Katalog

26 EKİM 2022 ÇARŞAMBA 10 [email protected] EKONOMİ/BULMACA Yılsonunda dolar kurunun en az 20 TL’yi geçme olasılığı oldukça yüksek Pahalılık artık çekilmiyor Prof. Dr. Mustafa Özer: Artan enflasyon, gelirleri enflasyon PERAKENDECİDEN EPDK’YE ÖNERİ oranında artmayan geniş halk kesimleri için çekilmez Doları 18.60’ta tutmak zor hale gelmekte. Firmalar açısından da neredeyse üretim ‘Elektrik faturası yapamamaya kadar olumsuz etkiler doğurmakta. n Son dönemlerde dolar 18.60 züm için acil atılması gereken adil TL civarında sabitlendi. Merkez adımlar hangileri? mekte. İhracata dönük üretim ya- ikinci bir kira oldu’ Bankası’nın ise faiz indirimleri de- Türkiye ekonomisinin şu anda en pan firmalar enerji kaynaklı maliyet lışveriş merkezleri (AVM) ile perakendeci- vam ediyor, ne diyeceksiniz? yakıcı sorunları yüksek enflasyon ve artışları nedeniyle ihracat yapmak- Aler arasındaki tartışmanın ateşi sönmüyor. Türkiye’de kurun yönünü ve düzeyi- o oranda artmayan gelirler nedeniyle ta güçlük çekmekte. Hayat pahalılı- Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) ni kısa vadede sermaye giriş ve çıkış- oluşan, artan hayat pahallığı ile yoksul- ğının daha da artma olasılığının ol- AVM’lerin elektriği ulusal tarifeden daha pa- ları, uzun vadede ise cari açık belirler. luk, kronikleşen cari açık ve bunun te- duğu önümüzdeki aylarda, hedef pa- halıya faturalandırdığını açıkladı. Buna kar- Bırakın sermaye girişini -kastım doğru- mel nedeni olan sanayinin dışa bağım- zarlarda ihracat olanaklarının azal- şın çözüm önerisini Enerji Piyasaları Düzen- dan yabancı sermaye ve portföy yatı- lı olmasıdır. Ama bu sorunlar yanında masıyla firmalar açısından ürettik- leme Kurulu’na iletti. Ulusal tarifede 3.33 rımları- net sermaye çıkışı var son za- bu sorunları doğru teşhisleri koyma- leri ürünleri satamama ve hatta üre- TL’den satılan elektriğin ortak sayaç kullanan manlarda. En önemlisi de cari açığın fi- yan ve sonucunda da doğru politikalar AVM’lerde 5.50-6 TL’den satıldığını anımsa- tim yapamama riskleri bile olacak. nansmanı kala kala net hata noksa- uygulayamayan bir ekonomi yöntemi- tan BMD Başkanı Sinan Öncel, “Elektrik ma- Bu da yurttaşlarımız artan işsizlik na, yani kaynağı belirsiz para girişle- nin varlığı da önemli bir sorundur. Sa- nadolu Üniversitesi İktisadi liyeti ikinci bir kiraya dönüştü. Hakkaniyet- ve yoksulluk olarak dönecek. rine kaldı. 2022’nin ilk sekiz ayında- dece Haziran 2023’te yapılacak genel ve İdari Bilimler Fakültesi Öğ- le bağdaşmayan uygulama nedeniyle mağa- ki net hata noksan altında ülkeye giren seçimlere odaklanarak günü kurtarma- Aretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa zalarımız için elektrik maliyeti ikinci bir kiraya Önlemler sorun yaratıyor kaynağı belirsiz para miktarı 28.3 mil- ya dönük önemlerle Türkiye’nin bu ya- Özer, sadece Haziran 2023’te yapı- dönüşmüş bulunuyor. Üstelik ulusal