Katalog

4 OCAK 2022 SALI 10 ekonomi CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR Av RO sterlİn FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 13.1000 14.800 17.7000 23.07 1.926 5132.84 767.30 35 kuruş 35 kuruş 45 kuruş 0.37 69.01 puan 224 lira 26 lira Ücretlere enflasyon zammı hayal kırıklığı yarattı, Erdoğan’ın açıkladığı artış da tatmin etmedi Emekli 2500 TL’ye mahkûm Yüzde 36’yı aşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, kabine toplantısı sonrasında enflasyonda yön en düşük emekli maaşını 2 bin 500 TL olarak açıklarken yüzde 50 NECATİ memurlara yüzde 30.5 zam yapılacağını duyurdu. SAVAŞ iyasi iktidarın ekonomideki vahim yan- lışları nedeniyle, yıllık enflasyon yüzde endikalar, yoksulluğun lık enflasyonun yüzde 78.4 ol- S36.08’e çıktı. Elektrik, doğalgaz, akar- tükettiği emekçinin, aç- duğuna dikkat çekerek yüz- yakıt zamları, otomatik artan vergiler ve enf- Slığa sürüklendiğini be- de 56.8 oranında zam yapılma- lasyona bağlı yeni zamlarla birlikte, yıllık enf- lirtirken Cumhurbaşkanı Er- sı gerektiğini vurguladı. Ye- lasyonun önümüzdeki aylarda yüzde 45-50 doğan kabine toplantısı son- MUSTAFA ni yılın ilk saatlerinde zam üs- seviyelerine çıkması artık sürpriz olmayacak. ÇAKIR Türkiye, düşük faiz-yüksek enflasyon sar- rasında memurlara yüzde 2.5 tüne zam geldiğine işaret eden malına geçen eylül ayında tekrar girdi. Bunun oranında daha artış yaptıkla- Balık, yoksulluğun tükettiği nedeni Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ağustosta rını açıkladı. En düşük emekli maa- emekçilerin açlığa sürüklendikleri- yeniden başlattığı “Faiz sebep, enflasyon ne- şını da 2 bin 500 TL’ye çıkardıkları- ni vurguladı. Balık, “Ocakta alınan ticedir” şeklinde özetlenen, ekonominin yasa- nı duyurdu. Bu arada enflasyon far- zam en fazla iki ay gider. Sonrasın- larına karşı çıkan düşüncesi. Son aylarda bu- kı her ne kadar kamuoyuna “zam” da o da düşer” dedi. na “Nas ne diyorsa ona uyacağız” diyerek İs- lami ve ideolojik kılıf da eklendi ve olanlar ol- olarak yansıtılsa da aslında “sıfır n Enflasyon farkı zam değil: du. Tüm dünyada artan enflasyon nedeniyle zam” anlamına geliyor. Enflasyon Türkiye Kamu-Sen Başkanı Önder faiz artışları başlamışken içeride enflasyon za- rakamlarının açıklanması ile maaş Kahveci, “enflasyon farkının zam ten artış sürecine girmişken dört ayda toplam ve ücretlerdeki son durum şöyle: olmadığını” söyledi. Enflasyon far- 5 puanlık faiz indirimi yapıldı. Sonunda kurlar n Memur ve memur emeklisi: kının “sıfır zam” anlamına geldi- ve enflasyon patladı, belki de ilk kez yaşana- Erdoğan açıklamasında, memurla- ğini belirten Kahveci, “Memur ve cak hiperenflasyon dönemine girdik. rın ocak ayındaki yüzde 5’lik top- emeklilerimiz için artık bıçak kemi- Cumhurbaşkanı’nın “mandacı” diye suç- ladığı iktisatçıların çoğu, erken faiz indirimi lusözleşme dönem zammını, yüz- ğe dayanmış, bu bütçeyle yaşamak yapmak yerine faizler yüzde 19 seviyesin- RakamL aR YaLan, de 2.5 artışla yüzde 7.5 olarak uy- imkânsız hale gelmiştir” dedi. de kalsaydı, bugün kurların 10 TL’nin altın- gulama kararı aldıklarını söyle- n İşçi ve işçi emeklisi: Cumhur- da, enflasyonun da yüzde 15 civarında ola- di. Bu durumda memurların ilk al- başkanı Erdoğan düşük maaş alan cağını söylüyor. tı ay zammı yüzde 29.97’ye çıkmış emeklilerle ilgili yeni bir alt sınır Tüketici enflasyonunda gelinen yüzde 36 Yoksu LLuk g ERçEk oldu. Erdoğan ise memurların ma- belirlediklerini söyledi. Erdoğan, seviyesinin önümüzdeki aylarda yükselmesi aş artış oranını yüzde 30.5’e çıkar- hiçbir emeklinin 2 bin 500 liranın de kaçınılmaz. Toplam 415 maddelik sepet- amu Emekçileri Sendikaları Konfe- Yükselen enflasyonun, derinleşen ten 364’ünde fiyat artışı görülmesini, Mer- dıklarını bildirdi. Buna göre en dü- altında maaş almayacağını belirtti. Kderasyonu (KESK) açıklanan enf- yoksulluğun sebebini hepimiz biliyo- kez Bankası’nın birkaç ay önce “Faizde bu- şük memur maaşının 6 bin 342 n Kamu işçileri: Kamudaki lasyon rakamlarını Türkiye İstatistik ruz. Yandaşların, beşli çetenin, has- na bakacağız” dediği çekirdek enflasyonun TL’ye çıkması bekleniyor. Erdoğan yaklaşık 700 bin işçi, geçen yılın Kurumu (TÜİK) önünde protesto et- ta garantili hastanelerin, geçiş garan- bile yüzde 32’ye ulaştığını göz önüne alır- memur emeklileri ile ilgili herhan- ikinci 6 ayında yüzde 5 zam almış- ti. “Rakamlar yalan, yoksulluk gerçek” tili köprülerin, HES sahiplerinin nasıl sak, zaten artışın devam edeceği açıkça yazılı siyah çelengi TÜİK önüne bırak- zenginleştiğini de biliyoruz. Çalışan- gi bir şey söylemediği için en dü- tı. Bu işçilerin yüzde 20.47 oranın- gözüküyor. mak isteyen KESK üyeleri polis tara- ları enflasyona ezdirmeyeceğiz ya- şük memur emekli aylığının yüzde da enflasyon farkı oluştu. Bu yı- Yıllık enflasyon oranlarının yüzde 50’ye fından engellendi. KESK Ankara Şu- lanıyla enflasyon farkı aldatmacasına kadar çıkması ihtimalini düşündüren daha 27.47 artış ile 4 bin 176 TL olması lın ilk altı ayındaki yüzde 5 sözleş- beler Platformu adına konuşan Os- teslim edildik. Açıklanan bu veriler birçok sinyal var. TÜİK üretici fiyatlarında- öngörülüyor. me zammı ile birlikte, bu işçilerin man Özyurt, iktidarın “pembe tablo- bizleri gerçeklikten uzak açlık sını- ki artışın aralıkta yüzde 19.08, yıllık olarak n En fazla iki ay gider: Birleşik ücretlerindeki toplam artış yüzde lar” çizdiğine işaret ederek, “Tablo- rının çok altında bir hayata mahkûm da yüzde 79.89’a çıktığını açıkladı. Arada- Kamu-İş Başkanı Mehmet Balık, yıl- 25.47 olacak. l ANKARA nun ressamlarından birisi de TÜİK’tir. etmektedir.” l ANKARA ki makas anormal olarak büyümeye devam etti, bu da tüketici fiyatlarına yansımasının kaçınılmaz olduğunun göstergesi. Yüzde 50’lik asgari ücret zammı, enflasyon oranın- BANKALARd AKİ YABANCI pARA mEvdu ATI düşm EK BİR YANA ARTIYo R da yapılacak memur, işçi ve memur emekli- si zamları da hesaba katıldığında, önümüz- deki birkaç ay içinde talebin canlı seyretme- si, dolayısıyla üreteci fiyatlarından tüketici fiyatlarına geçişin artacağını söyleyebiliriz. Vatandaş dövizini bozmuyor Enflasyondaki artış trendinin süreceği yolundaki beklenti, talebin öne çekilmesi- 96.2 milyar dolar olan mevduatları 27 Aralık’ta MUSTAFA ÇAKIR ne, bu da tüketici fiyatlarında daha yüksek 97.1 milyar dolara çıktı. 