 2007’den 2013’e ka- Pazartesi günü filmin prodüktö- Sinematografik açıdan Müslüm kadar İlk kez film ekibinin yapımcısın- dik, Erol Parlak hocanın kitabını seç- dar La Scala Operası’nın müzik direk- rü, daha öncesinde Müslüm, Ayla, ve hareketli, a yla kadar duygusal de- törü oldu. İsrail ve Arap ülkelerinden dan en küçük oyuncusuna bir araya tik. Bizden para değil, projenin ba- ğil. ç ünkü neşet Ertaş’ın hayatı o de- Naim filmlerini de çekmiş olan Mus- genç müzisyenleri bir araya getiren Do- geldiği bir basın top- şında olmayı talep et- ğil. İşin içine sinemada olmaması ge- tafa Uslu, filmin bütün ekibini, Gazi- ğu-Batı Divanı Orkestrası’nı ünlü ede- lantısı izliyorum. Kü- ti. Beş yıllık bir proje reken, onu üzmeyelim, bunu koru- antep ve Adana’dan gelmiş olan Ab- biyat profesörü Edward Said ile birlik- çük Efe dışında hepsi bu. 17 bin kişi çalış- yalım da girince acısı, tuzu, sosu ha- te kurdu. Staatskapelle Berlin’in mü- dallar Dernekleri temsilcilerini de fif kalmış. Yine de iki saati aşkın halini tek tek söz alıp duygu- tı. 11 hafta sette kal- zisyenleri de bu toplulukta görev almış- toplayarak filmini basına gösterdi. izledim, sanırım vizyona girerken bi- dık. 374 sahne çektik larını paylaşıyor. An- tı. Bu orkestra, 2005’te Ramallah ken- Bu sinema yazarları için alışılagel- raz daha kısalır. 23 a ralık’ta neşet Er- ki bu yaptığımız film- nesi rolündeki Zara, tinde, aynı zamanda televizyon kanal- taş hayranları sinemalarda, bir Garip miş bir basın gösterimi değil, tartış- larında yayımlanan ve DVD albümü de “Neşet Ertaş bana Ka- ler içinde en yüksek bülbül’ü izlemede. maları yanıtlamak için gazetecilere sunulan, tarihi önemde bir konser ger- sahne sayısıdır. Ne- ra kızım” derdi, onun yapılmış bir basın toplantısıydı. çekleştirdi. Topluluğun her etkinliği, ba- şet Ertaş’ın gençliğini filminde oynamak çok rış ve uzlaşma konusunda sanata yapı- ailenin bütün hassasiyetleri gözetil- oynayan Bektaş Dolu önemli” diyor. Prof. Abdal geleneği lan bir çağrıydı. Barenboim İsrail ve Fi- di” diye kendisini savunuyor. Dr. Erol Parlak, “Ne- ve olgunluk dönemi- listin arasındaki barışa bir örnek oluş- Çünkü filmin yapım sürecinde Ne- Aileden kasıt ilk eş ve çocuklar. ni canlandıran Rama- şet Ertaş’ın adını ilk turması için onursal Filistin vatandaşlı- şet Ertaş’ın ilk eşinden olan çocuk- Onlarla prodüksiyonun anlaşama- zan Bağgül, halk oza- kez beş yaşımda duy- ğını kabul etti. Yedi Grammy ödüllü sa- neşet Ertaş’ın hayatını ları Döne ve Hüseyin Ertaş, önce fil- natçıya 2004 yılında ırk, dil, din, politik canlandıran üç oyuncu; ması ve işin mahkemeye dökülme- nı. Onları Erol Parlak dum. Berlin’de tanış- min babalarının hayatını yazan Prof. görüş veya cinsel tercih ayırt etmeksizin bektaş Dolu, r amazan önerdi, eğitti, oyun- si üzücü. Ancak Ertaş’ın son 15 yı- tık. Hep