Katalog

SINIRDA YAŞAM MÜCADELESİ 28 ARALIK 2021 SALI DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 2021 yılında yaşanan ‘doğal afetler’ 1.3 milyon kişiyi göç etmek zorunda bıraktı ABD güçleri terör örgütü YPG’nin etkinliğinde- İklim değişikliği yıkıyor ki, enerji zengini bölgelerde konuşlanmada. nsan eliyle sera gazları salımı- Artan sıcaklıklar, dondurucu soğuklar, aşırı yağışlar, sel, kuraklık, orman yangınları... Küresel HASEKE’DE KARŞI KARŞIYA nın da etkisiyle artan küresel çapta iklim krizinin felaket tablosu sürüyor. Yardım kuruluşu Christian Aid’in raporuna göre, ısınmanın tetiklediği iklim deği- İ bu yıl dünya genelinde yıkıcı hava olayları en az 170 milyar dolarlık ekonomik kayba yol açtı. şikliğinin sonuçlarına karşı bilim Suriye ordusundan insanlarının, aktivisitlerin acil ön- tan ile Bangladeş’te yaşanan tu- lem çağrıları sürerken 2021, yeni fanlar da sıralandı. ABD’ye engelleme tip koronavirüs salgınının yanı sıra BD’nin Suriye’de, terör örgütü YPG/PKK’nin ölümcül doğal afetlere sahne oldu. ‘Fon oluşturulmalı’ Aana omurgasını oluşturduğu SDG’ye deste- Yardım kuruluşu Christian Aid’in, Raporun yazarı Kat Kramer, ik- ği Ankara’nın tepkisine karşın hız kesmiyor. Ge- “2021’in Maliyeti: İklim Değişik- lim değişikliği nedeniyle birçok in- çen hafta Rusya, Türkiye ve İran’ın garantörlü- liğinden Kaynaklanan Çöküş Yılı” sanın hayatını kaybettiğine işaret ğündeki Astana sürecine yönelik Kazakistan’da başlıklı raporuna göre bu yıl dünya etti. “Dünyanın en zengin ülkele- düzenlenen toplantıda Suriye’nin toprak bütün- genelinde iklim değişikliği kaynak- rinden bazılarında fırtına ve sel gi- lüğü vurgusu yinelenmişti. Moskova’nın Kürt ta- lı yıkıcı hava olayları en az 1.3 mil- bi aşırı hava olaylarının yanı sı- raflara Şam ile diyalog çağrısı yaptığı iddiaları yon kişinin göç etmesine ve 170 ra en yoksul ülkelerin çoğunda ku- gündeme yansımıştı. milyar dolarlık ekonomik kayba raklık ve sıcak hava dalgaları, ik- yol açtı, dünya çapında milyonlar- ‘Dört zırhlı araç durduruldu’ lim krizinin 2021 yılı maliyetinin ca kişiyi sefalete sürükledi. Suriye basınına dün yansıyan bazı haberle- yüksek olmasına yol açtı. Birleşmiş Her sene sigorta bildirimlerine re göre ise SDG etkinliğindeki bölgelerde ko- Milletler 26. Taraflar Toplantısı’nda ÖLÜMCÜL RAİ... nuşlu ABD güçlerine ait bir konvoy Haseke kır- dayanarak sel, yangın ve sıcak ha- (COP26) kaydedilen ilerleme, olum- salında Suriye ordusu tarafından engellen- va dalgası gibi hava olaylarının ilipinler’in orta ve güneydoğu ke- re 141 sağlık tesisinin zarar gördüğü, lu olarak değerlendirilse de dünya di. Şam güçlerinin ABD ile bağlantılı dört zırh- Fsimlerini vuran Rai Tayfunu’nda can elektrik kesintileri nedeniyle binler- maliyetini hesaplayan Christian genelinde insanların güvenli ve re- lı aracı durdurduğu belirtildi. AA’nın haberine kaybının 389’a yükseldiği açıklandı. ce doz Covid-19 aşısının bozulduğu da Aid, bu yıl doğal afetlerin maliye- fah içinde yaşaması için yeterli de- göre ise ABD, “Fırat’ın doğusundaki Kamışlı il- Yetkililer kayıp durumdaki 64 kişi için belirtildi. tinde yüzde 13 oranında artış ya- ğil” görüşünü dile getirdi. arama çalışmalarının sürdüğünü, tay- Öte yandan Brezilya’nın kuzeydoğu çesinde Esad yönetimi güçleri ile varlığını güç- şandığını belirtti. Bu yıl meydana Christian