Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
26 EKİM 2022 ÇARŞAMBA
2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER
Dijital çağda
faşizm ve sansür
Nitelikli okul
nitelikli öğretmen
DURAN GÜLDEMİR
“Nitelikli ve niteliksiz okul” ayrımı ortadan
EĞİTİMCİ
kaldırılmalı, çocuk hemen yanı başındaki
YKKED BEYLİKDÜZÜ ŞUBESİ
okuluna gidebilmeli. “Kadrolu, sözleşmeli,
uzman, başöğretmen” gibi göstermelik
kullar açıldı, ilk gün-
Oden itibaren sıkıntı-
öğretmen ayırımlarına hemen son verilmeli.
lar yine gün yüzüne çık-
Sadece öğrenci değil öğretmen de mutlu olmalı.
tı. Kalemi, kitabı, defte-
PROF. DR. TEVFİK DALGIÇ
Siber yapıyı demokratik bir temele oturtacak önlemler
ri, çantası derken aradan lemini defterini alama- men ayırımlarına hemen
TEKSAS ÜNİVERSİTESİ
alınmalı. Değişik bilim dallarından araştırma grupları
yan çocuklardan, cebin- son verilmelidir. Sadece
geçen bu süre içinde ilk
günlerin o telaşı belki bi- de harçlığı olmadığı için öğrencisi değil öğretme-
kurarak değişik görüşlere yer verilmeli. İnsan haklarına
üyük veri (big data), hız-
dakikalarca yürümek zo- ni de mutlu olmalıdır.
raz azaldı. Fakat sıkıntı-
ve insan haysiyetine uygun etik değerler kullanılmalı.
lı internet, sosyal medya
lar bitmek bilmiyor. Bir runda kalan ortaokul ve Bunlar yeterli mi? Ye-
Bve yapay zekâ gibi olgular
Şeffaflık sağlanmalı. Siber güvenliği, merkezileştirmek
umutla azalacağını bek- liseli öğrencilerden ya da terli değil fakat çok
bir taraftan karar vericilere yeni
yerine değişik güvenlik noktaları oluşturulmalı.
yersiz yurtsuz üniversi- önemli. Peki bunların
lerken her geçen gün da-
olanaklar ve sanayide müşteriyi
ha da artıyor. Haberlere teli gençlerden söz etmi- gerçekleşmesi bir hayal
ğu, mahalle baskısı, 5- Propa- ya küresel bir faşizme açıktır.
veya hedef kitleyi daha yakın-
mi? Elbette hayır. Öyley-
konu olan birçok olum- yorum! Nitelikli diye kilo-
ganda ve sansürcülük, 6- Baba- Bizler, yani demokrasiyi koru-
dan tanımak için bilgiler verme-
suzluğun yanı sıra biz- metrelerce uzaktaki oku- se niye bitmiyor bu sı-
can diktatörlük, 7-Tahmine da- mak isteyenler, ne kadar bek-
yi vaat etse de işin bir de karşıt
zat tanık olunan kimi la gitmek zorunda kalan kıntılar? Bitmez. Çünkü
yalı polis yöntemleri, 8- İnsan- lersek faşizmin güçlenmesi o
yönü var. O da bu bilgilerin top-
küçücük bir çocuktan söz buna yürekten inanmak
olaylar insanı iyice ka-
ları değişik değerlere göre sınıf- kadar kolay olur. Her gün yeni
lumsal manipülasyonlara ve kö-
ramsarlığa itiyor. ediyorum. “Ne var ki bun- gerekir. Eğer o inanç
landırma, 9- Duruma ve yoruma algoritmalar yoluyla kişisel bil-
tü amaçlara alet edilmesi riski.
yoksa, o ufacık çocuğun
Yaşanan bu olumsuzluk- da?” diyeceksiniz belki.
göre insan hakları kavramı, 10- giler toplanmaya devam ediyor.
Bugün birçok şirketin elinde
lara üzülmemek elde değil Anadolu’nun ücra bir kö- ağlaması, okuluna aç su-
Bunalım zamanlarında ve değiş- Bazı kamu kurumlarınca top-
eski totaliter devletlerin ellerin-
elbette. Bir okulun önün- yünde ya da kasabasında suz giden o çocukların, o
ken dünyada ötanazyanın bile lanan bilgiler veya sosyal med-
deki bilgilerden daha çok bilgi-
de yaşanan şu görüntü- yaşanmıyor bu olay, şeh- gencecik insanların ça-
mümkün hale gelmesi olasılığı. ya bilgileri piyasada satılıyor.
nin var olduğu bir gerçektir. Di-
den etkilenmemek müm- rin merkezinde yaşanı- resizliği karşısında vic-
Dikkat edilirse yukarıdaki 10 Böylece bizim davranışlarımız
jitalleşme, giderek siber uzay-
danınızda en ufak bir ür-
kün mü? Okulun giriş ka- yor. O zaman aklımıza he-
madde aslında faşizmin geçmiş- kontrol altına alınıyor.
