Katalog

20 HAZİRAN 2021 PAZAR DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 ANTALYA DİPLOMASİ FORUMU’NDA Sandığa ilgi düşük kalırken ipi göğüsleyen kişi Hamaney’e yakın isim oldu KONUŞTU Zarif, İran’da Reisi dönemi Viyana’dan BD dahil uluslararası toplum- Anayasayı Koruyucular Konseyi’nin birçok adaya veto kartı la nükleer uzlaşıya dönme- ‘ABD, umutlu çıkarmasıyla seçimlere boykot çağrıları eşliğinde gidildi. Ayi müzakere eden İran’da tar- Cumhurbaşkanı seçilen Reisi, ABD’nin yaptırım listesinde. ORTADOĞU’DA tışmalar eşliğinde geçen cumhurbaş- ran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, Antalya Diploma- kanlığı seçimlerini beklendiği üzere İsi Forumu’nda katıldığı “İran’ın Komşuluk Doktri- VARLIĞINI Öte yandan İran, İngiltere’de yaşa- muhafazakâr kanattan İbrahim Reisi Ruhani ni” başlıklı söyleşide Viyana’da süren nükleer görüş- yan vatandaşlarının cumhurbaşkan- (61) kazandı. Reformist cepheden Ru- (sağda), melere ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Ülkesin- AZALTIYOR lığı seçimleri için bu ülkede oy kulla- halefi hani sonrası yönetime gelecek olan deki seçimlerin ardından gözler kabine değişikliğine Reisi ile nırken “muhalif grupların saldırısı- Reisi, ülkenin dini lideri Ayetullah çevrilirken Ruhani yönetiminin Dışişleri Bakanı Zarif, bir araya na uğraması nedeniyle” İngiltere’nin Ali Hamaney’e yakınlığıyla biliniyor. “ABD anlaşmadan tek taraflı çekildiği için anlaşmayı geldi. Tahran Büyükelçisi’ni Dışişleri ihlal ettiğini kabul etmelidir. Yalnızca ABD’nin anlaş- Resmi olmayan sonuçlara göre, Es- Bakanlığı’na çağırdı. Bakanlık Sözcü- madaki yükümlülüklerini uygulaması gerekiyor. En- ki Yargı Erki Başkanı Reisi’nin birin- sü, Büyükelçi Robert Macaire’ye ül- geller, aşılamayacak engeller değil” dedi. ci turda cumhurbaşkanı seçilmek için kesinin tepkisinin yanı sıra, “İngiliz Zarif, ABD Başkanı Joe Biden’ın dürüst olup ol- gerekli olan yüzde 50+1’i yüzde 62 madığına dair sorulan soruya, “Bu konuya girmeye- polisinin seçim merkezlerindeki İran- oy oranı ile geçtiği belirtildi. Cumhur- lim ancak bence Biden, İran konusunda daha ger- lı seçmenin güvenliğini sağlamada ba- başkanı Hasan Ruhani dün yaptığı çekçi ve İran’ı daha iyi tanıyor. Biden ile çalışmak şarısız olduğunu aktardığını” belirtti. açıklamada, “Halkı yaptığı seçimden Trump ile iş yapmaktan çok daha kolay” yanıtı- Reisi 2017 yılında yapılan cum- dolayı kutlarım. Resmi tebriklerim nı verdi. İran ile Suudi Arabistan’ın ilişkileri düzelt- ABD güçleri, terör hurbaşkanlığı seçimlerinde de Hasan daha sonra gelecek ama bu seçimde örgütü YPG’nin mek için Irak’ın arabuluculuğunda doğrudan görüş- Ruhani’ye karşı yarışmış ve o dönem kimin yeterli oyu aldığını ve halkın kontrolündeki Suriye’nin melere başlamasıyla ilgili sorulan soruya ise “Su- oyların yüzde 38’ini almayı başarmıştı. kimi seçtiğini biliyoruz” dedi. kuzeyinde de konuşlu. udi Arabistan’la diyalogların başlaması iyi oldu. İki dönemdir cumhurbaşkanlığı göre- Bağdat’ta üç tur görüşmelerimiz oldu. Müzakerele- vini yürüten Ruhani ise