Katalog

20 EYLÜL 2021 PAZARTESİ EKONOMİ 11 Faiz artırdığı için görevden alınan eski Merkez Bankası Başkanı ‘Enflasyon güvenle düşer’ dedi Ağbal’dan sürpriz uyarı ‘Soğuk yulduğunda daha etkin olur, Para Politikası Görevimiz fiyat NACİ AĞBAL’IN KARNESİ Savaş’ 2.0 beklentileri iyileştirme gü- Kurulu’nun 23 Eylül istikrarı cü artar. Bu çerçevede, bir eçen hafta, Avustralya’ya Kritik haftaya girerken toplantısı öncesi pi- 7 Kasım (Geldiği gün) 20 Mart (Alındığı gün) Cuma kapanış nükleer denizaltılar edinme merkez bankasının amacına dün eski Merkez Bankası yasalar tedirgin. Sos- Dolar/TL Golanağı getiren AUKUS (ABD, ulaşmak için atması gereken Başkanı Naci Ağbal,’ın pay- İngiltere, Avustralya) anlaşması, ye- 8.5800 7.2670 8.5800 yal medyadan eski ilk adım ekonomik aktörle- laştığı bir yazı sürpriz ol- ni bir “Soğuk Savaş” savını yine Avro rin para politikasına güven- bir yazısını paylaşan du. Merkez’in Güncesi’nde- canlandırdı. mesini sağlamaktır. 10.1900 8.6310 10.0750 ki “Kalıcı fiyat istikrarı için Ağbal’a göre “Kalıcı n Türkiye Cumhuriyet Faiz % ‘Yeni Soğuk Savaş’ kararlı ve öngörülebilir para fiyat istikrarı karar- Merkez Bankası olarak bi- Putin Rusyası, ekonomik ve siya- politikasının önemi” başlıklı 15.30 16.37 17.68 lı politika ve güvenle zim en önemli önceliğimiz, si olarak toparlandıktan sonra, “ya- yazısını tweet atan Ağbal, 5 Naci Ağbal mümkün.” temel görevimiz olan fiyat is- kın çevresini” yeniden bir nüfuz ala- Mart’ta kaleme aldığı yazıda nı olarak kendine bağlamaya giri- tikrarını sağlamak ve bunu nı Şahap Kavcıoğlu’nun enf- sı Başkanı Naci Ağbal, sos- şunları vurguluyordu: şince, “Batı” medyası, bir yeni “So- ürkiye’de piyasalar kri- kalıcı hale getirmek. lasyonda odağı manşetten çe- yal medyadan eski bir yazı- n Toplumu bir arada tutan ğuk Savaş”tan söz etmeye başla- tik haftaya girdi. Bir n Çünkü kalıcı fiyat is- kirdek enflasyona yönelten sını paylaştı. Ağbal uygula- yegâne unsur olan güven; güç- mıştı. Rusya’nın Ukrayna, Kırım, Tyandan Amerika Mer- tikrarı; sürdürülebilir bü- açıklamaları bir süredir pi- dığı sıkı para politikası ve lü bir ekonominin de temelini Gürcistan’a müdahaleleri, Suriye’de- kez Bankası’nın faiz toplan- yüme için, toplumun refa- yasanın hareketlenmesine faiz kararını anlattığı yazı- oluşturur. Güven duyulan bir ki varlığı ve NATO üyesi Türkiye’ye tısı ile dış piyasaların baskı- hı için, daha adil gelir da- neden oldu. sında kalıcı fiyat istikrarı- ekonomide beklentiler iyileşir, S-400 satışı gibi gelişmeler yeni bir sında olan piyasaların gözü “Soğuk Savaş” savını destekliyordu. Faiz indirimi ihtimali de nın, ekonomiye inanan, gü- ğılımı için ve daha fazla is- yatırım ve istihdam artar, top- Tartışma derinleşince, Rusya’nın kulağı ise 23 Eylül’de Merkez tihdam için bir önkoşuldur. bulunan Para Politikası Ku- venen insanları koruyacağı, lum refaha kavuşur. yeni bir hegemonya adayı olarak Bankası tarafından açıklana- rulu toplantı öncesi “uya- TL’yi hak ettiği değere ka- n Güven, ekonomi yöneti- Amacımıza ulaştığımız- yükselme şansının olmadığı anlaşıl- cak