Katalog

4 HAZİRAN 2021 CUMA 2 olaylar ve görüşler gorus@cumhuriyet.com.tr ni ve partiden kopuş- lemesi, Parlamenter Demokratik sından hem stratejik hem de ları engelleyememiştir. Rejim’e ve Meclis’in üstünlüğü- taktik açılardan üç önemli gi- Rejimle ilgili kritik ne bomba koymaktı. rişimi de olmuştur: taktik hatalar: Milletvekillerinin dokunulmaz- 1) Kılıçdaroğlu’nun Osman İnci bu kitabında, lıkları asla kaldırılmamalı, bu ey- Ankara’dan İstanbul’a başlattığı 1) 2007 yılında cum- çağdaşlaşmanın, hurbaşkanının halk ta- lem engellenmeliydi. Adalet Yürüyüşü, önemli bir di- rafından seçilmesinin HHH reniş eylemidir. aydınlanmanın, referanduma sunul- Şimdi sıra, stratejik ve tak- (Ne yazık ki bu başarılı eyle- korumacılığın, tik olarak CHP’nin yaptığı en min arkası getirilememiştir.) masına boyun eğmek, CHP’nin rejim Parlamenter Rejimin büyük hataya geldi: 2) Meral Akşener’in Demok- tutumluluğun, yok edilmesi sürecini başlatan En kritik ve büyük stratejik/taktik ratik ideoloji ve siyasete uygun konusundaki bilene ve bilgiye en büyük hatadır. hata, 16 Nisan 2017’de Demokra- bir Atatürk Milliyetçiliği çizgisin- Anayasa’ya ve Parlamenter tik rejimin mantığına ve varlığına de kurduğu partiye, partisindeki saygının, cehaletle kritik hataları-2 milletvekilleri ile destek vermiştir. Rejime aykırı olan bu referan- aykırı olan Halkoylamasına ve bu mücadelenin yaşamsal dum boykot edilmeli, gerekirse halkoylamasının Olağanüstü Hal 3) 2019 yerel seçimlerinde, ün ele aldığım tarihsel Meclis terk edilmeliydi. içinde yapılmasına boyun eğmek, CHP şemsiyesi altında Demok- öneme sahip olduğunu yaklaşımdan sonra, bu- 2) 2014 Cumhurbaşkanlığı seçi- hadi boyun eğildi diyelim, yasa- ratik Rejimi korumak için, öte- Dgün güncel sorunlara vurgularken, “Eski Türkiye” lara aykırı olarak yapılan oy sayı- ki muhalefet partileriyle, resmi minde yaptığı en büyük kritik hata, bakabiliriz. (toplumda ve seçmenleri arasında mına, resmi ve gerçek olmayan ve gayri resmi dayanışmayı ger- ünivüniversiteleri ilee HHH genellikle hata olarak görülen Ek- sonuçların emrivaki olarak “Atı çekleştirmiş ve başta İstanbul Parti ile ilgili kritik stratejik “Yeni Türkiye”“Yeni meleddin İhsanoğlu’nun adaylı- alan Üsküdar’ı geçti” söylemiy- olmak kaydıyla, bütün kentlerde siyaset hataları: ğından çok daha vahim ve ciddi le ilan edilmesine karşı, eylem- büyük bir başarı elde etmiştir. üniversiteleriniünive 1) Toplumda ve özellikle de HHH bir yanlış olarak) Erdoğan’ın Baş- siz kalmaktı! CHP’nin geleneksel seçmenle- kkarşılaştırıyor. arşıl bakanlıktan istifa etmeden seçime Türkiye Cumhuriyeti’nin giriş- CHP, gerek geçmişiyle ge- ri arasında, partinin Atatürk’e, girmesine boyun eğmesi olmuştur. te açıkladığım bütün temelle- rek ideolojisi ve programıy- Atatürk Devrimlerine, hukuk Böylece yargının tek bir kişi- ri bu halkoylaması ile sarsılmış, la Temel Hak ve Özgürlük- devletine, özellikle de laikliğe hem devletin hem de vatandaş- leri kendi taraftarları dışın- nin emrine girmesi ve tek bir ki- yeterince sahip çıkmadığı izleni- şinin iktidarı için, akla, mantığa, ların bekası tehlikeye girmişti. da kalan herkes için de iste- minin oluşmasına yol açmış ve Anayasaya, yasalara aykırı bir CHP bütün varlığıyla her yen, Demokrasiyi herkes için bu izlenimin yaygınlaşmasını da karar alması meşrulaştırılmıştı. olanağı zorlayarak, gerekirse savunan, herkese hizmet ve- engelleyememiştir. Buna asla boyun