Aid, Bangladeş İklim funun, tarıma ve altyapıya verdiği za- kesimlerinde haftalardır devam eden lendiren İran destekli yabancı gruplara bas- gelen en yıkıcı 10 afetin incelendiği Adaleti Danışmanı Nushrat Chowd- rarın 22 milyar pesoya (yaklaşık 440 şiddetli yağışlar nedeniyle iki bara- kı uygulamak için Şam kontrolündeki bölgele- çalışmada yer verilen olayların çoğu milyon dolar) ulaştığını ve 500 binden jın yıkıldığı açıklanırken bugüne kadar hury ise rapora ilişkin, “Esas ihti- re girmeye çalışıyor” Haberde, Suriye’nin ku- gelişmiş ülkelerden. Bunun nedeni fazla evin de yıkıldığını duyurdu. Fela- meydana gelen sellerde 18 kişinin ha- yacımız, emisyonların hızla düş- zeydoğusundaki Kamışlı ilçesinin, son dönem- kette hastaneler de dahil olmak üze- yatını kaybettiği aktarıldı. ise bu ülkelerde insanların ev ya da de İran destekli milislerle müttefik Esad güçle- mesini sağlayacak şekilde hareke- işyeri sigortası yaptırma şansının ri ile ABD askerlerinin karşı karşıya gelmesine te geçilmesi” ifadesini kullandı. Ka- sahne olduğuna değinildi. daha yüksek olması. Raporda, bu yıl hasara yol açan Ida Kasırgası oldu- dalgası ve fırtına 23 milyar dolarla yıp ve hasar finansmanı konusunun Yerel kaynaklara dayandırılan habere göre yaşanan en yıkıcı hava olaylarından ğu kaydedildi. İkinci sırada ise Al- üçüncü sırada yer aldı. Buna göre, COP26’da önemli bir konu başlığı zırhlı araçlardan oluşan ABD konvoyları, son bazılarının, iklim değişikliğinde et- manya ve Belçika’da temmuz ayın- Çin’in Henan eyaletinde temmuz olmasından memnun olduğunu söy- iki ayda, Haseke kırsalında yer alan Tel Za- kisi sınırlı yoksul ülkeleri vurduğu- da yaşanan sel felaketleri yer al- ayında yaşanan sel ise 17.6 milyar ledi. “Ancak iklim değişikliği sebe- hab, Fufara ile Salihiyye beldelerinden ve Ha- na da dikkat çekildi. dı. Raporda, bu felaketin 43 mil- dolarlık hasara yol açtı. biyle kalıcı hasar yaşayan insanlara mi, Ebu El-Kusayib ile Zuri kontrol noktaların- Maliyeti en yüksek felaketin, yar dolarlık hasara yol açtığı belir- Listede, Kanada’daki sel, yardım sağlamak üzere bir fon ku- dan, Kamışlı’daki hükümet kontrolündeki böl- ABD’nin doğu kıyılarını ağustos so- tildi. Teksas eyaletinde elektrik ke- Fransa’da üzüm bağlarına zarar rulması kararının çıkmaması hayal gelere onlarca kez geçmeye çalıştı. Çoğu za- nunda vuran ve 65 milyar dolarlık sintilerine de yol açan soğuk hava veren don ve mayıs ayında Hindis- kırıklığı yarattı” dedi. man kontrol noktalarında Suriye ordusu ta- rafından engellenen ABD güçlerinin, bazen de Şam’ı destekleyen milisler tarafından geri döndürüldüğü aktarıldı. Medya tasarısına veto kararı Mogadişu’da olonya’da, yabancı medya kuruluş- Plarına kısıtlama getirmesi beklenen güç mücadelesi yasa tasarısı Cumhurbaşkanı Andrzej Duda’dan döndü. Tartışmalı tasarı- umhurbaşkanı Muhammed Fermacu ile nın odağında, hükümet tarafından ka- CBaşbakan Muhammed Hüseyin Roble ara- patılmak istenen ABD merkezli med- sında seçim polemiğine sahne olan Somali’de ya şirketi Discovery Inc şirketine bağ- kriz büyüyor. Fermacu’nun önceki gün Başba- lı bir televizyon kanalı olan TVN24 bu- kan Roble’yi “yolsuzluk” ve “kamu malını kö- lunuyor. Tasarı mecliste onaylanmış, tüye kullanma” gerekçesiyle açığa aldığı du- Duda’ya sunulmuştu. Duda dün tasarı- yuruldu. Reuters’ın haberine