Katalog

21 KASIM 2021 PAZAR DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 Hükümete katılmak isteyen Şii milis gruplara silahları bırakma çağrısını yineledi Sadr ittifak arayışında Avusturya iyasi ve ekonomik krizle boğuşan Şii Sadr Hareketi lideri oluşuma bağlı el-Yavum el- yiNE sIĞINmAcI Irak’ta gözler seçim sonrası kurulacak modeli Mevuut Tugayı’nın feshedildiği kararını duyurdu. Shükümette. Daha ulusalcı bir çizgi iz- TRAjEDisi vusturya’da “zorunlu aşı” haberi önü- leyen Sadr cephesiyle, İran destekli gruplar entegre edilmiş, büyük na dahil edilmesini istediklerini bildirdi. me düşene dek aklımda bambaşka arasında tansiyon yüksek. Geçen ay yapı- Irak’ta 10 Ekim’de yapılan erken genel bölümü İran destekli ol- Abir yazı vardı. Yazı planlarımı tümüyle muda yolculuk”tan dün bir lan seçimlerde sandıktan lideri olduğu Sadr duğu belirtilen Şii Haşdi seçimlerde kesin olmayan sonuçlara gö- değiştirmek zorunda kaldım. “Ukez daha ölüm haberi gel- Grubu’nun ilk sırada çıktığı Şii lider Mukte- re Sadr Grubu 73 sandalye ile ilk sırada yer Şabi oluşumu içerisinde- Çünkü Avusturya’nın aldığı karar, di. Uluslararası Göç Örgütü’nün da es Sadr, ülkedeki milis grupların etkinli- ki kontrolsüz silahlı ya- aldı. Sünni eski Meclis Başkanı Muhammed Avrupa’da Covid’le mücadele konusunda (IOM) hayatta kalan göçmenlerden ğini azaltma arayışında. Ulusal birlik hükü- Halbusi liderliğindeki Takaddüm Koalisyo- pıların lağvedilmesi tale- bir tabunun yıkılması ve bir eşiğin aşılması aktardığına göre, Libya üzerinden meti kurma mesajı veren Sadr, yeni yöneti- nu 37 sandalye ile 2. ve eski Başbakan Nu- bini sık sık dile getiriyor. anlamına geliyor. Avrupa’ya ulaşmak için Akdeniz’e me katılmak isteyen Şii gruplara devlet dı- ri Maliki liderliğindeki Hukuk Devleti Koa- AB coğrafyasında aşı tartışmalarının or- açılan bir sığınmacı botunun bat- Hizbullah’tan adım şı, kontrolsüz güçlerini lağvetme çağrısın- lisyonu 34 sandalye ile 3. oldu. Mesut Bar- taya çıktığı ilk günden beri ısrarla vurgula- ması sonucu en az 75 kişi yaşa- da bulundu. Sadr, bu çerçevede ilk olarak Sadr’ın bu çıkışının ardından ise dün nan şey, bunun -insan hakları, demokratik zani liderliğindeki Kürdistan Demokrat Par- mını yitirdi. Hayatta kalan 15 göç- kendi liderliğindeki Sadr Hareketi’ne bağ- Irak Hizbullahı kendisine bağlı aske- kriterler şu bu nedeniyle- tümüyle gönüllü- tisi 33 sandalye ile 4. sırada gelirken Haş- menin Libya’nın batısındaki Zuva- lı el-Yavum el-Mevuut Tugayı’nın feshedildi- lük temelinde olacağı idi. ri yapının lağvedilmesi kararını duyurdu. di Şabi’nin siyasi kolu olarak da görülen Fe- ra kentinde karaya çıkarıldığı belir- ği kararını duyurdu. Söz konusu gruptan si- Aşılar, malum pandeminin ilk yıldönümü, AA’nın aktardığı habere göre Irak Hizbul- tih Koalisyonu ise 17 sandalye ile 5. sıra- tildi. AA’nın aktardığı haberde, ya- 2021 başında ortaya çıktı. Baharda hız ka- lahlarını teslim etmelerini istedi. lahı Güvenlik Sözcüsü Abu Ali el Aske- da yer aldı. şanan son trajediyle birlikte, bu yıl zananan kampanyaları, yaz