Katalog

12 EYLÜL 2021 PAZAR DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 Firariler ABD operasyonunda IŞİD’li diye evine su götüren bir kişinin vurulduğu savunuldu yakalandı ‘Yanlış kişiyi öldürdüler’ srail polisi, hafta başın- boşluklar oluştuğu açık- öktendinci Taliban’ın İda ülkenin en sıkı güven- lanmıştı. İsrail medyası fi- TALİBAN’A DESTEKTELER... lik önlemleri alınan Gil- rarın nedeninin bir dizi yönetimi ele geçirdiği boa Hapishanesi’nden tü- güvenlik açığı olduğu yo- KAfganistan’da insan hakla- âbil Eğitim Üniversitesi’nin nel kazarak kaçan 6 Filis- rumlarını aktarmıştı. rı ve özgürlüklere yönelik endişe- Kkonferans salonunda dün tinli mahkûmdan 4’ünün ler artarken New York Times ga- Taliban’a destek etkinliği düzen- yakalandığını duyurdu. İki Gazze’ye saldırı zetesi ABD’nin asker çekme sü- lendi. AFP’nin haberine göre, bur- mahkûmun dün sabah sa- Öte yandan İsrail uçakla- recinde insansız hava aracı (İHA) kalı kadın öğrenci temsilcileri, atlerinde otoparktaki bir rının, abluka altındaki Gaz- ile hedef aldığı kişinin IŞİD mi- Farsça, Arapça ve İngilizce konuş- arabanın içinde diğer iki- ze Şeridi’ne hava saldırısı ma yaptı. Konuşmalarda, İslami litanı olmadığı iddiasını aktar- sinin de, önceki gün Na- düzenlediği bildirildi. İsra- kurallar çerçevesinde kadınların dı. Habere göre New York Times sıra şehri yakınlarında ya- il ordu sözcüsü, Gazze’den eğitim ve çalışma haklarının savu- (NYT), Afganistan’ın başkenti kalandığı belirtildi. atılan roketlere misilleme nulacağı belirtildi. Grup toplantı- Kâbil’de havaalanı yakınlarında Mahkûmların, kaldıkları gerekçesiyle savaş uçak- nın ardından “Afganistan’dan ay- koğuşta aylarca kazdıkları ABD’nin İHA ile düzenlediği ha- larının Hamas’a ait aske- rılan kadınlar bizi temsil etmiyor” 10 metrelik tünelden kaç- ri noktaları vurduğunu kay- va saldırısıyla ilgili kamera kayıt- ve “Taliban düzenini destekliyo- tığı, tünel nedeniyle ha- detti. Can kaybına ilişkin ları üzerine yaptığı araştırmada, ruz” sloganları eşliğinde üniversi- pishanenin altında derin açıklama yapılmadı. te önündeki ana caddede yürü- hedef alınan Zemari Ahmadi’nin yüş yaptı. Bir Taliban sözcüsü ön- IŞİD ile bağlantılı olmadığı ve de ceki gün protestolara ve hükü- iddia edildiği gibi aracında patla- mete yönelik öfkeye tepki gös- yıcı taşımadığı sonucuna vardı. tecilere gıda yardımı dağıttığı ve den saldırı düzenlenmesini ön- Türkiye, Azerbaycan ve tererek kadın protestocuların Af- Haberde, ABD askeri yetki- sonra aracıyla arkadaşlarını al- lemek gerekçesiyle açıklamıştı. ganistan’daki tüm kadınları tem- lilerinin saldırı düzenledikleri dığı yere bırakarak evine döndü- Ahmadi’nin evinin bahçesine gi- sil edemeyeceğini iddia etmişti. Pakistan arasında bir ilk Taliban, çoğunlukla kadınların ön- aracı kullanan kişinin kimliği- ğü savunuldu. riş yaptığı sırada İHA saldırısı so- cülüğünde düzenlenen protes- ni bilmediklerini kabul ettiğine, ürkiye, Azerbaycan dan duyurulan tatbikatın nucu ABD, üç sivilin yaşamını yi- to