eğmemeli, “Sine-i Millete dönerek”, yani ren tek ve biricik parti görü- 2) Parti içi hizipler ve fark- nümündedir. seçimi boykot etmeli, gerekirse Meclis’i terk ederek bu saldı- lı gruplar arasındaki ilişkileri ve Meclis’ten çekilmeliydi. rıya karşı direnmeliydi. Yeniden Demokratik Rejime dengeleri koruyamamış, parti içi 3) 2016’da milletvekillerinin HHH dönülmesi, ancak onun ger- kavgaların dışa yansıyarak yu- dokunulmazlıklarının kaldırılma- Bütün bu yanlışlara karşı, çekleştireceği uzlaşmalara, CHP’nin rejimi korumak açı- ittifaklara ve başarıya bağlıdır. kardaki izlenimi derinleştirmesi- sına onay vermesi hatta destek- DP’nin siyasi mirası kimde? Günümüz Türkiye’sine gelince Prof. Dr. rıDvan akın Unutulmamalıdır ki Abdülhamit, Meşrutiyet iktidar partisi AKP, DP ile kendi galaTasaray ÜnivErsiTEsi anayasasını askıya alarak temsili kurumları kimliği arasında ideolojik bir öz- lağvetmiş, atası Sultan Mahmut’un yoluna deşlik ilişkisi kurmaktadır. Hatta 4 Mayıs 1950’de iktidara ge- döneceğini beyan etmişti. Demokratlar, Jön kendisini bu partinin devamı say- len DP’nin 1884’te Taif’te kat- maktadır. Oysaki bu tahayyül si- 1ledilen Mithat Paşa’nın naaşı- Türk hareketine ve Mithat Paşa’ya sahip çıkarak yasi gerçeklikle örtüşmemektedir. nı Türkiye’ye getirme kararı son Meşrutiyet ve Atatürk Cumhuriyeti’ne giden Öyle sanıyorum ki AKP’nin milli derece anlamlıdır. DP iktidarının birikimi sahiplendiler. erken dönemine tekabül eden bu irade söyleminin DP ile örtüşen tek karar, partinin kendini tanımlama- yönü çoğunlukçu meşruiyet anla- kutsallaştıran İttihat ve Terakki Abdülhamit dönemini “zulüm ve sı açısından da önemlidir. yışıdır. Her ikisinin epistemolojisi yönetimi, Mithat Paşa’yı -oğlu Ali istibdat” devri, paşanın katlini Bu kararı veren 3. Cumhur- farklıdır. DP’nin çoğunlukçu mil- Haydar Mithat Meclisi Mebusan de “ferdi saltanat idaresi ve ha- başkanı Celal Bayar’dır. Kimdir li iradeciliği -eksik bir demokrasi üyesi olmasına rağmen- Taif’ten nedan menfaatlarının korunma- Bayar? Celal Bayar İttihat ve Te- anlayışı olmasına rağmen- ken- getirmek için ciddi bir teşebbüs- sı pahasına irtikâp olunan bir ci- rakki içinden yetişmiş bir siya- di kuruluş ilkeleri ile çelişmez. te bulunmamıştı. Cumhurbaşka- nayet” olarak nitelemiştir. Töre- set adamıdır. Birinci Meclis’ten Çünkü DP’liler Mithat Paşa’dan nı Bayar’ın talebi ve Suudi Ara- ne bütün siyasi partilerin eksik- itibaren milletvekilliği, ikti- başlayarak Meşrutiyet ve Cum- bistan hükümetinin onayı üzeri- siz katılmaları genç Cumhuriye- sat vekilliği yapmıştır. Bayar, huriyet kurumlarını demokrasi- ne mezar Cidde büyükelçimizin tin, Kanunu Esasi’nin fikir baba- Atatürk’ün son başbakanıdır. ye giden yolun köşe taşları ola- nezaretinde 6 Haziran 1951’de sına gösterdiği öneme işaret edi- Bilindiği üzere, siyaset büyük rak görüyorlardı. AKP ideolog- açıldı. Mithat Paşa’nın naaşı, Ak- yordu. ölçüde semboller üzerinden yü- ları ise Cumhuriyetin kuruluş su Vapuru ile Cidde, Beyrut, An- rütülür. Mithat Paşa, DP’nin ma- ideolojisini reddederek Sultan talya, İzmir limanlarına uğraya- AKP, DP’nin siyasi nevi mirasına sahip çıktığı “hürri- Hamit monarşisine özlem duy- rak İstanbul’a getirildi. mirasçısı olabilir mi? yet” düşüncesinin öncüsü idi. Bu maktadırlar . Mithat Paşa’nın naaşının Demokratlar “46 ruhunu” Mit- nedenle DP’liler kendi davalarıy- Unutulmamalıdır ki Abdül- Türkiye’ye getirilmesi duygulu