tarifeye yar dolar. İlk sekiz ayda 39.717 milyar pısal sorunlarına çözüm bulmak müm- n Ekonomi çok zor bir dönem- lacak genel seçimlere odaklanarak, zam yapılmasa bile fiyatı borsada belirlendiği dolarlık cari açığı düşündüğümüzde bu kün değildir. Artan iç, özellikle döviz den geçiyor, sürekli yeni önlemler günü kurtarmaya dönük önemlerle için AVM’lerde tüketilen elektriğin birim mali- net hata noksan girişlerinin kuru belirli cinsi iç borçlar ile dış borçlar, sürek- açıklanıyor, bunlar sorunları çöz- yeti her ay yükseliyor. Oysa biz maliyetlerimi- Türkiye’nin yüksek enflasyon yok- bir düzeyde tutmada ne kadar etkili ol- li yükselen ülke risk primi de bu so- meye ne derece etki ediyor? zi olabildiğince düşürmeye çalışıyoruz. Mev- sulluk, cari açık gibi yapısal sorun- duğunu görürüz. Bu durumun uzun sü- runları katmerleştirmekte. Kur soru- Türkiye ekonomi yönetimi açısın- cut uygulama devam ettiği sürece maliyetle- larına çözüm bulmanın mümkün ol- re devam etmeyeceğini; artan dış borç na çözüm olarak getirilen kur koruma- dan en önemli sorun, blimsel, ülke- rimiz daha fazla artacak. Biz bireysel abonelik geri ödemeleri, cari açık ve serma- lı mevduat uygulaması da şu anki en madığını vurguladı. mizin gerçekleri ile uyumlu, rasyo- koşullarında ve ulusal tarifeye bağlı fiyatlandı- ye çıkışları nedeniyle kuru bu düzeyde yakıcı sournların başında gelmektedir. Ekonomiyi düzetlmeye dönük rılma öneriyoruz” dedi. l Ekonomi Servisi nel bir iktisat politikası uygulanma- tutmanın da oldukça zor. Yılsonunda Türkiye’nin taşlarını tekrar yerine otur- açıklanan her yeni önlemin yeni bir masıdır. Türkiye, yeni iş ve aş yara- kurun en az 20 TL’yi geçme olasılığı ol- tacak, demokratik siyasetin yolunu sorun yarattığına dikkat çeken Prof. tacak yatırımlar ve reel ücret artış- dukça yüksek. açacak parlamenter sisteme geçmesi UEK DİREKTÖRÜ FATİH BİROL: Dr. Mustafa Özer ile ekonomideki n Şu anda Türkiye ekonomisinin gerekir. Kamucu yeni bir sanayileşme larına dayalı bir büyüme ve sanayi- son gelişmeleri konuştuk. en can yakıcı sorunları nelerdir? Çö- hamlesine gereksinim var. leşme stratejisi yerine; halkını borç- n Enerji zamları, maliyet artış- Dünya ilk gerçek landırarak, mallarını kelepirleştire- ları, yüksek enflasyonu düşünün- rek, işçisini ırgatlaştırarak, el para- ce yurttaşı ve şirketleri nasıl gün- sıyla ve cari açık yaratarak inşaata enerji krizinde ler bekliyor? öncelik vererek bir an önce kalkın- luslararası Enerji Kurumu (UEK) Direktörü Türkiye birincil enerjide yüzde maya çalışmaktadır. Baz etkisi de işe yaramayacak UFatih Birol, sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) pa- 70’in üzerinde bir oranda dışa ba- Kamu zamlarını siyasi kaygılarla zarlarının sıkılaşması ve arzı kesen büyük pet- ğımlı bir ülke. Enerji ithalatı nere- biriktirerek; zamansız ve hiçbir ik- n Enflasyonda önümüzdeki dö- şokları, biriktirilen kamu zamları