sonundaki “aşı Sadr, Şii Haşdi Şabi’nin siyasi kolu ola- ri, “dost taraf” diye tanımladığı Sadr’dan Sonuçlara Fetih Koalisyonu’ndan itiraz Orta Akdeniz’de hayatını kaybe- pasaportu” uygulamaları izledi. rak görülen Fetih Koalisyonu’nun seçimler- sonra kendilerine bağlı “Halk Savunma yükselmiş, taraftarları günlerce Bağdat’ta “Aşı pasaportu”nda kıtanın örnek aldığı den düzensiz göçmenlerin sayısı- de hile iddialarına karşı çıkarak “önümüz- Gücü”nün tüm etkinliklerinin durdurul- eylemler düzenlemiş, şiddet olayları yaşan- İtalya’da, bu belgeler ilk etapta, yalnız dü- nın 1300’ü geçtiği kaydedildi. de ya ulusal çoğunluk hükümeti kurmak ya ması ve bürolarının kapatılmasına karar mıştı. 7 Kasım’da ise Irak Başbakanı Mus- ğün dernek gibi kalabalıkların bir araya gel- da ulusal muhalefet oluşturmak şeklinde verdiklerini belirtti. El Askeri, milis yapı- tafa el Kazımi’ye suikast girişi olmuştu. Ka- diği ortamları denetlemek uğruna kullanı- iki yol var” dedi. El-Yavum el-Mevuut Tuga- nın askeri mühimmatlarıyla birlikte Haş- zımi, konutuna yönelik silahlı insansız hava lan bir araçtı. ABD’DEN ORTADOĞU yı, 2018’de ABD güçlerine karşı oluşturul- di Şabi bünyesine katılması kararı aldık- aracıyla düzenlenen saldırıdan kurtulmuş- Araç, hızla birkaç haftada kademeli ola- muştu. Sadr, ülkeden tüm yabancı güçle- larını vurguladı. Irak Kürdistan Bölgesel tu. Saldırıyı üstlenen olmamıştı ancak Ka- rak restoranlar, müzeler, sinemalar, tiyat- GÖZDAĞI rin çekilmesini isterken Tahran’la da ilişki- Yönetimi’ne bağlı Peşmerge güçlerinin de zımi cephesine yakın kimi kaynak İran bağ- rolar, spor salonları, her tür kültürel faaliyet anama Diyalog Forumu’na lerde mesafeli bir tutum izliyor. Ordu içine merkezi yönetim savunma mekanizması- lantılı grup iddialarını dile getirmişti. için de devreye sokulur oldu. Yetmedi. Ey- Mkatılmak için Bahreyn’de lülde tren, otobüs, uçak, vapur gibi yolcu- bulunan ABD Savunma Baka- luklarda “zorunlu” kılındı. Ekim ortasında el artırıldı, “pasaport” iş- nı Lloyd Austin, dün Irak Kürdis- yerlerinde de “olmazsa olmaz” nitelik ka- tan Bölgesel Yönetimi Başba- zandı. Aşılı olmayana iki günde bir Covid kanı Mesrur Barzani ile bir ara- testi dayatması getirildi. ya geldi. Austin görüşme önce- “Aşı”, İtalyan usulü, adı konmaksızın sinde yaptığı bir konuşmada da, “zımnen zorunlu” olmuştu. Amerika’nın Ortadoğu’nun güven- liğine bağlılığının kesin olduğunu Yaptırımı ne olacak? söyledi. IŞİD saldırısına ilişkin bir 1 Şubat itibarıyla Avusturya’da başlatıla- soru üzerine de gerektiği takdir- cak uygulama şimdi, bu zımni zorunluluğu, de bölgeye her zaman geniş katı- aleni hale getiriyor. lımlı askeri konuşlanma yapabile- Sorumluluk, yurttaşın kişisel iradesin- ceklerini savundu. “ABD’nin ken- den çıkıp devlete geçiyor. Bu netleşme iyi, disinin ve partnerlerinin çıkarla- olumlu bir şey de uygulama nasıl olacak? rını ne zaman olursa olsun koru- Merak edilen bu. yacağını” ifade eden Austin, “İran Aşı olmayı kategorik olarak reddeden- ile nükleer anlaşmaya dönülme- ler, polis marifetiyle mi aşıya