Katalog

10 5 EYLÜL 2021 PAZAR PAZAR YAZILARI ENDONEZYA’NIN ‘PANCASILA’ KÜLTÜRÜ Sanatı sokağa taşımak diller, yaşam biçimleri ve çeşitli etnik grupların oluş- GÜLSEREN TOZKOPARAN JORDAN turduğu çok kültürlü bir ülke olan Endonezya’nın stanbul’da Nişantaşı ya da An- relerin genellikle çok pahalı olduğu Cumhuriyeti ve Fransa’dan sa- ndonezya’nın birlik, bütünlük sloganı “Bhinneka kurucuları devlet ideolojisinin, hakkaniyet içinde or- kara Çankaya’da, yani kalburüs- bir mahallede uygun bir fiyata kira- natçılara kısa dönemli rezidans- Etingal ika -Çeşitlilik içinde birlik”tir. Bunun lafta tak yarar sağlaması ve toplumun tüm yelpazesini İtü semtlerde yan yana ve iç içe lanıyor. Bu şekilde sosyal çeşitlilik lar verildi. 10 kişiden sadece iki- kalmayan bir slogan olduğuna bir kez daha şahit ol- kapsamasına öncelik vermişlerdir. iki bina düşünün. Giriş katında bir teşvik ediliyor. Belediyenin sanat si Belçika’da doğup büyüdü. Bel- duk. Endonezya Büyükelçisi Lalu Muhammed İkbal, Dinler arasında barış ve uyum Endonezya kültü- sergi salonu, arkada yedi sanat- atölyeleri ağı Kult XL Ateliers ve çikalı sanatçıların bazıları ise Fas Ankara Oran’daki elçilik konutunda 17 Ağustos’ta rünün çok önemli bir parçasıdır. Pancasila ile ra- çı atölyesi ve iki binada on altı da Brüksel Konut Fonu’nun ortak giri- ve Demokratik Kongo Cumhuriye- yapılan 76. Bağımsızlık Günü kutlamaları sırasında dikalizm ve aşırılık caydırılır. Çoğulcu Endonezya sosyal konut var. Sanatçı atölyele- şimi sanatın dört duvar arasından ti kökenli. Endonezya’ya Zoom ile bağlandı, bahçede toplan- toplumunda uyumlu bir yaşam için kişinin dini, et- ri sanatçılara belirli süreler için üc- çıkarılıp sokağa taşınması ve dar Belediye, projeyi genişletmeyi mış vatandaşları eşliğinde ülkenin altı resmi dininin nik ve sosyal bir gruba üyeliği, diğer gruplarla iliş- retsiz olarak verilirken bu lüks gelirlilerin zengin mahallesinde de ve farklı yerlerde toplam 20 sanat- temsilcileri önderliğinde her dinin inancına göre tek kilerinde baskın olmamalı, ayrımcılık yapılmamalı semtteki sosyal ko- kalabilmesinin ilk karma ör- çı atölyesine ulaşmayı planlıyor. tek dua edildi. veya önyargılı olmamalıdır. nutlar da dar ge- neğini gerçekleştirdi. “Mümkün olduğunda” sosyal ko- İslam, Katolik, Protestan, Budist, Konfüçyonist, İşbirliği Pancasila’nın temel ruhunu oluşturur. lirlilere ödeyebile- Kult XL Ateliers’nin nutu da dahil ederek! Hindu dinlerine göre toplu yapılan duanın içeriği Co- “Çeşitlilik içinde Birlik” sloganı Pancasila felsefesin- vid-19 pandemisi nedeniyle yaşanan zor günlerden cekleri uygun bir bir diğer amacı da den doğmuştur. kirayla kiralanı- daha önce yerle- Reçeteli müze bir an önce kurtulunması, sağlık ve esenliği bunu yanı sıra Türk milleti ve Türkiye de yaşayan tüm En- yor. Böylece sanat şim alanı olan ve sa- ziyaretleri Üniversitede ders ERDİNÇ UTKU donezya vatandaşlarının son zamanlarda meydana ve sanatçı hap- natçıların atölyele- 2018 yılında Kanada’da başlanan Tarih içinde bu temel prensiplerin sekteye uğradı- gelen doğal afetlerden korunması ve güvenliğiydi. sedildiği dört du- rinin bulunduğu bu uygulamadan esinlenen kültür ve ğı zamanlar yok değildir. Bununla birlikte Pancasila, var arasından çı- mekânları sanatçılara turizmden sorumlu Brüksel Beledi- birçok durumda Endonezya’yı birleştiren en önemli Bağımsızlık dönemine uzanıyor kıp insanlara ulaşıyor. Dar gelirli- ve “AB mahalleyi ele geçirmeden ye Başkan Yardımcısı Delphine Ho- unsurdur, çözümdür. Üniversiteye başlayan her öğ- ler de kalmayı hayal bile edeme- önce” bir zamanlar orada yaşayan Büyükelçi İkbal’in Bağımsızlık Günü’ndeki bu or- uba, Brüksel’de doktorların, psiko- renci, Pancasila’yı anlama ve uygulama rehberi der- yecekleri lüks semtte uygun bir ki- sıradan insanlara geri vermek. ganizasyonu tam da ülkenin bağımsızlığı ilan edil- lojik sorunları olan hastalarına “mü- sini alıp geçmeden mezun olamaz. 