Katalog

27 KASIM 2021 CUMARTESİ 12 HABER/YORUM aşadığımız ekono- mi yazını ve uygulama- mik sorunlar ağırlaşı- lar bütünü var. Öncelik- Yyor. Yurttaşın alım gü- le bunları okuyarak işe cü düşüyor. Hayat pahalı- başlamalı. Bu kapsam- lığı, Türk Lirası’nın (TL) de- da hemen aklımıza Alp- ğer kaybı, işsizlik iktidara ve- tekin Müderrisoğlu, rilen desteği aşındırıyor. Ni- Cahit Kayra, Ali Nejat tekim ekonomik gelişme- Ölçen, Korkut Bora- ler, alınacak önlemler, yurt- tav, Bilsay Kuruç, Er- Neoliberal düzenden Ekonomik taşların bu konuda verdikle- gun Türkcan, Arslan Ba- ri tepkiler, önceki gün topla- şer Kafaoğlu, Alpaslan Işık- kurtuluş mu, Sermaye Modelinin nan Milli Güvenlik Kurulu’nun lı, Öztin Akgüç, Gülten Kaz- kurtuluş ve gündemindeydi. Ayrıca Bir- gan, Zafer Toprak, Yaşar teslimiyet mi? Siyaset Topluluğu leşik Arap Emirlikleri’yle nor- Aksoy, Şevket Pamuk, Ya- devletçilik ilkesi eoliberal sisteme eklemlenmiş ve malleşen ilişkilerde de diğer kup Kepenek, Yıldırım Koç, eğerli hocamız Prof. Dr. Bilsay Kuruç’a göre, dövize bağımlı hale getirilmiş Türk nedenlerin yanında, bu ülke- Duran Bülbül, Mustafa Ay- yaklaşık 20 yıl önce, Kemal Derviş’in memur- Nekonomisinin kurtuluş savaşına ihti- litikaları tamamen liberal, tama- den gelecek 10 milyar dolar- san, Yüksel Ülken, Oktay Dluğunda Türkiye’ye dünya sermayesi tarafından yacı yok mu? Elbette var. men kapitalist. 450 milyar dola- lık yatırımın etkisi oldu. Yenal, Serdar Şahinkaya, İz- giydirilen ekonomik model, iktidarı ve muhalefetiyle bir Ama kurtuluş savaşları, bağımsızlık he- rı bulan dış borç da bunun kanı- İktidarın işi zor. Çünkü ülke- zettin Önder, Nazım Güvenç, “siyaset topluluğu” yarattı. defiyle, doğru önderlikle, doğru program- tı, vergi ve özelleştirme gelirleri- mizi 19 yıldır tek başına yöneten Hilal Akgül gibi hocalarımızın Bu ekonomik model, bağrında sürekli bunalım besli- la, bütünlüklü bir strateji belirleyerek ve nin, alınan dış borçların nerelere yor. Dolarizasyonla, iki para yaratarak işliyor: Biri güç- bir parti, ekonomideki sorunları Cumhuriyet dönemi ekonomisi, halka dayanarak yapılır. harcandığı da. lü, hâkim, bize ait olmayan dolar; diğeri de bize ait, pa- izah etmekte zorlanır. Sorunları Atatürk’ün ekonomik görüşleri, sif, ekonomik etkisi giderek zayıflayan Türk Lirası. tamamen salgın hastalığa bağ- kamuculuk, planlama, devlet- İktisat ve istiklal Dolar, ekonomiye ve siyasi kanallara damgası- AKP’nin kurtuluş savaşı layamaz, “dış güçlerin işi” diye- çilik, iktisat tarihi konularındaki nı vuruyor. Türkiye; askeri, siyasi ve ik- rek de açıklayamaz. Çünkü dış kitapları geliyor. AKP’nin ilan ettiği kurtuluş savaşının Sürekli çıkar dağıtmak zorunda olan siyaset oyunu tisadi Kurtuluş Savaşı’nı, Gazi güçler hep vardır. Bundan sonra Atatürk; Kurtuluş Savaşı’nın hedefi “tam bağımsız ekonomi” değil; ter- da iktidarın kalıcılık arayışına göre yürütülüyor. Mustafa Kemal Atatürk önder- da olacaktır. Dahası, işler iyi gi- başından itibaren ekonomi- sine Erdoğan-Kavcıoğlu görüşmesinden Ekonomik kuralların tükendiği, her şeyin siyaset- liğinde kazandı. Eğer, Atatürk derken, “bizim sayemizde” de- de atacağı adımları düşünüyor. sonra