Katalog

31 OCAK 2022 PAZARTESİ EKONOMİ 11 Yurttaş bir yanda ağır faturalarla ezilirken bir yandan da market etiketleriyle savaşta Etiketin köpüğü artıyor ‘Ukrayna krizi’ “Kuru kontrol altına aldık, enflasyonun köpüğünü de ala- neyin adı? cağız” denilse de market etiketleri her geçen gün artmaya ki büyük güç (ittifaklarıyla birlikte) devam ediyor. Yurttaş market kasasında çarpılıyor. karşı karşıya. Bir taraftan savaşmak İistemediklerini iddia ediyorlar, diğer aflarda 2-3 lira fiyat dık, şimdi sırada enflasyon taraftan karşılıklı askeri yığınak yap- farkı çok görünmüyor var” iddiasına karşın çarşı pa- maya devam ediyorlar. Bu bir tiyatro “Rama kasadan çıkarken zarda etiketlerin yükselişi ön- olsaydı, “O ki tüfeği gösterildi, mutla- lenemiyor. Enflasyonun ocak elimde fişle 1-2 dakika duruyo- ka kullanılacak derdik”. Gerçek hayat aLi Can daha karmaşık. ayında pik yapacağı Merkez rum kapıda.” “Her market alış- PoLaT Rusya’nın taleplerini ABD (NATO), Bankası Başkanı Şahap Kavcı- verişimde ya bir şeyler eksik ABD’nin istediklerini Rusya kabulle- oğlu tarafından ilan edilse de alıyorum ya da bir şeyleri daha nemeyeceği için karşımızda bir ka- etiketlerde bir ayda yüzde 60’ı bulan kötü, güvenemediğim bir markadan rarsızlık anı olarak uzun süre devam artışın ocak ayı verilerine nasıl yan- edemeyecek bir “kriz” var. Karşılık- almak zorunda kalıyorum.” İstanbul sıyacağı merak ediliyor. lı güvensizlik, iletişim kopukluğu, dip- Şişli’de ve Üsküdar’da iki ayrı mar- lomatik ifadelerin bulanıklığında yan- Bu merakın asıl nedeni ise Türki- ket kasasında elindeki fişle bakışan lış niyet okuma olasılığı, kendinin ve ye İstatistik Kurumu’nda “80 milyo- iki yurttaşın söylemleri bunlar. rakibinin askeri-ekonomik kapasite- na karşı sorumluyum” sözleriyle enf- lerine ilişkin gerçekçi olmayan abartılı Hükümetin “Kurun köpüğünü al- lasyonu yüzde 36 açıklayan Prof. Dr. değerlendirmeler üretme riski, tipik bir Erdal Dinçer’in yerine gelen Erhan savaş öncesi anda olduğumuzu dü- TüKeTİc İ r Afın Çetinkaya’nın açıklayacağı oran. şündürüyor. Tarafların “düzensiz/hib- Cumhuriyet gazetesi olarak rid savaş” bağlamında, sürece dahil ‘Karla gıda enflasyonu düşmez’ edecekleri milisler, “hacker grupları” Önüne GeLMİyOr 2021’in mart ayından beri Şişli’de gibi yapıların özgün dinamikleri, savaş leme bütçesinin yalnızca yüzde 12.5 ar- Emirhan Çoban aynı markette, her ay aynı gün, ay- eçen yıl en büyük fiyat artışlarının olasılığını artırıyor. Ülke iç siyasetinin, tırıldığını vurgulayarak bütçenin yetersiz- nı ürünlerdeki değişimi inceliyoruz. Gyaşandığı alkollü içeceklerde tü- başka “cephelerde” yaşanması olası iraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki liğine dikkat çekti. Suiçmez ayrıca, artan Marketteki personele göre kurlarda ketici rafın önüne bile gelmiyor. Tüke- gelişmelerin basıncı, liderliklerin karar ZRemzi Suiçmez, Türkiye’de etkili olan gübre fiyatları nedeniyle çiftçinin toprağı 18 TL’den 13 TL’ye çekilmenin hiç- timin yüzde 40 düştüğünü söyleyen vermesini zorlaştırıyor. kar