Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
3 KASIM 2021 ÇARŞAMBA
2 olaylar ve görüşler
KaranlıK Çağda
Kıbrıs’t AKi
bile aydın Kişiler
Prof. Dr. TÜ r KKAYA ATAÖV kolaylaştırdılar. İtalya Kralı Teodorik’in
tahta çıktığında ilk eyleminin senato
aranlık ortaçağdan sık söz eder ol-
meclisini ziyaret etmesi çok önemlidir.
Kduk. Oysa o çağda, ondan önce bile,
Kral kilisede papayı değil, meclisi öne
düşünce özgürlüğünü ve o kavramın ol-
aldı.
mazsa olmazlarını öne süren aydın kişi-
Ahme T GÖKSAN
Alınan çelişkili kararlara karşın Türk Dışişleri
ler vardı. Bunlardan kimileri kiliselerde Denendi, alınamadı
görevliydi. Çoğunluk tutucudan öte geri-
GazEtEcİ – Yazar
ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti görevlilerinin 6. yüzyılda Avrupa’da dikkate değer
ci ve baskıcıydı. Ama “Yeniden Doğuş”un
dört kişi vardı: Boethius, Justinian, Be-
ortaklaşa, diplomatik kanallara işlerlik kazandırarak
“Biz her millete karşı hür-
(Rönesans’ın) altyapısını ufak katkılarıy-
nedict ve Büyük Gregori. Anicius M.S.
ve hamasetin ötesine geçerek çalışmalarını gerekli
met eden izzeti nefis ve şe-
la hazırlayanlar da ilk aydınlanma pen-
Boethius (480-524) Hıristiyanlıktan ön-
görüyoruz.
refine tecavüzden sakınma- cerelerini açan bu kişilerdi. Ayrıca, Do-
ceki düşüncelere yakındır. Ahlakta sto-
sını bilen kimseleriz. Yal- ğu Roma İmparatorluğu o karanlık çağ-
iklere gider. Dante’yi bile etkilemiştir.
garantör ülke sıfatıyla Türki- den sonra Kıbrıs Türklerinin
da bile kendini yönetim ve kilise olarak
nız bir şartla ki o da bizim şe-
“İnançlı yerine erdemli kişi güçlüdür”
ye Cumhuriyeti hem de Kıbrıs Kıbrıs Cumhuriyeti’nde yaşa-
Roma’daki papalığa bağlı saymıyordu.
ref, haysiyet ve izzetinefsimi- der... Flavius A.J. Justinian’den (483-
Türk liderliği tarafından red- yan azınlık olduğunu savlama-
Batı’da da İmparator güçlüyse papayı o
ze hürmet göstersin dokun- 565) ürküp Doğu’ya kaçan Atinalılar
ya başladılar. Bağlantısız Ülke-
dediliyordu. Ankara’da yapı-
düşürüyor, yenisini o atıyordu. İmparator
İran’da poligami ve nikâh düşmeyen
masın”
ler toplantılarında Kıbrıs Türk-
lan bütün önerileri ve uyarıları
Justinian’in sirkte görüp beğenerek kra-
ilişkiler görerek geri döndüler. Papaya
1944
lerinin suçlandığı kararları ka-
dikkate almadan Kıbrıs Türkle-
liçe yaptığı Teodora, papaya karşı tavrını
karşı çıkıp Batı Roma’dan toprak alma-
Dr. Fazıl KÜÇÜK
tılımcı ülkelerin aracılığı ile
rine fazla haklar verildiği savı
korkusuzca sürdürmüştü.
ya kalktığında, yerli halk onu iyi karşı-
öneri sunmalarına karşın, Af-
ile 30 Kasım 1963 tarihinde 13
lamıştı.
ıbrıs Cumhuriyeti’nin
Papa değil meclis
ganistan, Birleşik Arap Cum-
maddelik değişiklik önerisi su-
Aziz Benedict (480-543) lüksten ka-
kuruluşu 19 Şubat 1959
huriyeti, Sudan, Fas, Tunus, Batı kilisesinde yenilik arayan ilk üç
nuluyordu. 6 Aralık tarihinde
çındı; üç yıl bir inde yaşadı. Ona göre,
Ktarihinde Zürih’te imza-
Irak karşı çıkıyorlardı. Seylan düşünür İS 4. yüzyılda yaşamış olan
bu öneriler reddediliyordu. He-
manastırlardaki rahipler zorbaydılar. Din
lanan antlaşma ile kabul edil-
şunlardı: Ambrose, Jerome ve Aziz Au-
ve Küba aracılığı ile gündeme
men sonrasında da tarihe Kanlı adamı varlıklı ve baskıcı değil, bir lok-
mişti. Devlet kadrolarının oluş-
gustine. Demek ki, bugünkü bağnazlar-
Noel diye geçen 21 Aralık 1963 taşınmak istenen yeni öneri-
ma bir hırka yanlısı olmalıydı. Vakitleri-
ması için İngiliz sömürge yöne-
dan 1600 yıl önce. Ambrose (240-397)
tarihinde Kıbrıs Türklerine sal- den Küba’nın öneriyi geri çek- ni para istiflemeye değil, Monte Cassino
ticilerinin 16 Ağustos 1960 ta-
iyi eğitim görmüştü. İki ilde valilikten
dırılar başlatılıyordu. mesi üzerine sonuç alamadı- kitaplığında çalışmaya harcamalıydılar.