2018’deki son ra karşılığı oturuyorlar. Hem de sa- diğinde üzerinde uzun uzun tartışılarak benimse- ze reçetesi” yazmasına olanak sağ- nüfus sayımına göre nüfusunun yüzde 86’sı Müslü- Sanatçılara destek natla, çağdaş görsel sanatlarla ve nen değerleri, ideolojiyi ve politik felsefesini yan- ladı. Brugmann Hastanesi’ndeki man olan Endonezya’da kalan yüzde 14’lük oran di- Belediyenin yaratıcı “sosyal ko- sıtıyordu: Pancasila! Endonezya’da en sık duyulan sanatçılarla iç içe yaşıyorlar. Ayrı- hastalar, doktorların uygun görme- ğer beş resmi dinin yanında resmi olmayan 245 dini ca semt sadece zenginlerin yaşa- nut ve sanatçı atölyeleri karışımı” kelime olan Pancasila felsefesini anlamak biraz za- si halinde Şehir Müzesi, Moda ve inanç arasında dağılmıştır. projesi sayesinde genellikle para- man alır... yabildiği yer olmaktan çıkıp sem- Dantel Müzesi, Kanalizasyon Müze- Bağımsızlık Günü kutlamasına Büyükelçi İkbal’in te sosyal çeşitlilik geliyor. Yoksul sız olan sanatçılar ve düşük gelirli Endonezya’da, 350 yıl süren Hollanda sömürge- si, Mannekin-Pis’in Elbiseleri Müze- nazik daveti ile katıldım ve bir sürpriziyle karşılaş- ciliği İkinci Dünya Savaşı’nın başlamasıyla kesintiye insanlara da rastlanabiliyor “lüküs insanlar hayal bile edemeyecekle- si ve Çağdaş Sanat Merkezi’ni üc- tım. Endonezya ile ticaret yapan bazı iş insanları ve ri rayiç bedeline güçleri yetmeyen uğramış, o zamanki adı ile Hollanda Doğu Hint Ada- hayat”ın içinde. retsiz ziyaret edebilecekler. Pilot Türkiye’deki fahri konsoloslar ile birlikte bana da ları bu kez 1942 yılında Japonya işgali altına girmiş- Azınlık tekelinden çıkıp “büyük mekânda birlikte oturuyorlar. Be- uygulama yıl sonunda değerlendiri- bir teşekkür belgesi takdim edildi. Endonezya dos- ti. 1945 yılında savaşın sona ermesiyle Japon işga- insanlık”a da kucaklarını açıyor lediye, çağdaş sanatsal yaratıma, lecek. Kanada’da doktorlar yılda 50 tu sayılarak paha biçilmez nişanı ve takdir belgesini li sona erdi. İngilizlerin adaya adım atıp da Japonla- semt. Sanat halkla, zengin de yok- Avrupa Birliği ülkelerinden gelen adet müze ziyareti reçetesi yaza- almaktan duyduğum onur ve mutluluğu bu sayfada rın teslim olmasından sonra Hollanda’nın ülkeyi tek- sulla kucaklaşıyor. Güzel fikir değil sanatçılara altı ay, Belçikalılara bir biliyorlar. L’Echo gazetesine verdi- paylaşmak isterim. rar ele geçirmesine geçit vermeden, bir süredir ça- mi? “Hemen İstanbul, Ankara ve yıl daha uzatılabilecek şekilde bir ği demeçte Houba, “Sanatın zihin- Sekiz erkek arasında tek kadın olarak bulun- lışmalarını gizliden gizliye sürdüren bağımsızlık yan- İzmir belediye başkanlarına öne- yıl ücretsiz kalacak ve çalışacak sel ve fiziksel sağlığa iyi geldiği gö- duğum yemek masasında yanımda oturan Nur- lısı milliyetçi bir grup ülkenin bağımsızlığını ilan etti. relim ve dünyaya türünün ilk ve mekân sağlayarak destek oluyor. rüldü” dedi. 2018 yılında uygulama rahman Avcı ile tanıştım. Sohbetimizde kendisi- Sonraki süreçte Endonezya’nın başkanı olacak olan tek örneği bir girişim yaptıralım” Belediye kültür servisi sanatçıları başlarken Kanadalı doktorlar spor nin elçilikte çalışan üçüncü ve son kuşak oldu- Sukarno’nun evinden bağımsızlık ilanı duyuruldu. diyemiyorum çünkü sanatı halk- kaldıkları süre içinde Brüksel’deki gibi kültürel gezilerin de mutluluk ğunu, 30 yıl hizmetten sonra emekli olduğu için Akabinde çeşitli din, düşünce ve etnik kökenden la kucaklaştıran ve zengin semte diğer sanatçılar ve kültür dünyası- hormonu olarak bilinen serotonin teşekkür belgesi aldığını öğrendim. İsmini baba- gelen ulusun tüm kurucuları, ülkeleri için Pancasila sosyal çeşitliliği getiren proje 28 nın önemli isimleriyle tanıştırıyor. oranını yükselttiğini belirmişlerdi. sının birlikte çalıştığı büyükelçi koymuş. Tanıştı- felsefesi etrafında birleşti. İlk kez 1 Haziran 1945’te Ağustos’taki bir açılışla Brüksel’in Bir tür “sanat ağı” oluşturmalarını Asıl yazı konumuza dönecek ğım diğer diplomat Hikmet Bey, 1970’li yıllarda Başkan Sukarno tarafından dile getirilen ideoloji be- kalburüstü belediyesi Ixelles/ sağlıyor. Yeni işbirlikleri ve proje- olursak belediyenin sosyal pro- babasının da diplomat olması nedeniyle Ankara nimsenerek Cakarta tüzüğü olarak 18 Ağutos’ta Elsene’de hayata geçirildi. ler ile karma sergiler hedefleniyor. jesi sayesinde çulsuz sanatçılar da yaşamış, çocukluğunu geçirdiği Ankara’yı hiç son halini aldı. Sergi salonunda ise sanat atölye- ve Brüksel’in dar gelirlileri Avru- unutamamış ve yıllar sonra kendisi diplomat ola- Kentsel gelişime lerinde kalan sanatçıların sergile- pa Parlamentosu’na komşu oldu. rak çocuklarıyla beraber geri dönmüş. Çok kültürlü yapı örnek ri açılabilecek. Ayrıca mahalleli- Brüksel’deki gözde semtte sanat- Törende