götürülecek? si yolunda diplomasinin başarı- Aşı olmayan işini de misal, kaybetme riski sız olması halinde tüm seçenek- ile karşı karşıya kalacak mı? Para cezası ile yırtmak mümkün olacak mı? “Cezamı öder, lerin masada olduğunu” kaydetti. aşıyı olmam” diyene ne yapılacak? Yolun İran’ın nükleer silah sahibi olma- sonu enterne etmeye dek vardırılacak mı? sına izin vermeyeceklerini belirtti. Bu soruların henüz karşılığı yok. Öte yandan İran Silahlı Kuvvet- Aşı karşıtlarını ikna yoluyla kazanama- leri, Basra Körfezi’nde kaçak ma- dıklarını gören, kontrolden çıkan dördüncü zot taşıdığı iddia edilen yabancı dalga baskısıyla istemedikleri bu kararı al- dından başta Wisconsin olmak üzere ülke- uyruklu bir gemiye el konulduğu- mak zorunda kaldıklarını beyan eden Avus- nin dört bir yanında protesto gösterileri nu duyurdu. 11 mürettebatın gö- ADALET ÇAĞRISI YAPTILAR turya Başbakanı Alexander Schallenberg, düzenlendi. Protestocular, “Barış yok, ada- zaltına alındığını aktardı. yanıtı olmayan soruların daha ayrıntılı çer- BD kamuoyu, geçen yıl Wisconsin eya- le Joseph Rosenbaum, Anthony Huber’ı let yok” ve “Kyle yeniden öldürecek” yazılı çevesini belirlemek üzere işte şubata dek Aletinde polisin siyah Jacob Blake’i vur- öldürüp Gaige Grosskreutz’u yaralayan pankartlar taşıdı. zaman istiyor. Uygulamanın derhal başlatı- ması ile patlak veren gösterilerde iki kişiyi Rittenhouse’un davasında jüriden önce- ABD Başkanı Joe Biden, konuyla ilgili yaptığı Rotterdam lamamasının nedeni bu. öldüren Kyle Rittenhouse’un beraat etme- ki gün beraat kararı çıktı. Rittenhouse, Ro- açıklamada, Rittenhouse’ın beraat etmesi Şimdiye dek sadece Türkmenistan, En- sini tartışıyor. Kenosha kentinde Blake’in senbaum, Huber ve Grosskreutz’un kendi- nedeniyle birçok kişi gibi kızgın ve endişe- karıştı donezya misali Asya ülkelerinde görülen yaşamını yitirmesinin ardından çıkan olay- sine saldırdığını, olayın nefsi müdafaa oldu- li olduğunu dile getirdi ancak verilen karara “aşı zorunluluğu”nun Avrupa’ya yatay ge- larda AR-15 yarı otomatik saldırı tüfeğiy- ğu savunması yapmıştı. Beraat kararının ar- uymaya zorunlu olduklarına işaret etti. çiş yapması, komşular başta eski kıtada hissedilir bir dip dalga etkisi yarattı. Avusturya bu noktaya “aşısızlara seçici karantina” uygulamasıyla geldi. Henüz çok yeni, geçen hafta gündeme eni tip koronavirüs salgının- gelen bu “Viyana modeli”, birkaç günde Yda artan vaka sayısı nedeniy- halka halka Slovenya, Slovakya, Yunanis- Madrid’den Atina hamlesi le Hollanda’da yeniden kısıtlama tan gibi çevre ülkelere yayıldı. uygulamalarına geçildi. Üç haftalık “Zorunlu aşı”nın da şimdi benzer bir do- unanistan’ın İspanya-Türkiye arasın- işbirliği hakkında “açıklık” getirmek için lantısında AB ülkelerinin “Fransa’nın ör- kısmi kapanma kararının alındığı ül- mino etkisi yaratması işten değil. Ydaki işbirliğinden rahatsız olduğu yö- Atina’yı ziyaret edeceği de kaydedildi. neğini takip edip savaş çıkarma tehdidin- kede kapalı alanlarda 2G (aşılı ve- nündeki açıklamalarının ardından dün de bulunan ülkelere