neoliberal düzene - serbest piyasa le açıklandığı, ancak siya- sonrasında Atatürk’ün ekonomi yip, işler kötü gidince “dış güç- Hâkimiyeti Milliye gazetesine bu ekonomisine bağlılıklarını teyit ettiler. setin de entrikalardan so- politikası izlenseydi, bugün ya- lerin oyunu” demek, inandırı- konuda yazılar yazıyor. Karma AKP’nin ilan ettiği kurtuluş savaşının yutlanmadan yürütüldü- cı olmaz. şadıklarımızı yaşamazdık. Sa- ekonomiye dikkat çekiyor. Hatta doğru bir önderliği yok; tersine sorunların ğü bir noktadayız. Siya- “Ekonomik Kurtuluş Savaşı” nayileşmeden, tasarruftan, yer- karma ekonomiden bahseder- kaynağı durumundalar. set özünü, sağlıklı zemini- li malından, bütüncül kalkınma- ifadesi de tutmaz. Çünkü iktidar; ken, aynen İttihatçılar gibi, “dev- AKP’nin ilan ettiği kurtuluş savaşının ni yitirmiş durumda. dan, denk bütçeden, ithal ika- ekonomide liberalizmi, hem de let sosyalizmi” kavramını kulla- doğru bir programı yok; “Faiz neden, enf- İktidarın kendi kalıcılığı- mesinden, tarıma destekten, en katı anlamda, en gözü kara nıyor. Ekonomiye ilişkin adım- lasyon sonuç” özetli program, Türkiye’nin nı sürdürebilmek için baş- mali disiplinden, planlamadan, biçimde savunuyor. Özelleştir- larını, 1929’dan sonra daha da lattığı senaryonun ne ol- ihtiyacı olan üretime dayalı kamucu eko- kamucu, halkçı ekonomi politi- me uygulamaları, planlamadan güçlü atıyor. duğu bilinmiyor. O yüz- nomi programı değil. Nitekim sonuçla- kalarından vazgeçmeseydik, ül- den hem ekonomide hem tamamen vazgeçip Devlet Plan- Kısacası, Atatürk’ün devlet- rı itibarıyla görüldüğü gibi dolarizasyon ve de siyasette ağır, kalın bir lama Teşkilatı’nı (DPT) kapatma- kemiz bu durumda olmazdı. çilik ilkesi, ekonomik sorunla- borçlanma yaratıyor. belirsizlik perdesi var. sı, ithalatı öncelemesi, üretim, İktidar; bu konuda ders çıka- rımızın çözümünde, günümüz- AKP’nin ilan ettiği kurtuluş savaşının Siyaset oyunu bu bi- mülkiyet ve bölüşüm ilişkilerine rıp özeleştiri verecekse, elimiz- de de geçerliliğini ve güncelliği- bütünlüklü bir stratejisi yok; taktik hamle- Erdoğan’ın “Daha Adil Bir çime geldiğinden, eko- bakışı, tarım ve hayvancılık po- de oldukça zengin bir ekono- ni koruyor. lerle günü kurtarmaya çalışıyorlar. Daha- Dünya Mümkün” adlı kita- nomik model de çıkma- sı sürekli kötülüğün kaynağı olarak içeri- bı raflarda yerini buldu... za girdiğinden, demokrasi ye “dış güçleri” işaret edip, dışarıda “dış giderek silikleşiyor. güçlerle” işbirliği peşindeler. BEŞ KİŞİ GÖZALTINA ALINDI Demokrasi, bir kurallar rejimi. Bugün ekonomide ve AKP’nin ilan ettiği kurtuluş savaşı hal- siyasette kuralların varlığından söz edilemediği için ka dayanmıyor; kurtuluş savaşlarına Bir- toplum, karar süreçlerinden tümüyle dışlanıyor. Dolayı- leşik Arap Emirlikleri’ni (BAE) sponsor ya- sıyla demokrasi ortadan kalkıyor... Uzman Çavuş sınırda şehit oldu Bilsay Kuruç’a, işte tam bu noktada “Bu belirsizlik pıyorlar. ortamından çıkabilmek için demokrasiyi yeniden nasıl Dolayısıyla AKP’nin yapmakta oldu- ilis’te sınır birliğinde görevli Piyade Uzman kurgulayabiliriz” diye sorduk. Yanıtı kısa ve kesin oldu: ğu “neoliberal düzenden kurtuluş