yağışının tarıma etkisine ilişkin, “Kar gübreleyemediğini de belirterek “Bütün Mey Diageo Genel Müdürü Levent Kö- bir etkisi yok. “O zaman haftada iki Olası bir savaşın biçimi, evrimi, za- yağışıyla bizim ne verimi ne de gıda enf- çiftçilerin beklentisi; ilkbahar yağışlarının mür, “Ben kötüleşerek devam edece- manı ve mekânı da oldukça belirsiz. kere etiket değiştiriyorduk şimdi de lasyonunu düzeltmemiz mümkün” de- yeterli olması, gübre fiyatlarının düşme- ğini düşünüyorum” dedi. Genelde, Rusya’nın, altyapı ve ileti- haftada bir kere oldu” diyorlar. Bu- di. Enflasyonun yüzde 36.8, gıda enflas- si, ikinci aşamadaki gübrelerini atabilme- Levent Kömür, yüksek vergi poli- şim-bilişim kanallarını hedef alacak nun yanı sıra market yönetimleri de yonunun ise yüzde 43 olarak açıklandığı- si, su konusunda da toprakta bir sorun tikaları ve pazarlama yasakları ile son siber saldırılarla, esas olarak bir kara kendi önlemlerini almış durumda. dört yıldır yüzde 1.8’lik büyüme ortala- nı anımsatan Suiçmez, tarımsal destek- yaşamaması” diye konuştu. l ANKARA harekâtıyla ilerlemeye çalışması bek- Etiketlerin sosyal medyada sık sık masını aşamayan sektörde 2021 geliş- leniyor. Kimi askeri analistler, bu iler- melerini anlattı. İçki sektörünün 2021’i gündeme gelmesinin ardından per- leyişin en fazla, Dinyeper Nehri’ne ka- yaklaşık 1 milyar litrelik hacim- dar uzanan, ağırlıklı olarak etnik Rus soneller özellikle uyarılmış etiket fo- satılıyor. Temizlik ürünü ve mas- TL’den satılıyor. Etiketlerdeki artış- le kapattığını belirten kö- ve Ortodoks Hıristiyan nüfusun yaşa- toğrafı çekerken “Fotoğraf çekmek ke de artık yurttaşın temel gereksi- ları değerlendiren Derin Yoksulluk mür, ocak ayı ile birlikte dev- dığı alanla sınırlı kalacağına inanıyor. yasaktır” uyarılarıyla karşılaşıyoruz. nimleri arasına girmişken fiyatla- Ağı kurucusu Hacer Foggo, “Pan- reye giren yüzde 47’lik ver- Olası savaşın tarihini iki etkenin belir- rındaki artışı da devam ediyor. gi zamlarının ise sektörü zo- demi ile mücadele edilirken mas- leyeceği düşünülüyor. 1- Zırhlı araç- Maske-temizlik lüks oluyor 300 ml bir sabun 29 Aralık’ta ra soktuğunu belirtti. Kömür, lar açısından toprağın yeterince sert ke ve temizlik ürünlerindeki fiyat İzlediğimiz yaklaşık 70 kalem “Bir de bunun temmuzu var. 10.90 TL’ye satılırken şu anda yüz- (donuk ya da kuru) olması gerekiyor: artışı yoksul yurttaşlara ‘Başınızın Sıkıntı bu. Burada ÖTV üründeki bir aylık değişime gelin- Şubat sonuna kadar veya nisan ma- de 60’lık bir fiyat artışı ile 17.50 çaresine bakın’ demektir. Beş ki- zammı, aralıktaki büyük yıs ayları... İki: Çin’in büyük bir pro- ce: Bisküvi, çikolata gibi atıştırma- TL’den satılıyor. Marketteki haf- tüketim ve Omicron’un şilik bir ailede herkes her gün bir paganda fırsatı olarak gördüğü kış lıklarda boyutlar küçülürken fi- talık özel indirimle sadece o mar- etkisi var. Asıl etkiyi olimpiyatları (4-22 Şubat) sırasında maske taksa ayda üç kutu maske yatlar da artmaya devam ediyor. ketin sadakat kartına sahip olan