Katalog

28 KASIM 2021 PAZAR 6 HABER Ekonomi nasıl düzelecek? MUHALEFET BU KONUDA BİRLEŞEBİLECEK Mİ? Ekonomi bilimi: TL’yi değersizleştirmek büyük bir çıkmazdır ugün size iktidarın izlediği, paranın değersiz- PAZAR YAZILARI leştirilmesi, dolayısıyla Türk ihraç mallarının- Bda ucuzlaması sonucu ihracat rekorları kır- mak ve ülkeye dolar girdisi sağlamak politikasına uşkusuz geçen haftanın en değineceğim. Bu konuda yeni bir araştırıma var, önemli konusu ekonominin bu politikanın sürdürülemezliğini söyleyen. Ayrıntı- Kiçine girdiği durum ve TL’nin ya girmeden yazıdaki nedenleri özetleyeceğim. değer kaybının sürmesiydi. “Ekonominin kitabını” yazan iktidardakiler, ken- Özetleyelim: 1 Kasım 2021’de dilerine bu TL’yi değersizleştirmeyi kimlerin önerdi- 9.50 TL olan dolar, 27 Kasım ği konusunda belki düşünürler. Ben beş aydır as- Cumartesi günü (dün) 12.40 lında Cumhurbaşkanı’nın doları tırmandırma politi- kasının ihracatta rekor kırmak amacına yönelik ol- TL’yi gördü. Böylece dolar, 26 duğunu yazıyorum. Ellerinde tek seçenek bu kaldı. günde 2.90 TL yükselirken Türk TL ucuzladıkça Türk mallarının dışsatımda rekabet- Lirası da yüzde 25’in üzerin- çiliği artıyor. “Rekabetçi kur” ihracatı artıran bir olay. de bir değer kaybına uğruyordu. Siz tercih ediliyorsunuz benzer mallarda. Bu da içte Bu kadar kısa bir zaman içinde büyümeyi sağlıyor. Bizim gibi ülkelerde ihraç malları- TL’nin bu derece değer kaybet- nın ucuz olmasının önemli bir nedeni, her türlü eme- ğin ucuz olması, bu da dolayısıyla üretim maliyetleri- mesi tüm Cumhuriyet tarihi bo- ni aşağı çekiyor. Ama bu durum sürdürülebilir değil. yunca görülmemiştir. AKP yandaşları tarafından 15 Temmuz darbe girişimine destek verdiği, İsrail, Mısır ve Yunanistan ile Türkiye’nin milli çıkarları karşıtı anlaşmalar ABD’de MIT’de doktora adaylığı olan Esra Nur İktidarın siyasal gücünü ve ka- imzaladığı için eleştirilen Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Veliaht Prensi Muhammed bin Zayed, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından törenle karşılandı. Uğurlu, bu konuda ekonomi araştırmalarında ileri lıcılığını sürdürmek için yürüttü- sürülen görüşleri ele alan bir çalışma yaptı. (Döviz yönelmiş bulunuyor. tilerinin bu konularda birleşme- ğü ekonomi politikasının esasla- BAE’nin amacı nedir? Kuru Politikalarının Ekonomi Politiği) Öncelikle erken seçim istiyor- leri gerekiyor. Bugünkü ekono- rı tam olarak bilinmiyor. Senar- Geçen haftanın önemli ekonomi lar. CHP, İYİ Parti, HDP ve diğer mik çöküntü klasik neo-liberal Diyor ki teoriler.. yo tam olarak bilinmediği için de gelişmesi, Birleşik Arap Emirlikleri 3 parti DEVA, Gelecek ve Saadet modellerle düzeltilemez. Kamuya * Rekabetçi kur, ihracatı harekete geçirerek öde- ekonomi alanında çok ciddi bir (BAE) Veliaht Prensi Muhammed partilerinin bu hedefte birleşme- meler dengesini düzenler ve ekonominin sermaye dayalı ekonomik model üzerinde tedirginlik var. Bu koşullar altın- bin Zayed’in Türkiye ziyaretidir. akımlarına olan bağımlılığını azaltır.. Rekabetçi kur leri çok önemlidir. (1) da iş çevrelerinin yatırım yapma anlaşmaları gerekir. Veliaht