Katalog

13 EYLÜL 2021 PAZARTESİ KÜLTÜR 13 Orada bir sanat eseri gizli! Thiel’in fotoğraf serisinde çatlakların- Borusan Contemporary’nin da kat kat çağlar eriyen buzula gide- “Burada Bir Sanat Eseri Karanlığa ışık rek. Boomoon’un Japon mürekkep de- Gizli!” etkinliği, kendimizle senlerini hatırlatır fotoğrafıyla insan- tutanlar karışık çok boyutlu sız doğaya bakmak, oradan iklim de- erhan Şensoy da bırakıp git- bir deneyim armağanı ğişikliğine; Antti Laitinen’in adasın- ti köhneyen dünyamızı. İyice gri- da, evim neresi, diye sormak; Ekrem sunabilmek için bizi Fleşmiş, yüz hatları gerilmiş, ağız Yalçındağ’ın 195 renginde yaşamımız- beklemekte. dolusu gülmeyi neredeyse unutmuş da kezlerce tekrar edenin yine de ön- toplumsal manzaramız çok önem- cekine benzemezliğini irdelemek, ba- NURDURAN DUMAN li bir pırıltısını daha yitirdi, sanki biraz lık pulu tasarımından düşümüzü dü- daha karardı. üncel Sanat, sunduğu türlü katkıy- şüncemizi Boğaz sularına bırakarak... Ferhan, Türk tiyatrosunun yetiştir- diği en özgün sanatçılardandı. Çağı- la izleyicinin düş, düşünce, duy- na tanıklık etme bilincini geleneksel ti- Bir demet mavi süsen Ggu, deneyim birikimiyle birlikte yatro keyfiyle bütünleştirmiş, kurduğu Buna benzer ancak her birimize öz- gelişimini sağlar. Bu etkileşimli varo- Borusan Contemporary’nin son koleksiyon sergisi Düş “Ortaoyuncular”da ve hayat verip yeni- luş için, sanatın insanlık yolculuğumu- gün olacak böyle bir deneyimi 6 Mart Suda Istanbul Boğazı üzerinde belirli koordinatlara gizle- den yaşattığı İstiklal Caddesi’nin göbe- 2022’ye değin kendinize armağan ede- za armağanı diyebilir miyiz? Elbette. nen sanat yapıtlarıyla, yepyeni bir deneyim sunuyor. ğindeki “Ses 1885”te modern zaman- Dr. Necmi Sönmez’in küratörlüğünde, Edip Cansever’in bilir, Cansever’in şiir kişileri gibi, bir ların “komik-i şehir”i olarak kent yaşa- Düş suda düşünce de aynı adlı şiiri ve “hareketli imge” üzerine kurulu diyalog demet mavi süsen toplayabilirsiniz sun- mına gerçekten damgasını vurmuştu. kuran “Düş Suda Sergi Rotası” mobil uygulaması sayesin- Borusan Contemporary’nin, küra- mak üzere bizi yaratan ozana... Ya da Eskilerin “nevi şahsına münha- de akıllı cihazlarla Boğaz üzerinde izlenebiliyor. sır” deyiminin yaşayan örneği gi- törlüğünü Necmi Sönmez’in üstlen- bir yürüyüş olsun, kenti düşlerden ve biydi Ferhan Şensoy ve tiyatrosu. diği “Düş Suda” sergisinden bir seç- söyleşmekten yorgun düşmüş, iyi ki 2015’te 2000. oyunu deviren “Fer- kiyle oluşturulmuş “Burada Bir Sa- tan ishak kuşundan saklanmak. So- düşmüş, mavi dudaklı büyük ozan biz hangi Şeyler”in izleyici gözünde Şen- nat Eseri Gizli!” etkinliği de yön se- kağın bitiminde sazlardan şapka- olabiliriz. Sanata evet. soy tiyatrosuyla özdeşleşmesi de za- çimlerimizle belirginleşen ömür ha- lar ören adama yol sormak, Michael Boğaz Hattı Sanat Rotası Eserle- ten bu özgünlüğü ve gördüğü kabulü ritamıza çok boyutlu bir deneyim ar- Wolf’un yoğunluk mimarisinde. Bilgi ri: Emirgân Korusu’nda Herve Heu- yansıtıyordu. mağanı sunuyor. Tek yapmamız ge- ze - Les