ödül alan başka bir grup Türkiye’de Endo- Sanskrit kökenden gelen Pancasila’nın keli- ye dönük kültürel etkinlikler yapı- çılara ücretsiz sanat atölyeleri ve Brüksel’de Avrupa sem- nezya vatandaşlarının korunmasında çalışan görev me anlamı “Beş temel ilke”. Özetle bu ilkeler düşük gelirlilere uygun kiraya ko- ti olarak bilinen bölgede, Avrupa labilecek. gücünün 40 üyesi oldu. Tanrı’ya inanan özgür-birlik içinde bir Endonez- Sanat uzmanları, mahalle sakin- nut verme projesinden bizim be- Parlamentosu’nun hemen arkasın- Büyükelçi İkbal, üç yıldır görev yaptığı Ankara’dan ya, milliyetçilik, insancıllık-uluslararacılık, de- lediye başkanları da esinlenir mi daki Wiertz sokağındaki 21 ve 23 leri ve Avrupa kurumlarıyla ilişki- önümüzdeki yılın başlarında ayrılma ihtimalini anlat- mokrasi ve sosyal adalet. acaba? Delphine Houba’nın üç yıl numaralardaki yeni kompleks, on li kişilerden oluşan bir jüri, Kult XL tı. Kutlama törenleri Pancasila ruhuyla yemekli, mü- Kaynaklara göre Pancasila yani bu beş temel ilke- sonra Kanada’dan esinlenerek re- altı sosyal konut birimi, yedi sanat Atölyeleri’nde ikamet etmek üze- zikli, danslı, hediye çekilişli ve Büyükelçi İkbal’in va- nin oluşturulması sırasında çoğulcu bir devlet çağ- çeteyle müze ziyareti uygulaması atölyesi ve yeni bir sergi alanın- re çağdaş görsel sanatların fotoğ- tandaşların arasına karışıp söylediği şarkılarla tam rısı yapan milliyetçiler ile şeriat sistemi isteyen İs- başlatması gibi... dan oluşuyor. Kentsel gelişime ör- raf, heykel, resim, film-video, per- bir bayram havasında geçti. lamcılar arasında hararetli tartışmalar yaşanmış an- nek olağanüstü bir girişim. On al- formans gibi farklı alanlarından [email protected] cak sonuçta dini hoşgörü baskın gelmiştir. Farklı [email protected] tı ev, Konut Fonu tarafından, dai- 10 sanatçıyı seçti. Finlandiya, Çek TASARIM: SERPİL ÜNAY 27 OCAK 2019 PAZAR 13 BULMACA BULMACA 6- Zerdüşt dininde ateş tanrısı... Ri- ların giydiği çarşafa verilen ad... Cüveyni’ye verilen bir başka ad. vayet muhtelif” (Kanuni Sultan 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 ze ilinde bir yayla... En kısa zaman sü- Ukrayna’nın plaka imi... Rey... Ün- Süleyman)... Zambakgiller fa- 14- “Hayriyye” ve “Hayrâbâd” resi... Gökyüzü. lü İlhanlı tarihçi Cüveyni’ye verilen 1 milyasının hosta cinsinden bir adlı mesnevileriyle tanınmış 17. 7- Yüzlerce buluşuyla elektrik üre- bir başka ad. yüzyıl divan şairi... Türkiye ile sı- süs bitkisi. timi ve kullanımına büyük katkılar- 14- “Hayriyye” ve “Hayrâbâd” ad- 2 6- Zerdüşt dininde ateş tanrısı... nırları olan ülkelerin sınır bölgele- da bulunmuş Sırp asıllı mucit... So- lı mesnevileriyle tanınmış 17. yüzyıl Rize ilinde bir yayla... En kısa za- ri içinde oturan Türk yurttaşlarına SEDAT 3 yaçekim... İskandinav mitolojisinde, divan şairi... Türkiye ile sınırları olan man süresi... Gökyüzü. serbestçe gidip gelmeleri için veri- SEDAT YAŞAYAN denizcileri kapıp kaçırdığına inanı- ülkelerin sınır bölgeleri içinde oturan 4 7- Yüzlerce buluşuyla elekt- len belge. lan tanrıça. Türk yurttaşlarına serbestçe gidip gel- YAŞAYAN rik üretimi ve kullanımına bü- 15- Eski Mısır inanışında insan 8- Karagöz ve ortaoyununda Erme- meleri için verilen belge. 5 SOLDAN SAĞA yük katkılarda bulunmuş Sırp ni tiplemesine verilen ad... Küçük ma- ruhu... Manda sütünden yapılan15- Eski Mısır inanışında insan ğara... Paramızı simgeleyen harfler... ruhu... Manda sütünden yapılan bir 1- Resimde gördüğünüz, öy- asıllı mucit... Soyaçekim... İs- bir tür Hint peyniri... Ailesinin SOLDAN SAĞA 6 Başka bir şiir örnek alınarak aynı öl- tür Hint peyniri... Ailesinin geçimi- 1-külerinin yanı sıra “Tuhaf Bir Resimde gördüğünüz, öyküle - kandinav mitolojisinde, denizci- geçimini sağlayan kimse. 