rihinde adadan ayrılmaları ka-
sonra Milano’da din görevlisi oldu. Kilise
Sonra papa olan Gregori (540-604) Aziz
lar. 1964 yılında Kahire’de ya-
bul edilmişti. Son İngiliz valisi
mülkünün ve parasının gerçekte yoksul-
İki toplum gerçeği
Benedict’in görüşlerini paylaştı. O yüz-
pılan toplantıya Sudan delegesi
olan Sir Hugh Foot’un 15 Ağus-
lara ait olduğunda ayak diretmiştir. Hal-
yılda Batı’da en önemli kişi herhalde oy-
Bunun öncesinde Makari-
konuşması ile damgasını vuru-
tos 1960 saat 24.00’te ada-
kın çok tuttuğu bir görevliydi. Bir Yahu-
du. Soylu ailedendi, ama parasını ve evi-
os garantör ülkelere ziyaret-
yordu. Kıbrıs Cumhuriyeti’nin
dan ayrılması ile cumhuriyetin
di havrası yakıldığında yönetimin başın-
ni yoksullara bıraktı. Yöneticilere görev-
ler yapıyor ve önerilerini su-
iki toplumdan kurulu olduğu-
kuruluşu kesinleşiyordu. Ye-
daki İmparator Teodisius’u suçladı... Je-
lerini anımsatan mektuplar yazardı. Gre-
nuyordu. Ankara ziyaretin-
nu ve bu nedenle Kıbrıs soru-
ni cumhuriyet her iki ulusun rome (345-420) İncil’i 1600 yıl önce La-
gori 30 yaşındayken, Doğu’da Hz. Mu-
den sonra adaya dönmüş olan
nunun iki toplumun rızası ile
uzantıları olan Türklerle Rum- tinceye çeviren kişidir. Eski Ahit bölü-
hammet doğmuştu. Fransa, İspanya ve
Makarios’un adadaki davranış-
çözümleneceğini belirtiyordu.
mü İbranice aslından farklıdır. Hun, Van-
ların idari federasyon temeline
İngiltere kralları güçlenince ve ardından
larını değerlendiren Cumhuri-
dal ve Got saldırılarından ötürü Batı Av-
bağlı ve siyasi eşitliği esas alan
Protestanlıkla kilisenin yetkileri sınırlan-
Çelişki ortada
yet Senatosu Dışişleri Komis-
rupa laikliğe girebilecek durumda de-
bir yapı olarak kuruluyordu. dı. Zaten, Roma’daki papalık yerli kent
yonu Başkanı olan Ahmet Yıl- Bunun ötesinde BMGK’nin
ğildi ama Jerome’un yaşamı bu yönde
soylularının denetimine girmekteydi.
dız, “Makarios’un ümit veren aldığı 4 Mart 1964 tarih ve
Manidar zamanlama kavgalarla geçti... Afrika doğumlu Aziz
İtalya’yı Müslüman Araplar da Osmanlı
ziyaretinden sonra Kıbrıs’ta 186 sayılı kararla Kıbrıs
Augustine’in (354-430) “İtiraflar” adlı ki-
Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kuru- Fatih Sultan Mehmet de almayı denedi-
umduğumuzun tam tersine ve Cumhuriyeti’nin tek temsilci-
tabı Rousseau’ya ve Tolstoy’a örnek ol-
ler ama olmadı.