ocak-şubat-mart or- Putin’in gündemi “çalmak” istemeye- ediyor. Bu insanlar artık bir mas- 2021’in son günlerinde 3 TL olan müşterilere 13.13 TL’den satılı- talamasında göre- ceğine inanılıyor. Böylece savaş ola- 75 gramlık çikolatalı bisküvi şu an keyi 2-3 gün takıyorlar. Maske de Levent yor. 34.95 TL’den satılan 50’li mas- ceğiz” dedi. sılığı, bahara ertelenirse taraflar pres- Kömür yüzde 70’e yakın zamla 5 TL’den tij kaybetmeden bir uzlaşma şansını, ke ise yüzde 14.5’luk zamla 39.95 lüks oluyor” dedi. belki yakalayabilirler. Ukrayna ‘yalnız’ değil LİDER İSTANBUL OLDU Katar sermayeli Alternatifbank 2021’de kurdaki oynama yüzünden zarar etti Diğer taraftan başımı, savaş olasılı- ğının sorunlarından kaldırıp ufka doğ- Tapu harcı geliri ru bakınca, aklıma “Sakın Ukrayna eskinin öldüğü yeni düzenin doğ- 2021’de rekor kırdı maya başladığı yerin adı olmasın” sorusu geliyor. apu ve Kadastro Genel Müdür- Bu soru, önce, ABD’nin hegemon- Fatura çalışana kesildi Tlüğü verilerinden derlenen bil- yasının restorasyonuna, en azından gilere göre, Türkiye genelinde ge- “ekolojik üstünlüğünü” korumaya iliş- çen yıl 3 milyon 20 bin adet gay- kin politikaları tasarlamaktaki yeter- Özel bankaların 2022 rimenkul (konut, arsa, tarla, iş ye- sizliğinden, Almanya ve Fransa’nın ri vb) satılırken, bu rakamın 1 mil- zammı yüzde 33-45 ara- hem Ukrayna hem de küresel sorun- yon 492 bin adedini konut oluş- larda (enerji tedariki, Çin piyasası) sık sında oldu. Kur oynaklı- turdu. Geçen yıl tapuda toplam 14 sık ABD’den ayrılan tutumlarından milyon 624 bin işlem yapıldı. Bu ğı nedeniyle zarar ettiğini kaynaklanıyor. Sonra da Çin’in ta- işlemlerden elde edilen harç geliri, açıklayan Katar sermaye- rih sahnesinde yalnızca bölgesel de- bir önceki yıla göre, yüzde 30.2’lik ğil, giderek küresel hegemonya adayı li Alternatifbank ise yüz- artışla 24 milyar 320 milyon lira- olarak belirmesinden... Üçüncü olarak ya yükseldi. Geçen yıl en yüksek de 20’de kaldı. da Rusya ile Çin arasındaki, derin, es- tapu harcı geliri 7.66 milyar liray- ki ve Başkan Ji’nin deyimiyle “bir itti- la İstanbul’da elde edilirken onu fakın ötesinde” ilişkilerden. JaLE ÖZGEnTÜrK 2.24 milyar lirayla Ankara, 1.6 Hegemonyacı güç, rakip gücün milyar lirayla İzmir takip etti. Tapu yükselmesini önlemek için elindeki konomide büyük bir türbülan- harcı geliri son beş yılda toplam bütün askeri, ekonomik kapasiteleri Esın yaşandığı, Türk Lirası’nın Tayyip Katar emiri 75.8 milyar liraya ulaştı. devreye sokuyor. Yükselen güçler de erdoğan el Sani l Ekonomi Servisi yaklaşık yüzde 100 değer kaybet- yükselme süreçlerini korumak, hege- tiği, iğneden ipliğe her şeyin zam- monyacıyı geriletmek için askeri tek- lığın yönetilmesinin zor olduğu- landığı 2021’de çalışanların gözü BAnKALArın nolojik ekonomik kapasitelerini hare- 5 BİN 500 TL MAAŞ TALEBİ nu belirtmişti. Kur hareketleri ne- de ücretlerine yapılacak artıştay- kete geçiriyorlar. deniyle 275 milyon dolar zarar et- zAM Or AnLArı (%) dı. En önemli belirleyici asgari üc- Bugün bu