eylemlerine yasak getirildiğini ‘Siviller hedef oldu’ Tve Pakistan’ın 12 Bakû’da gerçekleştirilece- 43 yaşındaki Ahmadi’nin araca tirdiğini duyurmuştu ancak ha- duyurmuştu. Üniversitede kadın- Eylül’den 20 Eylül’e kadar ği açıklandı. “Üç Kardeş yüklediği ağır malzemenin “pat- NYT, Ahmadi’nin, su akmayan bere göre saldırıda, aynı aileden larla erkeklerin perdeyle bölün- ortak bir askeri tatbikat - 2021” adı verilen ortak evindeki ailesine götürmek üze- layıcı olabileceği” sonucuna va- 7’si çocuk olmak üzere 10 sivil müş sınıflarda eğitim gördükleri yapacağı açıklandı. Üç ül- tatbikatın amacının üç ül- rıldığına, ellerinde bu konuda re beyaz aracının bagajında ta- hayatını kaybetti. görüntüler gündeme yansımıştı. ke arasında ilk kez böyle kenin özel kuvvetleri ara- şıdığı bidonlara su doldururken kesin bir bilginin bulunmadığı- Öte yandan Birleşik Arap Emir- bir tatbikat düzenlenece- sındaki işbirliğini geliştir- na dikkat çekildi. Kamera ka- kaydedilen görüntülerini yayım- Baskı artıyor likleri (BAE), Kâbil Havaalanı’nda ği belirtildi. menin yanı sıra bilgi ve ladı. Analizde, uzmanlar tarafın- Taliban’ın kendisine muhalefet yıtlarının incelenmesi sonucu, insani yardımlar için bir hava ko- Azerbaycan Savun- deneyimlerin paylaşılması eden eylemcilere ve basın men- ABD’nin IŞİD üyesi olduğunu id- dan incelenen video ve fotoğraf- ridoru kurulduğunu açıkladı. ma Bakanlığı tarafın- olduğu kaydedildi. suplarına sert müdahalesi günde- larda vurulan araçta ikinci bir dia ettiği Ahmadi’nin, Kaliforni- AFP’nin haberine göre, 2020’den me yansırken Birleşmiş Milletler ya merkezli bir yardım ve lobi patlamanın izine rastlanmaması, beri havaalanının yer ve güven- İnsan Hakları Yüksek Komiserliği patlayıcı madde taşımadığına de- grubu olan Nutrition and Educa- lik hizmetlerini yürüten BAE mer- Sözcüsü Ravina Shamdasani, pro- Bu kez Rusya suçladı tion Internatinal (NEI) isimli ku- lil olarak gösterildi. kezli GAAC şirketinin yetkilisi, testolara katılanların ev ev aran- Pentagon, 26 Ağustos’ta IŞİD’in ruluşta elektrik mühendisi ola- “3 Eylül’den bu yana hava korido- dığı yönünde duyumlar aldıkları- oskova ile Washington nin 19 Eylül’de parlamento nı, silahlı militanların gerçek mer- rak çalıştığı belirtildi. Saldırı gü- intihar saldırısında 13 ABD aske- runun etkin olduğunu, günlük 11 Marasında, Rusya’nın seçimi öncesi Rus yasaları- mi kullandıklarını, geçen ayın or- ri ve en az 169 sivilin yaşamını nü Ahmadi’nin iş arkadaşları ile uçuş gerçekleştirildiğini, 255 ton ABD’deki seçimlere eski nı ihlal ettiğine dair “inkâr talarından beri dört kişinin yaşa- Kâbil’de Taliban’ın kontrolü al- yitirmesinin ardından, hava sal- tıbbi ve yiyecek yardımının götü- başkan Donald Trump le- edilemez kanıtlar” bulun- mını yitirdiğini kaydetti. dırısını Kâbil Havaalanı’na yeni- tındaki bir parkta bulunan mül- rüldüğünü” söyledi. hinde müdahale ettiğine duğu belirtildi. Büyükelçi dair suçlamalar nedeniyle Sullivan ile Rusya Dışişle- yaşanan gerilimde bu kez ri Bakan Yardımcısı