göre Roble, So- yı veto etti. Söz konusu tasarı ülkede- mali ulusal ordusu, ait bir araziyi çalmakla ve ki yabancı medya kuruluşlarının hisse- Savunma Bakanlığı soruşturmasına müdaha- lerine kimi kısıtlamalar getiriyor. An- le etmekle suçlanıyor. Başbakan Roble’nin ya- cak kamuoyu bunun daha geniş çap- nı sıra Deniz Kuvvetleri Komutanı Abas Amin lı bir ifade özgürlüğü baskısı olmasın- Ali’nin de açığa alındığı belirtildi. dan endişeli. Geçen hafta düzenlenen Cumhurbaşkanı’nın bu adımına yönelik eylemde, “Özgür halk, özgür medya” İçişleri Bakanlığı’ndan “dolaylı darbe” çıkı- ve “Herkes için Polonya” gibi dövizler şı yükseldi. Hükümet Sözcüsü Muhammed taşınmıştı. Muallimu ise Fermacu’nun hamlesinin ana- ransa’dan Manş Denizi üzerinden la mücadele ediyor. Geçen ay Fransa’dan Denizi’nde en ölümcül göçmen facia- Otoriterleşme suçlamalarırın hedefin- yasaya uygun olmadığını, Fİngiltere’ye geçmeye çalışan göçmen- İngiltere’ye gitmek isteyen göçmenlerin sı olarak kayıtlara geçen olayla ilgili beş deki iktidardaki Hukuk ve Adalet Par- “Başbakan’ın görevine de- lerin dramı sürüyor. Çoluk çocuk yüzler- içinde olduğu bir teknenin batması sonu- insan kaçakçısı gözaltına alınmıştı. İnsan tisi (PiS), yabancı medya gruplarının vam edeceğini” söyledi. Ye- ce kişi Calais kentinde kurdukları der- cu 27 kişi yaşamını yitirmişti. Facia, Lond- hakları örgütleri, iki ülkeye gerekli önlem- Polonya’da “çok fazla güce sahip oldu- rel basına yansıyan haber- me çatma kamplarda ağır kış koşullarıy- ra-Paris hattında kriz yaratmıştı. Manş lerin alınması çağrısı yapmıştı. ğunu ve kamusal tartışmayı çarpıttığını” lere göre Roble, orduya, hü- savunuyordu. Polonya’nın hukukun üs- kümetin emirlerine uyması tünlüğü, basın özgürlüğü, yargı bağım- çağrısı yaptı. sızlığı gibi konulardaki uygulamaları son Fermacu yıllarda AB içinde eleştiriliyor. Terminal kapatıldı İlk buluşma adresi Moskova Birleşmiş Milletler Soma- li Yardım Misyonu (UNSOM), başkent Mogadişu’da bulu- ışişleri Bakanı Mevlüt Ça- dı: “Biz müdahale ve savaş ihtimalini ko- bazı temaslar başladı. Bu süreçleri ger- nan havalimanı terminalini, Dvuşoğlu, Ermenistan’la nuşmak istemiyoruz. Bölgemizde istikrar çekçi bir yaklaşımla ilerleteceğiz” dedi. hükümetin yasadışı seyahat normalleşme için atanan özel ve barış istiyoruz. Elbette Rusya ile iliş- Çavuşoğlu, Türkiye ve Ermenistan’ın edildiğine dair ithamları nede- temsilcilerin ilk görüşmesini kilerimiz gayet iyi ama aynı zamanda bir ilişkilerin normalleştirilmesi için karşılık- niyle kapattığını açıkladı. Ül- Moskova’da yapacağını, top- NATO üyesiyiz... Bölgede bir gerginlik ya lı özel temsilcilerin görüşme takvimiyle hüseyin kede meclis ve cumhurbaş- Roble hayatsever lantıda yol haritasının belirle- da çatışma olursa bu hepimizi etkiler, bu ilgili de “Bizim edindiğimiz izlenime gö- kanı seçimleri peş peşe ya- neceğini kaydetti. Çavuşoğ- noktaya gelinmemesi için elimizden ge- re ilk toplantı, Ermenistan’ın böyle bir ar- pılıyor. Meclisin, “Halk Meclisi” olarak da bili- lu, bakanlıkta düzenlediği 2021 yılına len çabayı sürdürüyoruz.” zusu var, Moskova’da gerçekleşecek. İlk nen alt kanadının 275 üyesi, Somali’deki farklı ilişkin değerlendirme toplantısında yıl toplantının dışında temasların biz doğ- TALİBAN BASKISI ARTIYOR kabileleri temsil eden 14 bin delege tarafından içindeki dış politika gelişmeleriyle ilgili ‘Trablus elçisi Bingazi’yi rudan olmasını arzu ediyoruz. Niye kar- Afganistan’da yönetimi ele geçiren kök- dört yıllığına seçiliyor. Meclisin üst kanadının konuştu ve gazetecilerin sorularını ya- şılıklı özel temsilciler atadık, doğru- ziyaret edecek’ tendinci Taliban’dan kadınlara yöne- 54 üyesi ise eyalet konseyleri tarafından belir- nıtladı. 