diyalektik, karşımıza, Yemeksepeti işçileri tiklerini ve bunu sindirmekte zor- ABD merkezli küreselleşmenin (liberal retin yüzde 50 artışla 4 bin 250 TL n Anadolubank 42 landıklarını söyleyen Abraham, demokratik kapitalist ekonomik dü- olarak belirlenmesiyle, kamu, şir- eylem yapacak n fiba 45 Türkiye’de birleşme ve satın alma zenin) gerilemesi, Çin merkezli bir kü- n Akbank 36-41 ket ve finans kuruluşları çalışanla- urye ve kargo sektöründe maaş reselleşmenin (liberal demokrasiden işlemleri için de iştah olmadığını n Garanti 36 rına verdiği zamları açıkladı. Kzammına karşı eylemler artıyor. farklı kapitalist bir düzenin) gelişerek n Kamu bankaları 30 belirtmişti. Özel bankaların da 2022 zamları Uzun yıllardır sendikal mücadele onun yerini almaya başlaması olasılığı n ınG 33 Türkiye’nin yatırımlarda en çok belli oldu. Asgari ücretteki yüksek veren Yemeksepeti işçileri de salı olarak geliyor. ümit bağladığı ülkelerden Katar’ın artışla birlikte zamlar yüzde 33 ile günü genel merkez önünde bir ba- Tarih böyle şekillenmelerin sava- en önemli finans şirketinin CEO’su zam düşünülürse yüzde 15 zam sın açıklaması gerçekleştirecekle- 45 arasında gerçekleşti. Ancak al- şa açıldığını söylüyor. Sorun bu sava- Abraham, “Türkiye’ye hem ülke rini duyurdular. 2 Şubat günü açık- anlamına geliyor. şın biçimine ilişkin. Günümüzde böy- dığım bilgilere göre bir banka ha- hem de yatırım olarak bağlıyız” le bir savaş, “küreselleşme” dönemin- lanacak olan zam oranına dair şir- Bine yakın banka çalışanını ha- riç... Katar sermayeli Alternatif- de oluşan karşılıklı ekonomik (finan- ket içinden gelen duyumların asga- dese de banka yatırımından çok yal kırıklığına uğratan, bankacı- bank çalışanlarına yüzde 20’yi bile sal), teknolojik (bilişim ağları) bağımlı- ri ücret seviyesi olduğunu söyleyen mutlu olmadıkları ortada. Geldiği bulmayan zam yaptı. lık sektöründe artık gelenek hali- lıkların, bunların kimi zaman silah gibi Yemeksepeti İşçi Komitesi Sözcü- dönemde büyüme planları yapan ne gelen prim sisteminin de bu yıl AKP iktidarının “kardeş ülke” kullanılmasının üzerinden hızla uy- sü Kaan Gündeş, süreci şöyle özet- bankanın önümüzdeki günlerde uygulanmayacağı belirtilen ve res- olarak ilan ettiği ve çok sayıda ya- garlık yıkıcı bir düzeye yükselebilir. ledi: “Biz yıllardır sendikalı olmak mi enflasyonun bile altında kalan nasıl adım atacağı belli değil ama tırım ile Türkiye’ye giren Katar, Bu diyalektik içinde Ukrayna, ABD için mücadele ediyoruz. Şirket şu bir bankanın en önemli unsuru in- bu kadar düşük zammın nedeni ne ve Batı’nın geri çekilmeye, “yumuşak 2013 yılında Anadolu Grubu’na ait an sendikanın haklarını geri almak san kaynağına verilen değer için geçişe” hazırlanmaya başladığı bir Alternatifbank’ın tamamını 680 olabilir? Yapılan yorumlar ilginç. için dava açtı. Biz hem açıklana- dönüm noktası da olabilir. Ancak Uk- Geçen hafta bankanın sahibi yapılan yorumlar da ilginç: milyon dolara satın almıştı. Com- cak zamlı ücretlerin en az net 5 bin rayna “yalnız” değil. Hint-Pasifik böl- merical Bank