kurallar gere- Katılım yüzde 48 BD Savunma Baka- re ben katılmadım ancak çözüme ulaşabileceğimi- ği bu kez aday olamadı. Reisi, ABD’nin Anı Lloyd Austin’in 2 Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, “Belki zi biliyorum. Aramızdaki farklılıkları çözmek için bir yaptırım listesinde bulunuyor. “Ölüm Haziran’da Suudi Arabis- yüzde yüz istenilen bir seçim olmadı engel yok” dedi. Suudi Arabistan’a büyükelçi ata- komitesi” olarak adlandırılan 4 kişi- tan Veliaht Prensi Muham- ancak şu an artık geldiğimiz durum- nıldığı tahmin ediliyor. Yüzde 48 ile nabileceğini dile getirdi. İran, Türkiye ve Rusya’nın med bin Selman ile yap- lik heyette yer alan Reisi, muhaliflerce da seçilmiş yeni bir cumhurbaşkanı- katılımın en düşük kaldığı cumhur- Suriye’deki krizi sona erdirmeye yönelik başlattığı tığı telefon görüşmesin- “Ölüm Ayetullahı” olarak adlandırılı- mız var. Sayın Reisi’nin ülkemizi iyi başkanlığı seçimi olduğu belirtiliyor. sürecin de olumlu olduğunu kaydetti. de ülkesinin Ortadoğu’da yor. 1988 yılında binlerce siyasi tutuk- yöneteceğine inanıyorum” değerlen- Reisi’ye yönelik başta muhaliflerin konuşlu yüzlerce askeri- lunun idam edilmesinden sorumlu ol- dirmesinde bulundu. Seçimde yarışan yakınlarından olmak üzere boykot ni, savaş uçaklarını ve ha- duğu savunuluyor. diğer üç aday, eski Devrim Muhafız- çağrısı gelmişti. va savunma sistemleri- Hamaney döneminde devlet kade- ları Komutanı muhafazakâr siyasetçi Abdullah: Detaylar ni çekeceğini bildirdiği ile- mesinde hızla yükseldiği belirtilen Erdoğan ve Putin’den tebrik Muhsin Rızai, yarıştaki tek reformist ri sürüldü. Wall Street Jo- Reisi’nin ismi, Hamaney sonrasında aday olan ve Merkez Bankası Başkan- Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan urnal gazetesinin ABD’li makamına oturması muhtemel aday- lığı görevi yapan Abdulnasır Himmeti ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir ele alınacak yetkililere dayandırdığı ha- lar arasında geçiyor. Uluslararası Af ile Emir Hüseyin Kadızade Haşimi de Putin’in aralarında bulunduğu lide- berine göre, Biden yöne- Örgütü’nden yapılan açıklamada Rei- Reisi’yi tebrik mesajları yayımladı. rin de tebrik ettiği yeni cumhurbaş- ürkiye’nin Kâbil Havaalanı’nın güvenliğini üst- timi Afganistan’dan son- si hakkında soruşturma açılması çağrı- Tlenme önerisine yönelik tartışmalar sürerken 59 milyon seçmen bulunan İran’da kanının 3 Ağustos’ta göreve başla- ra Ortadoğu’nun diğer ül- sı yapıldı. Antalya Diplomasi Forumu’na Afganistan’dan da toplam 28 milyon civarında oy kulla- ması bekleniyor. kelerinde de önemli ölçü- heyet katıldı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğ- de askeri varlığını azaltma- lu dün Afganistan Milli Uzlaşı Yüksek Konseyi Baş- ya başlıyor. ABD Savunma kanı Abdullah Abdullah, İktisadi İşbirliği ve Geliş- İsrail’in Gazze’ye geçen ay düzenlediği Bakanlığı’nın (Pentagon), me Teşkilatı (OECD) Genel Sekreteri Mathias Cor- bombardımanlarda yerle bir olan bölgelerde yeniden Kuveyt, Irak, Ürdün ve Su- mann, Kenya Dışişleri Bakanı Raychelle Omamo