ile rol üreticilerin dünyayı “ilk gerçek küresel ener- deyse Türkiye’nin yıllık ithlatının tisadi gerekçesi olamadan, sadece ji krizine” soktuğunu söyledi. Birol, Avrupa’ya nemde ne tür riskler var, nereye ka- emtia ve enerji fiyat artışları besli- dörtte birini oluşturuyor. TÜİK’in dar çıkabilir? yor. Seçime gittiğimiz bir ortamda hü- artan LNG ithalatının ve Çin’in akaryakıt işta- bankaların kârlılığını artırmak için son verilerine göre Ağustos 2022’de hında olası toparlanmanın piyasayı daraltaca- Bu ay açıklanacak rakam bir kümet, kamu harcamalarını artırmak “nas”ı bahane ederek politika faizi- enerji ithalatı, geçen yılın aynı ayı- önceki aydan daha yük- için zamlar yoluyla kamu gelirlerini ar- ğını belirtti. Birol, dünya ekonomileri resesyo- ni indirerek kur şoklarına ve arka- na göre yüzde 99.9 artarak 8 milyar nun eşiğindeyken OPEC+’nın “talihsiz” üretimi sek; kasım enflasyonu tırarak kendisine mali alan yaratmak sından da enflasyonda patlamaya 734 milyon dolar oldu. Yurttaşları- da ekimden yüksek ge- zorunda. Enflasyonda baz etkisi kay- kısma kararının, fiyat görünümünü tehdit ettiği- neden olan kararlarına tepki olarak mızın enerji faturaları, firmaların da ni söyledi. UEK direktörü, üyelerinin gerektiğin- lecektir. Aralık 2021’de- naklı o beklenen meşhur düşüşleri ve sadece sadece gelen seçimle- üretim maliyetleri sürekli artmakta. ki yüzde13.6 aylık raka- görmeme olasılığımız çok yüksek. de acil durum rezervlerini kullanıma açmak için ri düşünerek iktisat politikası ka- Artan enflasyon, gelirleri enflasyon petrol stoğuna sahip olduğunu söyledi. Birol, mı endeksten çıkacak Her şeyden önce enflasyonun ülke- rarları almakta. Açıklanan her ye- ve bu nedenle aralık ile mizde kaynağında; sanayinin aşırı bi- Avrupa’da ılıman sıcaklıklar nedeniyle fiyatların oranında artmayan geniş halk ke- ni önlem yeni bir sorun yaratmaka yumuşamasının ardından doğalgaz arzı açısın- birlikte baz etkisi çimde dışa bağımlı olmasının, bu ba- simleri için çekilmez hale gelmek- ve bir sonraki önlem de, ne ya- ile enflasyon- ğımlılığın tetiklediği kronik cari açıkla- dan ise “düzlüğe çıkılmadığını” kaydetti. te (hayat pahalılığı). Firmalar açı- zık ki, bir önceki önlemin Öte yandan kabine toplantısının ardından ga- da bir miktar rın, imalat sanayindeki aşırı tekelleş- sından da neredeyse üretim yapa- olumsuz etkilerini gider- düşme göz- me eğilimlerinin ve kontrolsüz para ar- zetecilerin sorularını yanıtlayan Enerji ve Tabii mamaya kadar olumsuz etkiler do- Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye’nin gaz lenecek. zı artışlarının kur şokları ile kamu zam- meye dönük olmaktadır. ğurmakta. Firmalar üretim faaliyet- Türkiye’de ları yanında en önemli etkenler oldu- merkezi olmasına ilişkin soruya, “Yedi boru hat- Yani sanki yaparak öğ- lerini finanse edecek likidite gerek- tımız, beş LNG tesisimiz, iki yeraltı doğalgaz de- enflasyo- ğunu