28 Aralık’ta 96.4 mil- Ayhan Zeytinoğlu oranlı artışlara neden de olabilir. d olar/ TL dün ur korumalı mevduat sistemi bankalar- yar dolara indi. Bu da yetmedi; 31 Aralık akşamı elektri- Kdaki döviz hesaplarını beklendiği kadar Raporda, verilerin iktidar temsilcile- ğe, doğalgaza, akaryakıt ürünlerine ve oto- SANAYİCİNİN TALEBİ etkilemedi. Bankacılık Düzenleme ve De- rinin “Vatandaş dolar bozdurdu” açıkla- 14.11’e baktı! matik gelen vergi ile harçlarda yüksek oran- netleme Kurumu (BDDK) verilerine göre masını doğrulamadığına dikkat çekilerek lı artışları yaşadık. Tüm bunlar önümüzde- Öngörülebilir bankalardaki toplam döviz mevduatı düş- “BDDK’nin verileri bu bilgileri doğrulamı- ali piyasalar yeni yılın ilk işlem ki aylardaki enflasyon oranlarına yansımaya mek yerine artıyor. CHP TBMM Grubu’nun yor. Aksine 17 Aralık - 28 Aralık günleri Mgününde de dalgalandı. devam edecek. haftalık ekonomi raporunda kur korumalı arasında bankalardaki toplam TL mevduat- ve istikrarlı kur Yüksek enflasyon verilerinin de Geçen yılın ilk beş ayında baz etkisinin mevduat uygulamasındaki son durum ince- lar 23 milyar lira azaldı. 17-28 Aralık gün- yarattığı etkiyle dün öğleden ön- düşük kaldığını göz önüne alırsak, bu gidiş- ocaeli Sanayi Odası (KSO) Yöne- lendi. Raporda BDDK verilerine göre ban- leri arasında gerçek kişilerin TL mevduatla- le enflasyonun yüzde 50’ye doğru gidişini ce 14.11 seviyesinde çıkarken, öğ- Ktim Kurulu Başkanı Ayhan Zeyti- kalardaki döviz mevduatlarında herhangi rında 17 milyar liralık, ticari ve resmi kuru- de normal karşılamak gerek. lenden sonra hızlı bir gerilemeyle noğlu, ihracatta tarihi rekor seviye- bir çözülme yaşanmadığı belirtilirken 17- luşların TL mevduatlarında da 6 milyar lira- 12.7945’e kadar çekildi. Daha sonra Faiz artışı yapar mı? ler görmeyi memnuniyet verici bul- 28 Aralık günleri arasında mevduatlardaki lık azalma oldu. BDDK’nin verileri TL’ye dö- yeniden 13 seviyesinin üstüne yükse- Tüketici fiyat endeksinde önemli payı duklarını belirterek artışın 2022’de değişim şöyle açıklandı: nüş yaşanmadığını, kurda yaşanan düşü- len dolar/ TL günü de 13.10 seviye- olan sigara ve içki fiyatlarına gelecek zam- de devam edebilmesi için öngörüle- n Bankalardaki döviz mevduatları azal- şün de vatandaşın döviz satışından değil, sinde kapadı. 15.68’i gören Avro da ları da saymak gerek. Otomatik olarak, ön- bilir ve istikrarlı bir kurun önemli ol- mak bir yana artıyor. 17 Aralık’ta 260 mil- kamu bankalarının döviz satışından kay- günü 14.73’te tamamladı. Borsa İs- ceki altı ayın enflasyon oranı yansıtılırsa si- duğunu açıkladı. Zeytinoğlu, “Pan- yar dolar olan toplam döviz mevduatları 28 naklandığını açıkça gösteriyor” denildi. tanbul ise dün yüzde 3.7’lik bir artış gara fiyatları yüzde 47 zamlanacak. Uygu- demi koşulları belirsizlikleri, gemi Aralık’ta 260.2 milyar dolara yükseldi. kaydetti. Öte yandan yıl içinde yüzde lanan saçma nispi vergileme nedeniyle, pa- hat kısıtlamaları, konteyner bula- n Gerçek kişilerin döviz mevduatı da 17 Erdoğan: Geçiş 78 milyar TL 60’lık değer kaybını bir miktar tela- kette 5 TL artış bekleniyor. 