yapılandırma çalışmaları ağır aksak sürüyor. udi Arabistan’da konuşlu 8 ve Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba ile bir Patriot hava savunma sis- araya geldi. AA’ya demeç veren Abdullah Abdul- temini çekeceği iddia edi- lah, Türkiye’nin ABD öncülüğündeki yabancı güç- len haberde, Suudi Arabis- lerin Afganistan’dan çekilmesinin ardından Kâbil tan petrol tesislerine 14 Havaalanı’nı koruma görevini üstlenmesi hakkın- Eylül 2019’da yapılan sal- da bu konuşlanmayı önemli bulduğunu belirtti. dırılardan sonra ülkeye ko- ABD’nin çekilmeye başladıktan sonra Türk hükü- nuşlandırılmış olan Yüksek meti ile farklı düzeylerde görüşmeye başladığını, İrtifa Terminal Alan Savun- havaalanının güvenliği konusunda Türkiye’nin ya- ma Sistemi’nin (THAAD) nı sıra Pakistan ile görüştüğünü kaydetti. Abdullah, yanı sıra bölgedeki hava Pakistan ve Türk hükümetlerinin meselenin detay- kuvvetleri filolarının da sa- larını henüz ele almadığını söyledi. yısının azaltılacağı ileri sü- AA’nın haberine göre, Çavuşoğlu’nun bugün Za- rüldü. Yüzlerce askerin de rif ve Afganistan Dışişleri Bakanı Muhammed Hanif bölgeden çekileceği belir- Atmar ile bir araya geleceği belirtildi. tildi. Gazeteye konuşan bir başka yetkili ise bu çekil- Libya teması meyi bölgede artırılan as- Bu arada, gözler gelecek hafta Berlin’de düzen- keri varlığın eski seviyeye lenecek Libya Konferansı’nda. Antalya’daki foruma geri getirilmesi olarak ni- katılan isimler arasında Libya Dışişleri Bakanı Necla telendirdi. el Menguş da vardı. Çavuşoğlu, Menguş ve Malta Dı- Öte yandan şişleri Bakanı Evarist Bartolo ile bir araya geldi. Washington’ın Ukrayna’ya yapılacak 150 milyon do- larlık askeri yardım pake- di. “Sağlık Bakanlığı teknik ekiplerinin, İsrail’den gelen ilk partideki tahmini 90 tini askıya aldığı öne sü- AŞI ANLAŞMASI İPTAL EDİLDİ bin Pfizer aşı dozunun incelemesinin ar- rüldü. Kararın Rusya Dev- ilistin yönetimi, İsrail ile varılan ye- BioNTech Covid-19 aşısı konusunda mu- dından anlaşmada yer alan özelliklere let Başkanı Vladimir Pu- Fni tip koronavirüs (Covid-19) aşı taka- tabakata varmıştı. uymadığı tespit edildi” dedi. tin ve ABD Başkanı Joe sı anlaşmasını İsrail’den gelen aşıların ya- Mutabakat çerçevesinde İsrail stok- Filistinli yetkililere göre, İsrail işgali al- Biden’ın 16 Haziran’da kında son kullanma tarihlerinin dolacak larındaki 1 ila 1.4 milyon doz Pfizer/BioN- tındaki Batı Şeria ve Gazze’deki Filistinli- Cenevre’de gerçekleştir- olması nedeniyle iptal etme kararı aldı. Tech aşısını Filistin yönetimine verecek- lerin yalnızca yaklaşık yüzde 30’u en az 1 diği ilk yüz yüze görüşme- Filistin Sağlık Bakanı Mey Keyle, Başba- ti. Karşılığında ise Filistin’in BioNTech- doz aşı aldı. Yetişkin nüfusunun yaklaşık den sonra alındığı iddiası kan Muhammed Iştiyye’nin İsrail ile varı- Pfizer’dan eylül ve ekimde alacağı aşı- yüzde 85’ini aşıladıktan sonra normale gündeme yansıdı. Beyaz lan aşı mutabakatının iptal edilmesi ta- lar İsrail’e gönderilecekti. Bakan Key- dönen İsrail ise Batı Şeria ve Gazze’deki Saray iddiaları