Katalog

31 OCAK 2022 PAZARTESİ gorus@cumhuriyet.com.tr 2 olaylar ve görüşler Muammer Aksoy: Laikliğe çağrı tokat atmak gibi olumsuz bir amaç Mah Mut a SLa N Günümüzde laiklik savunusu yapması gereken kesimlerin, gütmektedir.” LaikLiğe Çağrı BirLikteLiği muhafazakârlardan oy alamama kaygısıyla laikliğe karşı Dünyayı çocuklara Laikliğin olmadığı Müslüman bir Yürütme kuruLu üYesi yapılan birçok eyleme ses çıkarmaması, hatta laikliği toplumda demokrasi ve insan hakları ilahiyatçılara bırakması karşısında Muammer Hoca, verelim! uammer Aksoy, yetkin bir hu- kalmayacağını da belirten Muammer eride kalan haftanın olayı, “Yeni Ba- kukçu olmanın yanı sıra bir geçmişten günümüze ders vermeye devam ediyor. Aksoy, ta o günden bugüne yaşanılan sın Yayım Faaliyetleri Genelgesi” gi- Meylem ve mücadele adamıy- tek adam rejimini görmüş gibi şöyle G bi duruyordu. Bağımsızlık’ dışında hiçbir Atatürk Türban için verilen mücadeleyi, şe- dı. Ömrünü tam bağımsızlık ve laiklik yazmıştır: “Büyük çoğunluğu Müslü- İstibdata açılan pencereydi Cumhurbaş- ilkesi ya da adımı laiklik ilkesi kadar riat devleti doğrultusunda mücadele gibi Atatürkçü düşüncenin önemli ya- man olan bir ülkede, laiklik ilkesi yok kanı’nın imzaladığı belge! Ülkeyi baskı rejimi- çok yönlü değildir ve yine -tam ba- edenlerin bir öncü savaşı olarak baş- pıtaşlarını anlatmakla, korumakla ve edildiği, hatta sadece önemli ölçüde ne götürecek yolun taşları döşenmek isteni- ğımsızlık ilkesi dışında- hiçbir konu- lattıklarını vurgulamıştır. güçlendirmekle geçirdi. Bu mücadele- yordu sanki 150 yıl önceki gibi... zedelendiği zaman, ne halk egemen- Bir tür 2. Abdülhamit yöntemiydi bu. Çün- da Atatürk, laiklik ilkesinde olduğu sinin ne kadar etkili olduğu görüldü- liği ve demokrasi ne de insan hakları Laikliğe atılan tokat kü yasaklar nedeniyle, memlekette kimsenin kadar titiz davranmamış, bıkmadan ğü için 32 yıl önce bugün katledildi. ve hukuk devleti ayakta kalabilir.” olan bitenden haberi olmuyordu bu sayede. Muammer Aksoy, Ayasofya’nın usanmadan aynı konuyu işlememiş- Günümüzde laiklik savunu- Tunus, Mısır, Kıbrıs, Girit, Balkanlar baş- müzeden camiye çevrilmesini de la- Cesarete davet su yapması gereken kesimlerin, tir” diye anlatıyordu hem yazılarında ta olmak üzere 1 milyon 592 bin 806 kilo- ikliğe atılan bir tokat olarak nitele- hem de yaptığı konuşmalarda. muhafazakârlardan oy alamama kay- Laikliğe karşı eylemlerin odağı ol- metrekare toprak yitirilirken istediği gibi at miştir; kaleme aldığı metinde ve şöy- koşturmuştu Padişah efendi(!) bu baskı po- gısıyla laikliğe karşı yapılan birçok maktan ceza almış bir partinin 20 litikası ile! ‘Öncü savaşı’ le demiştir: “Bunun amacı namaz kı- eyleme ses çıkarmaması, hatta laik- yıldır yönettiği ülkemiz, ne yazık ki Üstüne üstlük Düyun-u Umumiye ile ülke- Muammer Aksoy, kaleme aldı- lacak yer bulmak değildir. Bugün 70 liği ilahiyatçılara bırakması karşısın- laiklikten çok ama çok uzağa sürük- nin ekonomik bağımsızlığı da hepten gitmiş- ğı “Laikliğe Çağrı” metninde, çok bin camiye (günümüzde 110 bin ci- da Muammer Hoca, geçmişten günü- lenmiştir. Muammer Aksoy ve Ata- ti o hengâmede! müze ders vermeye devam ediyor. önemli konulara dikkat çekmiştir. varı) sahip olan Türk toplumunun, türkçü aydınları katledenler, siyasal Öyle ki düşman orduları İstanbul’a kuş Türkiye için irticadan daha büyük Bizans’ın yaptırdığı bir kiliseyi cami- Muammer Hoca, Atatürk devrimleri İslamcıların önünü açmışlardır. Ak- uçumluk