faiz kararında. Enflasyo- rı” niteliğinde bir açıklama vuşturacağı ve bunun sonu- minin temel kurumlarından da paramız hak ettiği de- dı. Her şeyden önce bir ölçek sorunu nun politika faizini geçerek geldi. Faizleri yüzde 19’a çı- cunda da herkesin geleceğe biri olan merkez bankala- ğere kavuşacak; üretenler, vardı. Tarihsel olarak her hegemon- yüzde 19.25 olması ve ardın- kardıktan sonra görevden güvenle bakacağı görüşünü rı için de büyük önem taşır. emek verenler, ekonomiye ya düzeni bir öncekinden daha bü- dan Merkez Bankası Başka- alınan eski Merkez Banka- savunuyordu. Para politikasına güven du- can verenler kazanacak. yük bir ölçekte oluşuyor. Rusya’nın ne ekonomisi ne de devleti, ABD karşısında hegemonya adayı olarak Enflasyonu körükleyen konteyner krizi kapanan limanlarla büyüyor yükselmesine olanak verecek çap- taydı. İkincisi, tarihsel olarak her he- gemonya adayı mutlaka yeni bir ekonomik hatta siyasi-kültürel mo- del, teknolojik kapasite sunarak bir Şimdi de varyant baskısı çekim merkezi yaratıyor, çekim ala- Jerome Powell nına giren ülkelerin egemen sınıfları- na yardımcı olabiliyordu. Putin Rus- PORTFÖYÜNDE ÇIKTI ALI CAN POLAT Covid-19 varyantları sebebiyle limanlarda yası bu açıdan da gereken özelliklere kapasite düşünce ABD-Çin arasında kontey- sahip değildi. andeminin başından bu FED Başkanı’nda ner fiyatları 20 bin dolara kadar yükseldi. Çin’de hızlanan ekonomik, tekno- Pyana dünyada tedarik lojik, kültürel ve siyasi dönüşümler, yerel yönetim tahvili zincirini kıran ve fiyatla- ABD’nin Afganistan’dan çıkarken, rın her sektörde artmasına BD Merkez Bankası (FED) Baş- dış politika önceliklerini, Çin’in bir ve küresel enflasyona ne- Akanı Jerome Powell’ın, banka- hegemonyacı güç olarak yükselme- den olan taşımada kontey- sini önleme amacına göre düzenle- nın Covid-19 salgınının etkileriy- le mücadele kapsamında geçen ner sorunu, şimdi de var- meye başlaması, bölgede şekillenen ittifaklar zinciri, “Soğuk savaş” savla- yıl aldığı varlıklardan biri olan ye- yant krizi yaşıyor. Fiyatla- rını yeniden canlandırmaya başladı. rel yönetim tahvillerinden kendi rın 4-5 bin dolarlardan 16 portföyünde tuttuğu ortaya çıktı. bin dolarlara kadar çıktı- Bu kez farklı CNBC’nin haberinde, FED Başkanı ğı sektörde bazı önemli li- “Soğuk Savaş” savının bu kez çok Powell, Boston FED Başkanı Eric manların kapasitelerinin Rosengren ve Richmond FED Baş- daha sağlam dayanakları var. Çin, düşmesi, ekonomilerdeki 1.5 milyar nüfusuna ek, ABD ile ko- kanı Thomas Barkin’in, bankanın toparlanmanın da etkisi ile laylıkla kıyaslanabilecek büyüklük- 2020’de satın aldığı bazı varlıklara canlanan talebi zora soktu. suz etkileneceğini belirtti. te bir ekonomiye sahip. Ekonomik sahip olduğu aktarıldı. alanda başlayan dönüşümler, 2007 Krizin piyasadaki ürün fi- Endişeli bir bekleyiş ol- CEO’lar maliyet küresel finansal krizinden bu yana ilk yatlarına etkisinin 2022 so- duğunu belirten Otomotiv 225 MİLYON AVRO kez bir ülkede neo-liberal ekonomik nuna kadar devam edeceği Sanayicileri Derneği Baş- modelden farklı bir