yalanladı. limatı verdiğini belirtti. Filistin ile İsra- le, anlaşmanın iptal edilmesinin ardından 4.5 milyon Filistinli ile aşılarını paylaşma- il, önceki gün bir milyondan fazla Pfizer/ ilk partinin İsrail’e iade edildiğini söyle- dığı için eleştirilerin merkezinde. Abdullah Çavuşoğlu GUTERRES’LE DEVAM Maduro’dan irleş- Ermenistan’da gergin seçim Bmiş Milletler diyalog mesajı lü rakibi ise Ermenistan’ın ikinci cumhur- nistan arasında patlak veren gerginlik ol- DENİZ BERKTAY (BM) Ge- başkanı olan ve “Karabağ Lobisi” denen duğu görüşünde. nel Kuru- enezüella Devlet Başkanı Nicolas Maduro, ülke- rmenistan’da bugün erken parla- radikal milliyetçi kesimin önemli temsil- Paşinyan, Karabağ Savaşı öncesinde lu, hali- Vsine yönelik ABD yaptırımlarının kaldırılması yö- Emento seçimleri düzenleniyor. Ge- cilerinden Rober Koçaryan. Koçaryan, ra- Rusya’nın tepkisini çekecek bazı adım- hazırda- nündeki çağrısını yineledi. Bloomberg’e konuşan çen yılki Karabağ Savaşı’nın ardından dikal milliyetçi Taşnak Partisi ve Erme- lar atmış, bu da Moskova’nın Karabağ ki Genel Maduro’nun Biden yönetimine yönelik diyaloğa ka- Ermenistan’da milliyetçi kesimler, Baş- nistan Direniş Partisi’yle birlikte “Erme- Savaşı’nda tarafsız kalmasının önem- Sekreter pı aralayan ifadeleri dikkat çekti. Maduro, hüküme- bakan Nikol Paşinyan’ı Azerbaycan kar- nistan İttifakı”nı kurdu. li nedenlerinden birini oluşturmuştu. Ka- Antonio tinin ABD ile karşılıklı saygı ve uzlaşma ile diploma- şısında teslimiyetçi olmakla ve yenil- sım ayındaki ateşkes anlaşmasından Guterres’in tik ve ticari gerilimleri hafifletmek için müzakere et- ginin sorumlusu olmakla suçlayıp isti- sonra ise Paşinyan, Kafkasya’daki en Moskova ile temas ikinci kez seçildiğini açık- meye çalıştığını belirtti. Washington’ın Venezüella’ya faya davet etmişti. Paşinyan’ın asker- önemli güç olan Rusya’yla yeniden ya- Paşinyan, bu seçimde yüzde 60 oy ala- ladı. Ülkesi Portekiz ta- yönelik yıllardır süren yaptırım politikasını gevşetme- lerle arasında krizin tırmanması ve şu- kınlaştı. Moskova yönetimi, Paşinyan’ı caklarını söylese de kamuoyu yoklama- rafından aday göste- sini beklediklerini dile getirdi. Maduro, “Bir anlaşma bat ayında dönemin Genelkurmay Baş- Kafkasya’da kendi oluşturduğu düzenin ları, durumun farklı olduğunu gösteriyor. rilen ve tek aday olan yapmanın zamanı geldi. Venezüella fırsatlar ülkesi- kanı Onik Gasparyan’ın Paşinyan’ı isti- garantisi olarak gördüğünden, Paşinyan İki ay öncesine kadarki kamuoyu yokla- Guterres’in ikinci dönemi ne dönüşecek. ABD’li yatırımcıları geride kalmamaya faya davet etmesi, Paşinyan’ın da bu- karşıtı gösterilere destek vermemişti. Bu malarında Koçaryan’ın desteğinin yüzde 1 Ocak 2022’de başlaya- davet ediyorum, umarım ABD ile ilişkileri normalleş- nu darbe girişimi olarak değerlendirip seçim sürecinde de Rusya’nın herhangi 6, Paşinyan’ın partisininse yüzde 30’lar- cak. Eski Portekiz Başba- tirmenin yolunu bulabiliriz” ifadesini kullandı. AA’nın Gasparyan’ı görevden alması, siyasi kri- bir tarafa açık destek vermediği