Katalog

İKLİM YURTTAŞ AKTİVİSTLERİNİN NASIL KONUŞTUĞU OTOMOBİL FILM ALSIN! >> 11’de FİYATI 3 TL KKTC’DE 3.5 TL PAZARTESİ 3 OCAK 2022 97. YIL SAYI: 35149 KURUCUSU YUNUS NADİ (1924-1945) BAŞYAZARLARI NADİR NADİ (1945-1991) İLHAN SELÇUK (1992-2010) >> 8’de Le M Artan maliyetler nedeniyle ulaşımda fiyatlar patladı diplomatique Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir. 3 OCAK 2022 Sayı: 24 ALıŞıLMıŞ CİNSİYEt ÇİLİğ E KARŞı Mü CADELELERİN CANLANıŞı... Bugün ’le birlikte... Japon kadını sesini yükseltiyor yuldu. Buna rağmen, 31 Ekim 2021 se- halefet gücü Anayasal Demokrasi Par- kadın yazar Kitahara Minori ile birlik- lanmış- bir kadın çalışana tecavüz et- CHRISTINE LEvy* çimlerinde, t emsilciler Meclisi’ne se- tisi (ADP, merkez sol) biraz daha ce- te, suçu sabit olan cinsel saldırı faille- mekle suçlanan üst düzey bir yönetici- çilen kadın sayısı azaldı: 465 milletve- saretli davranarak yüzde 18.4 oranında riyle ilgili dört davanın Mart 2019’da yi, sanık durumun bilincinde olmadığı (2) kilinden sadece 45’i kadındı. Daha ön- kadın aday gösterdi. Sadece Komü- beraatle sonuçlanmasına karşı göste- için beraat ettirdi. Shizuoka mahkeme- ce bu sayı 47 iken Japonya siyasette nist Parti (yüzde 35.4) ve Sosyal De- ri yapmak için çağrıda bulunurak #Me- si de bir kadını dövdükten sonra teca- Japonya’da Ekim 2021 genel seçim- kadın erkek eşitliğinde (190 ülke ara- mokrat Parti (yüzde 60) örnek birer öğ- t oo #WithYou hareketini başlattı. Na- vüz eden bir adam için, sanığın kadının lerindeki Liberal Demokrat Parti zafe- sında) 164. sırada yer alıyordu. renci oldular, ki ikincisinin sadece do- goya bölge mahkemesi, o tarihte, al- uyuşmuş halinin ret anlamına geldiği- rine, kadın milletvekili sayısındaki ge- Japon feministler bu yasanın “adil bir kuz adayı bulunuyordu. tı yıl boyunca 13 yaşındaki kızını cin- ni anlamayabileceği gerekçesiyle, ay- rilemeyle birlikte feminizmin yenilgi- kadın/erkek dağılımı” sağlaması yü- sel ilişkiye zorlayan bir babayı serbest nı hükme vardı. Bu gösterilerin ardın- #MeToo #WithYou hareketi si eşlik etti. Oysa #Met oo hareketi sa- kümlülüğünü getirmesi için çağrıda bu- bıraktı; gerekçesi ise “kızın bu eylem- dan ilk üç sanık nihayetinde temyizde yesinde kadınlar konuşmaya ve birlik- lunmuştu. Ancak sağcı milletvekilleri- t üm bunlar feministlerin etkisinin lere direnmesinin imkânsızlığı konu- mahkûm oldular. te harekete geçmeye başlamıştı. Ancak nin sert muhalefetiyle karşı karşıya kal- önemsiz olduğunu mu gösterir?.. İşle- sunda şüphe” bulunmasıydı. Shizuoka Daha sonrasında, “flower demo” ola- (1) şirketlerin ve seçilmişlerin oluşturdu- mışlar ve yasanın onaylanan hali için ri çetin olsa da son yıllar içerisinde top- mahkemesi de kurbanın ifadelerinin tu- rak da bilinen, düzenli olarak her ayın ğu meclislerin kapılarından henüz ge- partilerden “mümkün olan tüm çabayı” lumda bir kıpırdanış hissedilmekte. Et tarsızlığı gerekçesiyle, 12 yaşındaki kı- 11’inde gerçekleşen bu büyük gösteri- çebilmiş değiller. 