bilip, ona göre iktisat politikaları renme döneminde sinimlerini, artan kredi maliyetleri nu, kur kurgulamak gerekir. polama tesisimiz bu yöndeki çalışmalarımızın iktidar!.. nedenlerle karşılamakta güçlük çek- göstergesi. Yol haritamızı yılsonuna kadar net- Mustafa Özer leştireceğiz” yanıtını verdi. l Ekonomi Servisi Karabiber Ötücü kuş Bal›kesir'in Karakter Sürat Katışıksız KAKURO BULMACA bir ilçesi ağacı Olumsuz- Tibet Fotoğrafta- Tuzak Eski Mısır luk öneki öküzü ki yazarın ?ar k› da tek- O. Doğu’da Yemek tanrısı Slayt ünlü ?iiri rar bölümü bir ülke Namzet Kal›n NASIL kuma? OYNANIR? Kar›?›kl›k, Göre vi 1-9 aras› kaos yer i ne İlçe ge tirm e rakamlar› Maç › yö ne - ten kims e ‹nce dantel kullanarak, Y›lan türü bo?luklar› Deri ya da Dayan ›k- torba doldurun. l›l›k heybe Yer kırığı Bunu yaparken karelerin Erek, maksat toplam›n›n, Yat limanı Çoğul eki Bir ilimiz Görkem ba€l› hücredeki heybet say›ya e?it Bayrak olmas›n› Namuslu sa€l ay›n ve Antalya'n›n bir ilçesi bir rakam› sadece bir Cet Ki?i, kimse Dam arl ard a kere kullan›n. Su yolu dol a ?an ya- Mevki ?am sal s›v› KELİME MERDİVENİ Satrançta bir taş Monitör Merdivenin ilk basama€›ndaki kelimeyi son basamaktaki ‹li?kin kelimeye ula?tırmak için birer harf de€i?tirin! Renkli bir Avrupa Yazı Nikelin Tibetli Kumaşta papağan uzay ajansı simgesi Buda SIRMA HALİS türü yırtık Sodyumun Stephen rahibi simgesi Bir nota Bir nota King romanı Çok güzel, Dayanak en güzel Buyru€a uyma, Güzel Lezzet Cet BAKIR YARGI sayg› sanat gösterme Eleştiri ve önerileriniz için: [email protected] SUDOKU BULMACA Stephen Güldürücü Ali Caka Genişlik Maddenin King Özgentürk bir hali k›sa oyun Sınır Ödünç Vücut Aylardan DÜNKÜ BULMACALARIN romanı filmi nişanı Yiğit, mal biri İ S A U A A Eyap›s› ile Sür ek Bli Yafta Yönetim Belirti kahraman ilgili olarak Halk ÇÖZÜMLERİ E T İ K E T Roylamas› E F E R A N D U M Çayın tavı Hint Eşyaya, Üye kadınlarına Samsun'un hayvana Hint mü zi- bir ilçesi özgü giysi vurulan D E M S A R İ E N A€in e özg ü Z A Bir renk Kuzu sesi damga bir çalg › ‹syankar Seyelan A L A Ç A M A S İ R Güven Bir arazi Bir nota ölçüsü A R R E İ T İ M A T ‹vedi Beddua Padi?ah Notada çad›r› durak Deniz kızı Tibetli A C E L E Oişareti T A K Buda rahibi Sahip Nev?ehir'in Çok Hadise, bir ilçesi kar?›t› vaka İ A E A M A IDeğerli bir S kumaş Ola€andan Kekli€in büyük boynundaki A V A N O S İ R İ İsiyah halka Birdenbire Öncesizlik Rusya’da Namuslu Eski M›s›r bir nehir Kayak Tortu M Eüstahkem Z E L OTanr›s› S AArnavutluk K P A R mevki Sahip plakas› Fotoğraftaki Bisiklette yitirdiğimiz bir bölüm O R Tsanatç› A R I K A K A N S E L E Saygı Erzincan’ın duruşunda Kanun Hun T İ Y A S A İbir ilçesi L İ Ç K A N boru sesi CEM‹L - CEMAL - CEMAN - SEMAN - SAMAN - SAHAN SEMER - KEMER - KAMER - KADER - KADAR - RADAR NASIL Her sat›r, her sü tun ve 3x3’lük ku tu böl üm ler in de 1’den 9’a kad ar say›lar bir kez kull an›lac akt›r. OYNANIR?