görülü- da gösterilmesine karşılık, iki hafta ön- kanı 72 yaşındaki Gutte- haberine göre Maduro, hükümet olarak muhalefet ile zi daha da alevlendirmişti. Genelkurmay yor. Buna karşılık, hem Paşinyan hem de ce yapılan anketler, Koçaryan’ın deste- res, 2017’den bu yana BM müzakereler yürüttüklerine değindi, ulusal, bölgesel Başkanı Gasparyan’ın görevi bırakma- Koçaryan, seçimden önce Moskova’ya ğinin Paşinyan’ınkine yetiştiğini gösteri- genel sekreterliği görevi- düzeyde seçimleri içerecek bir “mega seçim” öneri- yı reddetmesi ve bazı devlet kurumları- giderek Putin’le görüştü. yor. Uzmanlar, bunun en önemli nedeni- ni yürütüyor. BM’de ge- sinde de bulundu. nın Gasparyan’ı, bazılarınınsa Paşinyan’ı Anayasaya göre, hiçbir parti tek ba- nin, mayıs ayında Azerbaycan’la Erme- nel sekreter, BM Güvenlik desteklemesi, devlet içinde krize yol şına iktidar olamazsa ve seçimle- Konseyi’nin tavsiyesi üze- açmıştı. Gerilim, Paşinyan’ın erken se- rin ilanından itibaren 6 gün içinde, rine genel kurul tarafın- çim kararı almasıyla kısmen yatışmıştı. aralarında en az üç partinin olduğu dan seçiliyor. AstraZeneca-AB Bugünkü seçimlere, 22 siyasi parti ve bir koalisyon hükümeti kurulamaz- Dışişleri Bakanlığı tara- 4 seçim bloku katılıyor. Parlamentoya sa, ikinci tur parlamento seçimleri- fından yapılan açıklama- girebilmek için siyasi partilerin yüzde ne gidilmesi gerekiyor. İkinci tur se- hattı davalı da, “Guterres’i yeniden 5’lik; bloklarınsa, yüzde 7’lik barajı geç- çimlere, en fazla oyu almış iki par- BM Genel Sekreteri ola- vrupa Birliği’nin (AB) yeni tip koronavirüs aşısı meleri gerekiyor. 2018 yılındaki “renk- ti veya blok katılabiliyor. Son anket- rak atanmasından ötürü Atedarikindeki gecikmeler nedeniyle ilaç şirketi li devrim”in ardından düzenlenen par- lerde iki liderin başa baş gittiği göz tebrik ederiz. Guterres’in AstraZeneca’ya karşı açtığı davada mahkeme, şir- lamento seçimlerinde, Paşinyan’ın Si- önüne alınırsa, önümüzdeki hafta- mevcut görevi süresinde ketin AB’ye 26 Temmuz’a kadar 15 milyon doz, 23 vil Sözleşme Partisi’nin de dahil oldu- larda seçim sürecinin devam ede- ülkemizle tesis ettiği ya- Ağustos’a kadar 20 milyon doz, 27 Eylül’e kadar da ğu Benim Adımım Bloku, oyların yüz- ceği söylenebilir. Öte yandan, top- kın ve dostane ilişkilerin 15 milyon doz olmak üzere toplam 50 milyon doz de 70’ini alarak, parlamentoda çoğun- lum Paşinyan taraftarları ve karşıtla- önümüzdeki dönemde de aşı teslim etmesine karar verdi. Kararda, söz ko- luğa sahip olmuştu. Bu seçimlerdeyse, rı arasında bölünmüş durumda. Bu devam edeceğine inancı- nusu aşı teslim tarihlerine uyulmaması durumunda Paşinyan’ın Sivil Sözleşme Partisi, diğer da, ülke içindeki siyasi gerilimin se- mız tamdır” değerlendir- AstraZeneca firmasına doz başına 10 Avro para ce- iki partiyle blok oluşturmak yerine, tek Erivan’da hafta boyunca Paşinyan ve Koçaryan, çimlerden sonra da devam edeceği- mesi yapıldı. zası kesileceği belirtildi. başına katılacak. Paşinyan’ın en güç- destekçileriyle mitingler yaptı. ne işaret ediyor. lKİEV