7 çü ve aynı uyakla yazılan şiir... Kayak. ni sağlayan kimse. rinin yanı sıra “Tuhaf Bir Kadın”, Kadın”, “Cüce” gibi romanla- leri kapıp kaçırdığına inanılan 16- Brezilya’da yaygın olan ve 9- “Deliliğe Övgü” adlı yapıtıyla, 16- Brezilya’da yaygın olan ve vudu “Cüce” gibi romanlarıyla da tanın- rıyla da tanınmış yazarımız... tanrıça. vudu dinine benzeyen bir inanç 8 ünlü Hollandalı yazar... Yerindelik, dinine benzeyen bir inanç ve büyücü- mış yazarımız... Hindistan’da İngi- Hindistan’da İngiliz sömürge 8- Karagöz ve ortaoyununda Er- ve büyücülük anlayışı... Artvin’in yanılmazlık... Uzaklık anlatmakta lük anlayışı... Artvin’in Borçka ilçesin- liz sömürge yönetiminin uyguladığı 9 yönetiminin uyguladığı toprak meni tiplemesine verilen ad... Kü- Borçka ilçesinde bir kaplıca. kullanılan söz... Yabancı. de bir kaplıca. toprak rejimine ilişkin üç ana vergi- rejimine ilişkin üç ana vergilen- çük mağara... Paramızı simgele- 17- Hayvanlara vurulan dam- 10- “Akya” da denen bir balık... Kü- 17- Hayvanlara vurulan damga... lendirme sisteminden biri. 10 dirme sisteminden biri. yen harfler... Başka bir şiir örnek ga... Romanya’nın plaka imi... çük bir portakalı andıran bir meyve... Romanya’nın plaka imi... Kamış dü- 2- Mardin yöresinde içliköfte yapı- 2- Mardin yöresinde içliköfte alınarak aynı ölçü ve aynı uyakla Kamış düdük... Hollanda’da kü- İnce belli bardakta içilen Türk kahvesi. dük... Hollanda’da küçük bir körfez. 11 mında kullanılan bulgura verilen ad... yapımında kullanılan bulgura ve- yazılan şiir... Kayak. 11- Damıtılarak elde edilen içkile- çük bir körfez.18- Bentlerde toplanan suyun künk- 1940’ta doğan, özellikle halk motifle- 12 rilen ad... 1940’ta doğan, özellik- re verilen 9- “Deliliğe Övgü” adlı yapıtıygenel ad... Senegal’in baş-- lerle kente getirilerek toplandığı üstü rine ve Anadolu görünümlerine dayalı 18- Bentlerde toplanan suyun le halk motiflerine ve Anadolu gö- kenti... la, ünlü Hollandalı yazar... YeYeraltına yapılmış su dağı- - örtülü havuz... İrade kaybı. naif anlatımlı yapıtlarıyla tanınan res- künklerle kente getirilerek toplandı- 13 tım şebekesi. 19- İskambilde bir kâğıt... Kalın samımız... Vilayet.rünümlerine dayalı naif anlatımlı rindelik, yanılmazlık... Uzaklık ğı üstü örtülü havuz... İrade kaybı. 12- Fas’ın plaka imi... Ayaklı büyük bükülmüş sicim... Artvin’in Borçka 3- yapıtlarıyla tanınan ressamımız...Bir eylemin birçok özne tara- anlatmakta kullanılan söz... Ya- 14 19- İskambilde bir kâğıt... Ka- içki kadehi... Parlak yüzlü bir kumaş ilçesinde bir şelale. fından ortaklaşa ya da karşılıklı ya- Vilayet. bancı. lın bükülmüş sicim... Artvin’in cinsi... Yaşamını ya da kariyerini bo- 20- Davanın görülmekte olduğu mah- 15 pıldığını belirten fiil çatısına veri- 3- Bir eylemin birçok özne ta- 10- “Akya” da denen bir balık... Borçka ilçesinde bir şelale. şa harcamış kimse. kemeye gönderilmek için, başka bir yer- len ad... Piston... İri taneli bezelye. rafından ortaklaşa ya da karşı- Küçük bir portakalı andıran bir 20- Davanın görülmekte oldu- 16 13- Bazı Arap ülkelerinde kadın- de bulunan bir tanığın oradaki mah- 4- Kaynağı antik dönemlere dayanan lıklı yapıldığını belirten fiil ça- meyve... İnce belli bardakta içilen ğu mahkemeye gönderilmek için, kemece ifadesinin alınması... Gemi- kirişli bir çalgı... “--- atlar yakın eyler 17 tısına verilen ad... Piston... İri Türk kahvesi. nin ön tarafı.başka bir yerde bulunan bir tanı- ırağı / Yüce dağdan aşan yollar bizim- Bu haftaki bulmaca ödülü taneli bezelye. 11- Damıtılarak elde edi- ğın oradaki mahkemece ifadesinin dir” (Dadaloğlu)... Güney Amerika’da- 18 4- Kaynağı antik dönemlere da- len içkilere verilen genel ad... YUKARIDAN AŞAĞIYA ki dağ sırası... Askerlik çağı. alınması... Geminin ön tarafı. yanan kirişli bir çalgı... “--- atlar Senegal’in başkenti... Yeraltına 1- Haksızlığı, sömürüyü ve bencil- 19 Hayırlı 5- Duman lekesi... önü hendekli yakın eyler ırağı / Yüce dağdan yapılmış su dağıtım şebekesi. liği şiddetle yeren “Küçük Tilkiler”, siper... Üzerinde oturmaya yarayan Savaş YUKARIDAN AŞAĞIYA 20 aşan yollar bizimdir” (Dadaloğ- “Ren Bekçileri”, “Şarlatanlar Döne- kalın yastık... “Kadd-i dildâre kimi 12- Fas’ın plaka imi... Ayaklı Söylencesi 1- Haksızlığı, sömürüyü ve mi” gibi yapıtlarıyla tanınmış ABD’li --- lu)... Güney Amerika’daki dağ sıdedi kimi elif / Herkesin maksu-- büyük içki kadehi... Parlak yüzlü bencilliği şiddetle yeren “Küçük İsim:......................................................................................................................................... Jacques oyun ve senaryo yazarı... Fethiye ilçe- du bir amma rivayet muhtelif” (Ka- rası... Askerlik çağı. bir kumaş cinsi... Yaşamını ya da Tilkiler”, “Ren Bekçileri”, “Şarla- Pauwels si yöresinde dokunan bir halı cinsi. cında ışıklar bayramı... İngiliz birahanesi... rak, kum ve saman elemeye yarayan iri de- nuni Sultan Süleyman)... Zambak- Adres:...................................................................................................................................... 