Sergey roller değişti. Moskova, Ryabkov arasındaki görüş- Amerikan teknoloji devleri- mede, ABD tarafına “bu BM’den nin Rusya’da yapılacak se- bağlamda Rusya’nın iç iş- çimlere müdahale ettiği ge- lerine müdahale edilmesi- ‘göç’ ziyareti rekçesiyle önceki gün ABD nin kesinlikle kabul edile- Büyükelçisi John Sullivan’ı mez olduğunun” iletildiği irleşmiş Milletler (BM) Mülteciler Dışişleri Bakanlığı’na çağır- aktarıldı. BYüksek Komiseri Filippo Gran- dı. Rusya Dışişleri Bakanlı- Rus basınına konu- di, Afganistan’daki son duruma dair ğı Sözcüsü Maria Zakharo- şan ABD’nin Moskova Bü- açıklamalarda bulundu. Türkiye’ye va, “Sadece bir sebep var: yükelçiliği Sözcüsü ise bir çalışma ziyaretinde bulunan Rusya seçimlerine müda- “Sullivan, ABD Başkanı Grandi, Ankara ve Şanlıurfa ziya- hale” ifadesini kullandı. Biden’ın Rusya ile istik- retlerinin ardından gazetecilerle bir Zakharova, “Umarım rarlı ve öngörülebilir iliş- araya geldi. Afganistan’da 3.5 mil- Amerikan diplomatlar bunu ki kurma isteğine des- yon kişinin yerlerinden edilmiş du- bu şekilde Washington’a tek amacıyla bir dizi iki- rumda olduğunu dile getiren Gran- bildirirler” dedi. Rusya Dı- li meseleyi değerlendir- di, “Son birkaç haftadır Afganis- şişleri Bakanlığı tarafın- mek üzere Rusya Dışişle- tan ile ilgili büyük bir kriz görüntü- dan yapılan açıklama- ri Bakan Yardımcısı Ryab- sü var. Hedefimiz insani ihtiyaçların da da Moskova’nın elinde kov ile görüştü” ifadeleri- karşılanmasına odaklanmak. Ya- ABD’deki teknoloji devleri- ni kullandı. kın zamanda kışa giriyoruz. Taliban ile ihtiyaç içindeki kişilerin yardıma ulaşması için müzakerelere devam HEYELAN EVLERİ YIKTI edeceğiz” dedi. Afganistan sınırı- na yönelik şu ana kadar çok büyük eksika’da BİRLİK ÇAĞRISI YAPTILAR bir göç hareketi gözlemlemedikleri- Mönceki ni söyledi. gün dağın ya- BD’de dün 11 Eylül saldırılarının yıl- vardı. Törenler öncesinde yayım- Grandi, başka ülkelere sığınmak macından ko- Adönümünde kurbanlar bir kez da- lanan mesajında Biden, ulusal bir- isteyen mülteciler olabileceğini, bu pan kaya par- ha anıldı. Törenlere Başkan Joe Bi- lik çağrısı yaptı. durumda uluslararası camianın özel- çalarının ev- den ile eşi de katıldı. Biden saldırıla- Pensilvanya’daki törene katı- likle komşu ülkelere, İran, Pakis- lerin üzerine rın hedefi olan üç bölgeyi ziyaret et- lan Bush’un yaptığı açıklamada, tan gibi ülkelere yardım etmesi ge- düşmesi sonu- ti. Önce New York, ardından Pensil- eski başkan Donald Trump dönemin- keden, uluslararası örgütten rektiğini vurguladı. Türkiye’ye mül- cu en az bir ki- vanya, sonrasında da Washington’a de ülkede artan kutuplaşmaya atıfta ABD’ye destek, terörle mücadele- teciler için yapılan çalışmalar ko- şi yaşamını yi- gitti. New York’ta saldırıda yıkılan İkiz bulunduğu, eskiden olan birlik hava- de birlik, demokrasi ve özgürlük vur- nusunda teşekkür etti. “Umuyoruz Kuleler’in bulunduğu, “Sıfır Noktası” sından uzaklaşıldığına değindiği ak- gulu mesajlar geldi. Rusya da ABD ile tirdi. Sivil Savunma