Abîmes; Emirgan Korusu Cam ile belleğin teknoloji üzerinden dağı- reken Boğaziçi’nde bir yürüyüş, bir tılışına kafa yoran Rafael Rozendaal Balkon’da Markus Weggenmann; SSM Komik-i şehir İnanılmaz kıvrak bir kalem, arkasın- de telefona “Düş Suda Sergi Rota- ile yendik mi yenik mi düştük yok- önünde Michael Wolf, Yoğunluk Mi- da 25 kitap bırakacak kadar büyük bir sı” uygulamasını indirmek. Bu yürü- sa, diye sorgulamak, bir ufak kuş yu- marisi #111; Baltalimanı Polis Evi yazma ihtiyacı ve çalışkanlık, 12 Ey- yüş için her yıl iple çektiğim “Ergu- karıda sürüyüp dururken gölgemi- önünde Rafaël Rozendaal, remotely- hareket, mekân, şimdiki zamanın lül faşist darbesiyle başlayan karanlık van Mevsimi”ni beklemeye de gerek zi. Shirley Shor’un anbean değişen distant.com, 2014; Perili Köşk önünde harmanlanıp yeniden üretimi. döneme sözcüğün gerçek ve metafo- yok, Emirgân Korusu’ndan Kuruçeş- otoportresinde saat kaç, vakit ne va- Shirley Shor, Otoportre; Rumeli Hisa- rik anlamında ışık tutan oyunlar, oyun- Koyvermek kendimizi suya me Parkı’na uygulamada belirtilen kit şimdi? Ve yürüdükçe ufkun kur- rı Kalesi önünde Markus Weggenman; lar, oyunlar… noktalara yerleştirilmiş tabelalar- tulması tanrıların kucağından, El- Aşiyan Parkı karşısında Ellen Kooi, Sonrası koyvermek kendimizi, gö- “Şahları da Vururlar”, “Kahraman daki karekodları okutmak, sonra da rünce suyun dibinde boğulmuş be- len Kooi’nin doğayla arasındaki sını- Overveen-vogelmeer; Küçük Bebek gi- Bakkal Süpermarkete Karşı”, “İçin- den Tramvay Geçen Şarkı”… Döne- telefonu Boğaz’a doğru tutmak ye- rı kaldırmış kadın figürünün uçsuz rişinde Maurizio Nannucci, Hareket; yaz kenti... ya da Hervé Heuzé’nin minin, içinde yaşadığı toplumun nab- terli. Elbette Edip Cansever’i “Düş uçurumlarındaki suyun derinlikle- bucaksız koynuna sığınması... Ha- Mısır Konsolosluğu yanı Frank Thiel, zını tutan Ferhan Şensoy’un keskin Suda” şiiriyle yanımıza almış ola- riyle yüzeyindeki yansımalara, ya- reketin renge dönüşmesi Maurizio Perito Moreno #01; Akıntı Burnu’nda zekâsından ve politik hiciv yüklü mi- rak. Sonrası en başta kendimizin, kın dünya tarihine, gelir dağılımı Nannucci’nin neonlarında, biz gölge- Boomoon, İsimsiz #2561; Arnavut- zahından her devrin güçlüleri nasiple- yeni medya araçları ve özellikle ar- eşitsizliğine, Afrika’daki açlığa bak- mizi suya düşürmüş, ardından düşü- köy İskele yakınında Antti Laitinen, rini aldılar. Modern zamanlarda, hele tırılmış gerçeklik (AR) ile kamusal mak mesela. Markus Weggemann’ın recekken kendimizi. Yok olarak ge- Bu Benim Adam I, II, III; Kuruçeşme son yirmi yılın Türkiyesi’nin tutarlı ay- alana taşınmış şiir, güncel sanat, cam balkonuna varıp geceyi anla- ri gelmekten ürkmek belki, Frank Parkı’nda Ekrem Yalçındağ, 195 Renk dına, akademisyene, ödünsüz sanat- çıya düşmanlaşan/düşmanlaştıran si- yasi ikliminde “Komik-i Şehir” olmak, bir kente, bir caddeye damgasını vur- 78. VENEDIK FILM FESTIVALI ARDINDAN: mak öyle kolay iş değildir. Ama Ferhan’ın zekâyla, nükteyle, “Ferhangi” söz oyunlarıyla harman- ladığı siyasal-sosyal eleştiri oklarının tek hedefi iktidarlar olmadı. Mizahın kusurları büyüten lunapark aynalarını, En iyi erkek oyuncu ödülüne “On Biçim mi, içerik mi? içinde yaşadığı toplumun yüzüne de The Job: The Missing 8” isimli filmde tuttu. 