1 TL’lik artış enf- mama ve özellikle çip tedarikinde Aralık - 28 Aralık günleri arasında sadece Öte yandan Cumhurbaşkanı Erdoğan, ka- fi edilmiş olsa da TL gelişmekte olan lasyona 0.25 oranında etki yaptığına göre, yaşanan sıkıntılar nedeniyle firma- 146 milyon dolar azaldı. para birimleri arasında dolar karşısın- bine sonrası açıklamasında, “Kur korumalı 5 TL’lik sigara zammından bile tek başına ların üretimlerinde kısıtlamalar yap- n 17 Aralık’ta gerçek kişilerin bankalar- Türk Lirası mevduatına kısa sürede 78 mil- da son 1, 3 ve 5 yıla bakıldığında her yüzde 1.25’lik enflasyon artışı gelecek. Al- tıkları dönemde ihracatta tarihi re- daki döviz mevudatı 163.8 milyar dolardı. vadede açık ara en çok değer kaybe- yar liralık bir geçişin yaşanması vatandaş- kollü içki zammı da cabası. kor seviyeler görmeyi memnuniyet 28 Aralık’ta 163.6 milyar dolara indi. larımızın ekonomi programımıza olan güve- den para birimi konumunda. İktidar böyle bir savunmaya geçse bi- verici buluyoruz” dedi. n Ticari ve resmi kuruluşların 17 Aralık’ta le enflasyonda gelinen noktayı “geçici” ninin işaretidir” dedi. l ANKARA olarak görmek mümkün değil. Aksine, bu trendin hızlanacağını, özellikle yılın ilk beş ayında artışın devam edeceğini rahatlıkla sipariş yavaşladı söyleyebiliriz. Peki, bu süreçten geri dönüş nasıl olacak? imalatçı temkinli Bu konuda tek çözüm, 2018’de yaptıkları gi- bi, yüksek oranlı faiz artışları yapıp kurların stanbul Sanayi Odası (İSO) Tür- ve enflasyon trendinin geriye gelmesini bek- İkiye İmalat PMI (Satın Alma Yö- lemek. Düşünün; Merkez Bankası politika fai- neticileri Endeksi) anketinin Ara- zi yüzde 14’e indi, yıllık enflasyon yüzde 36’yı İHRACATÇI SATACAK lık 2021 dönemi sonuçları açık- aştı ve daha da yukarı gidecek. Buradaki ne- landı. Kasımda 52 olarak ölçülen gatif reel faiz yüzde 20’leri aşmışken, yapıl- merkez’den rezerv manşet PMI, aralık ayında 52.1’e ması gereken faiz artışının en az bu düzeyde Geçen yıl 17 bin yeni firma çıktı. Anket kapsamında takip artırma hamlesi olması gerekir. Sizce Cumhurbaşkanı Erdo- ihracat ailesine katıldı. edilen 10 sektörün tamamında ğan buna izin verir mi? ürkiye Merkez Bankası’nın ya- yeni siparişler yavaşladı. Cumhurbaşkanı’nın “Faiz sebeptir, enf- Tyımladığı uygulama tebliğine gö- IHS Markit Ekonomi Direktö- lasyon sonuçtur” tezinin son dört ayda tam re ihracatçılar her sattığı üründen tersinin çıktığını somut rakamlarla görüp rü Andrew Harker, “Aralıkta ma- elde ettikleri dolar, Avro veya ster- İhracat ve ithalatta rekor yüklü faiz artışı yapması doğal olandır. Hal- liyet yönlü baskılar Türk imalat lin gelirlerinin yüzde 25’ini düzen- buki Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yeni yılda sektörünün faaliyetlerini olum- icaret Bakanlığı ve Türkiye İh- Toplantıda konuşan isimlerden lendiği tarihteki işlem kuru üzerin- da faiz indirimlerinin devam etmesini iste- suz etkiledi. Girdi maliyetlerin- Tracatçılar Meclisi (TİM) tarafın- Cumhurbaşkanı Erdoğan, “2022 ihra- den Merkez Bankası’na satacak. diğini bilirken, yüklü faiz artışları yapmasını de ve satış fiyatlarında kaydedi- dan, dün Cumhurbaşkanı Tayyip cat