yalnızdı. Ga- Dr. Erol Parlak’ın kitabından ve gö- bağgül ve küçük Efe. insanlar arasında dostluk ve barış ilişki- cu koçuyla çalıştılar rip Bülbül’ü yazmak lında hiç olmadıkları ve ölümünden zetiminde yapılmasına karşı çık- lerini geliştirmede gösterdiği başarıların- ve türküleri kendi sesleriyle okudu- 15 yılımı aldı. Bütün eserlerini top- üç gün önce babalarını görmeye gel- mış, bunu engelleyemeyince de Ne- dan ötürü Wolf Prize verildi. Barenboim lar. Her ikisi de iki yıl boyunca bu ladım. Kitabı birlikte hazırladık. Ba- meleri onları haklı kılmıyor. Musta- 2007’de BM barış elçisi ilan edildi; ay- şet Ertaş’ın hayatının film yapılma- film için işlerini güçlerini bıraktı. zı şiirlerini koymamı istemedi. Fil- fa Uslu, “Döne Ertaş, benimle dört rıca klasik müzik dünyasının en saygın ması konusunda vasiyeti olduğu id- Neşet Ertaş’ın babasını oynayan Ser- min içine de yanlışlık olmasın diye ödüllerinden Kraliyet Filarmoni Der- kez konuştu. Erol Parlak’ı dışarıda diasıyla mahkemeye başvurmuştu. neği Altın Madalyası’nı aldı. İKSV’nin kan Köksal, ödüllük bir oyunculuk dahil oldum. Hatta ‘Pavyon kelimesi Bir başka iddia ise bazı sahnelerle ai- bıraksaydım, film yapılmaması vasi- 2009’daki “Yaşam Boyu Başarı” ödülü çıkardı. Bektaş, 50 konserini iptal et- Anadolu’da yanlış anlaşılıyor’ dedim lenin bu filmle itibarsızlaştırılacağı yeti diye bir iddia olmayacaktı” diye de Barenboim’a verilmişti. ti. Kimsenin kişilik haklarını zedele- diye bazı sahneleri yeniden çektiler; korkusu idi. savunuyor kendilerini. Jackline du Pre ve Elena Bashkirova Güneştekin’in sergisini hafta sonları 10 binden Barenboim’in tarihte yetişmiş en Parlayan Yıldızlar fazla kişi ziyaret etti. önemli çellistlerden Jackline du Pre (1967-1987) ile evliliği başlarda peri ma- artık İş Kuleleri’nde salı gibiydi. Ama sonraları Jackline’in yakalandığı amansız hastalık, “multip- GÜLÇİN GÜLAN le sclerosis” (MS) ile zorlaşmaya baş- ladı. Jackline’e hayatındaki müzik, çel- ş Sanat’ın, 2012 yılında genç yaş- losu, eşinin piyanosu ve desteği büyük İta hayatını kaybeden sanat yönet- güç veriyordu. Onun bugün nice eşsiz meni Meriç Soylu’nun anısına baş- kaydına ulaşılabilir. Elizabeth Wilson’ın Erkin Can ve Eren binici lattığı Parlayan Yıldızlar konserle- yazdığı “Jackline Du Pre” başlıklı kitabı tınok ile başlayan 2006 doğumlu Es- ri önceki gün İş Kuleler Salonu’nda okumanızı öneririm. Jackline, 1987’de kişehir büyükşehir belediyesi Senfo- başladı. Sezon sonunda serisinin en ba- hastalığına yenik düştü. ni o rkestrası’nın seçmelerini kazanarak şarılı müzisyenlerine ailenin desteğiyle Daniel de bir yıl sonra piyanist Elena orkestra ile çalmaya hak kazanmış olan “Meriç Soylu Ödülü” verilecek. Bashkirova ile evlendi. İki oğulları ol- Eren binici konserde, n. r osauro, D. Fri- Serinin ilk konserinde Eskişehir a na- du: Birisi orkestra şefi, kemancı ve pi- edman, E. novotney, G. Koshinski, E. dolu Üniversitesi Devlet Konservatuarı ‘Gâvur Mahallesi’ rekora koşuyor yanist, annesiyle oda müziği konserle- Sammut’un eserlerini seslendirdi. a ynı İrem Dekeli sınıfı vurmalı çalgılar öğren- ri veriyor. Diğeri bir Alman hip hop ban- eğitmende yetişen iki genç yıldız eser- ültüpark a tlas Pavyonu’nda açılan res- dahil bu sayılara ulaşılmasının güç oldu- cileri Eren binici ile Erkin Can izleyici ve dosunun menajeri. Moskova doğumlu leri başarıyla yorumladılar. Ksam a hmet Güneştekin’in “Gâvur Ma- ğunu dile getirdi. seçici kurul karşısına çıktı. a nne ve ba- Elena Bashkirova, eğitimine Çaykovs- hallesi” sergisine yoğun ilgi sürüyor. 3 a hmet Güneştekin, sergisinde mübade- bası piyanist olan 2005 doğumlu Erkin ki Konservatuvarı’nda, dönemin güç- Kasım’da açılan sergiyi bugüne dek 300 le ve sonrasındaki tüm kitlesel yerinden Konserler ücretsiz Can, 2015 yılında Prof. Emre Ünlenen’in lü piyanistlerinden biri olan babası Di- bin kişi ziyaret etti. Serginin hafta sonları edilmelerde olduğu gibi ayrıştırıcı uygu- gitar sınıfına kabul edildi ve 2016 yılın- İş Kuleler salonunda ücretsiz devam mitrij Bashkirov ile başlamış. Babası- günlük ziyaretçi sayısı ise 10 binin üzerin- lamaların uluslararası mülteci ve göçmen da, vurmalı çalgılar sınıfına geçiş yaptı. edecek bu seri konserlere katılmak için de. a hmet Güneştekin, dünyada güncel dalgalarıyla daha görünür hale geldiğini nın geniş müzisyen çevresinde yetişen Konserde M. Glentworth, C. Cangelosi, [email protected] e-posta solo sergileri, günlük 10 binin üzerinde zi- anlatıyor. “Mübadele” ana temasıyla ya- sanatçı, bu müzikçilerle uçsuz bucak- C. Z. Marjan ve K. a be’nin eserlerini ba- adresinden yer ayırtılması isteniyor. yaretçinin gezmesinin alışıldık bir durum pılan sergide büyük boyutlu enstalas- sız oda müziği repertuvarını paylaşma şarıyla seslendiren Erkin Can bir de bis a ncak önceki konser mekânı Milli r ea- olmadığını söyleyerek sanat fuarları, bie- yonlar, videolar ve heykel çalışmaları bu- şansını bulmuş. Oda müziği tutkusuyla yaparak alkışlandı. sürans salonundan büyük olması saye- naller ve müzeler dahil pek çok kurumun lunuyor. Sergi 5 Mart 2023’e kadar gezi- Perküsyon eğitimine ilk önce a talay a l- sinde gelenler geri çevrilmiyor. 1998’de Uluslararası Kudüs Oda Müziği ve sanatçının büyük organizasyonlarının lebilecek. l İZMİr /Cumhuriyet Festivali’nin kurulmasına öncülük etmiş. Sanat yönetmenliğini üstlendiği bu fes- tival sayesinde dünyanın dört bir yanın- dan, para almadan gelen üst düzey oda Kansu Şiir Ödülü sahibini arıyor müzikçileri şehrin klasik müzik hayatını hareketlendirmiş. 