12 Eylül sonrasının toplum psi- gösterdiği performansla Filipinli John kolojisini hiçbir sosyal araştırmanın, Arcilla değer görüldü. anketin yapamayacağı kadar çarpı- cı bir şekilde göze batıran bir olayı hiç 78. VENEDIK FILM unutmam. FESTIVALI ÖDÜLLERI: n Altın Aslan, En Iyi Film: İstiklal Caddesi “L'évènement” (Olay) /Aud- laboratuvarı rey Diwan Ben o sırada yurtdışında sürgün- n Gümüş Aslan-En Iyi Yönetmen: deydim. Basından takip etmiştim n Jane Campion / “The Power er ikisi de! Bu en basit ve doğ- olup biteni. 1986’da Ortaoyuncular, of the Dog" (Köpeğin Gücü) ru yanıt, kurulması güç dengele- Ferhan Şensoy’un Karl Valentin’in n Gümüş Aslan-Jüri Büyük Hri bulmayı gerektiren, bu nedenle eserlerinden ve yaşamından yola çı- Ödülü : de erişilmesi güç ideal bir hedefi tanım- karak yazdığı “İçinden Tramvay Ge- n “E Stata la mano du Dio” (Tan- lar aslında. Ancak ne eldeki terazi ye- En iyi kadın oyuncu ödülünü “Parallel çen Şarkı”yı oynamaktadırlar. Oyun rının Eli) / Paolo Sorrentino terince hassastır, ne de tartanlar... Ay- Mothers” filmindeki rolüyle Penelope kostümleri arasında Nazi subayı üni- En İyi Senaryo Ödülü: Cruz aldı. rıca, güncel konular, farklı kaygılar ve formaları da vardır. Bunları giyen n Maggie Gyllenhaal, "The moda akımlar, kimi medyatik fırtınalar, oyuncular, yanlarında bir Cumhuri- Lost Daughter" (Kaybolan Kız) Festivalin en iyi filmine verilen büyük ister istemez terazinin kefelerini etkiler. yet gazetesi muhabiriyle, çıkarlar İs- filmiyle. ödül “Altın Aslan”ı, yönetmenliğini Audrey tiklal Caddesi’ne ve gelip geçenden Bu konumda, iki yıl önce Cannes’da Al- Diwan’ın üstlendiği L’evenement (Happe- En İyi Kadın Oyuncu Volpi kimlik sormaya başlarlar, Ferhangi bir tın Palmiye alan “Parazit”in yönetmeni Gü- ning) filmi kazandı. üslupla, “Kimlik bitte” diyerek… Ezici Kupası: ney Koreli Bong Joo-ho’nun başkanlığın- bir çoğunluk gösterir kimliğini, üstü- daki dördü kadın yedi kişilik jürinin, ya- n Penélope Cruz / Pedro dışında önde gelen üç yönetmenin (Jane nü aratır, itirazsız kabullenir bu absürt Almodovar'ın filmi "Madres Pa- rışmalı bölüme seçilen kadın yönetmen- Campion, Maggie Gyllenhaal ve Paolo durumu. Çünkü 12 Eylül absürdün ralelas" (Koşut Anneler)'deki lerin düşük sayısal oranına karşın, film- Serrentino) filmlerinin birer Netflix yapı- normalleştirildiği, her türlü baş kaldırı, yorumuyla lerinin niteliksel ağırlığını öne çıkarması, mı olması nedeniyle, sinema salonların- itiraz olasılığının doğmadan boğulma- En İyi Erkek Oyuncu Volpi son derece doğal sayılmalı. da sadece birkaç hafta, en fazla bir ay ya çalışıldığı, bunun toplumun nere- En iyi yönetmene verilen “Gümüş Aslan” Audrey Diwan (1980), Jane Campion Kupası: gösterildikten sonra, televizyon, bilgisa- deyse genlerine kazımak için uğraşıl- ödülüne “The Power Of The Dog” filminin Yeni (1954) ve