luş antlaşmalarının her iki hal-
derin bir düş kırıklığı yaratan si olmaları onaylanıyordu. Son
muştur. Çocukluğunda hırsızlık yap-
kın oylamasına sunulmadan
bazı davranışlarını hesapsız ve olarak geçtiğimiz 30 Temmuz
mış, yalan söylemişti. O yıllarda, sanki 1600 yıl önce görenler oldu
adeta ben yaptım oldu yakla-
kontrolsüz hareketler olarak 2021 tarihinde alınan 2592 sa-
kilise günah işlemezdi. Augustine “Kili-
İS 1000 yılı Avrupa’nın en geri zama-
şımı esasına dayandırılmış ol-
nitelemek isterim” diyordu. yılı kararın çelişkilerle dolu ol-
se de sıradan kişi de işler” dedi. Eğitim-
nının sonuncu ve yükselişe hazırlığının
ması huzursuzluğa neden olu-
Bu arada Makarios tek yan- duğunun bir örneği olarak ada- de büyüklere ve öğretmenlere ince, yu-
ilk yılıdır. Tarihin coğrafyasına o yıl ba-
yordu. Bundan ders alındığın-
lı olarak EOKA’nın kuruluş gü- daki çözümsüzlük gözler önün- muşak ve anlayışlı olmayı önerdi. Bilim-
kan geleceğin parlak toplumunu Doğu’da
dan olacak BM Genel Yazmanı
le uğraşanlara her şeyin gerçeğini bul-
nü olan 1 Nisan 1964 tarihin- dedir. Kararda bir yandan sta-
görürdü. Ama öyle olmadı. Avrupa bili-
Kofi Annan’ın belgesi 2004 yı-
mak için kanıt aramalarını vazgeçilmez
de Garanti ve İttifak Antlaş- tükonun sürdürülemez olduğu me açılım yapan Rönesans’tan bu ya-
lında halkın oyuna sunulduğu
koşul olarak öne sürdü. Bilimin gerekçe-
malarını feshettiğini dünya- belirtilirken diğer yandan da na teknolojiye ve laik damgalı hamlele-
için kabul edilmemişti. Bu bel-
lerini 1600 yıl önce kilisenin üstüne yer-
re ön safta yer verdi. Bu ileri atılımın ilk
ya duyuruyordu. Bu iptale ve- statükonun aynen devam etti-
ge ise kaba hatları ile bir an-
leştirdi.
alt-yapılarını yukarıda adı geçenler ha-
rilmiş olan tepkilerin cılız kal- rilmesi dikkat çekici bir husus
lamda bölgesel federasyon ya-
Bu üçün ardından ikinci sırada yer
zırlamışlardı. Onları kuşkusuz Kopernik
dığını kaydetmek gerekiyor. olarak kayıtlara geçmiştir.
pısını çağrıştırıyordu.
alan Gal kökenli Pelagius (360-420) öz-
(1473-1543), Huss (1369-1415), Bra-
Bununla yetinmeyerek Kıbrıs Alınan çelişkili kararlara kar-
Kıbrıs Cumhuriyeti
gür iradeye inanıyordu. Konstantinopo-
he (1546-1601), Galileo (1564-1642),
Cumhuriyeti’nin kuruluş tari- şın Türk Dışişleri ile Kuzey
Anayasası’nda Türklere tanı-
lis Patriği Nestorius (?-451) İsa’nın in-
Kepler ve Newton gibileri izlediler. İnanç
hini de 1 Ekim olarak değişti- Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gö-
nan hakların fazla olduğu ve
san ve Tanrı’nın oğlu olarak iki kişiliği ol-
merkezlerinin üstünlüğünü geri getirme
riyordu. Yapılmış olan bu deği- revlilerinin ortaklaşa, diploma-
anayasanın 13 maddesinin de-
duğuna inanmıştı. Bu yorum Suriye ve
çabası doğal bilimsel gelişmeyi engelle-
şikliklere Temsilciler Meclisi tik kanallara işlerlik kazandı-
ğiştirilmesi önerisi öne çıkarı-
Çin’e yayıldı. Müslümanlığın Katolikliğe
yecek, koca anakarayı geçmişin bilgi dü-
üyesi olan Türklerin katılmadı- rarak ve hamasetin ötesine ge-
larak garantör ülkelere ve Kıb- karşı Suriye’de tutunmasına yardımcı ol-
zeyine indirip ileri atılımları donduracak-
ğını da kaydediyoruz. çerek çalışmalarını gerekli gö-
rıs Türk yöneticilerine sunulu- muştur. İsa’nın tek kişiliğine inanan Mo-
tı. Bu gerçeği 1600 yıl önce bile gören-
Yapılan anayasa değişikliğin- rüyoruz.
nofizitler de gene İslamın Mısır’a girişini
yordu. Değişiklik önerileri hem
ler olmuştu.
Ege ve Akdeniz adalar valiliği
lundurması gerekirken askeri te- ettikleri sözde egemenlik hakları-
Ahme T ÖVe N
sisler kurması, silahlandırma po- nı daha da kuvvetlendirmektedir.