sa- KÇavuş Savaş Dinç şehit oldu. İl Jandarma Ko- “Siyasetin yeniden sağlıklı zemine oturabilmesinin ve vaşı” değil, “neoliberal düzene teslimi- mutanlığı Dinç’i şehit ettikleri iddiasıyla beş yeniden demokrasiye dönüşün iki koşulu var. Bir: Cum- yet” içinde iktidarını sürdürebilme ma- şüphelinin gözaltına alındığını bildirdi. huriyetin ana yapısının ve kurumlarının kabulü. İki: Kapi- nevralarıdır. Karşılığı ise Türkiye’nin Milli Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıkla- talist toplumda sınıflar vardır. Sağlıklı siyaset, ancak sı- ödeyeceği siyasi ve ekonomik bedeldir mada, “Türkiye’den Suriye’ye yasadışı yollar- nıflar zemininde yürütülür, ancak o zaman programla- ne yazık ki... rın bir anlamı olur. Bu ikisinin reddiyle demokrasi olmaz.” la geçiş yapmaya çalışan kişilere müdahale es- nasında hudut birliğimizde görevli Piyade Uz- BAE, krizden mal kapma man Çavuş Savaş Dinç yaralanarak Kilis Devlet Neden ve Sonuç Savaş Dinç Hastanesi’ne sevk edilmiş, müdahalelere rağ- peşinde men kurtarılamayarak şehit olmuştur” denil- BAE’nin Türkiye’ye yatırım için ayırdığı- aray’daki on parmağında on hüner ekonomistimi- di. Bakanlık, Türk askerini şehit eden gruba iliş- nı açıkladığı 10 milyar dolarlık fon, hemen Szin, “Faiz neden, enflasyon sonuçtur” sözüne kar- kin bilgi vermezken Kilis’in karşısındaki Azez, yarın Türkiye’ye gelecek bir para değil. şılık basit bir hesap yapalım: ÖSO’nun kontrolünde bulunuyor. Dahası 10 milyar dolar, krize çare olacak Emekli Hüsamettin Bey’in, Merkez Bankası’nın fa- Cenazesi Gaziantep’e gönderilen şehidin evi- izi yüzde 18 olarak belirlediği 23 Eylül’deki kura göre bir para da değil. Öte yandan gazetelerin ne ve sokağa Türk bayrakları asıldı. Şehit Savaş (8.70) 100 dolar karşılığı olan 870 lirasını bankaya ya- “10 milyar dolarlık yatırım anlaşmaları” di- Dinç, bugün uğurlanacak. l ANKARA/Cumhuriyet tırdığını ve bankanın da bu parayı faiz verilir kabul etti- ye listeledikleri, henüz anlaşma da değil, ğini varsayalım. varılan mutabakatlar sadece... Bu koşullarda Hüsamettin Bey’in 870 lirası (kesin- Ayrıca BAE, “dış güçlerin” krize soktu- tiler dikkate alınmazsa) 23 Ekim’de yaklaşık 883 lira BULMACA Z. ALEKSIA KAYAR / HAKAN KAYAR ğu Türk ekonomisini kurtarmak için yar- olacaktır. dım da yapmıyor. Tersine, BAE, “ge- Hüsamettin Bey, bu paraya dokunmazsa, banka da nel Ortadoğu hamlesi” çerçevesinde SOLDAN SAĞA: Merkez Bankası’nın 21 Ekim’de belirlediği yüzde 16 AKP’nin yarattığı krizi fırsata çevirip 1/ Kaplamada kereste- faizi uygularsa parası 23 Kasım’da (yine kesintiler dik- Türkiye’nin önemli kuruluşlarını ucuza sinden yararlanılan, doğal kate alınmazsa) 895 liraya ulaşacaktır. kapatma peşinde. Yerli ve milli olduklarından kuşku duyulmayan faiz rengi sarı, zamanla hava- AKP’nin düne kadar her kötülüğün ar- karşıtı altıncı ve dövizcilere gelince: da kendiliğinden koyulaşan kasındaki isim diye suçladığı ve 15 23 Eylül’deki kurdan cebinde 870 Türk Lirası karşılı- bir sıcak iklim ağacı... İyiye Temmuz’un finansörü dediği BAE Ve- ğı 100 doları olan hacıağa Hüsrev Efendi’nin 100 do- yakın. 