2021 yılı boyunca 74 dış ziya- dan görüşsünler diye” ifadesini kullandı. lik yeni bir yasak kararı geldi. Buna gö- Çavuşoğlu, Türkiye’yi ziyaret eden leniyor. Seçilen meclis üyeleri hem meclis baş- ret gerçekleştirdiğini, 79 dışişleri baka- Ermenistan’la normalleşme adımlarının re, yaklaşık 72 km’den daha uzak bir yere Libya’nın doğu bölgelerinden milletve- kanını hem de yeni cumhurbaşkanını belirliyor. nını da Türkiye’de ağırladıklarını belir- Azerbaycan’la eşgüdüm içinde atıldığını seyahat edecek kadınlara bir erkek ak- killerinin Ankara’nın Bingazi’yle daha ya- Somali’de Halk Meclisi seçimleri 16 Kasım’da ten Çavuşoğlu, ABD Dışişleri Bakanı vurguladı. “Yeni bir süreç başladı. Bu sü- rabanın eşlik etmesi zorunlu kılındı. Ge- kın ilişki kurma- başlamıştı. Muhalif cumhurbaşkanı adayları ise Antony Blinken ile dört, Rusya Dışişle- reç çerçevesinde ilişkilerin normalleşme- nelgede, araç sahiplerinden uzun mesa- sı çağrılarıyla ilgili ülkede süren meclis seçimlerinin şeffaflıktan ri Bakanı Sergey Lavrov’la beş yüz yü- si için yeni adımların atılması gerekiyor. fe seyahat etmek isteyen kadınları kabul de “Libya’da hiç- yoksun olduğunu belirterek 1 Aralık’ta boykot ze görüşme yaptığını söyledi. Bu, Kafkasya’nın istikrarı, barışı ve refahı etmemeleri, “İslami başörtüsü” takma- bir zaman taraf- kararı aldıklarını duyurmuştu. için önemli olacaktır. Dolayısıyla burada yan kadınları almamaları istendi. Araçlar- lar arasında ay- İlk olarak geçen nisanda Fermacu’nun dört da müzik çalınması da yasaklandı. ‘ABD’ye teklif sunuldu’ özel temsilcilerin ilk buluşması konusun- rımcılık yapma- yıllık görev süresini iki yıl daha uzatmasıyla kar- da bir yol haritası konusunda fikir alışve- Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Tayyip dık, doğu tarafına şı karşıya gelen Cumhurbaşkanı ve Başbakan, rişinde bulunacaklardır” diye konuştu. Erdoğan ve ABD Başkanı Joe Biden’ın da olumsuz bak- birbirlerini karşılıklı olarak seçimi geciktirmek- İş insanı Osman Kavala’nın serbest 31 Ekim’de Roma’da yaptıkları görüş- Tacikistan’daki madık. THY, şart- le suçlamıştı. Seçim takvimindeki gecikmeden bırakılması çağrısında bulunan 10 ül- mede kurulması kararlaştırılan “ortak lar uygun olur- Çavuşoğlu ötürü şiddet olaylarının görüldüğü ülkede, sü- kenin büyükelçileriyle yaşanan kriz de mekanizma” çalışmalarına ilişkin de sa uçuşlarını baş- üslere takviye reci Başbakan Roble’nin devralmasıyla tansi- Çavuşoğlu’nun gündemindeydi. “Gelip “En son Blinken’la görüşmemizde bu latır. Güvenlik konusundaki taleplerimiz yon düşmüştü. Ancak Roble ve Fermacu arasın- de Türkiye’nin valisi gibi davranmaları- konuda Türkiye’nin görüşünü bir non- usya Devlet Başkanı Vladimir Putin, yerine getirilirse biz de (Bingazi) başkon- da yetki tartışmaları başlamıştı. Köktendinci Eş- na müsaade etmeyiz” diyen Çavuşoğlu, paper (resmi olmayan görüş belgesi) RAfganistan ile ilgili güvenlik kaygıla- solosluğumuzu tekrar açarız. (Trablus) şebab