Prens şu anda BAE’nin en politikaları istikrarlı bir şekilde uygulandığı takdirde Muhalefetin ikinci hedefi, güç- planlarını askıya aldığı da bilini- etkin yöneticisidir. Daha geçen yı- üretimin uluslararası ticarete konu olan sektörle- lendirilmiş parlamenter sisteme Bavulun hazırlanması yor. Gerek dış gerek iç uzman- la kadar AKP yandaşları tarafın- re doğru kayacağı ve ekonomik büyümenin olum- dönüştür. Bu çok doğru ve sağ- lar ve yorumculara göre, AKP’nin Ekonominin çöküntü içerisinde dan 15 Temmuz darbe girişimine lu etkileneceği iddia edilir. Rekabetçi kur politika- lam bir hedeftir. Bu konuda mu- ları firmaları emek-yoğun üretim metotlarına teşvik ekonomi politikaları tam bir çık- bulunması, halkın pahalılık altın- destek verdiği İsrail, Mısır ve Yu- halefetin elinde ciddi kaynak- ederek istihdam da yaratabilir. maza girmiş bulunuyor. da ezilmesi karşısında İYİ Parti li- nanistan ile Türkiye’nin milli çıkar- lar ve tarihsel uygulamalar var- Fakat aması var! ları karşıtı anlaşmalar imzaladığı deri Akşener çok güzel ve doğru Geleneksel iktisadi teorilere göre, ithal ara ürün- dır. Türk toplumu gerek Osman- Dış güçler algısı için dışlanan hatta ağır hakaretler bir öneride bulundu. lere bağımlılığın ve borç dolarizasyonunun yaygın lı devletinin son döneminde, Mil- AKP iktidarı, yaşanılan bu eko- edilen BAE ve Veliaht Zayed, bü- Erdoğan’a gitmek için bavulu- olduğu ülkelerde rekabetçi kur ile büyüme arasın- li Mücadele’de ve gerekse 99 yıl- nomik sarsıntıyı dış güçlere bağ- yük törenlerle karşılandı. da ters bir ilişki var. Bu ülkelerde rekabetçi kur po- nu hazırlamasını önerdi. lık Cumhuriyet döneminde par- lıyor. AKP’nin temel politikası litikalarının tercih edilmeyeceği vurgulanır, geliş- BAE ile yatırım ve ticaret ala- Türkiye’nin içinde bulunduğu lamenter sistemle yönetilmiştir. mekte olan ülkelerin birçoğunda ithal ara mallara şöyle özetlenebilir: İşler iyi gider- nında birçok anlaşma imzalandı. ekonomik durum yüksek enflas- Güçlendirilmiş parlamenter sis- bağımlılığı ve borç dolarizasyonu yaygın görülür. ken “her şeyi biz yapıyoruz” an- Bu konuda gerçekler nelerdir bi- yon, pahalılık özellikle orta gelirli teminin hukuk devleti ilkeleriy- Yani Türkiye gibi! cak işler kötüye gidince bu başı- linmiyor ancak konuyla ilgili çok vatandaş için büyük zorluklar ya- le donatılmış, evrensel nitelik- mıza gelenler “Dış güçlerin oyu- söylenti var. ratmaktadır. Ayrıca yüksek işsiz- Pahalılık ve enflasyon yaratır lere sahip en etkin modeli 1961 nudur” sloganı kullanılıyor. BAE’nin 10 milyar dolar getire- *Rekabetçi kurun, bazı sektörlere sağladığı avan- Anayasası’nda vardır. lik vardır. Cumhur ittifakı bugünlerde bir ceği, enerji altyapılarına girece- taj her sektör için geçerli değil. Demem o ki güçlendirilmiş par- Erdoğan yaptığı konuşmalarda, de “ekonomik kurtuluş savaşı” ği, swap anlaşması yapıldığı ha- * Rekabetçi kur politikalarının ithal ürünleri yerli lamenter sistemin kaynakları var- “Biz ekonominin kitabını yazdık” ürünlere kıyasla pahalılaştırarak iç talebi yerli ürün- adını verdiği bir söyleme sarılmış berleri yayımlandı. Ancak işin dır ve bu