5- Duman lekesi... Önü hen- kariyerini boşa harcamış kimse. tanlar Dönemi” gibi yapıtlarıyla Yordam Kitap 2- Notada durak işareti... Bir sözcü- Şifalı kaynak suları ya da çamurla tedaviyi likli kalbur... “Taşlar yedirdi --- yerine bir giller familyasının hosta cinsinden dekli siper... Üzerinde oturmaya 13- Bazı Arap ülkelerinde ka- ................................................................................................................................................. tanınmış ABD’li oyun ve senaryo ğü kendi anlamı dışında kullanarak, bir süs bitkisi. amaçlayan kuruluşlara verilen ad. zaman felek” (Ziya Paşa)... Yüce, yüksek. yarayan kalın yastık... “Kadd-i dınların giydiği çarşafa veri- Tel:.......................................................................................................................................... bir yazarı... Fethiye ilçesi yöresindeşeyi benzediği başka şeylerin adıy- 7- Fırat ve Dicle ırmaklarında yaşayan 13- Tanrıtanımaz... Anason likörü... dildâre kimi --- dedi kimi elif / len ad... Ukrayna’nın plaka la anma sanatı... Rusya’daki Hakasya dokunan bir halı cinsi. yayınbalığına verilen ad... “Saçma ey göz Tantal elementinin simgesi... Tuvalara Herkesin maksudu bir amma ri- imi... Rey... Ünlü İlhanlı tarihçi 13 OCAK 2019 - 13.01.2019 tarihli Cumhuriyet Gazetesi’nde yayımlanan bul- Özerk Cumhuriyeti’nin başkenti... Akıl. ---” (Fuzuli)... Paraguay’ın para birimi. 13- Tanrıtanımaz... Anason likörü... Tantal 2- Notada durak işareti... Bir söz- eşkten gönlümdeki odlâre ---” (Fuzuli)... özgü, at başlı ve iki telli yaylı çalgı. macanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında 3- İskandinav mitolojisinde, evre- 8- Sümer mitolojisinde sağlık tanrıçası... Çocuk elementinin simgesi... Tuvalara özgü, at başlı 1711 KAZANANLAR: cüğü kendi anlamı dışında kul- Paraguay’ın para birimi. 14- Ölünün ana rahmindeki gibi gömül- yapılan çekilişte Emre Kongar-Aykut Küçükkaya, Gezi Haydar Korukluoğlu, Tunç Öncelay, nin yaratılışında meydana gelen ilk arabası... Moldova’nın plaka imi... Üstün bir yet- ve iki telli yaylı çalgı. Direnişi (Cumhuriyet Kitapları) kitabını kazananlar: lanarak bir şeyi benzediği baş- Ferah Erbil, Fatma Özgüner, 8- Sümer mitolojisinde sağlık tanrıçası... mesi durumu... Dinsel tören ve kuralları... canlı... Muğla’nın Ula ilçesine bağlı kinin gücünü simgeleyen değnek... Antalya yöre- 14- Ölünün ana rahmindeki gibi gömülmesi du- Ali Mert Koç, ANKARA, Adnan ka şeylerin adıyla anma sana- 15.08.2021 tarihli Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan bul- Çocuk arabası... Moldova’nın plaka imi... İstenilen sözcüğü anımsayamama durumu. 15 AĞUSTOS 2021 - turistik bir belde... Eski Türklerde sinde Trabzonhurmasına verilen ad. rumu... Dinsel tören ve kuralları... İstenilen söz- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Hamarat, Mahir Yücel Keskin, Aynur macanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında tı... Rusya’daki Hakasya Özerk 1 M U Z A F F E R S A R I S Ö Z E N B Ö Üstün bir yetkinin gücünü simgeleyen değ- 15- Şebeke... Kuran’da bir sure... Asya 1846 KAZANANLAR: ölmüş ataların tapılan suret ve hey- 9- İstenilen nitelikleri taşıyan... Antalya ilin- cüğü anımsayamama durumu. Ayerdem, İZMİR, Bahri Akyol, İrem yapılan çekilişte Mert Taşçılar’ın Dindar ve Kindar (Galeati 2 U L A M A R A K K A S E O K Ü L E R Cumhuriyeti’nin başkenti... Akıl. Himam, BALIKESİR, Alp Akbostancı, nek... Antalya yöresinde Trabzonhurması- ile Afrika’yı birbirine bağlayan üçgen bi- L. Francesca Bozca, SAMSUN, kelleri... Donuk renkli. de bir yayla... “İncirop” da denen ve yumrula- 15- Şebeke... Kuran’da bir sure... Asya ile Yayıncılık) kitabını kazananlar:İ L 3 A V N P B O Y Y O N S A C Azmi Cinsoy, Ömer Aslantepe, Vural Yurdakul, Fatma Çelikcan, 3- İskandinav mitolojisinde, ev- 4- Kokmuş hayvan ölüsü... Polinez- rı yenen otsu bir bitki.na verilen ad. Afrika’yı çimindeki yarımada.birbirine bağlayan üçgen biçimin- 4 M İ R O R O R A G A S A R A N G İ İSTANBUL, Ogün Cantekin, UŞAK, Nevzat Varhan, Gürol İlhan, 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 renin yaratılışında meydana ge- T T D ya halklarının savaş tanrısı... Kaygu- 10- Osmanlılar döneminde ulema sınıfından deki yarımada. 