Katalog

9 EKİM 2021 CUMARTESİ 2 olaylar ve görüşler gorus@cumhuriyet.com.tr Saakaşvili: İki ülkeyi ayaklandıran adam Deniz Berktay Ukrayna’da 2014 yılındaki Batı yanlısı ihtilalin ardından erken seçimlerle cumhurbaşkanı olan Petro Poroşenko, ürcistan, yine çalkantı- -ABD’nin telkiniyle- eski Gürcistan Cumhurbaşkanı lı günlere sahne oluyor: GGürcistan’da geçen cumar- Saakaşvili’yi, kendisine danışman yaptı. Zaten o günlerde tesi, belediye seçimleri vardı. Bu Ukrayna’ya yabancı danışmanlar doluşmuştu ve Ukrayna seçimleri önemli kılan iki etken polis teşkilatı, ABD’li ve “model ülke” Gürcistan’dan gelen var: Birincisi, bu seçimlerde ikti- uzman ve yetkililere emanet edilmişti. Saakaşvili de kısa dar partisinin yüzde 43 oy alama- sürede Ukrayna vatandaşlığına geçerek Ukrayna’nın ma halinde genel seçimlere git- me vaadi vardı. O nedenle muha- Odessa valisi yapıldı. Bu sırada Gürcü yönetimi, onu lefet, bu seçimleri, erken genel se- Gürcü vatandaşlığından çıkardı. çimlerle iktidara gelmek için fırsat Ama beş gün süren savaş, pahalı- çalkantılı günlerin yaşanmasına olarak görüyor. İkincisiyse bu se- ya mal oldu. Saakaşvili’nin görev neden oldu (Onunla yaptığım söyle- çimler, Gürcistan’da 2003 yılında- süresinin sona ermesinden son- şide, neden yabancı bir ülkenin li- ki Gül Devrimi’ne liderlik etmiş ve Tüm Meyve ve Sebzelerde Tüm Canlı Çiçeklerde ra onun partisinin gösterdiği aday, derliğine oynadığını sorduğumda sonradan Ukrayna vatandaşı olup seçimleri kazanamadı ve 2013’ten bana, gençliğinin Ukrayna’da geç- orayı ayaklandırmış olan eski cum- itibaren iktidar, “Gürcü Haya- tiği ve Ukrayna’yla Gürcistan’ın hurbaşkanı Mihail Saakaşvili’nin % iNDiRiM % iNDiRiM 25 li” partisinin eline geçti. Yeni yö- Rusya’ya karşı birleşik bir “demok- 25 Gürcistan’a döner dönmez gözaltı- netim, Saakaşvili aleyhinde çeşit- rasi cephesi” olduğu yanıtını ver- na alınması ve bununla bağlantı- li davalar açtırdı. Fakat Saakaşvili, mişti). Poroşenko, onun Ukrayna lı olaylarla geçti. İktidar partisi, ül- 9-10-11-12 9-10-11-12 9-10-11-12 çok geçmeden kendisine yeni bir vatandaşlığını iptal ettirdi ve Saa- ke genelinde yüzde 46 oy aldı. Fa- EKİM faaliyet alanı buldu: Ukrayna. kaşvili, sınır dışı edildi. Fakat yeni kat Tiflis dahil 21 şehirde hiçbir Cumhurbaşkanı Volodimir Zelens- aday yüzde 50 oy alamadığı için, Olaylı süreç ki, Saakaşvili’ye Ukrayna vatandaş- 30 Ekim’de buralarda ikinci tur se- Ukrayna’da 2014 yılındaki Batı lığını iade etti. çimler olacak. Bu da siyasi gerili- yanlısı ihtilalin ardından erken se- min sürebileceğini gösteriyor. Geleceği belirsiz çimlerle cumhurbaşkanı olan Pet- Yeni çalışma alanı ro Poroşenko, -ABD’nin telkiniy- Saakaşvili’yse tekrar Gürcistan’a le- eski Gürcistan Cumhurbaşkanı yöneldi: Hakkında kesinleşmiş iki ha- Gürcistan’da 2003 yılındaki Saakaşvili’yi, kendisine danışman pis cezası kararının olduğunu bildiği cumhurbaşkanlığı seçimlerine hi- le karıştırıldığı iddialarının gün- yaptı. Zaten o günlerde Ukrayna’ya halde Gürcistan’a gitti ve tutuklan- yabancı danışmanlar doluşmuş- dı. Halkı sokağa dökülmeye çağırdıy- deme gelmesi sonucunda, ABD ve AB’nin de açıkta destek vermesiy- tu. Ukrayna polis teşkilatı, ABD’li sa da sokağa çok az kişi çıktı. Hap- ve “model ülke” Gürcistan’dan ge- se girmek, onu halk