Kurumu, başkent Meksiko City’nin ki Suriye’de barışın sağlanması için olarak adlandırılan alandaki törende tarıldı. Trump’ın ise hiçbir anma töre- teröre karşı mücadelede işbirliğinin kuzeyindeki Tlalnepantla de Baz kentinin merkezi Tlal- çalışmalar devam edecek” dedi. yer alan isimler arasında Biden’ın se- nine katılmadığı kaydedildi. yeniden başlatılmasına hazır olduğu- nepantla’daki heyelanda en az 10 kişinin kaybolduğunu lefleri Barack Obama ile Bill Clinton da Saldırıların yıldönümünde pek çok ül- nu belirtti. duyurdu, dört evin yıkıldığı belirtildi. BD’yi sarsan, yak- Obama’nın aslında hedeflediği Alaşık üç bin kişinin ama tam uygulayamadığı stratejisi Simgesel yıldönümü... yaşamını yitirdiği 11 Ortadoğu’daki etkinliği askeri ola- Eylül terör saldırıların- rak azaltarak Çin vurgusuyla Asya- da 20 yıl geride kal- Pasifik’e yönelmekti. Halefi Trump, günkü gibi gündemde. desteği veren ise İşçi Partili Bla- MINE dı. Bu yılın ise önceki- “Dünyanın jandarması değiliz” di- Yıllar boyu Ortadoğu coğrafya- ir liderliğindeki İngiliz hükümetiy- ESEN VEFAT lerden daha farklı bir yerek Irak ve Afganistan’dan kısmi sında emperyalist politikalara so- di. ABD’nin bir anlamda “bitme- anlamı var. ABD, saldırıları üstle- çekileceğini duyururken o da Çin’e yunan, İslamcılarla işbirliğiyle “yeşil yen savaşlarının” perdesi çoktan nen El Kaide’ye hami olduğu gerek- baskıyı artırıyordu. kuşak” projesini sahaya süren Was- açılmıştı. “Büyük Ortadoğu Proje- çesiyle o dönemde iktidarda olan ABD’de Obama döneminin Baş- hington, bu kez kendi topraklarında si” Washington’da kulislerden çıkıp Taliban’a karşı, 2001’de işgal ettiği kan Yardımcısı, şimdiki Beyaz kökenini kendi yarattığı canavar ta- aleni konuşuluyordu. ABD güçleri Beyhan Türer Afganistan’dan saldırıların yıldönü- Saray’ın ev sahibi Biden da Trump rafından vurulmuştu. 11 Eylül saldı- bölgeye yığınak üzerine yığınak ya- müne günler kala çekilmiş durum- döneminde başlayan Taliban’la rılarının arkasından, Bush dönemi- pıyor, konuşlanma genişliyordu... da. Hem de Afganistan’da, NATO müzakere adımlarına yeşil ışık nin “terörle savaş, önleyici saldırı” Saddam Hüseyin’in devrilmesiyle 1934 - 2021 güçlerini de yanına alarak yıllarca yaktı. Afganistan’dan, eleştirile- gibi dünyada şiddet döngüsünü da- birlikte enerji zengini, stratejik ko- savaştığı köktendinci Taliban’ın yö- rin merkezindeki kaos tablosun- ha da artıracak doktrinleri peşi sıra numdaki Irak’ta bölünmüş yapı iyi- netimi ele geçirmesine yeşil ışık ya- da tahliye ve çekilmenin ardın- geldi. Afganistan’da Bin Ladin lider- ce kendini gösterdi. Afganistan’da karak. Yani 20 yıllık bir silbaştan... dan, Washington’ın 20 yıllık Afga- liğindeki El Kaide’ye karşı operas- barınan El Kaide gibi köktendin- Sonsuzluğa göçtü. 