hat Paşa’nın “saltanat-ı şahsi- la Mithat Paşa’nın üç çeyrek asır hamit, Meşrutiyet anayasası- sahnelere neden oldu. Paşanın yeye” karşı yürüttüğü davaya önce başlattığı davayı özdeşleşti- nı askıya alarak temsili ku- Naaşı, Galata Limanı’nda Cum- bağlıyorlardı. DP önderleri, Ka- riyorlardı. Demokratlara göre Mit- rumları lağvetmiş, atası Sultan hurbaşkanı Bayar, TBMM heyeti, hat Paşa, saltanat ve istibdada kar- nunu Esasi, İkinci Meşrutiyet, Mahmut’un yoluna döneceği- Genelkurmay Başkanı Nuri Ya- şı yürütülen millet iradesi davası- Anadolu İhtilali, Birinci Mec- ni beyan etmişti. Demokratlar, mut, İstanbul Valisi ve Belediye nın savunucusu idi. lis ve Cumhuriyet devrimlerini Jön Türk hareketine ve Mithat Başkanı Fahrettin Kerim Gökay, demokrasi ile taçlanan sürecin Paşa’ya sahip çıkarak Meşruti- siyasi partilerin İstanbul il tem- Cumhuriyetin merhaleleri olarak yorumluyor- yet ve Atatürk Cumhuriyeti’ne silcilerinin bulunduğu geniş bir lardı. Her ne kadar DP kurucu- verdiği önem giden birikimi sahiplendi- topluluk tarafından karşılandı. ları tek parti yönetimi içinden Mithat Paşa’nın naaşının Mithat Paşa’nın yargılandığı yer ler. AKP’nin bağlı olduğu İs- çıkmış olsa da kendilerini Cum- Türkiye’ye getirilme kararı alın- olan Yıldız Çadır Köşkü’nde ha- lamcılık düşüncesi ise Mithat huriyete demokratik içerik ka- dığında, paşanın mezarı Taif İbni zırlanan katafalk iki gün süreyle Paşa’nın tam karşısındaki Ab- zandıran bir siyasi hareket ola- Abbas Mescidi haziresinde bulu- halkın ziyaretine açıldı. 26 Ha- dülhamit idaresini model ola- ziran 1951 günü buradan alına- rak görüyorlardı. Partinin adı rak benimsemektedir. Bu ne- nuyordu. “Hürriyet Şehidi” Mit- da bunun belirtisi idi. Mithat denle DP’nin mirasçısı belki hat Paşa’nın defnedildiği yer de rak Hürriyet-i Ebediye Tepesi’ne Paşa’nın Türkiye’ye getirilmesi- Süleyman Demirel’in AP’si ola- önemlidir: Hürriyet-i Ebediye Te- götürülerek defnedildi. Cumhur- pesi. İlginçtir ki, Kanunu Esasi’yi başkanı Bayar konuşmasında nin nedeni de buydu. bilir ama asla AKP olamaz. Türkiye, Ukrayna ve Gürcistan’ın NATO üyeliğini desteklemeli midir? Nejat e SLe N derek yakınlaşmaktadır. Zaman lonya, Romanya ve Karadeniz le, bel kırma, etkisiz hale getir- içinde ABD’nin karşısında Çin- hattında devam etmektedir. me meselesi değil, Ortadoğu bo- EmEkli TuğgEnEral, JEosTraTEJisT -7467.7G5'6? Rusya bloğunun oluşması ile ABD, bu çevreleme hattını Beyaz yutunda jeopolitik değişim proje- dünya düzeni iki kutupluya dö- Rusya’yı düşürerek Ukrayna’yı ve sidir. PKK’yı görmek isteyen Su- BD, küresel liderliğini sür- nüşebilecektir. Gürcistan’ı NATO’ya dahil ederek riye coğrafyasına bakmalıdır. Adürmek istemektedir. Amerika’da Biden’ın başkan derinleştirmek, Karadeniz’i kontrol Atlantik yapısı (ABD, AB), Doğu Amerika’yı yönetenler, bu ül- İlhan Selçuk’un ölümsüz eseri “Yüzbaşı Selahatin’in Romanı” ve seçilmesi ile birlikte bu ülkenin etmek, NATO’yu Rusya’ya doğru- Akdeniz’de, Kıbrıs’ta, Ege Denizi’nde kenin küresel liderliğinin, İkinci Alev Coşkun’un, Milli Mücadele’nin bilinmeyen dönemine ışık tutan Çin ve Rusya’ya karşı jeostrate- dan komşu yapmak istemektedir. Türkiye’nin meşru hakları ve çıkar- Dünya Savaşı’ndan sonra kurum- “Samsun’dan Önce Bilinmeyen 6 Ay” kitabının devamı jik hamleleri yoğunluk kazanma- ABD’nin Orta Asya ülkelerine ları karşısındadır. ları ile birlikte kurdukları, kuralla- “Samsun’dan Sonra