da milyarlarca sayfalık bilgile-
pısı ana baba günü. O ka- men şu soru geliyor: “Öy- perti hissetmezsiniz.
te arayıp da bulamadığı istekleri Teknoloji geliştikçe faşist
rin depolanmasına olanak sağ-
Bütün bunlara karşın
labalığın uğultusunu bir leyse ne yapmalı?”
ve araçları içeriyor. Ayrıca çıka- devletlerin ve faşist diktatör-
larken bir yandan da yeni geliş-
çocuğun ağlama sesi bastı- “Her karanlığın sonu ay-
rılan yasa veya yayımlanan ge- lerin elindeki kontrol silahla-
melere katkıda bulunuyor. Şim-
Artan küskünlük
rıyor. Yolun kenarına park dınlıktır” diye iyimser ol-
nelgeler ile de yeni suç tanım- rına yenileri ekleniyor. Rus-
di artık gerçek dünyanın dışın-
etmiş arabadan geliyor ço- İlk olarak “nitelikli ve mak da yetmiyor açık-
ları yapılıyor. Sosyal medyanın ya, Türkiye, Macaristan ve ba-
da bir de sanal dünya var. Ar-
cuğun ağlama sesi. Anne- niteliksiz okul” ayırımı çası. Sonuçta, yaşanan o
özgür ortamı kontrol ediliyor zı Güney Amerika ülkeleri tek
tık gerçek toplumlarla bağlantı-
ortadan kaldırılmalıdır, acılar, derin izler bırakı-
adam rejimlerince yönetildik- si onu arabadan indirme-
ve korkutma, yıldırma amaç-
lı bir de dijital topluluklar orta-
leri için bu silahları daha etkin ye çalışıyor. Çocuk araba- çocuk hemen yanı ba- yor. Olan bu pırıl pırıl ço-
lanıyor. Diktatörlerin yaptığı
ya çıktı. Bu ise ortaya yeni bir
şındaki okuluna gidebil-
kullanabiliyor. Bunun en son dan inmek istemiyor, dur- cuklara oluyor. İleride
yanlışlıklar, yalanlar, becerik-
tehlikeyi de getirdi: Dijital dik-
örneği olarak emekli amiralle- madan ağlıyor, bir eliyle melidir. Hem de güle oy- bunlara “Z” kuşağı mı de-
sizlikler, ihanetler, suikastlar,
tatörlük ve dijital faşizm.
rin akraba ve yakınlarını gös- de gözlerini ovuşturuyor. naya... Sabahın köründe necek bilmiyorum ama
cinayetler, yasadışı uygulama-
Korkutma ve yıldırma
teren, gizli olması gereken bil- yarı uykulu bir vaziyette giderek artan bir küskün-
lar halktan gizleniyor. İnsanlar Zor bela arabadan indi-
Dijitalleşmeyle birlikte faşizm
giler atanmış içişleri bakanı- rip okulun kapısına kadar yollara düşmek zorunda lük içindeler. Bu kuşakla,
tam bir sansür korkusu ve te-
yepyeni araçlara sahip oldu. Di- na verilmiş ve havuz medyası kalmamalıdır.
rörü içinde kalıyor. getiriyor annesi. Bir telaş hiç zaman kaybetmeden
jital ortamın getirdiği yeni fa-
mal bulmuş Mağribi gibi bil- içinde sınıfına kadar götü- Bir diğeri de, yaşadık- hemen barışmak zorun-
şizm araçları şöyle: 1- Kitlesel Kontrol silahı! gilerin üzerine atlamıştır. Za-
rüp okuldan hemen uzak- ları birçok sorunun yanı dayız. Yoksa bu küskün
gözetleme, 2- İnsanlarla ahlak-
Bilgi ve bilişimin kendi ken- man daha dikkatli olma, virüs laşıyor. Çocuk ağlamaya sıra “kadrolu, sözleşme- çocuklar ileride daha bü-
dışı deneyimler, 3- Toplum mü- kırıcı programlar ile VPN uy-
dini yönetmesi ve kişisel bilgi- devam ediyor. li, uzman, başöğretmen” yük sorunlarla karşımıza
hendisliği, 4- Uyum zorunlulu-
ler veri bankaları yoluyla dün- gulamalarına geçme zamanı.
Okuluna aç giden, ka- gibi göstermelik öğret- çıkacaktır.
Geçmişten ders almak
Kuruluşun ve kurtuluşun partisi milli güvenlik
AV. EROL ERTUĞRUL
sorunu diye suçlanıyor. Basını ve karşı görüştekileri
Nisan 1960 günü İs-
susturmak için sansür yasası getirildi. Demek ki
met İnönü, partisinin
geçmişten hiç ders alınmamış. AKP, açılım süreci
2 il kurultayına katılmak
diyerek terörün nasıl önünü açtığını unutuyor.