2018 tarihli “siyaset göstermelerini istemekle yetinmişti. cetera Books yayınevi kurucusu Mat- zına tecavüz etmekle suçlanan bir baba ler, tecavüz ve ensest kurbanlarının söz alanına kadın ve erkeğin ortak katılımı- Son seçimlerde, iktidardaki Liberal suo Akiko tarafından 2021 yılı ocak hakkında aynı hükme vardı. Fukuoka aldıkları alanlara dönüştü. ayında t okyo’da açılan ilk feminist ki- nın teşvik edilmesini” öngören yasa ilk Demokrat Parti (LDP) yüzde 9.7 ora- mahkemesi ise içki içirdiği -ve böy- kez bir genel seçimde uygulamaya ko- nında kadın aday gösterirken ana mu- tapçı, bu canlanışı kanıtlıyor. Akiko, lece “direnmenin imkânsızlığı” kanıt- Devamı 5. sayfada Havada, karada Japon Mağrip’in iki ağır topunun çekişmesi LAKHDAR BENCHIBA/ kadını OMAR-LOTFI LAHLOU * art 2022’de, boş olan Mağrip Arap Bir- M Afrika’nın on liği (UMA) adını taşıyan milli futbol takımı aynı yıl Mağrip ekonomik birlik kasım ayında Katar’da dü- ve uyum sürecine de engel zenlenecek Dünya Kupa- teşkil ediyor. sı play-off maçlarında kar- sesini Tartışmalı şı karşıya gelecek. Aynı grupta yer alan Cezayir ve özerklik önerisi... Fas milli takımları ise bir- Kırk yıldan fazla bir sü- birleriyle karşılaşmaya- redir, Rabat ile Polisa- caklar. Bu karar sınırın iki rio Cephesi arasında Eylül yakasındaki taraftarlar için 1991’de ateşkes ilan edil- olduğu kadar futbola ilgi mesine rağmen Sahra’da- duymayanları da rahatlat- ki durumda hiçbir ilerle- tı. Aralık 2020’den bu ya- me olmadı. “Uzlaşma” çö- na devam eden Cezayir- zümü olarak Fas Krallığı Fas gerilimi ortamında, bu belli bir özerklik öneriyor- yükseltiyor karar şoven tırmanışları ve sa da bunu kendi egemen- daha da kötüye evrilebile- liği altında öneriyor, Ceza- cek olayları da uzaklaştır- yir ise buna karşı çıkıyor. mış oldu. Kuşkusuz ara- Sahra Demokratik Arap lık ayında oynanan Arap Cumhuriyeti’ni (RASD) ZAM Uluslar Kupası’nda iki ta- tanıyan Cezayir’in, 1982 Seçimleri Gabriel Boric’in kazanmasıyla birlikte başkent Santiago’da destekçileri kutlamalar için meydanlara çıktı. kım arasındaki maç güzel yılında bugünkü adı ile kardeşlik sahnelerine ta- Afrika Birliği olarak bili- nık olduysa da konu Dün- nen o zamanki Afrika Ör- NEOLİBERALİz MİN ESKİ LABORAt Uv AR ü LKESİ, SOLCU BORİC’LE YENİ BİR SAYFA AÇtı ya Kupası biletinden çok güt Birliği’ne üyeliği- daha önemsizdi. denizde ni teşvik etmesi Fas’ın iki Cezayir’in 1962 yılın- yıl sonra bu kurumdan ay- da bağımsızlığını kazan- rılmasına neden olmuş- masından bu yana, Ceza- tu (Rabat Afrika Birliği’ne Şili’de her şey şimdi başlıyor yir ile Rabat arasında or- Ocak 2017’de yeniden ka- tam nadiren iyi oldu ve tıldı). güvensizlik ikili ilişki- Sahra’da yaşanan bu ana lere hep damgasını vur- soruna başka sorunlar da özlem duyan reaksiyoner ve neoliberal aşı- nen temel bir eğilimi teyit etmişti: Neolibe- FRANCK GAUDICHAUD* du. Ekim 1963’teki “Kum >> JHRISTINE LEVYrı sağın başkanlık seçimlerinin ikinci turun- ral sürekliliğin ve sayısız otoriter mirasın izi- eklendi. Cezayir, Fas’ı sı- Savaşı”ndan bu yana sı- da yürütmeyi ele geçireceğine dair bir korku ni taşıyan demokratikleşme süreci karşısın- nırında yaşanan kaçakçı- nırlar konusunda yaşa- vardı. Komünist Parti, Geniş Cephe (Fren- da duyulan kitlesel çekimserlik ve artan düş lık ve uyuşturucu ticareti- te Amplio) ve bölgeci ekolojistler arasında, kırıklığı.