11 Eylül saldırıları dünyayı şo- nistan müdahalesine son veren li- yonlar sürdüren ABD, insan hakları- ci örgütler bölgedeki kaos, istikrar- ke eden bir planla düzenlendi. Ço- der oldu. Onca yıldır yapılan deva- nı hiçe saydı. Bu dönemde pek çok sızlık ortamıyla birlikte Ortadoğu, ğu Suudi vatandaşı olduğu belir- sa askeri harcamalara işaret etti, kişi Afganistan’da şüpheli olduğu Afrika’nın kimi bölgelerinde daha tilen 19 hava korsanı, kaçırdıkları El Kaide tehdidinin azaltılmasıyla gerekçesiyle ABD güçlerince yaka- geniş etkinlik imkânı buldu. Cenazesi 23.09.2021 Pazar günü, dört uçakla New York’ta Dünya Ti- Afganistan’a müdahale gerekçeleri- landı, bir kısmı gizli uçuşlarla, “kara Çin’e odaklanma... caret Merkezi’nin İkiz Kuleleri’ne, nin artık ortada olmadığına değindi. delik” olarak da adlandırılan başka Erenköy Galip Paşa Camisi’nden Washington’da Pentagon binasına ABD, Obama döneminde Pakis- ABD’nin bölgeden tam olarak eli- ülkelerdeki gözaltı merkezlerine gö- saldırıda bulundu. Bir diğer kaçırı- tan topraklarında Bin Ladin’i öldü- ni eteğini çektiğini söylemek ise zor. türüldü. Birçoğu yargılama olmaksı- lan uçağın ise Pensilvanya üzerinde ren operesyonu düzenlerken kök- Bazı Amerikan basınına yansıyan ha- kaldırılacaktır. zın Küba’daki Amerikan üssü Guan- yolcuların hava korsanlarına müda- tendinci El Kaide’nin yeni versiyon- berlere göre, CIA üzerinden özellik- tanamo’daki tutsak kampına konul- halesi sırasında düştüğü açıklandı. ları IŞİD şemsiyesi altında topla- le insansız hava araçları gibi sistem- du, ki çoğu bırakılsa da uluslararası Kimileri Amerikan F-16’ları tarafın- nıyordu. Batı dünyasında İslamo- lerle gerek Ortadoğu gerekse Sahel tepkilere karşın hâlâ buradaki ceza- dan düşürüldüğünü savundu. Uçak- fobi artıyordu. Ancak Bush sonra- bölgesinde gizli üslerle varlığını sür- evi kapatılmış değil. Kötü muame- Işıklar içinde yatsın. ların binalara çarpış anı, yaşanan sı Obama döneminde strateji, artık dürme peşinde... Washington’ın kü- le, işkence haberleri birbirini izledi. dehşet, trajedi, şok görüntüleri bel- yoğunluklu askeri müdahaleden zi- resel güç mücadelesinde girdiği bu ABD liderliğindeki koalisyon güç- leklere kazındı... yade iç karışıklıkları alevlendirerek savaşlarda galip çıkamadığı ya da lerinin Afganistan’da El Kaide ve bölgede ABD’nin çok geniş bir ko- teknoloji, uzay çağıyla birlikte daha Taliban’a yönelik hava saldırılarında Kardeşi; ‘Bitmeyen savaşlar’ nuşlanmaya gerek duymadan, daha farklı bir dünyaya hazırlık da olmak pek çok kez siviller hedef oldu. Saldırıların arkasında Amerikan küçük varlıkla ama bu kez “vekâlet üzere içine kapanarak güç toplama Afganistan’dan sonra ABD’nin iş- Nevres Onur güçler” aracılığıyla etkinlik sağla- hedefinde olduğu yönündeki tartış- gizli servislerinin olduğu, cihatçı gal hamlesinin adresi Irak’tı. Sah- grupları yönlendirdiği, bu saldırılar- ma arzusuydu. Tıpkı Suriye’de oldu- malar süredursun Washington’ın ge- te kanıtlar üzerine oturtulan işgal- ğu gibi. Libya, Mısır’daki gelişmeler lecek dönem stratejisinin merkezin- la işgallere gerekçe yaratıldığı id- de, ABD’nin muhafazakâr Cumhu- dialarını içeren teoriler ise hâlâ ilk de keza... de Pekin’le rekabet olduğu ortada. riyetçi Bush yönetimine en büyük