Qatar’ın sahibi oldu- Commercial Bank Qatar’ın CEO’su “Banka, zararını çalışanların ücret- 500 TL artı yan haklar olması için gesinde Tayvan var. ABD ve Batı’nın lerinden mi çıkarmaya karar verdi.” hem de sendikaya açılan davanın ğu Alternatifbank’ın verdiği zam Joseph Abraham, Bloomberg’e bu geri çekilme sürecini Ukrayna’da geri çekilmesi için bir basın açıkla- oranı asgari ucretle çalısanlara ve- bir açıklama yapmış ve Türkiye’de Zararı çalışanların nasıl sindire- kabullenmesi, Çin’in aynı süreci Tay- ması yapacağız” dedi. rilmek zorunda kalınan yüzde 40 yaşanan faiz ve kurlardaki oynak- ceceği ise belli değil! van üzerinde Hint Pasifik bölgesine l Ali CAn PolAt taşıma çabaları “yumuşak geçiş” ola- sılığını ortadan kaldırabilir. Sanırım Ukrayna “krizi”, “eskinin” öl- 83 BİN İSTİHDAM HEDEFİ MÜSİAD’dan 15 milyar me sürecinin sonunda yeninin doğum Kur korumalı mevduata kamu spotu sancılarının başladığı yerdeki “şeyin” TL’lik yatırım kararı Aralık’ta 2 bin yeni azine ve Maliye Bakanlığı, Cum- sarılmana; yarınların güvencesi bi- adı. Boşuna mı Biden, “Dünyayı de- ğiştirecek” diyor. Lavrov, “Batı son- Hhurbaşkanlığı İletişim Başkanlı- rikimine, binlerce aileye iş imkânı üstakil Sanayici ve İşadam- teşvik belgesi rasına” geçişten söz ediyor? ğı ve Merkez Bankası tarafından Kur sağlamana, ekmek teknesi olma- Mları Derneği (MÜSİAD) Genel anayi ve Teknoloji Bakanlığı, Korumalı TL Vadeli Mevduat sistemi na; ülkemiz için ürettiklerine, bu ül- Başkanı Mahmut Asmalı, “Anado- Sgeçen yılın aralık ayında 2 bin için “Korumalı Türk Lirası mevdua- ke için kurduğun hayallere, kahra- lu Üretim ve Yatırım Hareketi” ile Muğla’dan 81 ile tohum dağıtılacak 123 yatırım teşvik belgesi düzen- tıyla sen kazan ki Türkiye kazansın” manca mücadelene; el üstünde tut- 40’ı aşkın ilde 15 milyar TL’den ledi. Belge alan projelerin yatırım erel Tohum Ulusal Güç’ sloganı ile sloganıyla kamu spotu hazırlandı. tuğumuz Türk Liramıza kıymet ve- fazla yatırım yapacaklarını duyur- ‘YTürkiye’nin en kapsamlı yerel tohum mer- tutarı 52 milyar 951 milyon 245 du. Asmalı, “Samsun’da 7.6 mil- Hazine ve Maliye Bakan Yardımcı- riyoruz. Şartlar ne olursa olsun seni bin 80 lira olarak hesaplandı. kezini kuran Muğla Büyükşehir Belediyesi, 1 yar TL, Adana’da yaklaşık 4 mil- sı Murat Zaman’ın “Dua edin de tut- de tasarruflarını da koruyoruz. Hay- Şubat’tan itibaren yeni tohumların dağıtımına Bu yatırımların gerçekleştirilme- yar TL, İzmir’de 1.6 milyar TL ve sun” dediği sistemin tanıtımı için di gel, korumalı vadeli mevduat ve siyle 83 bin 172 kişinin istihdam başlıyor. Belediye, bu güne kadar Türkiye’nin Sakarya’da 660 milyon TL’lik yatı- hazırlanan kamu spotunda, “Ge- katılım hesabına geç. Sen kazan ki 81 iline 10 milyon tohum dağıttı. Bu yıl da edilmesi planlanıyor. rım projeleri yapıldı” dedi. ce gündüz döktüğün alın terine, el Türkiye kazansın” denildi. l Ekonomi Servisi 2021 yılının yaz sezonunda üretilen 113 çeşit tohumun internet sitesi üzerinden dağıttı. emeğine, göz nuruna, işine dört elle l ANKARA/Cumhuriyet