Maggie Gyllenhaal (1977), ka- n John Arcilla/Erik Matti'nin (Fi- dığı ve acı sonuçlarını halen yaşama- Zelandalı yönetmeni Jane Campion değer yar ve cep telefonu ekranlarında hemen dın-erkek ve anne-çocuk ilişkilerini farklı lipinler) “On the Job: The Missing ya devam ettiğimiz bir dönemdir. görüldü. önümüzdeki aralık ayından itibaren izle- düzeylerde, farklı biçemler eşliğinde işler- 8” adlı filmindeki yorumuyla. Bundan elli yıl sonra, yüz yıl sonra nebilecek olması, bir diğer güncel, bir o ken, alabildiğine duyarlı, içtenlikli ve son Marcello Mastroianni, en 12 Eylül’den 2020’lere kadar bir he- amacıyla bebeğini düşürmeye çabaladı- kadar da hassas konuyu gündeme geti- derece etkileyici filmler imzalamışlardı. iyi genç kadın ya da erkek yula gibi uzanan karanlığı, bunun na- ğı tehlikeli zor süreç boyunca yaşadıkla- riveriyor. Özellikle Jane Campion’un fil- Yaratıcı sinemasında biçimsel özgün- oyuncu ödülü: sıl mümkün olabildiğini inceleyecek rını, duygu sömürüsü yapmadan tüm çıp- mini geniş perdeli bir sinema salonunda lüğün içerikten bir adım daha önde ol- Filippo Scotti / Paolo araştırmacılar, eminim, o karanlığa laklığıyla sergiliyor. Kürtaj yasağı, ne ya- izleyebilmenin çok önemli olduğunu dü- ması gerektiğini düşünenler içinse, Sorrentino’nun filmi “Tanrı’nın sanatıyla, mizahıyla ışık tutan Ferhan zık ki bugün dünyanın birçok ülkesinde, şünenlere yürekten katılıyorum... ödül listesinde Jane Campion’un adını Eli” filmindeki yorumuyla. Şensoy’un oyunlarını ve İstiklal Cad- genç kızların ve kadınların hâlâ yaşadık- Sonuç olarak, yarışmalı bölümünde başa koymak yeterli olacaktı... desi laboratuvarında yaptığı unutul- ları acı bir gerçek değil mi? Afganistan’a son derece zengin ve dengeli bir sanat Henüz ikinci filmini gerçekleştiten genç maz deneyi de anacaklardır. dek uzanmaya gerek yok!.. sineması yelpazesi sunan Venedik, bu yönetmen ve senaryo yazarı Audrey Di- Erken gittin Ferhan, boşluğun çok Güncel kaygıların etkisi yanında, içe- bağlamda Cannes’dan sanki bir adım wan, biçimsel cambazlıklardan kaçınan hissedilecek. riğin biçemden daha fazla önemsenme- daha önde göründü bu yıl bize... süssüz, düz anlatımı, donuk tonları se- siyle oluştuğunu düşünebileceğimiz bu Ancak, başka bir alanda, filmlerin da- ven ışığı, mesafeli yaklaşımı, çiğliğe prim Mikis Theodorakis ödül listesinin tek eksiği, kuşkusuz Ar- ğıtımı konusunda, Cannes Festivali da- vermeyen gerçekçi bakışı gerisindeki ya- Yıl 1987. Sürgünde kurduğu- jantinli yönetmen ikilisi Gaston Dup- ha radikal bir tutum sergilemekte. Ya- lın şiirselliğiyle, işlediği kürtaj konusunu muz Halk Oyuncuları’nın 5. yı- rat (1969) ile Mario Cohn’un (1975), pımını Netflix türü platformların finanse ve kararlı genç kızın yalnızlığını her sah- lını Paris’te kutluyoruz. “Esca- “Resmi Yarışma” adlı filmi... Yüksek bir ettiği filmleri, önce sinema salonların- nede ön planda tutmayı başarıyor. Fran- lier d’Or” Tiyatrosu’nda Ataol olasılıkla alaycı dili, özeleştirel tavrı- da uzun bir süre gösterilmeyi kabul et- sız yazar Annie Ernaux’nun(1940), yir- Behramoğlu’nun “Mustafa Suphi nın içerdiği nihilist boyut, özenli este- medikleri için festivalin yarışmalı bölü- mi yıl önce yayımlanan ve aynı adı ta- Destanı”nı oynuyoruz. Reji ve koreog- Jüri büyük ödülünü “È Stata La Mano Di şıyan özyaşamsal romanının uyarlama- tizmi gerisindeki kimi aşırılıklar ve sa- müne dahili etmeyi reddeden bu tavrıy- rafi bana, müzikler Tahsin İncirci’ye Dio” filminin Italyan yönetmeni Paolo nat ödülleri konusundaki radikal söyle- la, sanat sinemasının sadece içerik ve sı olan “Olay” (L’évènement), 1960’lı yıl- ait. Salon hıncahınç dolu. Oyun biti- Sorrentino alırken, jüri özel ödülü ise “Il lar Fransası’nda hamile kalan üniversi- mi, bu dört başı mamur özgün “erkek biçim değil, ayrıca gösterim koşullarıyla yor. Alkışların arasında ben, Ataol ve Buco” filminin yönetmeni Italyan yönet- te öğrencisinin, kürtajın yasak olduğu filmi”ni liste dışı bırakmış olmalı... da bir bütün olarak ele alınması gerek- Tahsin sahnede yan yanayız. Sonra men Michelangelo Frammartino kazandı. o dönemde, öğrenimini sürdürebilmek Bu arada, ödül listesinde Altın Aslan tiğini savunmayı sürdürüyor... Ataol’un davetiyle, seyircilerin arasın- dan bir dev doğruluyor ve sağ yum- ruğu havada yanımıza gelip hepimizi kucaklıyor: Mikis Theodorakis. Ha- yatı mücadeleyle geçmiş, Yunan dire- İDOB bale sezonu ‘Uyuyan Güzel’ ile açıldı niş hareketinden Albaylar Cuntası’na karşı direnişe kadar hep toplumsal stanbul Devlet Opera ve Balesi Güzel”in biletlerinin tümü satışa rımını yaptığı eserin başlıca rolle- başkaldırının simgesi olmuş, şoveniz- İ(İDOB), 2021-2022 bale sezo- çıkar çıkmaz tükendi. rinde solist bale sanatçıları: Pren- me karşı Ege’nin iki yakası arasında nunu P. İ. Çaykovski'nin beste- İDOB, bale tekniği ve estetiği yö- ses Aurora: Büşra AY/ Berfu El- dostluk köprüleri kurmak için çabala- lediği, M. Petipa koreografisiyle nünden bale sanatının en önemli mas / Gizem Atik Tuncay / Zey- mış, besteleriyle kim bilir kaç kuşağın Ayşem Sunal Savaşkurt'un sah- eserlerinden olan “Uyuyan Güzel” nep Güçoğlu; Prens Florimund: Er- gönlünü fethetmiş bu dev sanatçı da neye koyup düzenlediği “Uyuyan balesi ile yüzyıllık uykuya dalan gü- han Güzel / Batur Büklü/ Çağa- ayrıldı aramızdan. Unutulmaz müzik- Güzel” balesi ile küresel salgının zel bir prensesin öyküsünü anlatma- tay Özmen / Berkay Günay; Cara- leriyle, hem kendi ülkesinde hem de kontrollü normalleşme dönemi ya 15-17 ve 18 Eylül saat 20.00’de bosse: İlke Kodal / M. Nuri Arkan tüm dünyada karanlığa karşı hiç sar- önlemleriyle, önceki akşam açtı. Kadıköy Belediyesi Süreyya Opera /Melike Manav Leylak Perisi: Me- sılmayan duruşuyla hep hatırlanacak. Klasik bale repertuvarının en Sahnesi’nde devam edecek. like Manav /Büşra Ay / Merve To- Güle güle Mikis, iyi ki geçtin şu dün- önemli eseri olarak kabul edilen, Adnan Öngün'ün de- paldemir/ Julia Hartmann ve İDOB yadan, gönüllerde iz bıraktın. “Uyuyan Güzel” pandemi öncesinde dört sezon kor, Önder Arık'ın ışık, Çimen sanatçıları dönüşümlü olarak dans kapalı gişe oynanan “Uyuyan Somuncuoğlu'nun kostüm tasa- edecekler.