mesafeye geldiğinde bile o günün tek iletişim aracı gazeteler, hayhuyla günü içinde neden tam bağımsızlık ve la- hatta ona yakın hiçbir tehlike söz ko- ye dönüştürme zorunluluğuyla kar- soy, Laikliğe Çağrı metninin sonun- geçiştiriyor; bırakın haberi, yorumu, risk içe- nusu değildir” diye yazmıştır. Bu me- şı karşıya bulunduğunu, aklı başın- ikliğe önem verdiğini: “Laiklik Devri- da halkımızı şu sözlerle örgütlen- ren sözcükler bile yasaklanıyordu. mi, Atatürk’ün Türk toplumuna yap- tinde dikkat çekilen iki konu türban da hiçbir kişi iddia edemez. Bu ey- meye çağırmıştır: “Uygarlıktan ya- Değerli yazarımız Hıfzı Topuz’un “100 So- tığı hizmetlerin -tam bağımsızlık ya- ve Ayasofya’nın ibadete açılmasıdır. lem yalnızca Atatürk’ün kabul ettir- na olanlar da gerilikten yana olanlar ruda Türk Basın Tarihi” adlı kitabında yer ver- nında- en büyüğü, hem devlet ve hu- Aksoy’un otuz küsur yıl önce dik- diği ve Türk halkının dünyanın gö- kadar yürekli ve özverili olmadıkça, diği 2. Abdülhamit’in sinirlerini bozan yasak sözcükler yorumu aslında o günlerdeki orta- kuk alanındaki devrimlerinin, hem kat çektiği konulardan türban konu- zünde layık olduğu yere yükselmesi- Türkiye’nin aydın ufuklara doğru gi- mı çok iyi özetlemiş: de sosyal ve kültürel alandaki dev- su, günümüzde konuşulması nerdey- ne katkısı bulunan uygarca bir tarih- dişi sürdürülemez, hatta ortaçağ ka- “Grev, suikast, ihtilal, anarşi, sosyalizm, di- rimlerin gerçek çekirdeğidir. ‘Tam se yasaklanmış bir konudur. Aksoy, sel jeste, dolayısıyla laiklik ilkesine ranlığına gömülmesi önlenemez.” namo, dinamit, infilak, kargaşa. Padişahın tahtan indirilişini ifade eden ke- lime ‘hal’, kıtal, kanuni esasi, hürriyet, vatan, müsavat (eşitlik), Bosna, Hersek, Makedonya, Girit, Kıbrıs, Yıldız, istibdat, beynelmilel, ve- liaht, Cumhuriyet, bomba, Mithat Paşa, inkı- lap, tahtakurusu. Metaverse - İnternetin geleceği karşımızda! Ve daha yüzlerce kelimenin kullanılması ya- saktı ve yazarlar ve gazeteciler yazı yazmakta Halil aKSU Bir yandan oyun oynamak, di- çerli hale gelebilir. Bir ayakkabıyı ön- reket edebileceğiniz, fizik kuralların olağanüstü güçlük çekiyorlardı.” ğer yandan sosyalleşmek ve tabii ki ce orada deneyebilir, hoşunuza gider- geçerli olmadığı tamamen hayal gü- Ve gelelim güncel zamana. Yönetim Danışmanı, DijitaL Dönüşüm uzmanı O günün istibdatı, bugünün Basın ve Yayım alışveriş yapmak mümkün olacak. se bir de gerçeğini alabilirsiniz. Ya cünüzle sınırlı bir sanal âlem olacak. Faaliyetleri genelgesidir. on günlerin en popüler kavramı Bu sefer gerçek eşyalar alabileceği- da tam tersi. Çocuklarımız Minecraft ve Rob- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Smetaverse. Peki, nedir Metaver- niz gibi, sanal eşyalar da alabi- Zaman içinde gerçek dünyay- lox gibi oyunlarda bunu biraz öğ- imzasıyla yürürlüğe giren bu “yasamsı” ge- se? Kısaca “Etkileyici dene- leceksiniz. Oradaki halinize la sanal dünya arasındaki fark aza- rendiler. Üç boyutlu dünyalar, ya- nelge yüzünden artık kimse rahat rahat ko- yimlerin yaşandığı sanal avatar dersek, bu avatarı- lacak, geçişler akışkan hale gele- rattılar, içinde geziniyorlar. Bu onla- Metaverse’te, nuşamayacak, yazamayacak, yorum yapa- mayacak! ortamlar” olarak tanım- gerçek nızın çekici olmasını is- cek. Çünkü metaverse bize yeni iş rın hayal dünyasını, üç boyutlu dü- Genelgedeki, “Temel değerlerin, milli ma- dünyayla sanal layabiliriz. Metaverse, temez misiniz? Gerçek imkânları da