modelin şekillen- öngörülüyor. kanı Haydar Yenigün, “De- artışına çare arıyor me olasılığına işaret ediyor: Çin yö- Yapı Kredi’ye yeşil İstanbul Tüccarlar Ku- niz ve hava taşımacılığın- netimi, devlet kapitalizmini güçlendi- lübü Başkanı İlker Önel, da birim kilogram maliyet- ürkiye’nin önemli firmaları- mak üzere her alanda yaşa- riyor, piyasanın, dev teknoloji şirket- bağlantılı repo Çin’in en yoğun limanların- lerinde artışlar olduğunu Tnın başındaki 300’e yakın nan fiyat artışlarının CEO’la- lerinin gücünü sınırlıyor. Yeni ekono- apı Kredi, dünyanın önde gelen dan Ningbo-zhoushan’da söyleyebiliriz. Pandeminin üst düzey yöneticinin (CEO) rı bu alanda çare aramaya yö- mik model sermaye ihracatını, dış ti- Ybankalarından Bank of America önümüzdeki dönemde ilk sı- nelttiğini belirten Platform careti desteklerken ulusal ekonomiyi gelen konteynerlerin yüz- seyri tedarik zinciri yöneti- ile sürdürülebilirlik bağlantılı repo derinleştirerek dışa bağımlılığı azal- rada yer alan probleminin Kurucusu Bülent Kutlu, pan- de 25’ini elleçleyen Meis- minde belirleyici rol oyna- işlemi gerçekleştirdi. Yapı Kredi’den üretici fiyatlarındaki artış ol- demi sonrası oluşan ortama tarak güçlendirmeyi hedefliyor. han terminalinin 2 hafta- yacaktır” dedi. yapılan açıklamaya göre, 225 mil- Gelir dağılımındaki aşırı bozulma- duğu açıklandı. Üst yönetici- göre şirketlerin yapılandırma- lık kapanmadan sonra 26 Otomotiv Satış Sonrası yon Avro tutarındaki işlem, banka- nın Batı ülkelerinin toplumsal doku- leri bir araya getiren etkinlik ya gittiklerini belirterek “Ar- Ağustos’ta yeniden açıl- Ürün ve Hizmetler Derne- nın sera gazı emisyon seviyelerin- larında yaptığı tahribatı değerlen- platformu Vizyon 100’de, şir- tan üretici enflasyonu CEO’lar dığını hatırlattı. Şimdi ise ği Yönetim Kurulu Başka- diren ÇKP, “ortak refah” sloganı ile de iyileştirmeye yönelik performans ketlerin gelecek sorunları tar- için ciddi bir sorun. Sürdürü- özellikle Çin’in Shanghay nı Ziya Özalp ise şöyle ko- kriterleri içeriyor. Yapı Kredi Üst ekonomik artığın dolaşımında alt sı- tışıldı. Eski TÜSİAD Başka- lebilirliği tehdit ediyor. Gün ve Hong Kong limanı ile nuştu: “Yurtdışı tedarikçi- nıflara yönelik bir “yeniden-dağılım” Yöneticisi (CEO) Gökhan Erün, fi- nı Erol Bilecik’in onur konuğu geçtikçe sattığınız ürünü da- paketi hazırlıyor. nans sektörünün iş dünyasına sağ- ABD’nin San Pedro Körfezi lerinizden üretilmesi için olarak katıldığı eylül ayı top- ha pahalıya mal etmeye başlı- Yeni model, yeni duyarlılıklar ge- ladığı finansmanlardan dolayı et- ve Long Beach limanların- 1-2 ay önce verdiğiniz sipa- lantısında yapılan ankette yö- yorsunuz ama müşteriye yan- rektirdiğinden, iki grup gelişme dik- ki alanının oldukça geniş ve kuvvet- da vaka artışı sebebiyle ka- neticiler sorunlarını şöyle sı- sıtamıyorsunuz. Bu, sürdürü- rişinizi, artık 4-5 ay önce- kat çekiyor: Birincisi, ÇKP yöneti- li olduğunu belirtti. Erün, şöyle ko- raladı: Üretim maliyetlerinde- lebilir bir durum değil” dedi. pasitenin altında çalışıldı- lere çekmek zorundasınız. minde