5 M U K A E L E Ö M E K İ L O N 9- İstenilen nitelikleri taşıyan... Antal- 16- Venezüella’daki çayırlık ovalara veri- Mustafa Urkun, KOCAELİ, Salim Ülker Aydın Kalfa, ANKARA, 1 B E H Ç E T N E C A T İ G İ L S Ü C Ü 6 E R İ L L U N D A L A R D O L R len ilk canlı... Muğla’nın Ula ilçe- suz Abdal’ın bazı şiirlerinde kullandı- olanların giydiği uzun üstlük... Lübnan’ın pla- 16- Venezülla’daki çayırlık ovalara verilen ad... Sakarya, KONYA, L. Francesca ya ilinde bir yayla... “İncirop” da denen len ad... Eşya üzerindeki mikrop ya da ufak Müge Ergin, Ayşe Hürbaş, Ada 2 O R İ O N A L A C A H Ö Y Ü K N A S Ü A S E 7 R A L D R D N E İ A V G A Bozca, SAMSUN, Kenan Duru, ğı mahlası... Mersin’in Silifke ilçesin- ka imi... Kore’ye özgü, pirinçten yapılan bir cins Eşya üzerindeki mikrop ya da ufak böcekleri ba- sine bağlı turistik bir belde... Es- Alyanak, İSTANBUL, Haluk Fikret 3 R İ N D A N A H U A L E M A N İ K ve yumruları yenen otsu bir bitki. böcekleri basınçlı buharla öldürmeye yara- 8 S Z E G E D E V V A T U M A R O N ZONGULDAK, Nilgün Kızıltaş, Ak, SAKARYA, Mehmet Zengin, 4 İ S U M A Y İ K A M E E L S T A R de antik bir kent. bira... Rize’nin İkizdere ilçesinde bir yayla... Dik sınçlı buharla öldürmeye yarayan büyük kazan. O N ki Türklerde ölmüş ataların tapı- 9 U R L A R B E G O N V İ L Z 10- Osmanlılar döneminde ulema sı- yan büyük kazan. Ümide Atilla, KIRKLARELİ, İsmail Osman Kılıç, ANTALYA, Bülent A E 5 S T A R B A K L N V İ N A R O 5- Haberci... “Misket limonu”da 10 N A M K A T U V A Z F A İ L E Z A tutularak parmakla çalman, üç köşeli ve telli bü- 17- İkiden çok kişinin kavga etmesi... “Ol- lan suret ve heykelleri... Donuk İlhan, Aytaç İşeren, MANİSA, Ayşe nıfından olanların giydiği uzun üstlük... 17- İkiden çok kişinin kavga etmesi... Bayraktar, Ü. Feza Özüdoğru, İ 6 V İ P B İ L L İ İ B S V N T L 11 K E A P A N A Z Y O Y O A S O R denen, acı sulu küçük limon cinsi... yük çalgı. dum ilimden --- / Beni burda eğler misin” (Yu- Aslantürk, AYDIN, Durmuş Alan, renkli. SAMSUN, Rıza Özcan Öztürk, 7 İ K O N A P E Y K İ Ç K E R İ Y A Lübnan’ın plaka imi... Kore’ye özgü, pi- “Oldum ilimden --- / Beni burda eğler mi- 12 G İ N G H A M N K A B A L A K L O ORDU, Hasan Ali Arslan, ADANA Avuç içi... Resmi bir erkek giysisi. 11- Peru ve Bolivya’da kullanılan bir tür kaval... nus Emre). AYDIN, Nilgün Kızıltaş, Ali Şakır 8 A S A L M A E L A N A R A K A T 13 E K İ N A Z Y A P E L İ K A N H A T 4- Kokmuş hayvan ölüsü... Poli- rinçten yapılan bir cins bira... Rize’nin sin” (Yunus Emre). 6- Lokmanruhu... Yahudi inancında Göçücü balıkların Akdeniz’den Karadeniz’e çık- 18- Yurdumuzun Göller Yöresi’nde bir dağ... Kuru, Beyazıt Kösten, KIRKLARELİ, 9 N İ T R A T S O R D İ N O A K A R 14 Y A O L A R A L T I I Not: Bulmaca yanıtlarını bundan nezya halklarının savaş tanrısı... İkizdere ilçesinde bir yayla... Dik tutula- 18- Yurdumuzun Göller Yöresi’nde bir Şükran Taşdemir, GAZİANTEP, A S 10 D O S R K A T İ K L A A T E ışıklar bayramı... İngiliz birahanesi... ması... Baht ve talihin kötüye gitmesi, düşkünlük. Başlıca, temel niteliğinde olan. 15 G A Z İ Z N A M E Y A N böyle bulmaca@cumhuriyet. Levent Veral, Cemal Doğan, İZMİR, E A A T Kaygusuz Abdal’ın bazı şiirlerinde 11 P L E T Y L T R O E F L O M rak parmakla çalınan, üç köşeli ve telli bü- dağ... Başlıca, temel niteliğinde olan. 16 E K S İ B E K A B A N Şifalı kaynak suları ya da çamurla teda- 12- Türk müziğinde devr-i turan usulüyle ölçü- 19- Araplarda, özellikle Mısır’da tefe verilen com.tr veya (0212) 343 72 64 Abdullah Kaan, Atila Kurtyılmaz, 12 R A İ Ş M U T R U P E R T İ G L O 17 L O K U L A K L A R O S kullandığı mahlası... Mersin’in Si- yük çalgı. 