kahramanı ya- le Gül Devrimi olarak adlandırılan olaylar yaşanmış ve iktidara, ABD len uzman ve yetkililere emanet pamadı. Şimdi Saakaşvili’nin kesin- edilmişti. Saakaşvili de kısa süre- leşmiş altı yıllık hapis cezasını çek- yanlısı Mihail Saakaşvili gelmiş- ti. Saakaşvili, Gürcistan’da iki dö- de Ukrayna vatandaşlığına geçerek mesi gündemde. Ukrayna vatandaşı Ukrayna’nın Odessa valisi yapıl- olduğu için, Ukrayna yönetimi mü- nem üst üste seçilerek 2013’e ka- dar ülkeyi yönetti. Reformlar yaptı. dı. Bu sırada Gürcü yönetimi, onu dahalede bulunuyor, fakat bunun bir Gürcü vatandaşlığından çıkardı. etkisinin olup olmayacağı belli değil. Gürcistan, ABD’nin diğer eski Sov- yet cumhuriyetlerine örnek göster- Saakaşvili, Odessa Belediye Baş- ABD’nin kendisi için Gürcistan’a ne diği “model ülke” haline geldi. An- kanı Truhanov’a karşı da “renk- kadar baskı yapacağı da ayrı bir konu. cak 2008’de, Gürcistan’ın iki ayrı- li devrim” yapacağını iddia ederek Saakaşvili, ne Gürcistan’da- Sütlerde Aynı Ürünün 2.si Tüm Pillerde lıkçı bölgesi olan Abhazya ve Gü- protesto çadırları kurdurttuysa da ki ne de Ukrayna’daki gelişmele- ney Osetya’yı zorla geri almaya ça- halktan destek alamadı. Sonra, hü- ri iyi değerlendiremedi. Ancak, lışması, en büyük hatası oldu. Sa- kümetle ters düşüp valilikten ay- Gürcistan’da siyasi kutuplaşma, % iNDiRiMLi % iNDiRiM akaşvili, Rusya’nın müdahale ede- rıldı ve siyasi parti kurup muhale- Saakaşvili’den bağımsız olarak 50 40 meyeceğini ve Batı’nın Gürcistan’ı fete geçti. Ukraynalı radikal milli- devam ediyor ve bu, ayrı bir ya- destekleyeceğini düşünmüştü. yetçilerin de desteğini alarak epey zı konusu. 9-10-11-12 9-10-11-12 Karabağ zaferi ve Azerbaycan - İran ilişkileri berleri yalanlamış, Güney Azer- da yasadışı şekilde TıR’lar gönder- Vusal HasanzaDeH baycan kaynakları doğrulamış- mesi tansiyonu artırmıştır. Bu ne- araştırmacı tır. İran’daki Türkler, bu duru- denle Azerbaycan, İran’a nota ver- üney Kafkasya’da Azer- mu protesto etmiştir. İranlı yet- miştir. Azerbaycan Cumhurbaşka- kililer, “Ermenistan’ın işgal ettiği nı İlham Aliyev, 27 Eylül 2021’de baycan, Ermenistan ve GGürcistan’la İran arasında Azerbaycan topraklarından çekil- Anadolu Ajansı’na verdiği demeç- mesi gerektiğini” vurgulasalar da te, İran’ın bölgeye yasadışı TıR’lar ilişkiler farklı düzeydedir. İran, bu ülkelerden hiçbiriyle düşman ol- bu sözler, gösteriş olarak algılan- göndermesini eleştirmiş, atılan maktadır. İran dini adımlarla bunu durdurduklarını masa da Azerbaycan’la İran, Güney ilişkilerinde bazen lideri Ayetullah Ali belirtmiştir. Aliyev; İran’ın, işgal- Migros markalı ürünler kampanyaya dahil değildir. Kafkasya’da tahrik edici adım- Hamaney’in dev- den kurtarılan Azerbaycan toprak- lar atmıştır. İran’ın, Azerbaycan’ın let işlerinden so- larına sınırdaş olan bölgelerde yap- Bebek Bezlerinde Aynı Ürünün 2.si Tüm Kitaplarda Ermenistan’ın Azerbay- rumlu danışmanı tığı tatbikatlarla ilgili olarak da her güçlenmesini can topraklarını işga- Ali Ekber Velaye- devletin kendi sınırları içinde tat- dikkatle li sonrası kurulan söz- ti, “Ermenistan’ın bikat yapmasının, egemenlik hak- izlemektedir. % iNDiRiMLi % iNDiRiM de “Dağlık Karabağ işgal ettiği toprak- kı olduğunu vurgulamış, ancak tat- 50 30 İsrail - Azerbaycan Hükümeti” ile