neo-liberal dönemde bürok- nuştu: “Özellikle finans sektörü, sa- ki artış, çalışan motivasyonu, Kutlu, ankette çalışanların en ğını söyleyen Önel, özellik- Konjonktüre baktığımızda raside ve parti içinde yükselen lider- hip olduğu büyük dönüştürücü güç- sürdürülebilirlik, hibrit çalış- az yüzde 30’unun pandemi- le ABD siparişlerinde gıda 2022 sonuna kadar lojis- lerin geriye itildiği Şi gibi Mao gele- le sürdürülebilirlik konularında bü- ma modeline uyum ve dijital den sonra da hibrit çalışma- sektörü başta olmak üzere tikteki darboğazların ve fi- neğine sadık kadroların önce çıkma- yük bir misyon üstlenmek zorunda. dönüşüm.” ya devam edeceği sonucunun otomotiv, halı ve mekanik ya başladığı görülüyor. İkincisi, ÇKP, yat artışının düşmesi pek Gerçekleştirdiğimiz bu repo işlemi Başta navlun fiyatları ol- çıktığını belirtti. hem popüler kültürü hem de eğitim parçalar sektörünün olum- mümkün gözükmüyor.” de bu yolda attığımız güçlü adımla- sistemini, tarih ve toplum (kendi ta- rın bir nişanı oldu.” nımladığı biçimiyle) bilincine sahip öznellikler yetiştirme yönünde yeni- EN FAZLA İHRACAT SALGIN DÖNEMİNDE den şekillendirmeye, “yabancı” un- surları tasfiye etmeye, hatta cezalan- FORD OTOMOTİV’DEN dırmaya yöneliyor. Bunlara ek, Çin PTT 519 milyon devletinin, nüfus kontrolü, denetle- eçen yıl en fazla ihracat adet işlem yaptı me, izleme, gözetleme ve veri topla- Gyapan firmalar arasında ma alanlarında son derecede yetkin, laştırma ve Altyapı Bakanlığı, birinciliği 4.9 milyar dolarla hatta belki de dünya çapında rakip- UPosta ve Telgraf Teşkilatı’nın Ford Otomotiv aldı. Toyota siz teknolojilere, sitemlere sahip ol- (PTT) salgın dönemindeki karnesini 3.6 milyar dolar ve Oyak-Re- duğu, veri toplama alanının tekelini yayımladı. Covid-19’un etkili oldu- nault 2.3 milyar dolarlık dış özel teknoloji şirketlerine kaptırma- ğu Mart 2020-Ağustos 2021 döne- satıma imza attı. maya kararlı olduğu görülüyor. minde PTT’de 519 milyon işlem ya- Vestel 2.05 milyar dolar Ölçek sorununa geri dönersek, pıldığını belirten Bakan Adil Karais- ile dördüncü, Kibar Dış Tica- “kuşak ve yol projesi”, borçlandırma mailoğlu, “5.4 milyon hanenin yar- ret 2 milyar dolar ile beşin- (sermaye ihracı) ile kurulmuş bağım- dım parası evlere ulaştırıldı” dedi. ci, Arçelik 1.8 milyar dolar lılık ilişkileri, uzay çalışmaları, “Yapay Karaismailoğlu, PTTBank’ta bu yı- ile altıncı ve TGS Dış Ticaret Zekâ”, kuantum bilgisayarı, toryum lın 8 aylık döneminde de yapılan 1.5 milyar dolarla yedinci sı- temelli bir yeni teknolojiye dayanan Türkiye’nin ilk 1000 ihracatçısı arasında 426 şirket bulunuyor işlem sayısının 226 milyona ulaş- rada yer aldı. yeni nükleer santral gibi gelişmelerin, tığını aktardı. TOFAŞ Türk Otomobil 1.1 Çin devletine büyük ekonomik, tek- milyar dolar, Türkiye Petrol nolojik /askeri, hatta siyasi avantajlar Rafinerileri 1.46 milyar dolar İhracatta zirve İstanbul’un sağladığını da söyleyebiliriz. ve Mercedes-Benz Türk de Eğer tüm bu gelişmeler bir araya KISA KISA... ürkiye İhracatçılar 1 milyar dolar ve üzeri İzmir, 73 firma