2/ Eski Yunan şe- ları 23 Kasım’da 1250 lira etmiştir. liaht Prensi bin Zayed, iyilik olsun diye hirlerinde, en önemli yapı- Emekli ile hacıağanın ceplerindeki fark yaklaşık Türkiye’ye para getirmiyor herhalde! ların ve tapınakların bulun- 355 liradır. duğu iç kale. 3/ Geniş bir Hiç tasarruf edemeyen işçi Hüseyin’in ise 25 BAE’nin Ortadoğu açılımı hayali olan, duyarlı, duygu- Eylül’de 100 dolar eden 870 lirası, 23 Kasım’da dolar Gelelim BAE açısından fotoğrafın daha lu kimse... Bulanık su. 4/ karşısında 380 lira değer yitirmiştir. büyük olan kısmına. BAE, kendi çıkarları Yani, “Saray neden, yoksulluk sonuç” olmuştur. Zorunlu. 5/ Kurallara bağ- açısından genel bir Ortadoğu hamlesi sü- lı resim ve heykel çalışma- reci başlatmış durumda: sı yapan kişi veya sanatçı. 1) Önce İsrail’le normalleştiler. Bu, tirik şiir biçimi. 2/ Yap- 6/ Eski Yunan felsefesin- Tuvalet Kâğıdı BAE’ye Doğu Akdeniz’de, Yunanistan’la de bölünmez birlik... Dede, büyük- ma, etme... Değersiz, uy- işbirliğinden Libya’da etkinlik kurma atak- baba. 7/ Mukozalarda oluşan yü- duruk, anlamsız haber, söz Zenginliği larına kadar uzanan geniş bir alan açtı. zeysel yara... İki kişiden oluşmuş vb. 3/ Yunan dilinde altın en iç tabakası. 6/ Gizli veya haya- 2) Suriye’yle normalleşiyorlar. BAE aftanın saptamasını, Birleşik Kamu-İş Başkanı topluluk. 8/ İstekli, çok arzulayan, çiçek anlamıyla tanımlanan, yak- li olan bir şeyden anlam çıkarma... Veliaht Prensi bin Zayed, geçen ay HMehmet Balık yaptı: heveskâr... Vahşi hayvan barına- laşık 30 tür barındıran, papatya- Esad’la telefonda görüşerek işbirli- Bir tür tatlı çörek. 7/ Terakkiper- “Ülkede yalıda oturmak, fabrikatör olmak, şirket ve top- ğı, kovuk. 9/ Çelimsiz ve biçim- giller familyasına bağlı bir cins çi- ği başlatma kararı aldı. Bu yıl mart ayın- ver. 8/ Bir şeyin sayılabilen, ölçü- rak sahibi olmak zenginlik göstergesiydi. Şimdilerde ek- siz kimse. çek. 4/ Sözü edilen yerde, bu- da Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ile gö- lebilen veya azalıp çoğalabilen du- mek, un, et, makarna, yağ, bulgur, pirinç, salça almak; YUKARIDAN AŞAĞIYA: rüşen BAE Dışişleri Bakanı el Nahyan, lunduğu yerde... Kısaca şube. 5/ rumu. 9/ Uykusuzluk hastalığı... market poşeti, diş macunu, su şişesi, tuvalet kâğıdı sa- 1/ Türk halk edebiyatına ait sa- “Suriye’nin Arap ligine dönmesi kaçınıl- hibi olmak zenginlik göstergesinden sayılıyor.” Asarak öldürme cezası... Gözün İhtimam. maz” mesajı vermişti. 3) İran’la normalleşme başlattı. İran Dı- KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK [email protected] şişleri Bakan Yardımcısı Ali Bakıri, BAE ile 27 KASIM 2021 “ikili ilişkilerde yeni bir sayfa açma” konusun- SAYI: 35112 da anlaştıklarını duyurdu birkaç gün önce. 4) BAE, AKP’nin dış politika ve eko- İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ALEV COŞKUN nomideki sıkışmışlığını fırsata çevir- mek amacıyla, Türkiye’yle de normal- Genel Yayın Yönetmeni AYKUT KüÇüKKAYA leşme hamlesi başlattı. Yayın Koordinatörü BAE nelerin peşinde? Serkan Ozan Sonuç olarak gazete ve ekranlardan Yazıişleri Müdürleri gözlerine sürekli henüz ortada olmayan Olcay Büyüktaş Akça / Hakan Akarsu (Sorumlu) 10 milyar dolar BAE parası gösterilen Görsel Yönetmen Reklam