silah satmamaları- ya hastalığı geçirmiş olma) kuralını Açığı kapatma zamanı Türkiye’yi hedef almıştı Madrid’den Atina’yı yatıştırma adımları nı” söylemişti. Yunanistan ile Fransa ara- hedefleyen gösteriler kısa sürede Avusturya’nın kapı komşuları İtalya ile geldi. Yunan Kathimerini gazetesinin habe- Doğu Akdeniz’deki nüfuz ve enerji krizi sında 28 Eylül’de Paris’te imzalanan Sa- şiddet olaylarına dönüştü. Protes- Almanya mesela tetikte. rine göre, Yunan mevkidaşı Nikos Dendias sürerken Atina dün Fransa, GKRY ve Mı- vunma ve Güvenlik Alanlarında İşbirliğine tocular, polis arabalarını da ateşe Çizme’deki ilk açıklamalar, “Bu drama- verdi. Güvenlik güçlerinin ateşi so- ile bir telefon görüşmesi yapan İspanya Dı- sır dışişleri bakanlarını ağırlamıştı. Dendi- Yönelik Stratejik Ortaklık Anlaşması’na tik önlemlere bizim ihtiyacımız yok! Yetişkin nucu 7 kişinin yaralandığı, 51 kişinin şişleri Bakanı Jose Manuel Albares, “şüp- as toplantıda, “Maalesef bu bölgede kar- vurgu yapmıştı.Dendias’ın bu ifadeleri nüfusumuzun yüzde 87’si zaten gönüllü bi- kişinin gözaltına alındığı belirtildi. hesiz” Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeleri ile şı karşıya olduğumuz birçok zorluğun or- geçen çarşamba Ankara’yı ziyaret eden çimde aşı oldu” şeklinde. Gösterileri kınayarak yaşananla- dayanışma içinde oldukları mesajı verdi. tak paydası komşumuz Türkiye” demişti. İspanya Başbakanı Pedro Sanchez’e atıf Ancak dördüncü dalganın yoğun ba- rı “bir şiddet çılgınlığı” olarak nite- Gazeteye konuşan diplomatik kaynak- Dendias, Belarus’un Polonya sınırına sı- olarak yorumlanmıştı. kımlar üzerindeki baskısı, “Avusturya lendiren Rotterdam Belediye Baş- modeli”ne ilgiyi eşzamanlı olarak artırıyor. lar, Albares’in Yunanistan ve Güney Kıb- ğınmacıları yönlendirerek Ankara’nın tak- Sanchez, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan kanı Ahmed Aboutaleb ise polisin İtalyan TÜSİAD’ı Confindustria’nın baş- rıs Rum Yönetimi’ne (GKRY) desteğini ifa- tiklerini kopyaladığını savunmuştu. Den- ile birlikte işbirliği mesajı vermişti. “Özellikle kendini korumak için silah kullan- kanı Carlo Bonomi hemen anında çıkıp de ettiğini aktardı. Haberde, İspanyol Ba- dias, Fransız mevkidaşı Le Drian ile ikili savunma sanayii alanında İspanya ile birçok mak zorunda kaldığını savundu. “Hepimizi güvenceye alacak tek yol, aslın- kanın yakın zamanda Türkiye ile savunma bir görüşme de yapmış, ortak basın top- ortak proje yürütüyoruz” demişti. da aşının zorunlu olması” dedi örneğin. Başbakan Draghi’nin ise “zorunlu aşı”ya en baştan olumlu baktığı biliniyor. Dördüncü dalganın göbeğinde- AB arabuluculuğunda buluşacaklar ki Almanya da halihazırda temkinli ama “Avusturya tecrübesi”ni çok yakın bir il- giyle de izlediği görülüyor. ağlık Karabağ’daki sava- lirtildi. Michel’in, Aliyev ve sında kurulacağı kaydedildi. Alman Sağlık Bakanı Jens Spahn, Dşın sona ermesinden bir yıl Paşinyan’a zirve çerçevesinde Azerbaycan Dışişleri Bakanlı- “Öyle bir evredeyiz ki hiçbir önlemi olası- sonra Ermenistan ile Azerbay- Brüksel’de bir