hedefimizi 250 milyar dolar ola- Kararı yorumlayan Tera Yatırım Ba- beklemek biraz garip olur herhalde. len rekor artışlar müşterileri ye- şekonomisti Enver Erkan, “Bu kap- Erdoğan’ın da katıldığı bir toplantıyla rak revize ediyoruz. Ülkemizin meda- “Kahramanlık” olarak sunulan kurlarda- ni sipariş vermekten vazgeçirdi. samda, ihracatçıların elde ettikle- ki düşüşün yerini artışa yeniden bırakma- açıklanan 2021 yılı dış ticaret verile- rı iftiharı olan siz ihracatçılarımızın Bu durum imalatçıların satın al- ri gelirlerin bir kısmının lira cinsin- sı beklenebilir. “Çalışanı ezdirmem” diyerek ri hem ihracat hem ithalat açısından gelecek sene bize bu gururu da yaşa- ma faaliyetlerini azaltmasına ve lanse edilen yüzde 50’lik asgari ücret zam- den tutulması ve Merkez Bankası rekor seviyelere ulaşıldığını gösterdi. tacağınıza ben yürekten inanıyorum” tedarik zincirlerinde aksaklıkla- mı da bu enflasyonla, birkaç ay içinde sıfır- rezervlerinin desteklenmesi amaç- Verilere göre aylık bazda ihracat yüz- derken, TİM Başkanı İsmail Gülle şu- rın yoğunlaşmasına neden oldu. lanmış olacak. lanmaktadır. Genelge kapsamında- Covid-19 salgınının Omikron var- de 24.88 artarak 22.3 milyar dolar, it- na dikkat çekti: “Artık yeni bir ligde- Özetle: tek kişinin söz sahibi olduğu ülke- ki temel amacı TCMB rezervlerini yantının yükselişinden kaynak- halat yüzde 29.15 artarak 28.9 milyar yiz. Çıktığımız bu yeni ligde kalıcı ol- de yapılan yanlış, ülkeyi ve tüm halkı uçuru- ihracatçıların döviz gelirleri üzerin- lanabilecek olası sorunlarla bir- dolar ve dış ticaret açığı yüzde 45.89 mak için ölçek ekonomisine ulaşma- ma sürüklüyor. den takviye etmek ve ihracatçıların likte tüm bu gelişmeler sektörün artarak 6.6 milyar dolar oldu. İhra- lıyız. Büyük siparişlere, büyük ölçek- döviz girdilerini liraya çevirmelerini 2022 yılına zorlu bir ortamda gir- catın ithalatı karşılama oranı da yüz- te işlere yetişebilmek adına yeni ya- sağlamak olarak anlıyoruz” dedi. mesine yol açıyor” dedi. de yüzde 79.7’den yüzde 77’ye düştü. tırımları süratle hayata geçirmeliyiz. Bir bankanın döviz masası iş- ‘Yenilenebilir’e teşvik lemcisi ise “İhracat döviz geliri- Yıllık bazda ise ihracat yüzde 32.85 Bu yatırımları gerçekleştiren sektör- nerji Piyasası Düzenleme Kurumu, Yeni- nin ilk etapta yüzde 25’inin TCMB artarak 225.4 milyar dolar, ithalat lerimiz var. Aynı atılımı tüm sektör- Elenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme tarafından satın alınacağını anlı- yüzde 23.61 artarak 271.4 milyar do- lerimizden bekliyoruz.” Ayrıca top- Mekanizması (YEKDEM) kapsamında teşvik- yoruz. Firma açısından bakarsak lar olurken, dış ticaret açığı yüzde 7.8 lantıda verilen bilgiye göre geçen yıl lerden yararlanacak tesisleri açıkladı. Bu- TCMB’ye satıştan sonra piyasa- düşerek 46 milyar dolara indi. İhraca- toplamda 90 bin 546 firma, 229 ülke- na göre, bu yıl toplam 25 bin 524 megavat dan geri almasına ilişkin bir engel tın ithalatı karşılama oranı ise yüzde ye ihracat gerçekleştirdi. kurulu güce sahip 1036 tesis teşvik almaya görünmüyor” dedi. l REUTERS hak kazandı. 77.3’ten yüzde 83.1’e yükseldi. lEkonomi Servisi