Genel Koordinatörü halkın, asıl günün sonunda Türkiye’nin Münevver Oskay Esra Bozok elinden ne çıkabileceğine odaklanma- sı gerekmektedir. BAE’nin çok istediği l l Haber Merkezi: Murat Hantaş Gece: Ayça Bilgin Demir l l l ASELSAN mı? Hisse satışı için bir süredir Dış Haberler: Mine Esen Ekonomi: Jale Özgentürk İç Politika: Ali Açar l l l Kültür Sanat: Yazgülü Aldoğan Fotoğraf: Uğur Demir Spor: Sami Gürel yapılandırılan Varlık Fonu içindeki BOTAŞ ya da TEİAŞ mı? l Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Güvenevler Mah. Güneş Cad. No: 8/1 Çankaya 06690 Unutmadan, önümüzdeki ayın başında da l Ankara Tel: (0312) 442 30 50 Ege Bölge Temsilcisi: Tuncay Mollaveisoğlu Katar geliyor krizden mal kapmak amacıyla... Halit Ziya Bulvarı 1352 sok. 2/3 Pasaport - İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), Aykut Küçükkaya, Emre Kongar, Şükran Soner, Kemal Işık Kansu, Orhan Bursalı, Mine Kırıkkanat, Miyase İlknur, Ataol Behramoğlu. 6 ilde FETÖ operasyonu l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer nkara Cumhuriyet Başsavcılığı’nca, AFETÖ’ye yönelik soruşturma kapsamında Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 e-posta: [email protected] altı ilde, aralarında avukatların da olduğu 36 ÇİZGİLİK KAMİL MASARACI [email protected] Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 zanlı hakkında gözaltı kararı verildi. Başsavcı- 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 e-posta: [email protected] lıktan yapılan açıklamaya göre, kapatılan Po- Yaygın süreli yayın Baskı: l İstanbul: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Yenibosna mh. lis Akademisi Başkanlığı’na bağlı Güvenlik Bi- 29 Ekim Cd. no: 11A/41 Bahçelievler/İstanbul Tel : 0212 454 35 10. l Ankara : İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Saracalar mh. 57. cd. no: 21/A Akyurt/Ankara Tel : 0312 353 29 61. l İzmir: İleri Basım mat. Amb. limleri Fakültesi’nden ilişiği kesilen öğrenciler Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Fatih mh. 1199 sok. no:1/7 Sarnıç-Gaziemir/İzmir Tel : 0232 483 96 60. l hakkında yürütülen soruşturmada tespit edi- Adana: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Levent mh. 1791 sok. no: 33/A Yüreğir/Adana Tel : 0322 346 36 25. l Trabzon: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Organize sanayi len fişlemeler, ardışık aramalar, HTS kayıtla- Bölgesi no: 2 Arsin/Trabzon Tel : 0462 711 40 20. Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. rı, aleyhteki ifade ve teşhisler doğrultusunda Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve şüpheliler belirlendi. Bu doğrultuda 12’si avu- kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. kat ve avukat stajyeri 36 zanlının gözaltına NAMAZ VAKİTLERİ alınması için Ankara merkezli altı ilde operas- İmsak Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı yon kararı alındı. Şüphelilerin yakalanmasına İstanbul 06:28 07:58 12:57 15:23 17:45 19:10 yönelik çalışmalar, Ankara Emniyet Müdürlü- Ankara 06:11 07:40 12:41 15:11 17:33 18:56 ğü Organize Suçlarla Mücadele Şubesi ekiple- İzmir 06:32 07:59 13:04 15:37 17:59 19:20 rince sürdürülüyor. l ANKARA/Cumhuriyet