toplantıya ev ğı Sözcüsü, “Brüksel zirvesinin lık dışı bırakamayız!” diyor. can arasında hafta ortasında sahipliği yapma teklifinde bu- ek fırsatlar sağlayacağına ina- Etkili kamu sağlığı kurumu Robert sınırda yeniden ateş yükselir- lunduğu ifade edildi. Liderle- nıyoruz” açıklaması yaptı. Koch Enstitüsü’nün başındaki Lothar ken taraflardan önceki gün di- rin bölgedeki durumu ve ger- Dağlık Karabağ’daki savaşın Wieler daha açık konuşuyor ve “Aşı açı- yalog hamlesi geldi. ginliği giderme yollarını görüş- sona ermesinden bir yıl sonra ğını artık kapatmanın zamanı geldi” de- Avrupa Birliği (AB) Konse- mek için Brüksel’de bir araya Ermenistan ile Azerbaycan ara- ğerlendirmesini yapıyor. yi, Azerbaycan Cumhurbaşka- gelmek konusunda mutabık sında sınırda tansiyon geçen Özetle Avrupa’nın son bir ayda dördün- nı İlham Aliyev ile Ermenistan kaldıkları bildirildi. salı günü yeniden tırmanmıştı. cü dalga içine savrulmasıyla “siyaseten uy- Başbakanı Nikol Paşinyan’ın Azerbaycan Savunma Bakanlı- gun” tüm söylemler unutuldu. İletişim hattı uzlaşısı gelecek ay Brüksel’de bir ara- ğı, sınırın Laçin ve Kelbecer il- Baş döndürücü hızla Amerikalıların ya geleceğini bildirdi. Konsey leri istikametinde Ermenistan “Whatever it takes” dedikleri “İlkeleri boş Telefon görüşmelerinde Ali- ver, ne gerekiyorsa yapalım” noktasına Başkanı Charles Michel’in, Ali- yev ve Paşinyan’ın doğrudan askerlerinin Azerbaycan mev- sürüklenildi. yev ve Paşinyan ile bölgedeki zilerine saldırdığını, çatışma- iletişim hattı kurulması konu- Avusturya modeli eski kıta için bir dönemeç. durum ve 15 Aralık’ta düzen- sunda da mutabakata vardığı da yedi askerin şehit olduğu- Gerçek bir paradigma değişikliği. lenecek Doğu Ortaklığı Zirve- nu duyurmuştu. Ermenistan da aktarıldı. Bu hattın “olayları ön- si hazırlıkları kapsamında te- leme mekanizması” olarak iki çatışmalarda altı askerinin öl- lefon görüşmeleri yaptığı be- düğünü açıklamıştı. tarafın savunma bakanları ara- Londra’dan Hamas yasağı ngiltere’nin Filistin’deki Hamas oluşumunu Şiddete karşı İ“terör örgütü ilan etme” adımının yankıla- rı sürüyor. Londra hükümeti oluşumun ülke- de faaliyetlerini yasaklamayı da içeren kararı- yürüdüler nı parlamentoya götüreceğini duyurdu. Kara- ransa’da başta başkent ra Filistinli gruplardan tepki geldi. FParis olmak üzere “Hepi- Filistin Halk Kurtuluş Cephesi, “kararın, Fi- miz” (NousToutes) hareke- listin halkının meşru direnişini hedef aldı- tinin çağrısı üzerine pek çok ğı” açıklaması yaptı. İngiltere’den “İsrail yan- kentte binlerce kişi cinsiyet lısı söz konusu karardan vazgeçmesini” is- ayrımcılığına, kadına yönelik tedi. İran’dan da karara tepki geldi. İngilte- şiddete, şiddet uygulayan- re, Gazze’de yönetimde olan Hamas’ın silah- ların cezasız kalmasına kar- lı kanadı Kassam Tugayları’nı 2001’de “terör şı meydanlara çıktı. Eylem, 25 listesi”ne almıştı. Ancak siyasi oluşumu bu- Kasım Uluslararası Kadına Yö- nelik Şiddetle Mücadele Gü- nun dışında tutmuştu. Hamas, ABD, Avrupa nü öncesinde geldi. Birliği tarafından “terör örgütü” ilan edilmişti.