(1) nan anlaşmazlıklar ve Ba- ni engellemek üzere hiçbir Boric’in başını çektiği bir ittifak olan Apru- İki seçim turu arasında, Boric’in kampan- tı Sahra sorunu iki kom- şey yapmamakla suçluyor. Aralık 2021 (TL) Ocak 2022 (TL) yların neredeyse yüzde 56’sını alan şu ülke arasındaki iliş- Rabat, Cezayir’in 1994 yı- o solun adayı Gabriel Boric, Augus- ebo Dignidad (Onuru Onaylıyorum) sol ko- ya ekibi, sosyal tabanları olan başkentin orta kilerin normalleşmesi- lından bu yana kapalı olan to Pinochet cuntasına özlem duyan aday José alisyonu bu tehdidi bertaraf etti. Hıncahınç sınıf mahallelerinden dışarı çıkarak kuzey- ‘TEKER BÖYLE DÖNMEZ’ ne engel oluyor. Batı Sah- kara sınırının yeniden açıl- Antonio Kast karşısında başkanlık yarışını ka- kalabalıklar Santiago ve ülkenin birçok ken- den güneye en ücra toprakları, kırsal alan- ra, Fas’ın üzerinde hak ta- tinin sokaklarında büyük sevinç gösterile- larla yoksul mahalleleri kat etti. Çekimserle- masını görüşmeyi redde- zandı. Bugün 35 yaşında olan Boric, 11 Mart lep ettiği topraklar. Ceza- ri yaptı. Halk şenlikleri, mücadele şarkıları, ri harekete geçirmeyi ve Kast’ın mükemmel derek kraliyeti Cezayir’in 2022’de devletin dizginlerini ele aldığında, mutlu yüzler, korna sesleri gecenin geç saat- sonuçlar elde ettiği yerleri geri kazanmayı yir bu topraklar için Poli- batısına açılan doğu eya- Latin Amerika tarihinin en genç devlet başka- lerine kadar sürdü. amaçlıyorlardı. Bahis kazanıldı... Seçimlerin sario Cephesi ayrılıkçıla- letlerinin nefesini kese- nı olacak. Önünde yapılacak çok iş var... n 150 kWh elektrik ikinci turunda katılım yüzde 56’ya sıçrarken rını destekleyerek ve aynı rek cezalandırmaya çalıştı- 137.5 206 19 Aralık akşamında Şili’nin büyük bir bö- Gözler kararsızlardaydı zamanda kendi halkı yara- ğı görüşünde. Son zaman- lümünde bir rahatlama rüzgârı esti. Şili’nin Şili ilk kez 8 milyon oy kullanan seçmen sı- Kazananı önceden belli olan bir savaş de- rına da olacak kaderini ta- larda, iki rakip arasındaki DÖVIZ kurları ve enflasyonda- sol kurmay heyetlerini heyecanlandıran bu nırını geçti. Boric, on puandan fazla bir fark- ğildi ve kararsızların sayısı çoktu. İlk tur- yin etme referandumu ta- soğuk barış yerini savaşçı rüzgâr, yüz binlerce kadın ve erkek Şili va- la seçimi kazandı. da, seçmen kitlesinin yüzde 53’ü oy verme- lep ediyor. Bu durum ay- söylemlere bıraktı. n Şili solcu Boric’letandaşını birbirine bağlayarak evden eve ve ye gitmeyere, 1990’da demokrasiye geçişten nı zamanda Şubat 1989’da n 230 kWH elektrik n Fas-Cezayir’in 211 364 sosyal medya üzerinde dolaştı. Kast’ın başı- ve özellikle de 2012’de oy kullanma zorun- Marakeş’te ilan edilen nı çektiği, diktatörlük dönemine (1973-1989) luluğunun kaldırılmasından sonra gözlemle- Devamı 4. sayfada ancak bugün içi bom- Devamı 6. sayfada ki yükseliş nedeniyle elektrik- SIRALI n 250 m3 doğalgaz 566 649 yeni sayfa açtı bilek güreşi >> LAKHDAR ten akaryakıta, köprü geçiş üc- n 45 lt benzin 553 581.4 >> FRANCK GAUDICHAUD BENCHIBA/ OMAR-LOTFI LAHLOU retinden motorlu taşıtlar vergi- n 45 lt motorin 515.25 573.3 sine kadar birçok kalemdeki ar- ‘ZAM’ n 15 Temmuz Köprüsü (çift yön) 13.25 16.50 n Terörizm n Bahreyn’in n Osmangazi Köprüsü tış ulaşım sektöründe zamları 367 459 incelemeleri başındaki sultan n Aylık akbil (Öğrenci) 57.50 78 tetikledi. Havayollarında tavan >> PHILIPPE LEYMARIE >> MARK PELLAS n Aylık akbil (Tam) 316 430 ücret 599 TL’ye çıktı. Şehirlera- LİSTE n Kısa mesafe minibüs 2.75 3.75 rası yolcu taşımacılığı yapan şir- n Kısa mesafe taksi 14.50 20 ketler “Mevcut maliyetlerle te- ker dönmez, acil zam” dedi. KADEMELİ ZAMMIN ALTINDAN BAŞKA HESAP ÇIKTI BOĞAZ’IN KEYFİ KAÇTI ‘CUMHURİYET’İN SIRKECI-HAREM arabalı va- pur fiyatları otomobil ve minivan araçlar için 29 TL olurken yolcu SAVCISIYDIM bileti de 10 liraya yükseldi. İstan- Elektrik değil bul Kart’tan alınan ücret ise 4.03 Yargıtay Onursal Cumhuriyet Başsavcısı TL’den 5.48 TL’ye çıktı. Eskihi- Sabih Kanadoğlu, anılarını ve yakın geçmişin sar-Topçular arabalı vapur geçiş bunalımlı süreçlerini Cumhuriyet’e anlattı. ücretine yüzde 50’nin üzerinde zam yapılırken otomobiller için 4 “Kürtçe konuşmak, Kürtçe şarkı söylemekten gelen 95 TL olan tek yön ücreti 145 mahkûmiyet kararlarını Yargıtay’da onama hiçbir AKP çarpıyor TL’ye yükseldi. >> ALİ CAN POLAT 9’da vicdanın kabul edeceği bir şey değildi.” EMEKÇİNİN GÖZÜ 4 “Bülent Arınç’ın TCK 163’ten verilmiş ENFLASYONUN en önemli ne- mahkûmiyetini de düşünce ve vicdan HUBUBAT FIYATI ARTTI KIT’LER ÇÖKÜŞTE denlerinden biri olan elektrikte ENFLASYONDA özgürlüğüne dayanarak bozmuştuk.” dağıtım şirketleri zarar etmesin Personel azaldı TÜIK’IN bugün açıklayacağı Üreticiye diye yurttaşların faturası üzerin- 4 “Recep Tayyip Erdoğan parti üyeliğinden aralık ayı enflasyon rakamıy- den aktarılan kaynak daha da ar- istifa edip parti başkanlığına devam etti.” borçlar büyüdü la birlikte 2021’in temmuz- destek kesildi tacak. Aralık 2021’de 200 TL’lik aralık dönemine ait oran net- elektrik tüketen yurttaş, aynı BESI ile yetiştiricilere ucuz ar- 2002’DEN bu yana KİT’ler ve 4 “AKP’ye açılan kapatma davasının leşecek. Böylece toplusözleş- miktarı Ocak 2022’de de tüketir- pa, un ve bulgur fabrikalarına özelleştirme programındaki ku- kapağı yaklaşık 7 yıl Anayasa melerde dikkate alınacak olan se faturası 450 TL gelecek. Fazla- ucuz buğday satan TMO zam ruluşların personel sayısı yak- Mahkemesi tarafından açılmadı. altı aylık enflasyon verisi de dan faturaya yansıyan 250 TL’nin yaptı. Piyasada 4 bin TL olan laşık 3’te 2 oranında azaldı. Sonra da düşürüldü.’’ ortaya çıkmış olacak. >> 9’da 86.75 TL’sini devlet, 163.25 buğdayı 2 bin 625 TL’ye satan 2018 yılına göre yaklaşık iki TL’sini ise dağıtım firması TMO, fiyatı 3 bin 225 TL’ye çı- kat artan borçlar 158.2 milyar HAYATIMIZ TAKSİT>> 8’de alacak. >> SERTAÇ EŞ 5’te kardığını duyurdu. >> 9’da TL’ye ulaştı. >> MUSTAFA ÇAKIR 5’te IŞIK KANSU’nun yazı dizisi >> 6’da MARMARAY’DAKI ARTIŞ 2022’ye girerken Zam yaptı siyasal bilanço 2 İmamoğlu’nu AKP iktidarının ekonomi politikası ciddi sarsın- suçladı! tılar ve tutarsızlıklar sergiliyor. Erdoğan, “Faiz sebep, enflasyon neticedir” sloganıyla ve “Ben TCDD, Marmaray hattına ya- ekonomistim”, “Ben ekonominin kitabını pılan zam için İBB’yi sorumlu yazdım” diyerek ekonomi alanında bü- tuttu. İstanbul Büyükşehir Be- yük sarsıntı ve karmaşalara neden ol- lediyesi Sözcüsü Murat Ongun, du... >> ALEV COŞKUN 2’de “Yüzde 125 zamlı elektrik kul- lanacak TCDD çok samimiyse ulaşımı bedava bile yapabilir, KILIÇDAROĞLU’NDAN ELEŞTIRI elinizi tutan yok” dedi. >> 5’te ORTAK MEKANIZMA CHP’den TÜİK’e Gözler ABD’de makyaj göndermesi TÜRKIYE-ABD ilişkilerinde ye- “EV ekonomisini ni yılda ilk gündem, “ortak me- yok eden kurum- kanizma” olacak. Türkiye, so- lara önerim, bolca runların ele alınacağı grubun zincir ve kilit de- kurulması için görüşlerini anla- ‘EKMEĞİMİZE GÖZ DİKMEYİN’ polasınlar” diyen tan belgeyi 1 Aralık’ta ABD’ye TÜRK Metal Sendikası üyesi işçiler, Metal Sana- KAVLAK, “Önce kendinize, sonra masaya gelin. Ama Kılıçdaroğlu, “Enf- iletti. ABD’den henüz bir yanıt yicileri Sendikası’nın yüzde 17’lik zam kararını pro- bu çakma TÜİK rakamlarıyla gelmeyin. Sakın o masa- lasyon korkunç gelmedi. >> HÜSEYİN HAYATSEVER 7’de testo etti. Türk Metal Sendikası Genel Başkanı ya gelirken ekmeğimize göz dikmeyin” dedi. Sendi- durumda. En- Kavlak, İzmit’ten MESS yetkililerine seslendi. ka, 14 Ocak’ta dört fabrikada grev yapacak. >> 5’te flasyon rakamla- ZAMLARLA ‘KUTLU rı açıklanacak, gö- receksiniz en mak- YÜRÜYÜŞ’ VE DÜNYA Adana Müftüsü, her gün sosyal medyadan fetva veriyor yajlı hali bile kor- LİDERLİĞİNE kunç olacak. Ma- >> ORHAN BURSALI 6’da lum TÜİK makyaj yapa yapa adeta NE DİYEM, MAHMUT Pırlantanın zekâtı yok kuaföre döndü” di- Kılıçdaroğlu, ev kadınları ile ye konuştu. >> 4’te basın açıklaması düzenledi. BAKANLIĞI MI ADANA Müftüsü Çınar, altın ve gümüşe DİYEM! zekat düştüğünü, ancak “inci, elmas, pır- ERDOĞAN’DAN KEYİF ÇAYI GAZZE’YE BOMBARDIMAN >> BARIŞ TERKOĞLU 3’te lanta ve zümrüde zekât düşmediği- CUMHURBAŞKANI ni” belirtti. “Bu ziynetlerin daha de- GAZZE gerilimi yeniden alevlendi. İsrail uçak- Erdoğan, Sarıyer ABD’NİN TÜRKİYE ğerli olduğu için zekât verilmesi ge- ları dün Hamas’ın yönetimindeki Gazze’yi vur- Gümüşdere’de bir POLİTİKASI VE rekir demenin doğru olmadığını” du. İsrail, saldırının gerekçesi olarak önceki kıraathaneye uğradı. iddia eden Çınar, “Çünkü zekât için gün Gazze’den Tel Aviv’e doğru atılan roketlere ÜÇ HEDEFİ Erdoğan, burada çay tek ölçüt değerli olmak değil” savu- misillemeyi gösterdi. Görgü tanıkları, uçakların içti ve vatandaşlarla >> M. ALİ GÜLLER 10’da sohbet etti. >> 4’te nusunu yaptı. >> SEFA UYAR 5’te art arda 10 saldırı düzenlediğini anlattı. >> 7’de onde