ile Gazi- 1.1 milyar dolarlık ihracat gelerek kaynaşmaya başlayabilirler- l TÜYAP Anadolu Fuarları Genel gerçekleştirdi. se neo-liberalizme ve liberal demok- TMeclisi (TİM) tarafın- ihracat yapan firma sayı- antep, 61 firma ile Bur- Müdürü İlhan Ersözlü, salgın nede- İhracatını en çok artıran rasiye alternatif yeni bir “kriz yöne- dan belirlenen en çok ih- sı 11 olarak gerçekleşir- sa, 59 firma ile Kocaeli niyle bu yıl sonuna kadar Türkiye firma yüzde 765.1 ile Va- tim” modeli (düzenleme sistemi) olu- racat yapan 1000 şirket- ken, 167 firmanın ihraca- ve 49 firma ile Ankara ta- genelindeki fuarlarda yüzde 80 dü- kıf Katılım olurken geçen şabilir. Bu olasılık, bir hegemonya ten yüzde 57.5’i Marma- tı 100 milyon doların üze- kip etti. şüş öngörüldüğüne işaret ederek, yıl 485 milyon dolar ihracat kurma sürecinin ekonomi, kültür ve ra Bölgesi’nden listeye gi- rine çıktı. İlk 1000 firma- İlk 1000 listesindeki “Yıl sonuna kadar fuarların yüzde yönetişim açısından maddi zeminini yaparak genel sıralamada rerken, İstanbul 426 şir- nın toplam ihracattan al- ihracatın yüzde 23.8’ini 20’sinin açılacağını öngörüyoruz. oluşturabilir. 26’ncı oldu. ketle zirvede yer aldı. dığı pay yüzde 54,6 ola- otomotiv, yüzde 10.7’si- Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne ABD’li analistlerin ekonomik, tek- Sanmar Denizcilik ihra- TİM’in önceki gün yapı- rak gerçekleşirken, yüzde ni kimyevi maddeler ve 2022 fuar takvimini tüm fuar şir- nolojik yarışa ve Asya-Pasifik alanın- catını yüzde 374.2 artıra- ketleri bildirdi. 2022 yılında daha da Quad (ABD, Japonya, Hindistan, lan genel kurulunda “İh- 78,9’u yerli firmalardan mamulleri, yüzde 10.5’ini rak 105.4 milyon dolara, Eti Avustralya) ve AUKUS (ABD, İngilte- normal bir fuar dönemi yaşayaca- racatın Yıldızları” ödül- oluştu. İlk 1000 firmanın çelik, yüzde 9.4’ünü ha- Bakır yüzde 268.5 artırarak re ve Avustralya) gibi güvenlik anlaş- ğız” dedi. 276.4 milyon dolara yük- lendirildi. “Türkiye’nin istihdam ettiği kişi sayısı zırgiyim ve konfeksiyon, malarına vurgu yapıyor olması, ye- l Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakül- seltti. İhracatını en çok artı- İlk 1000 İhracatçısı 2020 ise 1 milyona yaklaştı. yüzde 8.4’ünü de elekt- ni “Soğuk Savaş” savını destekliyor. tesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Meh- ran firmalar arasında 4’ün- Prestij Kitabı”nda yer Toplamda 50 ilden şir- rik-elektronik sektörle- Ancak Tayvan, Kuzey Kore, karasu- met Zengin, Türkiye’nin tahıl amba- cü sırada yer alan Roketsan alan verilere göre ilk ketlerin bulunduğu lis- ri yaptı. Bu yıl 169 firma larının sınırları gibi kritik sorunlar, sı- rı Konya Kapalı Havzası’nda yer altı yüzde 209.9’luk yükselişle 1000’de yer alan şirketle- tede, zirve 426 şirket- listeye ilk kez girerken, cak bir çatışma olasılığını da can- sularının 15 metreye kadar düştü- 102.3 milyon dolarlık dış sa- rin toplam ihracatı geçen le İstanbul’un oldu. 831 firma yerini koruma- lı tutuyor. ğünü söyledi. tıma imza attı. yıl 92.6 milyar dolar oldu. İstanbul’u, 80 firma ile yı başardı.