sunacak. Orada yaşa- şünme becerilerini epeyce geliştirdi. nevi değerlerin, toplum yapısının korunma- dünya arasındaki farkı oyun oynar gibi bilgisa- dünyada giyinip ku- yan, çalışan, para kazanan ve har- Metaverse’de daha da gelişecek. Me- sı için gereğinin yapılması...” ifadesi o kadar kaybetme riski oluşabilir. yarımızdan, cep telefo- şandığımız gibi, evi- cayan insanların sayısı her ge- taverse sadece gerçek dünyanın diji- geniş bir konu ki! İşin içinden çıkana aşk ol- Oyunlarda ve başka numuzdan gireceğimiz mizi süslediğimiz gi- çen gün artacak. Elbette bu insan- tal bir kopyası değil. Dolayısıyla yep- sun. Nereye çekersiniz oraya gider. İstibdatı bazı durumlarda bunun sanal bir âlem vaat edi- bi, metaverse sanal lar gerçek yemek yiyecek; gerçek yeni dünyalar, masaldaki gibi evren- bile geride bırakır. vakaları görüldü. Eğer istenirse bir yanda RTÜK, diğer taraf- yor. Renkli ve heyecan- âleminde de bunları bir evde yaşayacak; gerçekten tuva- ler yaratmak mümkün. Dikkatli olmakta ta “kerameti kendinden menkul” İletişim Baş- lı dünyalar, daha önce gö- sanal olarak yapacağız. lete gidecek ve uyuyacaklar. Ama fayda var. kanı Fahrettin Altun istediği gibi düzenler rülmemiş deneyimler... Sos- Nelere dikkat etmeli? Metaverse’te şimdilik zamanlarının diledikleri kadarını medya dünyasını!.. yal medyadaki tüm arkadaşla- Sosyal medyada, internette, bilgisa- kripto para birimleri geçer- metaverse’te geçirebilecekler. O yüzden ülkeyi kararname ve genelgeler- rımız da orada. Girmek, katılmak is- li. Önümüzdeki yıllarda böyle de- yar oyunlarında olduğu gibi, özellikle le yönetmeye alışan “sınırsız monarşi” görü- Metaverse internetin temez misiniz? Elbette isteriz. gençler açısından “bağımlılık” yapma nümlü iktidar, yarın öbür gün Abdülhamit dö- vam edebilir veya normal para da ge- geleceği mi? nemindeki gibi bir dizi karar alıp “zam, yol- riski olacaktır. Ebeveynler buna mut- suzluk, Kemal, Meral, Ekrem, Mansur” gibi Bunu şimdiden söyle- laka dikkat etmelidir. Metaverse’te ifadeleri yasaklarsa kimse şaşırmasın! mek zor, ama kalıcı olaca- üstüne bir de gerçek dünyayla sanal HHH ğı kesin. Metaverse inter- dünya arasındaki farkı kaybetme ris- Gerçekten çok kritik bir konuydu bu genel- netten daha renkli, daha ki oluşabilir. Oyunlarda ve başka ba- ge. Ta ki Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Trab- hızlı olursa, herkes oraya zon mitinginde sahneye çıkarılan 11 ya- zı durumlarda bunun vakaları görül- şındaki bir çocuğun, CHP lideri Kemal taşınır. Facebook, Micro- dü. Dikkatli olmakta fayda var. Kılıçdaroğlu’na “hain” deyip, Erdoğan için soft, Google gibi teknoloji Metaverse’te “dijital devletler” ku- oy istediği ana kadar. devleri bu alana milyarlar- rulma ihtimaliyle karşı karşıyayız. Di- İşte o an ülke gündemi altüst oldu. Tüm ca dolar yatırım yapacak- yelim ki geniş bir topluluk kendi krip- dünya çocuk hakları peşinde koşarken, yazılı, larını açıkladı. Oyun şir- görüntülü ya da dijital medyada çocuklar ko- to parasını çıkardı; sanal şirketlerini, ruma altına alınırken minik bir evlat, siyasete ketleri hareketlendi. Piya- kendi Metaverse sanal âlemini kurdu. ama bilerek ama bilmeyerek alet edilmişti. sa kızışıyor. Önümüzdeki Değer verdikleri konuları bir manifes- Genelge çıkarıp medyaya ayar vermeye yıllarda bu dünyanın ağa- to haline getirdiler. Aynı gerçek dün- kalkarken küçük bir evladımızı kirli siyasetin ları belli olacak. yadaki gibi. Olamaz mı? Olabilir gibi... çamurlu sokaklarına