Katalog

19 EYLÜL 2021 PAZAR DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 Biden yönetimi, BM Genel Kurulu’nda Paris cephesiyle denizaltı krizini görüşmeyi umuyor Fransa’yı ikna arayışı ransa’nın, Avustralya’nın ABD Avustralya, ABD ATİNA’DAN ‘KAPALI’ KAMP... AUKUS: ve İngiltere ile Hint-Pasifik ittifa- ve İngiltere ittifakı unanistan, insan hakları örgütlerinin tep- Fkı oluşturmasıyla kendisiyle im- AB’de savunma Ykilerinin merkezindeki “kapalı” mülte- İSTİKRARA DARBE bağımsızlığı zaladığı 56 milyar Avro’luk denizaltı ci kamplarını yaşama geçiriyor. Sert güvenlik tartışmalarını anlaşmasını iptal etmesinin ardından önlemleri, kısıtlama uygulamalarıyla tartışma alevlendirdi. Fransa BD, İngiltere ve Avustralya’nın kur- Washington ve Canberra büyükelçile- yaratan kampların ilki, pilot uygulama şeklinde AB Bakanı Clement Aduğu, taraf ülkelerin adlarının baş rini geri çağırmasının yankıları sürü- Sisam Adası’nda dün açıldı. Kampa güvenlik Beaune, harfleriyle tanımlanan AUKUS Anlaş- kameraları ve manyetik kapıların yerleştirildiği yor. AUKUS adı verilen ittifaka yöne- birliğin stratejik ması sadece Asya-Pasifik’te değil, belirtildi. Gece boyunca kapıların kilitli kalaca- lik Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves özerklik geliştirmekle hemen hemen her tartışmalı bölge- ğı kampa giriş-çıkışlar için de elektronik çipler Le Drian önceki gün Cumhurbaşkanı savunma alanındaki de gerilimi yükseltecek bir anlam ta- kullanılacak. Adanın merkezinde kalan 600 ka- bağımsızlığını Emmanuel Macron’un talimatıyla ABD şıyor. Çünkü artık, ABD’nin başlattı- dar göçmen, hafta başından itibaren beş kilo- sağlayacağını ve Avustralya büyükelçilerini “istişare- ğı bir ABD-Çin Soğuk Savaşı gerçeğiy- metre uzaklıktaki yeni merkeze tahliye edile- söyledi. ler” amacıyla acilen geri çağırma kara- cek. Benzer kamplardan İleryoz, Midilli, İstan- le karşı karşıyayız. Dolayısıyla bu “sa- rı aldıklarını duyurmuştu. köy ve Sakız adalarına olmak üzere dört tane vaş” sadece Asya-Pasifik- Fransa’nın Avrupa Birliği (AB) İşle- öncelikli olacak” şeklinde yorumladı. daha inşa edilecek. Beyaz Saray’dan yapılan açıklama- le sınırlı kalmayacak. İki rinden Sorumlu Devlet Bakanı Clement Fransa’nın Canberra Büyükelçisi Je- ülkenin karşı karşıya gel- da, Paris’in kararından duyulan üzün- an-Pierre Thebault da Avustralya’dan Beaune ise Paris’in AB dönem başkan- diği her konuda buna ben- tü ifade edilerek, “Uzun süreli ortak- lığını devralmaya hazırlanmasıyla il- ayrılmadan önce ülke diplomasisini zer ittifaklar oluşacak gibi lığımızda daha önce olduğu gibi gele- “beceriksiz, yetersiz ve Avustralya’ya gili olarak Avrupa Komisyonu Başka- Ankara’dan bundan böyle. AUKUS bu- cekte de farklılıkları aşmak için çaba MUSTAFA K. aykırı” olarak nitelendirdi. nı Ursula von der Leyen ile görüşmesi- nun ilk adımı aslında. ERDEMOL göstermeye devam edeceğiz” denildi. Öte yandan İtalya Dışişleri Ba- nin ardından yaptığı açıklamada, “İngi- Üç ülke anlaşmayı “nük- ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned kanı Luigi Di Maio’dan, ABD’nin liz komşularımız, AB’den ayrılarak ka- leer denizaltılarda kullanılan teknoloji- bildiri çıkışı Price da Paris’in öfkesini anladıkları- Afganistan’dan çekilmesi ve AUKUS bullenilmiş bir kölelikle ABD’nin kürk- nin paylaşılmasını da içeren bir savun- nı ve gelecek