modele geçiş zor olma- diyor. Geçen haftaki “Ekonomi- lere yönlendirmesi ve bu sayede imalat sektörünün bulunuyor. Bu savaşın esasla- gerçeği henüz ayrıntılarıyla bilin- yacaktır. nin kitabı ve sonuç” başlığını ta- kârlılığını artırması beklenir. Fakat bu avantaj inşaat rı ve nitelikleri belli değil, sadece miyor. Bu anlaşmalar karşılığın- Asıl sorun, çöküntüye uğramış ve hizmet sektörleri için geçerli değildir. şıyan yazımızı şöyle bağlamıştık: bir slogan… da BAE’ye ne veriliyor belli değil. olan ekonominin toparlanması * Devalüasyonlar gelişmekte olan ülkelerin ban- Erdoğan tarafından yazılan bu ki- Bu ekonomik kurtuluş sava- Katar’a verilen tank palet fabrika- kacılık sektörlerinde döviz borçlarının ödenmesi- konusudur. Bu konuda muhale- tabın sonuç kısmı öyle anlaşılı- sı örneğinde olduğu gibi BAE’ye şı nasıl yapılıyor? Ya da nasıl ya- ni zorlaştırır ve bunun beraberinde ortaya bankacı- fet partilerinin ciddi çalışma yap- yor ki kendisi ve AKP için hiç de lık krizleri çıkabilir. pılacak hiç dillendirilmiyor… Mil- ne verilecek? Kimi yorumcular maları gerekir. olumlu bitmeyecek… * Yerel paranın değer kaybetmesi genel fiyat se- li üretim, kamuya dayalı ekonomi BAE’nin en stratejik kurum olan Türkiye’nin ekonomi alanındaki viyesini artırarak enflasyona yol açar. Erdoğan için iktidardan gidiş politikaları bu iktidara çok uzak ASELSAN’ın hisselerini alaca- çıkış yolu neo-liberal ekonomik * Ayrıca yerel paranın değer kaybetmesi ithal gir- yolu kaygan bir zemin olarak ke- ğı hatta bu fırsattan yararlanarak kavramlar. Kamuya dayalı eko- modellerle gerçekleşmez. Tür- di fiyatlarını artırarak üretim maliyetlerini yükseltir. sin bir biçimde görünmektedir. Türkiye’nin önemli stratejik kuru- nomi politikalarını yıllarca kötüle- kiye yeni bir “ekonomik kurtuluş Üreticilerin yükselen maliyetleri fiyatlara yansıtma- luşlarını ucuza kapatmak yolunda yen, Türk halkının malı olan ka- savaşı”nı ancak Mustafa Kemal sı genel fiyat seviyesinin yükselmesine yol açar; bu yürüyeceği belirtiliyor. etki özellikle gelişmekte olan ülkelerde yaygındır. mu fabrikalarını satan, tank pa- Atatürk’ün modeli ile gerçekleş- * Ücretler fiyat artışına paralel olarak artmaz, ye- (1) Liberal Ekonominin Çöküşü- let fabrikasını Katarlılara peşkeş tirebilir. Kamuya dayalı ekonomi, rel parada yaşanan reel değer kaybı reel ücretle- Muhalefet cephesinin Küresel Kriz ve Ulusalcı Ekono- çeken AKP iktidarının “ekonomik bütüncül kalkınma, üretime da- ri azaltır ve milli gelirin işçi sınıfından sermaye sını- durumu milerin Yükselişi (Cumhuriyet Ki- kurtuluş savaşı” söylemleri inan- yalı sanayi, tarım kesiminin des- fına doğru aktarılmasına sebep olur. Devalüasyon- dırıcı olmaktan yoksundur. Bu Muhalefet cephesi, Millet İttifa- teklenmesi, planlamaya daya- tapları, 2011) adını taşıyan kitabı- ların reel ücretleri eritmesi sıklıkla gözlemlenen bir nedenle ciddiye alınmıyor… kı çerçevesinde belirli hedeflere lı halkçı ekonomi. Muhalefet par- mıza bakılabilir. durumdur. * Rekabetçi kur politikaları işgücünü, ithal edi- len ara mallara kıyasla daha ucuz bir üretim faktö- rü haline getirir. Bu nedenle