örgütünün saldırılarının yer yer sürdüğü büyükelçilere yönelik daha ileri bir dip- olarak verdik” dedi. ABD’nin Rus S-400 rını dün bir kez daha gündeme getirdi. Büyükelçimiz önümüzdeki günlerde do- Somali’de Türkiye’nin askeri üssü de bulunuyor. lomatik tavır gösterilip gösterilmeyece- alımı nedeniyle Türkiye’yi çıkardığı F-35 Putin, Tacikistanlı mevkidaşı İmama- ğuya da gidecek, temaslarda bulunacak” ğiyle ilgili “Bugüne kadar gerekli tepkiler programına yaptığı ödemelerin iade- li Rahman ile bir araya geldi. Rus lider değerlendirmesi yaptı. gösterildi” ifadesini kullandı. si konusunda yapılan görüşmelerle ilgi- görüşmede, Afganistan-Tacikistan sı- Türkiye’nin 2021 yılında Körfez ülkele- Türkiye ve KKTC’nin adada “iki devlet- li Çavuşoğlu, “F-35 konusunda bir taraf- nırından kaynaklanan güvenlik riskle- ri ve Mısır’la ilişkilerin normalleştirilmesi Türkiye’ye sınır dışı li çözüm” formülünü devreye aldığını da tan CAATSA yaptırımı var, bir taraftan rini azaltmak için Tacikistan’daki üsle- yönünde adımlar attığını kaydeden Ça- belirten Çavuşoğlu, “KKTC’nin uluslarara- da kongredeki durum. İnanıyorum ki rini yeni silah ve teçhizat ile güçlendir- lmanya’da radikal İslamcılarla ilgili bir so- vuşoğlu, “İsrail’le yeni hükümetle birlikte sı alanda görünürlüğünün artması ve ta- biz bazı konularda olumlu adım atarsak diklerini söyledi. Sputnik, Rus yetkili- Aru önergesine yanıt veren hükümet, bu yı- nınması konusunda çaba sarfediyoruz” kongre de bu lerin, Tacikistan’daki Rus askeri üssü- lın ocak ayından şu ana kadar tehlikeli ola- Dışişleri Ba- dedi. 2021’de Yunanistan ve Gü- konularda daha nü 30 yeni tank ile güçlendirdiklerini kanı Çavuşoğlu, Afganistan’da rak sınıflandırılan 18 kişinin sınır dışı edildiği- ‘KÂBİL İÇİN ney Kıbrıs Rum Kesimi’nin ye- ılımlı olur” diye ve buradaki güçlerinin füze savunma Kabil havaaalanı’nın işletilmesi konusundaki ge- ni açıkladı. DW’nin haberine göre, 18 kişinin di kez Türk kıta sahanlığı- konuştu. TEKLİF lişmelere de değindi. Kâbil Havaalanı’nın işletilmesi sistemlerini kullandıkları bir tatbikat dördü Türkiye’ye, beşi Rusya’ya, ikisi de Bosna na araştırma gemilerini Çavuşoğlu, konusunda Türk ve Katarlı şirketlerin ortak girişiminin Af- düzenlediklerini aktarmıştı. Taliban’ın Hersek’e gönderildi. Diğer yedi kişinin de Ceza- VERİLDİ’ ganistan geçici yönetimine teklif sunduğunu, başka ülkelerin gönderme girişimin- Rusya ve Ukray- yönetimi elinde bulundurduğu Afga- yir, Kuveyt, Pakistan, Somali, Tacikistan, Irak ve de tekliflerinin olabileceğini belirtti. Çavuşoğlu, “Bizim şartları- de bulunduğunu, na arasında ya- nistan’daki cihatçıların Tacikistan ve İran’a sınır dışı edildikleri belirtildi. Almanya’nın mıza uyarsa, devlet olarak değil ama özel şirket işletir, biz de diğer şirketlerimize ol- bunların engellen- şanan krizle ilgi- komşusu diğer ülkelerden Rusya’ya “tehlikeli” sınıflandırması, siyasi amaçlı terör sal- duğu gibi havaalanını işletecek şirkete destek veririz. Anlaşma sağlanırsa havaalanı işle- diğini belirtti. li olarak şu ifa- sızması ihtimali, Moskova için ciddi bir dırıları da dahil ağır şiddet suçları işleyenleri ya tilir, Taliban yönetimi başka ülkeyle anlaşma sağlarsa da kendi bilecekleri bir şeydir” dedi. l ANKARA deleri kullan- güvenlik endişesi olarak görülüyor. da işleme niyetinde olanları kapsıyor.