hafta New York’ta düzen- anlaşmasının ardından AB’nin gerçek ma anlaşması” olarak açıklıyor. Gö- çü dükkânına geri döndü” dedi. AA’nın vrupa Birliği (AB) üyesi Güney Avrupa Ül- lenecek Birleşmiş Milletler (BM) Genel bir savunmaya sahip olması gerektiği rünen o ki amaç mümkün olan en kı- haberine göre, AB’nin stratejik özerk- Akeleri (MED9) Zirvesi’nde kabul edilen or- Kurulu’nda Fransız tarafıyla konuyu sa sürede Avustralya’nın nükleer deni- çıkışı geldi. Di Maio, La Repubblica ga- tak bildiriye Ankara’dan sert yanıt geldi. Dı- lik geliştirmekle savunma alanındaki üst düzey yetkililerle görüşmeyi um- zaltıya sahip olması. Çünkü anlaşma- zetesine verdiği demeçte, “Afganistan şişleri Bakanlığı Sözcüsü Tanju Bilgiç, bildiri- bağımsızlığını sağlayacağını söyleyen duklarını belirtti. Price, “en eski ortak- ya taraf olan ülkeler arasında nükle- nin Doğu Akdeniz, Kıbrıs ve düzensiz göç ko- ve Avustralya konuları, kıta endüstrisi- Beaune, savunma alanına, özellikle de ları” olan Fransa’yla ilişkilere verdikle- er denizaltısı olmayan tek ülke o. Du- nusundaki bölümlerinin taraflı, vizyonsuz ve nin koordinasyonunu sağlayan bir Av- siber güvenliğe daha fazla yatırım ya- rumu hayli garipleştiren şu: Yakın za- ri önemin de altını çizdi. gerçeklerden kopuk olduğunu söyledi. Sözcü rupa savunmasının ne kadar acil ol- pılması gerektiğini savundu. mana kadar Çin’in en büyük ticaret Bilgiç, MED9 ülkelerinin (Fransa, Güney Kıb- duğunu gösteriyor” ifadesini kullandı. ortağı olan, bu nedenle de Çin karşı- ‘Köle İngiltere’ rıs Rum Yönetimi, Hırvatistan, İspanya, İtalya, ‘Beceriksiz, yetersiz’ Di Maio, AB içinde bu konuda bir fikir tı ABD stratejilerine hayli mesafeli du- Malta, Portekiz, Slovenya, Yunanistan) önce- Canberra’dan da benzer bir açıkla- Bakan Beaune, Avustralya’nın Fran- birliği olup olmadığına ilişkin, “Tartış- ran bir ülkeydi Avustralya. Hatta Ge- ki gün Atina’da yaptıkları zirvede yayımlanan ma geldi. Avustralya Dışişleri Bakanı ma daha yeni başladı ancak cesaret ve- sa ile 2016’dan bu yana sürdürdüğü orge W. Bush döneminde yine ABD, bildiriye ilişkin “İmza atan AB ülkelerini daya- Marise Payne, ele alınması gereken denizaltı projesini iptal ederek ABD ve rici işaretler var. Bunun basit şekilde Japonya ile Hindistan’ın da katılımıy- nışma kisvesi altında Yunanistan ve GKRY’nin oldukça zorlu meselelerin olduğunu İngiltere ile uzlaşmasının “Canberra olacağı yanılsaması içinde değiliz çün- la Çin’e karşı oluşturulmak istenen körü körüne peşinden giderek izledikleri tek ancak Fransa’yla yakın ve yapıcı bi- ile diğer anlaşmaların da sorgulanma- kü savunma konusu aynı zamanda dış “dörtlü” içinde olmamıştı. Dönemin yanlı ve taraflı tutumlarını terk etmeye davet çimde birlikte çalışmaya devam ede- sına neden olacağını” söyledi. ABD’nin politikayla da bağlantılı” değerlendir- Avustralya Başbakanı Kevin Rudd, bu ediyoruz” değerlendirmesinde bulundu. ceklerini söyledi. oluşuma karşı durmuştu. Ama şimdi tavrını “Onlar için her zaman Amerika mesinde bulundu. Bildiride, Türkiye’ye AB üyesi GKRY’nin de- ne değiştiyse Avustralya hayli tartış- niz yetki alanlarının sınırlandırılması konu- malı, Çin’in dostu olmayan kimi ülke- sundaki diyalog davetini kabul etmesi çağ- ABD’nin Teksas MEKSİKA-ABD SINIRINDA GÖÇMEN DRAMI lerce bile sorunlu kabul edilen AUKUS rısı yinelenmişti. Tüm