En Zor 19 Ay”Samsun dan Sonra En Zor 19 Ay ya başlamıştır. kuracağı askeri tesislerle Rusya’yı Atlantik yapısı ile ilişkileri iyi ra dayalı, serbest ticareti ve liberal çevreleme hattı, Baltık ülkeleri, Uk- olmayan ve zaten günümüzde Or- ekonomik sistemi esas alan dün- Çevreleme hattı rayna, Karadeniz, Gürcistan ve Or- tadoğu’daki, Irak’taki, Suriye’deki, ya düzeninin sürdürülebilmesine ABD, Çin’in dünyaya açılımını ta Asya olarak genişleyebilecektir. Yunanistan’daki, Bulgaristan’da- bağlı olduğunu düşünmektedirler. sağlayan ve aynı zamanda Kuşak ki, Romanya’daki ABD askeri var- NATO ise İkinci Dünya Suriye örnek olmalı Yol İnisiyatifi’nin iki ana açılış ek- lığı ile çevrelenmiş olan Türkiye, Savaşı’ndan sonra ABD’nin kur- senini oluşturan doğuda Güney Çin Ukrayna ve Gürcistan’ın NATO Ukrayna ve Gürcistan’ın da NA- duğu bu dünya düzeninin ku- Denizi’nde ve Asya-Pasifik’te, batı- üyesi olmaları durumunda, Kara- TO üyesi olması ile birlikte, ABD rumlarından birisidir, öncelikle da ise karadan açılım sağlayan Do- deniz NATO kontrolünde bir de- askeri varlığı ile güneyden, batı- ve mutlaka Amerikan çıkarlarına ğu Türkistan ve Türkistan’da (Or- nize dönüşürken, Montrö Boğaz- dan, kuzeyden ve doğudan çevre- hizmet etmektedir. ta Asya) Çin’i çevrelemeye ve en- lar Sözleşmesi’nin önemi ve de- lenmiş olacaktır. Hamleler yoğunlaştı gellemeye çalışmaktadır. ğeri daha da artacaktır. Son söz Pentagon’un Kazakistan’da, Türkiye’nin güvenliğine yönel- Amerikan yönetimi, Çin ve Özbekistan’da, Tacikistan’da ve miş tehditler Atlantik kaynaklıdır. O halde kritik soru şudur: Rusya’yı mevcut dünya düzenini Türkmenistan’da askeri tesisler ABD-İsrail projesi olan PKK dev- Ukrayna ve Gürcistan’ın NATO değiştirmek isteyen revizyonist güç- kurmak istemesi, Çin’in Kuşak letini kurma gayretlerinde öncelik üyeliği Türkiye’nin güvenlik çı- ler olarak tanımlamakta ve tehdit Yol İnisiyatifi’ni, kara ekseninde Suriye coğrafyasına kaymıştır. Bu karlarına uygun mudur? olarak değerlendirmektedir. engelleme amacı gütmektedir. nedenle PKK’nın belini kırdık sö- Türkiye, bu iki ülkenin NATO Çin, yaptığı hamlelerle küresel Orta Asya’ya kuracağı askeri te- zü beyhudedir. PKK, PYD adı ile üyeliğini desteklemeli midir? liderliğe aday olmuştur. sislere yerleşecek olan ABD, Kuşak ve Amerikan desteği ile Suriye’de Türkiye’nin öncelikli iki strate- Çin’in küresel liderliğe yük- Yol İnisiyatifi’nin Doğu Türkistan adım adım hedefine ulaşmaktadır. jik meselesi vardır: Birincisi “as- selmesi, başlattığı mega proje &GUVGMXG?UVGMK§KP çıkış kapısını, bu bölgeden geçen Günümüzde PKK ile müca- lolan iç cepheyi” mutlaka sağlam Kuşak Yol İnisiyatifi’nin başarı- orta kuşağı, orta kuşağın güneye dele alanı Suriye coğrafyasıdır. tutmak, ikincisi ise gerçekçi teh- sına bağlıdır. ankaracumok@gmail.com t 0506 276 3864 bağlantısını ve Rusya’dan geçen PKK ile mücadelede asıl muha- dit değerlendirmeleri yaparak 21. yüzyılın küresel güç müca- kuzey kuşağı etkileme imkânları tap Amerika, perde arkasında- kurulmakta olan yeni dünya dü- delesi, ABD ile Çin-Rusya arasın- elde edebilecektir. ki muhatap ise İsrail’dir. PKK ile zenine uyum sağlamaktır. da gelişmektedir. ABD’nin Rusya’yı çevreleme mücadele terörle mücadele boyu- Akil adam, sadece bu günü de- Kendilerini ABD tehdidi kar- gayretleri ise Baltık ülkeleri, Po- tunu çoktan aşmıştır. Bu mese- ğil, yarını da düşünendir! şısında gören Çin ve Rusya gi-