attık. Ya metaverse’te gördüklerimiz, Ne diyelim, sözün bittiği yerdeyiz. Ne gibi yenilikler Dün dini istismar edenler, bugün geleceği- orada dolaşan figürler gerçek değil- miz olan çocuklar üzerinden siyaset yapıyor- getirecek? se? Ya onlar yapay zekâ tarafından larsa yazık, çok yazık! Başkan Atabay: Didim’de Bir kere yepyeni bir gö- yönetilen sanal robotlarsa? Kime ve Oysa Nâzım Hikmet’in dediği gibi, rüntü kalitesi sunacak. neye güvenebiliriz? İşte burada blok “Dünyayı çocuklara verelim Sosyal medya veya inter- zinciri, dijital kimlikler, etik kurallar bir günlük de olsa öğrensin dünya arka- daşlığı net gibi küçük bir ekran- devreye giriyor. Ama gerçek dünyada çocuklar dünyayı alacak elimizden yüzler paylaştıkça gülüyor dan metin, foto veya video kanuna ve nizama uymayanlar oldu- ölümsüz ağaçlar dikecekler.” izler gibi olmayacak. İçine ğu gibi, dijital dünyada da olacaktır. İyi haftalar. Soğuk kış günlerinde belediyelerin belediyede halk masasındaki dalacağınız, serbestçe ha- Bunlara dikkat etmek gerekecek... hayata geçirmiş olduğu karakış programı arkadaşımıza teslim edecek. Bunu kapsamında Didim Belediyesi tarafından, ödemek isteyen vatandaş katkıda hayırsever vatandaşlar ile ihtiyaç sahibi bulunacak. Vatandaşlarımız 444 81 09 vatandaşlar bir araya No’lu telefondan ya da bizzat getirilerek yardımlaşma ağı gelerek bize ulaşabilirler. kuruldu. Karakış yardımı ile Yardım edebildiği kadarını ilgili bilgi veren Didim vatandaşımız edecek, geri Belediye Başkanı A. Deniz kalanını belediye olarak Atabay, “Karakış programımız biz karşılayacağız. ‘Bir durumu iyi olanların, kötü kâse mutluluk’ olarak olanlara yardım etmesini adlandırdığımız sıcak yemek içeren bir program. Bizler yardımımız var. Bize ulaşan Cumhuriyet Halk Partili vatandaşlarımız yemek belediyeler olduğumuz için bu firması ile görüşerek tür yardımlaşma ruhunu biraz bütçesi doğrultusunda daha öne çıkararak hareket yardımı yapacak. Biz de etmek temel prensiplerimizden birisi. Her yemeği vatandaşımıza ulaştıracağız. belediye bir şekilde aldıkları karar Bizim sıcak yemek kampanyamız devam doğrultusunda bu kampanyaya katılıyor. ediyor. Tespitlerimiz var, yaşlı, yalnız Biz de Didim Belediyesi olarak zaten yaşayan, dışarıya çıkıp ihtiyacını geçmişten bu yana yaptığımız işleri bir gideremeyen insanlara yemek saatlerinde başlık altında toplayıp bu karakış biz sıcak yemekleri ulaştırıyoruz. Bu yardımına destek olalım dedik. Durumu kampanya doğrultusunda yardımlarımız iyi olan vatandaşımızın böyle bir daha da artarak devam edecek” dedi. kampanyaya katılarak fiziki anlamda Yüzler paylaştıkça güler ihtiyaçları gidermek değil, vatandaşlarımız Atabay, “Yüzler paylaştıkça arasında bir gönül bağı kurulması, eski güler diye adlandırdığımız yardımlaşma duygumuzu daha fazla yardım kapsamında kuru gıda ortaya koyarak ortak bir yaşam tesis yardımı yapıyoruz. Elimizde etme konusunda belediyenin öncü hazır gıda kolilerimiz olmasını istedik” ifadelerini kullandı. oluyor. Vatandaşlarımıza bu Gönüllere umut olalım kampanya haricinde sürekli Başkan Atabay, “Gönüllere olarak böyle bir yardımda umut faturaya kardeş bulunuyoruz. Bu olalım diye kampanyaya adlandırdığımız vatandaşlarımız istediği yardımımız kapsamında, şekilde katılabilecek. ihtiyacı olan Vatandaşlarımızdan iyi vatandaşlarımız bir katılım olursa, birçok A. Deniz elektrik ve su kişinin ihtiyacını görmüş Atabay faturasını getirecek, olacağız” diye konuştu. (Bu bir editöryal çalışmadır)