devletlerin uluslarara- eyaletiyle Meksika’nın içinde yer aldı. sı hukuka uymasının esas olduğu ve provo- Ciudad Acuna kentini birbirine Sonu başından belli olan şu: Avust- kasyonlar ile tek taraflı eylemlerden kaçın- bağlayan Del Rio-Ciudad Acuna ralya ciddi anlamda kaybeden taraf ması gerektiği belirtilirken bu tür bir eylem- Uluslararası Köprüsü, göçmen krizine olacak. Öncelikle dizel/elektrikle çalı- de bulunulması durumunda AB’nin elinde- sahne oldu. ABD’ye geçmeye çalışan 10 şan eski filosunun yerine nükleer de- ki tüm araçları üye devletlerin çıkarlarını ve bini aşkın, çoğu Haiti’li göçmenin yolculuğu nizaltı yapımı konusunda anlaştığı bölgesel istikrarı korumak üzere kullanmak- köprüde yarıda kaldı. Köprü altında derme Fransa ile ilişkileri ciddi olarak bozul- ta kararlı olduğu kaydedilmişti. Kapalı Maraş çatma malzemelerden kamp kuran binlerce du. Avustralya’nın AUKUS’da yer al- bölgesindeki “yasadışı eylemlerinden” do- göçmen, yiyecek ve su sıkıntısı yaşıyor. ması askeri değil stratejik bir karar, layı Türkiye’ye geri adım atılması çağrısı ya- İki kadının doğum yaptığı, birinin yeni çok belli ki. Artık tamamen ABD yö- pılmıştı. Bildirgede, derinleşen iklim ve çev- tip koronavirüs testinin pozitif rüngesine giriyor. re krizi ile mücadele için özel sektör ve sivil çıktığı ABD basınına yansıyan toplumun da katılımıyla küresel anlamda ey- haberler arasında. Zayıflayan ABD leme geçilmesi gerektiği de belirtilmişti. ABD’nin, kalması için hiçbir gerek- ‘Türkiye göç ortağı’ çesinin bulunmadığı Afganistan’dan çekilmesi “siyasi açıdan” elbette ye- Öte yandan Yunanistan Başbakanı Kyria- nilgidir. Bu anlaşmanın ABD’nin “za- kos Miçotakis, Reuters’e verdiği söyleşide ise 37 derece sıcaklıkta bekleyen göçmenlerden bazıları yıfladığı” bir anda gündeme getirilme- “Türkiye’nin Avrupa’ya yeni göç dalgasında mü- si dikkat çekicidir bu nedenle. Aynı za- temel ihtiyaç malzemeleri için Meksika’ya gidip geri cadelede önemli bir ortak olduğunu, Avrupa’nın manda daha önce ABD’nin sıkça di- dönüşler için bölgedeki barajı kullanıyor. göç sorununa karşı ortak bir siyaset izleyeme- le getirdiği gibi “Çin’ e odaklanma”nın diğini” ifade etti. Geçen ay Cumhurbaşkanı Tay- da bir sonucu. Buradan bakınca yip Erdoğan ile telefon görüşmesine değinen Afganistan’dan çekilmenin yenilgiy- Miçotakis, “Çok açık konuştuğumuz bir görüş- le ya da zaferle ilgisi olmadığı anlaşıla- me yaptık ve sanıyorum potansiyel mülteci ve bilir. ABD için odaklanılması gereken sığınmacıları kendi ülkelerine mümkün olan en hedef Çin. İngiltere’nin tutumu ise her yakın mesafede tutmanın öneminde uzlaştık. ne kadar “küresel Britanya” hedefi pe- Türkiye’yi bu sorunla baş etmesi için destekle- şinde koşsa da bu koşuya uygun düş- mek gerekiyor” dedi. UNICEF, DAHA FAZLA GECİKMEDEN KIZLARIN EĞİTİMİNE BAŞLANMASI ÇAĞRISI YAPTI meyecek bir “esnaf” tutumu aslında. Onun derdi nükleer reaktör üretimin- de pazar kazanmak. Avustralya da iyi bir pazar kuşkusuz. BM öncesi Reaktör teknolojisi hem çok değer- Taliban’dan bildik hamleler! li hem de gizlidir. Çünkü reaktörler için kullanılan uranyum yüzde 95 oranın- fganistan’da yönetimi ele geçi- ABD temasları da zenginleştirilmek zorunda. Paha- Aren köktendinci Taliban yöneti- lı iş. ABD ile İngiltere ilk olarak 1958’de ışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Bir- mindeki