rekabetçi kur politika- CUMARTESİ ANNELERİ larının firmaların üretim tekniklerini sermaye yoğun üretimden emek yoğun üretime doğru kaydırması NECATİ ve bu sayede istihdam yaratması beklenir. ‘Adalet SAVAŞ Ülkeyi boğmayın talebimizden Şüphesiz bu çalışmada çok ayrıntı var ama ben ülkemizin genel durumuna uyan saptamaları al- dım. Bunlar tabii ki dolarizasyon, ülkenin üretim vazgeçmeyiz’ için en az yüzde 60 hammadde, ara mallar ithala- umartesi Anneleri, gözaltında kay- tına bağımlı olmasıdır. Cbedilen yakınlarının akıbetini sor- Bu durum rekabetçi kur politikasının, yani mak ve faillerin cezalandırılması ta- TL’nin değersizleştirilerek ihracatı artırmanın çeliş- lebiyle sürdürdükleri eylemlerinin kisini yansıtır. İthal girdilere daha fazla para öder- 870’incisini gerçekleştirdi. Bu haftaki siniz, içeride üretim maliyetlerini artırırsınız, emeği sürekli ucuza tutmak isterseniz, bu giderek iç pa- eylem de koronavirüs salgını nedeniy- le sosyal medyadan canlı yapıldı. zarı daraltan bir açmaz da yaratır. Bir sarmal içinde ekonomiyi ve çalışanları boğa- Haklarında süren yargılamaya tepki Mitingten sonra hekimler Çankaya Belediyesi Yılmaz Güney Sahnesi’ne geçerek “Beyaz caksınız.. gösteren Cumartesi Anneleri, mahke- Forum” düzenledi. Burada sağlık sistemindeki sorunlar ve çözüm önerileri konuşuldu. me hâkiminin bütün talepleri reddet- mesi ve yargılamasına tepki göster- di. Açıklamada, “Bu dava hukuki da- yanaktan yoksundur. Mahkeme, ana- T.C. SEFERİHİSAR ASLİYE Başkentte hekimlerden Beyaz Miting yasanın uluslararası hukukun güven- HUKUK MAHKEMESİ’NDEN cesinde olan haklarımıza ve temel öz- açıldı. Ayrıca hekimler Sağlık Bakanı Fah- dı. Temaslı takibi yapılmamaya devam SARP SAĞKAL gürlüklerimize saygı göstermelidir. (AİLE MAHKEMESİ SIFATIYLA) rettin Koca’ya istifa çağrısı yaptı. Miting- ediyor. Etkisi olmadığı bilinen milyonlar- Bu yargı tacizi son bulmalı, Dava ‘der- ürk Tabipler Birliği (TTB), 81 il- de sağlıkçılar adına konuşan TTB Merkez ca dolarlık ilaçlar dağıtılıyor. Bakan faz- hal beraat kararı’ ile sonuçlanmalıdır. Tden tabip odalarının temsilcileriyle Konseyi Başkanı Şebnem Korur Fincan- ladan ölümlerin üç kat olduğunu söyle- ESAS NO: 2021/305 Esas Hak ve özgürlüklerin güvende olmadı- İstanbul’dan Ankara’ya yürüyen sağlık cı, “Yıllardır uyarıyoruz. Bu sağlık sistemi yerek sosyal cinayeti itiraf etmiştir” tep- KARAR NO: 2021/392 ğı bir yerde, insan onuruna yakışır bir çalışanlarıyla, Ankara’da “Beyaz Miting” çöktü. Sağlık Bakanı’ndan ilk randevuyu kisini gösterdi. Fincancı bu duruma karşı hayatın yaşanması mümkün değildir. gerçekleştirdi. Burada konuşan TTB Mer- talep ettiğimizden bu yana 390 gün geçti. sağlıkçıların taleplerini şöyle sıraladı: Davacılar EMRAH IŞIK, SELİN IŞIK aleyhine Kimse bedel ödeterek cesaretimizi kı- kez Konseyi Başkanı Şebnem Korur Fin- En büyük ekonomi ve siyasal krizi yaşıyo- “Tüm toplumsal kesimler gibi biz mahkememizde açılan Nüfus (Ad Ve Soyadı rabileceğini düşünmesin. Bizim kay- cancı, “Sadece hekimler için değil, tüm ruz. Bunun en görünür alanı ise sağlıktır” de geçinemiyoruz. Sadece hekimler Düzeltilmesi İstemli) davasının