19- Araplarda, özellikle Mısır’da te- numaralı faksa gönderebilirsiniz. viyi amaçlayan kuruluşlara verilen ad. len oyun havalarına verilen ad... Toprak, kum ve ad... Petrol, benzin gibi yükleri taşımakla kul- BALIKESİR, Güneş Mazlum, SİVAS, 1813 LO AK K AE TS EA BT E M EOMD E TRAN İ S M O R Posta ile gönderilen yanıtlar lifke ilçesinde antik bir kent. 7- Fırat ve Dicle ırmaklarında yaşa- saman 11- Peru ve Bolivya’da kullanıelemeye yarayan iri delikli kalbur... - “Taş- lanılan gemi ya da kamyon.. Boru sesi.fe verilen ad... Petrol, benzin gibi yükle- Turgut Demirsan, MUĞLA M 1914 ES TN O LL A KM UE L Aİ RF İ NR R İ ise aynı adrese gönderilmeye 20 RK İ F A M İ S İ N OZ O M P yan 5- Haberci... “Misket limonu”dayayınbalığına verilen ad... “Saç- lar lan bir tür kaval... Göçücü balıklarınyedirdi --- yerine bir zaman felek” (Ziya Pa- ri taşımakla kullanılan gemi ya da kam20- Soğan tohumu... Bir nesneye zorunlu olarak- 15 E N N A K A K T E T Not: Bulmaca yanıtlarını bundan devam edecek. İ E 16 E V E R E Z A B Ş O ma ey göz eşkten gönlümdeki odlâre şa)... Yüce, yüksek. bağlı olmayan ve onun özünde bulunmayan nitelik. böyle [email protected]. denen, acı sulu küçük limon cin- Akdeniz’den Karadeniz’e çıkması... Baht yon.. Boru sesi. 17 N Z İ M A E M İ R L E R tr veya (0212) 343 72 69 numaralı si... Avuç içi... Resmi bir erkek ve talihin kötüye gitmesi, düşkünlük. 20- Soğan tohumu... Bir nesneye zorunlu İ A Ş 18 Y S K İ R H A L E faksa gönderebilirsiniz. Posta ile 19 O N A H U L U M A E N giysisi. 12- Türk müziğinde devr-i turan usulüyle olarak bağlı olmayan ve onun özünde bu- gönderilen yanıtları gazetemizin 20 N E C D E T K O Y U T Ü R K VOLKAN DENİZCİ adresine yollayabilirsiniz. 6- Lokmanruhu... Yahudi inan- ölçülen oyun havalarına verilen ad... Top- lunmayan nitelik. GM SUAT ATALIK BRİÇ [email protected] SATRANÇ [email protected] Söz Savunmanın Stil Analiz ve çözüm: Oldukça iyi bir kontrattayız. imp Sporun en önemli ögelerinden (15.gf6? bc4 ve e ile d hatları teh- sit bir oyunla fazla riske girmeden ¦ A10 Atağa çakılmazsa (%1 olasılık) kontratımızı yap- K-G zonda ¦ RD87 mak için yaklaşık %95 şansımız var, gelin biz bunu biri yarışma, yarışma denince de likeli biçimde açılır.) rakibinin küçük hatalarından fay- %100’e çıkaralım. Pik empasının tutmadığını varsa- ¦ 962 akla il gelen kazanmak. Satrançta dalanmaya çalışıyor: GM Magnus yarsak bizim için tek tehlike karonun 3-0 dağılmış ¦ RV76 ilerlemeye başladığınız zaman ka- Carlsen (2835)-GM Şahriyar Ma- olması. Bu durumda oyunun başarısı yazı turaya ¦ RV zanmak en önemli konulardan biri medyarov (2817), Wijk aan Zee mı kalacak? Karoyu yanlış taraftan çeksek bile oyu- ¦ V109 haline gelir. Satrancı sizin kadar 2019, Kabul Edilen Vezir Gambiti nu yapma şansımız var mı ona bakalım. Bizim için ¦ 108543 iyi tanıyan oyuncuları yenebilmek 1.Af3 d5 2.d4 Af6 3.c4 dc4 Doğu tehlikeli rakiptir, çünkü el tuttuğunda pik oy- ¦ D54 namasını istemeyiz. Oysa Batı için böyle bir endi- için tahtada ciddi bir performans 4.e3 e6 5.Fc4 c5 6.0-0 a6 7.b3!? şemiz söz konusu değildir. Çünkü Batı pik oyna- göstermeniz zaruridir. Peki bunu b6 8.dc5 Vd1 9.Kd1 Fc5 10.Fb2 Güney Batı Kuzey Doğu dığında AD çatalımıza doğru gelir ve pik kaybımız nasıl başaracaksınız? Bu noktada Abd7 11.Abd2 Fb7 12.Fe2 0-0 -- Pas 1¦ Pas kaybolur. O halde atağı alıp hemen ¦R’yı çekeriz. 1¦ Pas 1SA Pas teorik ve pratik yaklaşımlar öne 13.Ac4 Kfd8 14.Ae1 Fd5 15.Kac1 İki tarafta uyarsa zaten sorun yoktu, Batı uymazsa 3¦* Pas 4¦... çıkar, iyi oyuncular da oyuna yak- Kac8 16.Ad3 Fe7 17.Ace5 Fb7 Doğunun Damını zaptetmiş oluruz. Doğu uymazsa *Davet şimdi bir karo kaybımız açığa çıktı. Şimdi ¦Asını laşımlarını sahip oldukları mele- 18.Ac4 Fd5 19.Ad2Yenilik (19. Batı koza küçük büyük verdi, o halde başka kozu da çeker önce üçüncü trefle çakarak trefleri temiz- kelere göre seçerler. Bu hafta gö- Af4 Fa8) Fb7 20.Şf1 h6?! (Bir şey- kalmamıştır ve karoya çakamaz. (Kozda sayı ters ler sonra körleri çekmeye başlarız. Batı çakarsa ya receğimiz örnekler şu anda devam lerin yanlış gittiğini hissettiğiniz verilir.) el çaka yer çaka gelmek ya da pik çatalımıza doğ- eden senenin ilk süper turnuva- Beyazların hazırlığı tamamen ilk hamle.20...Kc1 21.Kc1 Kc8 ile Batıda iki koz varsa Güneyde 7 tane vardır. Karola- ru oynamak zorunda kalır, üç tur köre uyarsa veya rı DVx olmalı ve bir treflisi daha olmalı yoksa yer- sı Wijk aan Zee’den: GM Teymur teorik mahiyette. Siyah gereke- Beyazın ne kadar iyi kalacağını çakmayı reddederse kozla eli kendisine veririz ve den valeyi koymazdı. Bu durumda kozcunun on iki Racabov (2757)-GM Santoş Guy- ni yaptığında taktik bir oyun ne- bir kenara bırakın, 21...Ac5!=)21. yine aynı oyunsonu durumuna gelir. Bu arada Batı- kartı belli oldu. On üçüncü kartı nedir? ¦A? Ola- nın trefli ikiliyse üçüncü trefle çakar ve kör oynar, rathi Vidit (2695), Wijk aan Zee ticesinde oyunun hemen eşitlen- Ff3 Ad5? (Siyah kötü fili değişmi- naksız. İkinci turda 3¦ demez, forsing bir konuşma bu durumda yatmaktan kurtulur. Bu da şansımızı 2019, Kabul Edilmeyen Vezir mesi en büyük tehlike! 