MÜHENDİS
litikası gütmesi, sık sık Türk ka- “Governor of South Aegean Re-
rasularına ve deniz sahasına geç- gion” ve “Governor of North Ae-
ülkiyet ve egemen-
mesi ve ihlal ettiği anlaşmalara gean Region” valilik pozisiyonla-
Mlik hakları hâlâ Türkiye
istinaden bu durumun Türk deniz rına özellikle dikkatinizi çekmek
Cumhuriyeti’nde bulunan Ege ve
hukukçuları ve siyasiler tarafın- istiyoruz. Güney Ege Adaları Böl-
Akdeniz adalarındaki yasal statü-
dan uluslararası camiada Yuna- gesi ve Kuzey Ege Adaları Bölge-
nün uluslararası arenada daha da
nistan aleyhine kullanılarak ihla- si olarak deniz coğrafyasını res-
tasdiklenmesi için otoriter bir ida-
linden dolayı ilhaka (Türkiye top- mi olarak tanımlayan Yunan dev-
ri yapıdan bu makalemizde bah-
raklarına) bir takım adaların Türk leti, adaları yönetme konusunda o
sedeceğiz.
eğemenliğine geçmesi mümkün kadar uzmanlaşmıştır ki Güney ve
İlgili uluslararası resmi ant-
olabilecek midir, hep beraber öm- Kuzey Ege adaları olarak ayrı ayrı
laşmalarda ve toplantı tutanak-
rümüz vefa ettiği sürece görecek bölge valilik pozisyonları kurmuş
larında geçen adaların durumu
ve devletimizin meşru haklarını ve küçük büyük tüm ada sorum-
ile ilgili olarak Yunanistan’ın so-
dünya kamuoyuna gür bir sesle lularını / idari yetkililerini bu ge-
vereignty (egemenlik), owners-
duyurmasının her daim destekçi- nel valilik makamlarına bağlaya-
hip (mülkiyet) hakkı ve possesi-
si olacağız. rak merkezi hükümetin de bizzat
on (zilyetlik) hakkı yeniden göz-
tüm konulardan haberdar olması-
den geçirilmelidir. Sadece asayişi
Misilleme şart
nı sağlamıştır.
temin edecek derecede kuvvet bu-
Adaların, Türkiye’nin ka-
Doğru strateji ile mümkün
ra sınırına bu kadar yakın
olması kendi milli karasu- Kendilerini hâlâ Helenistik dö-
larımızda ve kıta sahanlı- nemde Grek etkisinin doruğa
DAYANIŞMA
ğımızda vatan bütünlüğü- ulaştığı noktada zanneden Yunan-
müzü tehdit edecek unsur- lara karşı yüce Türk devletinin si-
Basın İlan Kurumu’nun
lar barındırmakla beraber yasi ve idari kadrosunun strate-
Yunanistan’ın küresel güç- jik hamleler yapması, Mavi Va-
belgel haberler nedenyle
lerin egemenliği altına gir- tan doktrininde belirtilen bölge-
Cumhuryet Gazetes’ne
mesi, uluslararası deniz lerde Ege ve Akdeniz’de genel va-
uyguladığı resm lan
hukukunu hiçe sayması, lilik pozisyonları tanımlayarak ve
kısıtlamasını kınıyoruz. “Türk denizcilik lobisi” fa- muhtelif adalarımızı bu bölge va-
aliyetlerinin daha etkin ol- lilik makamlarına bağlamak sure-
Basın özgürlüğünü
ması gerektiğini açıkça or- tiyle kontrol edilebilir bir yapı vü-
yok sayan kararı
taya koymaktadır. cuda getirmelidir ki güçlü bir ida-
protesto edyoruz.
Yunanistan yönetimi ri yapı meydana geldikten sonra
Haber alma özgürlüğümüz çn Ege’deki birçok adamızı iş- askeri, istihbari, iktisadi, zirai bir-
gal edip, askeri üs kurup, çok politika hayata geçirilmiş ol-
C’n
bayraklarını göndere çe- sun ve yüce Türk devletinın beka-
kip Yunan adaları turizmi sı bu sahada da güçlensin.
yanındayız.
safsatası adı altında işlete- Gazi Mustafa Kemal’in Misak-ı
rek tüm haklarımızı ihlal Milli hedefleri, vatan toprakları-
etmekte ve kurdukları ida- nın hudud-u millisidir.
ri yapı ile de otoriter bir şe- Tam istiklale istikametimiz an-
Tülay-Şükrü ERTÜRK
kilde Ege ve Akdeniz’de söz cak ve ancak istikbaldeki üstün
hakkı elde etmekte ve iddia stratejik idealler ile olacaktır.
kısırdöngü