ülkede kız çocuklarının eği- yürürlüğe giren dünyanın en kapsam- Dleşmiş Milletler (BM) 76. Genel Kuru- tim hakkına ilişkin kaygılar artıyor. lı nükleer paylaşım anlaşması olan Kar- lu ve Türkevi’nin açılışı için gittiği ABD’nin 1990’lar dönemindeki iktidarı sıra- şılıklı Savunma Anlaşması şartları al- New York kentinde temaslarını sürdürüyor. sında kız çocuklarına eğitimi yasak- tında bu konuda işbirliği yapıyor. Her Taliban Çavuşoğlu önceki gün BM Genel Sekrete- layan Taliban, bu kez uluslararası on yılda bir yenilenir bu anlaşma. En devriyesinin ri Antonio Guterres ile bir araya geldi. Gö- toplumun meşruiyetini sağlama he- son 2014’te reaktör teknolojisi üzerin- hedef alındığı rüşmenin ardından Çavuşoğlu, Twitter he- defiyle “ılımlı” söylemlere girişmiş bombalı de daha fazla işbirliği adımları atıldı. sabından ‘’Dünyamızın gündemindeki kü- saldırıda iki Avustralyalılar reaktörleri kendileri in- ardından da eğitim hakkının İsla- resel sınamaları BM Genel Sekreteri Anto- kişi yaşamını şa edecek olsalardı, ABD teknolojisine, mi kurallar çerçevesinde sağlanaca- nio Guterres’le ele aldık. Kıbrıs, Afganis- yitirdi. uzmanlığına, ABD ile kendilerine ait bir ğı yönünde çıkışlar yapmıştı. İlk işi tan, Libya, Suriye ve iklim değişikliği konu- nükleer paylaşım anlaşmasına ihtiyaç- larındaki görüşlerimizi paylaştık’’ açıklama- ise Kâbil’de üniversitelerde kadın er- ları olacaktı. Bu yüzden en basit çözüm sı yaptı. Çavuşoğlu’nun, Türkevi’ndeki açı- kek öğrencilerin olduğu sınıfları per- sinde okullarda kapanmalara gidil- rın da olduğu kaydedildi. Bazı yerel onları satın almak olacaktır. Satın ala- lış hazırlıklarını da incelediği belirtildi. deyle ayırmak olmuştu. Örgütün eği- mişti. İlkokullar ise daha öceki haf- kaynaklar da başkent Kâbil’in batı- cakları en uygun ülke de İngiltere. Ay- Öte yandan Dışişleri Bakan Yardımcısı Bü- tim sorumlularından ise önceki gün talarda kısmi açıldı. Pek çok bölge- sındaki Şehrek İrfani bölgesinde dü- rıca İngiltere’nin bu anlaşmaya katılımı yükelçi Sedat Önal, ABD Dışişleri Bakan Yar- ortaöğrenimde eğitime dün itibarıy- de genelde kızlarla erkekler ayrı eği- zenlenen bombalı saldırıda 2 kişi- Çin’e yönelik ikinci provokasyonudur. dımcısı Wendy Sherman ve Siyasi İşlerden la başlanacağı duyurusu geldi. An- tim görüyor. Bu kademede kadın öğ- nin yaralandığını duyurdu. ABD bir- İlki biliyorsunuz Güney Çin Denizi’ne Sorumlu Müsteşar Victoria Nuland ile görüş- cak eğitimin başlamasına işaretle sa- retmenlerinin bazılarının da görevle- liklerinin Afganistan’dan çekilmesi uçak gemileri yollamasıydı. tü. Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasında, gö- dece erkek öğrenciler ve erkek öğret- rine başladığı belirtiyor. ve Taliban’ın yönetimi ele geçirme- rüşmelerde ikili ilişkilerin yanı sıra, Suriye, Tepkiler var menler vurgusu yapıldı. Kız çocukla- Taliban’ın önceki gün Kadın Ba- Libya, Afganistan, Doğu Akdeniz, Kafkasya, sinin ardından ülkede ilk kez ölüm- Dünyanın gözünün içine baka ba- rı, kadın öğretmenler içinse bir bilgi- Orta Asya, Uzak Doğu, Afrika konularının ele kanlığı binasını, “Dua, Rehberlik ve cül saldırı düzenlendiğine dikkat çe- ka bu anlaşmanın Hint-Pasifik’te is- lendirmeye yer verilmedi. alındığı belirtildi. “Türkiye ve ABD arasındaki Faziletin Teşviki ile Ahlaksızlığın kildi. Saldırıları üstlenen olmazken