üzere Ankara’dan tren-
CHP milletvekillerinin tu- tirildi. Demek ki geçmişten
le Kayseri’ye gitmektedir.
tuklanması bu yetkiler ara- hiç ders alınmamış. AKP,
Kayseri valisinin emri ile
sındadır. İnönü’nün yaşa- açılım süreci diyerek terö-
Kayseri’ye 32 km uzaklıkta
mına son vermek planlan- rün nasıl önünü açtığını
Himmetdede istasyonunda
unutuyor. Halkımızı inan-
durdurulur. Kayseri’ye gi- maktadır. Bir yurt gezisi sı-
dırmak için akil adamlar
dişi engellenmektedir. Onu rasında İnönü Uşak’ta taşla-
diye bir bölüm insanımızı
nır, başı yarılır. İsmet İnönü
durduran birliğin komuta-
nasıl Anadolu’ya gönderip
nı Yüzbaşı Selahattin Çe- Kurtuluş Savaşı kahramanı-
gerçekleri tersyüz etmeye
tiner trene çıkar, İnönü’ye dır. Atatürk’ün en yakın ar-
çalıştığını unutuyor. AKP,
askerce bir selam çakar ve kadaşıdır. Lozan’ı kazanan
emperyalizmin isteği ile 19
“Paşam yol açıktır, ben de devlet adamıdır. Ülkemizin
Ekim 2009 günü Habur’da
emrinizdeyim” der. Sela-
İkinci Dünya Savaşı’na gir-
bir çadır mahkemesi kur-
hattin Çetiner görevden alı-
mesini engellemiştir. Ülke-
durduğunu, 34 PKK’liyi
nır, askerlikten çıkarılır,
mizin demokrasiye geçme-
sözde yargılattığını ve ge-
yargılanır, aklanır. 27 Ma-
sini sağlayan, kaybettiği se-
lenler pişman olduklarını
yıs 1960’tan sonra ordu-
çimi büyük bir olgunlukla
söylemedikleri halde, san-
ya yeniden döner. Korge-
devreden bir politikacıdır.
ki pişman olmuşlar gibi on-
neral rütbesine kadar yük-
Muhalefette iken güney
ları etkin pişmanlıktan ya-
selir. Emekli olduktan son-
illerimize yaptığı bir gezi sı-
rarlandırarak beraat ettir-
ra politikaya girer. 12 Ey-
rasında karşısına öğretil-
diğini unutuyor.
lül 1980’den sonra kurulan
miş bir çocuk çıkarılır. İkin-
Yerel ve genel seçimler-
Bülent Ulusu hükümetinde
ci Dünya Savaşı sırasın-
de etkisi olur diyerek te-
içişleri bakanı olur.
da yaşanan sıkıntılardan
rör örgütü liderini TV’lere
ötürü “Bizi ekmeksiz, gaz-
‘Babasız
çıkarıp konuşturan kim-
sız, şekersiz bıraktın, şim-
bırakmadım’
dir? Analar ağlamasın di-
di ne yüzle buraya geliyor-
7 Nisan 1960 günü De-
yerek, açılım süreci diye-
sun” dedirtilir. Yanıt olarak
mokrat Parti grubu bir bil- rek silahlı terör örgütleri-
İnönü’nün “Haklısın seni
diri yayımlayarak CHP’yi ne ilişmeyin biçiminde va-
ekmeksiz, şekersiz bıraktım
“Silahlı ayaklanmalar ha- lilere emir verdirip polisle-
ama babasız bırakmadım”
zırlamakla” suçlar. 27 Ni- rimizin, kahraman asker-
sözleri unutulmazdır.
lerimizin kışlalarında etki-
san 1960 günü TBMM’de
Milli güvenlik siz kalmalarına yol açanlar
15 üyeli bir “Tahkikat Ko-
kimdir? Terör örgütlerinin
misyonu” kurulur. İnönü
Güzel yurdumuz geçmiş-
güney illerimizde, kentle-
ve 12 CHP milletvekiline te bunları yaşadı. Şimdi ku-
rimizde hendekler kazma-
12 oturum Meclis’ten çıka- ruluşun ve kurtuluşun par-
larını, silahlar yığmaları-
rılma cezası verilir. Bu ko- tisi milli güvenlik sorunu
nı sağlayanlar kimlerdir?
diye suçlanıyor. Basını ve
misyonun olağanüstü yet-
Şimdi düşünmeli, milli gü-
kileri vardır. CHP’nin tüm karşı görüştekileri sustur-
venlik sorunu kimdir?
mallarına el konulması, mak için sansür yasası ge-