yapılan açık betmeyi göze alamayacağımız tek şey sağlıkçılar için emekliliğe yansıyacak dedi. “Bakan sağlıkla ilgili sorunları sağlık için değil, tüm sağlıkçılar için emeklili- yargılaması sonunda; insanlık onurumuzdur. Susmayaca- bir ücret istiyoruz. Performans ve döner temsilcileriyle konuşmaktan kaçıyor” di- ğe yansıyacak bir ücret istiyoruz. Per- HÜKÜM: ğız, insanlık onurumuzun gereği ola- sermayenin kaldırılmasını, insanca çalış- yen Fincancı, “Sağlıkla ilgili sorunları twe- formans ve döner sermayenin kaldırıl- 1- Davanın KABULÜ ile, rak adalet talebimizden vazgeçmeye- ma süresi istiyoruz. Şehir hastanelerinin et atarak çözeceğini zannedenler, sağlık masını, insanca çalışma süresi istiyo- İzmir İli,Güzelbahçe ilçesi, Yelki mah/ köyü, ceğiz” denildi. l Haber Merkezi kamulaştırılmasını, herkese eşit bir sağ- emekçilerini dinlemeyenler, bu kötü gidiş ruz. 7200 ek gösterge istiyoruz. Şidde- Cilt no: 190, Hane no: 74,Birey Sıra No: 45’de lık sistemi istiyoruz” dedi. nedeniyle kaybettiğimiz her canın sorum- te karşı caydırıcı bir yasa istiyoruz. KHK nüfusa kayıtlı, 44074484892 TC nolu, Emrah ve TTB “Emek Bizim, Söz Bizim” başlığıy- lusudur” ifadelerini kullandı. ile atılan sağlıkçıların işine başlatılma- Selin oğlu, 03.09.2014 Konak doğumlu ALPER Tahir Elçi anılıyor la 23 Kasım’da tüm illerden tabip odaları- sını istiyoruz. Şehir hastanelerinin ka- NACİ IŞIK’ın “NACİ” olan ikinci isminin Nüfus ski Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir nın temsilcileriyle İstanbul’dan Ankara’ya ‘Bakan cinayeti itiraf etti’ mulaştırılmasını, herkese eşit bir sağ- kaydından SİLİNMESİNE, EElçi katledilişinin 6. yıldönümünde “Beyaz Yürüyüş” başlatmıştı. Hekimler Bakan Koca’nın fazladan ölümlere iliş- lık sistemi istiyoruz. Asistan hekimle- Karar verilmiş olup M.K’nun 27. maddesi anılıyor. Sur ilçesinde Dört Ayaklı Mina- bu kapsamda Kocaeli, Bursa, Eskişehir’i rin söz sahibi olduğu, nitelikli tıp eğiti- kin “TÜİK açıkladığında en az iki hat- uyarınca değişiklikten zarar görenlerin 1 yıl re önünde 28 Kasım 2015’te öldürülen ziyaret ettikten sonra Ankara Demirte- ta üç kat olduğunu göreceğiz. Covid- mi istiyoruz. Aile hekimliği yönetmeliği- içerisinde dava açmakta muhtariyetine hususu Elçi için Diyarbakır ve çok sayıda kent- pe’deki TTB binasının önünde “Beyaz Mi- nin geri çekilmesini istiyoruz. 5 dakika 19’un yıkıcı etkisi basit değildi” açıkla- tebliğ yerine geçmek üzere ilanen tebliğ olunur. te etkinlikler düzenlenecek. Tahir El- ting” gerçekleştirdi. Eylemden önce alana masını anımsatan Fincancı, “TÜİK hazi- değil en az 20 dakika muayene sürele- çi İnsan Hakları Vakfı Yönetim Kurulu gelenlere maske dağıtıldı. Sağlıkçıların “5 ri olması gerektiğini söylüyoruz. Covid- randa açıklaması gereken istatistikleri Resmi ilanlar: www.ilan.gov.tr’de Başkan Yardımcısı Neşet Girasun “Ci- dakida sağlık olmaz” sloganı attığı eylem- hâlâ açıklamadı. Pandemi boyunca ikti- 19’un meslek hastalığı savunmasını is- (Basın: 1500647) nayet aydınlatılmak istenmiyor” dedi. de, “Emek bizim söz bizim” pankartları tiyoruz.” l ANKARA/Cumhuriyet dar tercihini toplumdan yana kullanma-