ilişki- lardan çekilmesi bikatların işgal döneminde değil leri de Azerbaycan’da gerektiğini” söyle- şimdi yapıldığına dikkat çekmiştir. ilişkileri 9-10-11-12 9-10-11-12 tepkiyle karşılanmış- se de “Türkiye sa- sebebiyle, bazen İran endişeli tır. İran; Azerbaycan vaşı kışkırtıyor” “Azerbaycan’da İran; bu açıklamalar sonrası, nüfusunun büyük bö- demesi, Azerbay- siyonist işgal Azerbaycan ve Ermenistan sını- lümünün Şii olması- can ve Türkiye’de rındaki topraklarında 1 Ekim’de nı kullanarak yumu- olduğunu” iddia protesto edilmiş- “Hayber Fatihleri” isimli tatbikata şak güç politikası uygu- tir. Hizbullah’ın etmektedir. başlamıştır. Artan gerilim üzerine lamaya çalışmaktadır. ilk genel sekrete- Ankara - Bakû İran İçişleri Bakanı Ahmed Vahi- Azerbaycan’ın İsrail’le ri Şeyh Subhi’nin, yakınlaşmasının, di, “yanlış anlaşılmaların diploma- iyi ilişkilere sahip ol- bir videosun- İran’daki tik yollarla çözüleceğini” söylemiş- masından rahatsız olan da, İran Dışişle- tir. Ancak son dönemde İranlı yet- İran, Hazar Denizi’nin ri Bakanı’nın ona, Türk nüfusun kililer, bölgede hiçbir sınır değişik- statüsü meselesinde de “Ermenistan’la be- hareketlenmesine liğini kabul etmeyeceklerini belir- Azerbaycan’a sorun çı- raber olup Türkiye sebep olabileceğini terek açıktan olmasa da Zengezur karmak istemiştir. İran; ile Türk devletleri- düşünmekte, koridoruyla ilgili mesajlarını sık- başta Güney Azerbay- nin bağını engelle- kışkırtıcı adımlar laştırmışlardır. Bu koridor açılınca, can, kendi toprakların- mek istiyoruz” de- hem Türk dünyası karayoluyla bir- da yaşayan Türk nüfu- diğini söylemesi de atmaktadır. leşecek hem ticari araçların İran’a sa karşı da zaman za- tepki çekmiştir. gitmesine gerek kalmayacaktır. Bu man baskı uygulamış, 25 milyonu İran; savaş sonrası bölgede ku- da İran’ı endişelendirmektedir. Azerbaycan Türkü, toplamda 35 rulacak Altılı Platforma katıla- Minies markalı ürünler kampanyaya dahil değildir. İran; Güney Kafkasya’da milyonu bulan Türk nüfusun hare- cağını belirtse de son dönemde Azerbaycan’ın güçlenmesini dik- ketlenmesinden çekinmiştir. Azerbaycan’la arasında sorunlar katle izlemektedir. İsrail - Azer- artmıştır. Azerbaycan, Türkiye Gerilim artıyor baycan ilişkileri sebebiyle, bazen ve Pakistan’ın eylül ayında dü- “Azerbaycan’da siyonist işgal ol- 2020’de Ermenistan’ın saldırı- zenlediği “Üç Kardeş 2021” tatbi- ları sonrası, Azerbaycan’ın top- duğunu” iddia etmektedir. Anka- katı, Türkiye ve Azerbaycan bir- ra - Bakû yakınlaşmasının, İran’da- raklarını kurtarmak için başlattı- liklerinin Hazar’da sualtı taarru- ğı savaşta da İran’ın tutumu sık- ki Türk nüfusun hareketlenmesine zu tatbikatı, İran’ı endişelendir- sebep olabileceğini düşünmekte, ça değişmiştir. Ağustos 2020’den miştir. İran Dışişleri Bakanlığı savaşın sonuna kadar medya- kışkırtıcı adımlar atmaktadır. Böl- Sözcüsü Said Hatibzade, “Tatbi- Bu kampanyalar, 9-12 Ekim 2021 tarihleri arasında, Money Kart veya Money Bonus ile yapılan gede kalıcı barış için İran’ın, Azer- da, “Rusya’dan gelen silahların katın Hazar statüsüne aykırı ol- alışverişlerde geçerlidir. İran üzerinden Ermenistan’a ak- baycan ve Türkiye’yle ilişkilerini duğunu” iddia etmiştir. İran’ın normalleştirmesi gerekir. tarıldığı” yazılmıştır. İran bu ha- Karabağ bölgesine savaştan sonra