2012’den beri bir kolu eyhun Atuf Kansu Şi- ruh Tunç ve İlyas Tunç’tan da Berlin Yahudi Müzesi’nde düzenle- Cir Ödülü’ne 2023 yı- oluşuyor. Ödül kaza- nen festivalde klasik Batı müziği reper- lı için katılım koşulları nan yapıt, Ceyhun Atuf tuvarının yanı sıra henüz gün ışığına çık- açıklandı.1986’dan bu ya- Kansu’nun ölüm yıldönü- mamış eserlere de yer veriliyor. na düzenlenen ödüle bu mü olan 17 Mart 2023 ta- yıl yayımlanan bütün şi- rihinde açıklanacak. Son Albert Long Hall’de ir kitapları katılabilecek. başvuru tarihi 1 Ocak Elena Bashkirova’yı 18 Kasım 2015 Seçici kurul Ali Cengiz- 2023. Ödül ise 1500 Türk tarihli Boğaziçi Üniversitesi Albert Long kan, Bahar Gökler (ailesi Lirası. İletişim: kansu@ Ceyhun a tuf Hall konserine davet etmiştim. Epey- Kansu adına), Ahmet Özer, Fer- cumhuriyet.com.tr ce yüklü bir program getirmişti: Schu- mann: Gece Parçaları op.23; Mozart: Fantazi K.475; Mozart: Sonat K.457; Liszt: Funeraille s.173 no.7; Liszt: Bal- So N durak kaSta Mo Nu lad no.2 s.171; Albeniz: 5 İspanyol kantatı, op.232. nkara Sinema Der- rol oyuncularından Ma- Sonra da birlikte yemek yemiş, onu Aneği tarafından dü- nolya Maya katıldı. Fil- daha yakından tanımıştım. zenlenen 27. Gezi- me yönetmen yardımcı- Albert Long Hall konserlerini özleyen öz- ci Festival, 2 Aralık’ta sı olarak başlayan, çe- leyene! “Neden artık yapılmıyor bu kon- Ankara’dan başladığı kimlere iki hafta kala serler” diye soranlara ben de soruyorum: yolculuğunun ikinci du- Belmin Söylemez’in tek- Boğaziçi’nin bugünkü durumunda hangi rağı Sinop’a veda etti. lifiyle Aylin karakteri- sponsor destek olur, hangi izleyici yıllık Festival, Kastamonu’da ne hayat veren Manol- abone bilet alır, hangi dünyaca ünlü sa- bugün son kez izleyi- ya Maya, “Bu filmde de natçı gelmeye cesaret gösterir? cilerle buluşup kapa- Belmin Söylemez sine- nışını yapacak. Sinop masına has bir şey ol- Belediyesi’nin desteğiy- duğunu düşündüğüm le 9 Aralık’ta Halk Eği- “a yna a yna” filminin nahif bir dayanışma ol- u sta edebiyatçılar anıldı tim Merkezi’nde Belmin başrol oyuncuların- duğunu söyleyebilirim. dan Manolya Maya. Söylemez imzalı “Ayna Filmdeki karakterler odern Türk edebiyatının usta isimleri Ayna” filmlerinin göste- birbirlerini ayağa kaldı- MBehçet Necatigil, Oğuz Atay ve Yakup rimiyle başlayan 27. Gezici Festival, rıyorlar, büyük bir kadın dayanış- Kadri Karaosmanoğlu, ölüm yıldönümle- üç gün boyunca sinemaseverlerin ması hâkim. Ama bağırmadan, ri olan 13 Aralık’ta anıldı. Necatigil 1979, yoğun ilgisi ile karşılandı. belki bir cümleyle, bir sözle, bir Atay 1977, Karaosmanoğlu ise 1974 yı- bakışla dayanışıyorlar” dedi. lında yaşamını yitirdi. Sevenleri, özellikle ‘Kadın dayanışması’ 27. Gezici Festival, Kastamonu sosyal medyada yazarların şiirlerinden, ro- Üniversitesi’ndeki gösterimlerin ar- manlarından sözler paylaştı. Yakınları ise Sinop’un açılış filmi “Ay- dından bugün sona erecek. usta isimleri mezarları başında andı. na Ayna”nın gösterimine baş-