tikrarı özendireceğini söylemele- siyasi istişarelerin düzenli olarak sürdürülme- Belirsizlik halihazırda Taliban’ın Önlenmesi Bakanlığı”na dönüştürdü- Nangarhar’da IŞİD’in etkinliğine işa- ri gerçekten anlaşılır gibi değil. An- si hususunda mutabık kalındığı” kaydedildi. kadın ve kız çocuklarının haklarına ğü kaydedilmişti. Daha önce bakan- ret ediliyor. IŞİD, geçen ağustos ayın- laşma duyurulur duyulmaz Çin’in dı- yönelik kısıtlama, yasak uygulama- lıkta görev yapan kadın personelin da ABD çekilmesi, uluslararası tah- şında, Çin karşıtı ittifakla ticari, si- larına ilişkin endişeleri çoğalttı. Bir- işlerine son verildiği aktarılmıştı liyeler sürerken Kâbil Havaalanı ya- yasi yakınlığı olan ülkelerden de iti- leşmiş Milletler (BM) sık sık ülkede razlar yükseldi. Yani bırakın istikra- kınlarında 100’ü aşkın kişinin yaşa- Cezayir’in eski kız öğrencilerin eğitim haklarına yö- Bombalı saldırılar rı özendirmeyi, mevcut “istikrarı” bi- mını yitirdiği saldırıyı üstlenmişti. le sarsan bir etki yarattı AUKUS. Oy- nelik durumdan kaygılı olduğu gö- Öte yandan Afganistan’ın Nangar- sa başta iklim konuları olmak üzere rüşünü dile getiriyor. BM Çocuklara Tahran alarmda har eyaletinin başkenti Celalabad lideri öldü Çin’le anlaşmanın, işbirliği yapma- Yardım Fonu (UNICEF), kızların eği- kentinde dün düzenlenen saldırıda Bu arada İran Cumhurbaşkanı İb- nın tam zamanı. Ama bunun yerine tim hakkı konusunun kritik önem- umhurbaşkanlığı’na 5. de- en az 2 kişinin yaşamını yitirdiği, 21 rahim Reisi dün yaptığı açıklamada, Çin’e karşı kışkırtıcı tutumlar alın- Cfa aday olmasıyla patlak de olduğunu belirterek daha fazla ge- kişinin yaralandığı belirtildi. Bir Ta- ülkenin Afganistan ile sınırında te- maya devam ediyor. veren protesto gösterileri ne- cikme olmaksızın eğitimin başlaması liban yetkilisi, saldırının örgüt güç- rör örgütlerinin, IŞİD’in etkinlik ka- Avustralya ister dışarıdan alsın is- deniyle istifa etmek zorun- Buteflika gerektiği çağrısında bulundu. lerinin devriye aracını hedef aldığını zanmasına izin vermeyecekleri vur- ter kendisi inşa etsin kuracağı nükle- da kalan eski Cezayir Cum- Ülkede Covid-19 salgını çerçeve- savundu. Yaralılar arasında çocukla- gusu yaptı. er reaktörler için gerekli olan yüksek hurbaşkanı Abdulaziz Buteflika 84 yaşında ya- oranda zenginleştirmiş uranyumu na- şamını yitirdi. Buteflika, iç savaşın ardından sıl sağlayacak? Bunu zaman göstere- 1999’da göreve gelmişti. Adı yolsuzluk soruş- Seçime usya’da seçmenler parlamen- ceği belirtilmişti. Rus yetkililerden cı ülkelerden üç siber saldırı” kay- turmalarında geçen Buteflika, kötü sağlığına cek ama bu AUKUS aslında istikrarı, Rtonun alt kanadı Duma’nın 450 dün seçimlere “dış müdahalede” dettiklerini söyledi. Saldırılardan rağmen ülkeyi yönetmeye devam etmişti. Şu- nükleeri olmayan Avustralya’ya zen- müdahale üyesini belirlemek üzere sandık bulunulduğu çıkışı geldi. Seçim ikisinin komisyonun internet site- bat 2019’da yine cumhurbaşkanı adayı olma- ginleştirilmiş uranyum satma planları başında. Önceki gün başlayan oy Komisyonun Bilişim Merkezi Baş- sini hedef aldığını, üçüncünün ise sı, toplumsal tepki dalgasının fitilini ateşlemiş- yaparak bozuyor. iddiası verme işleminin bugün sona ere- kanı Alexander Sokolchuk, “yaban- DDOS saldırısı olduğu duyuruldu. ti.Buteflika, Nisan 2019’da koltuğu bırakmıştı.