15...ed4? yor!) 22.Ac4 b5 23.Aa5 Fa8 24.a3 yapardı. Körü şikan da olmaz. Zira Batıda Astan altı %100’den biraz aşağı düşürür. İşte dört el: kör ve AR karo olsaydı 1¦ üzerine 2¦ derdi. O hal- Gambiti, Ragozin Varyantı (Siyah hemen hata yapıyor.15... g5 25.h3 f5 26.b4 Şf7 27.Ab3 Ff6 de Güneyde bir kör olmalıdır. Eğer Doğu beşinci lö- 1.d4 Af6 2.c4 e6 3.Af3 d5 Ad4! 16.ed4 (16.Ad4 ed4 17.gf6 (27...A5b6 kötü fili değişmeyi de- ¦ 85 vede ¦R ile el tutunca karo dönerse eyvahlar olsun! 4.Ac3 Fb4 (Ragozin Varyantı bu Vf6 Siyah için tehlikeli gözük- nerdi.) 28.Ff6 Şf6 29.Abc5 A5b6 ¦ RD2 Kozcu kazanır ve beş tur koz çeker. Batı ¦Ası ve ¦ R10982 devamyolunun kabul görmüş adı. müyor.) ed4 17.Ae2 Ve7 18.Afd4 30.Fe2!? Ac4 31.a4 Adb6 32.a5 treflleri arasında sıkışır. Trefl dönüşü yerle bağlan- tısını keser. İşte diğer eller: ¦ A42 Fakat bu varyantı Ragozin’den bi- hg5 19.Fe3 Ff4 20.Ff4 gf4 21.Vg6 Ad5 33.Aa6 (Taraflar böyle bir le evvel modern fikirlerle uygu- c5 22.Kg1 Ag4 23.0-0-0 c4 24.Af5 açılıştan sonra oyunun çehresini ¦ RV72 ¦ 10943 ¦ 43 ¦ V109 ¦ 7654 layan Amerikalı Marshall olmuş- Ff5 25.Vf5 Af2 26.Kd7 Ve3 27.Şb1 her zaman bu kadar değiştireme- ¦ A5432 ¦ D54 ¦ --- tur. Bu yüzden GM Soltis, Mars- Ve4! azalan materyal kompanzas- yebilir.) Ade3 34.fe3 Ae3 35.Şg1 ¦ AR ¦ D106 ¦ V9853 ¦ 10982 hall üzerine yazdığı kitapta var- yon vermesine rağmen Siyahla- Ad1 36.Kd1 Kc2 (36...Kc3!?) ¦ D987652 yantı Amerikan Savunması ola- rın tüm bu bilgisayar tarzı ham- 37.Ff3 Fe4 38.Aac5 Fd3 39.Kd3 ¦ AD6 ¦ 6 rak nitelendirmiştir.) 5.Va4!? Ac6 ¦ A84 leleri masada bulmasının zor hat- Kd3 40.Ad3 e5 41.Fb7 e4 42.Ac5 ¦ DV7 ¦ AV763 6.e3 0-0 7.Vc2!? (Vezir c5 sürü- ta belki de imkânsız olduğu doğru Şe5 43.a6 Ka2 44.Fc6 ¦ A3 ¦ R7 şünü engelleyerek görevini ye- devamyolu.) 16.gh6! dc3 17.Fc3 rine getirdi lakin gerçek Rago- (Horwitz Filleriyle Beyazın atağı- Birçok şaheser briç kitabı yazmış Victor Mollo’nun zin, Nimzo-Hint’in Zürih Devam- nın çok güçlü olduğu göze çarpı- Söz Savunmanın (Case for the Defence) adlı kita- Haftanın Problemi (2019-4) bında bunun gibi çok güzel elleri bulabilirsiniz. yolunu esas olarak aldığından Si- yor, tehdit 18.Vg6!) Fe6 18.Fe6 ¦ RDV imp ¦ R43 yah Ac6 ile e5 sürmeye döne- Ke6 19.Kg1 Ae8 20.Fg7 Ag7 D-B zonda Geçen Haftaki Problemin Çözümü (2019-3) ¦ V76 cek.) Ke8 8.Fd2 Fd6 (Bu konum- 21.Kg7 Şf8 22.Vh7 Vf6 23.Ag5 ¦ 85 imp ¦ AR106 da tüm yollar Roma’ya çıkar gibi Ke3 24.Şf1 (24.fe3? Fg3 25.Şd1 ¦ RD2 D-B zonda ¦ R10982 gözükmekte: 8...a6 9.h3 (9.a3 Fd6 Vf1 daimi kişlerle beraberlik ge- ¦ A42 10.h3) Fd6 10.a3) 9.h3 a6 10.a3 tirir.) Ad8 25.Vg8 Şe7 26.h7 Fg3 Fd7 (Daha yaygın 10...h6 sonra- 27.Ae4 Ke4 28.Kg3 Kh4 29.Kd1! sı da Racabov’un 11.g4 oynama- (Siyah taş fazla olmasına rağmen ¦ A109874 yı amaçladığı belli.) 11.Fe2 dc4 h7 eri dolayısıyla eli kolu bağlı. ¦ D52 ¦ AD5 12.Fc4 h6 13.g4Yenilik (13.0- Tehdit 30.Ke3) Kh7 30.Ke3 Ae6 ¦ AD6 ¦ D 0 e5 dengeli bir oyun verirken, 31.Va8 Kh8 32.Vc6 Şf8 33.Ke6! ¦ A84 oyundaki hamle son yıllarda bu (Kazanmak için sadece açılıştan Carlsen kuru bir açılış sonra- ¦ AV763 Güney Batı Kuzey Doğu tarz konumlarda ilk akla gelecek büyük avantaj elde etmek yetmez, sı oyunu canlı tuttu ama a geçe- ¦ R7 1¦ Pas 2¦ Pas metod.) e5 14.g5! b5! (Vidit’in kendi hamlelerinizi de yapmanız rine karşı e geçeri dengeyi sağla- 1 Güney Batı Kuzey Doğu 2¦ Pas 3¦ Pas 1 2 3 Racabov’un hazırlığına verdiği gerekir.) Ve6 (33...fe6 34.Vc7 ve makta. 44...h5?? (44...e3! 45.Şf1 1¦ Pas 2¦ Pas 4¦ Pas 4¦ Pas 2¦ Pas 3¦ Pas 4SA Pas 5¦ Pas ilk tepki doğru.14...ed4? 15.gh6! 35.Kd8’e çare yok.) 34.Kd8 Şg7 Şd4 46.Fb5 h5! 47.Fa4 g4 48.Fd1 4SA Pas 5¦ Pas 6¦ Herkes pas dc3 16.Fc3 oyundaki gelişmelere 35.Vc3 f6 36.Vc7 Terk 1-0 zorunludur,48.a7?? e2 49.Şf2 g3!) 6¦ Herkes pas paralelken 14...Ad4? 15.ed4 ed4 İkinci oyunumuz bu nebze ana- 45.Fb5 g4 46.hg4 hg4 47.Fc4 1) Tutuş, 16+, 2) Kontrol, 3) 2KC+Koz Damı 16.Ae2 b5 17.Fd3! ile Fil doğru di- lize muhtaç değil. Bu kez daha iyi Ka1 48.Şh2 f4 49.b5 f3 50.b6 Şf5 1) İnverted minör (5+ tutuş, 12+ puan) Atak ¦9’lu. Nasıl oynarsınız? (Kozlar 2-2) yagonal üzerinde kalır.) 15.Fa2 oyuncu olduğuna inanan taraf ba- 51.Ae4! Terk 1-0 Atak ¦V. Nasıl oynarsınız? İyi bir hafta sonu diliyoruz. CC MM YY BB