Katalog

30 EKİM 2021 CUMARTESİ 10 KÜLTÜR Yıkılıp Yeniden inşa edilen a tatürk kültür Merkezi dün a Çıldı aKM 13 yıl sonra yeniden Bizi aydınlığa taşıyan Cumhuriyet! stanbul Taksim Meydanı’nda bulu- nan ve yıkılıp yeniden inşa edilen nceki gün sosyal medyadan öğren- İAtatürk Kültür Merkezi’nin (AKM) dik, bir genç kızımızın daha boynu- açılışı dün yapıldı. AKP’li Cumhur- Önun kesilerek öldürüldüğünü. Mutlu- başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da luk taşıyan yüzü anılarda saklı kaldı. Uzun katıldığı açılış töreninin ardından Ha- uzun baktım fotoğraflarına. Birinde piyano- san Uçarsu’nun bestelediği, libretto- nun önünde oturmuştu. Belki çalıyordu o sı- sunu Halit Refiğ’in aynı adlı senar- rada. Belki yalnızca bir iz bırakmak istemiş- ti ardındakilere. Sıradan zamanların önemi- yosundan hareketle Bertan Rona’nın nin ayırdında değildi. Öylece geleceğe ba- yazdığı “Sinan” operası sergilendi. İki kıyordu. Adı, anıt sayaçta öldürülen başka perdeden oluşan eserin ilk temsilinde kadınların arasına kazındı. orkestrayı şef Gürer Aykal yönetti. İlk HHH olarak 2005 yılında depreme dayanık- Yıl: 1923. Yeni kurulmuş bir ülke. Yüz- sız olduğu gerekçesiyle yıkımı günde- yıldır boğuştuğu savaşlardan yoksul düş- me getirilen ve tartışmalara konu olan müş. Öyle ki Sabiha Sertel, “Roman Gibi” adlı anı derlemesinde Ankara’ya geldik- AKM, 13 yıldır kapalı tutuluyordu. lerinde karşılaştığı içler acısı manzaradan AKP, uzun süre isminin değiştirilece- söz ediyor. İnsanlar yama dileniyor, di- ği öne sürülen AKM’de toplumun has- yor. İşte böyle bir ortamda ilk önce Musiki sasiyeti nedeniyle bu adımı atamadı. Muallim Mektebi açılıyor. Sonradan Dev- AKM bünyesinde 2 bin 40 kişilik let Konservatuvarı olacak binanın yapım opera salonu, 802 kişilik tiyatro salo- aşamasında ise bambaşka bir hikâye sak- nu, galeri, çok amaçlı salon, çocuk sa- lı… Temel atılırken binanın sol arka açısı- nat merkezi, müzik platformu, müzik na bir hatıra şisesi bir de bozuk para bıra- kılır. Hatıra şisesinin içinde ise geleceğin kayıt stüdyosu, bir bilgi merkezi ola- Açılış kurdelesini, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Emine Erdoğan, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, MHP lideri Devlet Bahçeli, BBP Genel Başkanı Mus- sanatkârlarına yazılmış mektup, “Ey gele- rak kurgulanan ve müzik, sanat, mi- tafa Destici, Bakanlar Mehmet Nuri Ersoy ve eşi Pervin Ersoy, Süleyman Soylu, Murat Kurum, Derya Yanık, Mehmet Kasapoğlu ve bazı katılımcılar kesti. ceğin sanatkârları; bugün temelini attığımız mari, tasarım gibi ihtisas başlıklarına yapı sizlerin, bu ülkenin sanat yolunu aça- reninde yaptığı konuşmasında, “Bu- lıoğlu ailesi oldu. Toplam odaklanan kütüphane, Yeşilçam sine- cak bir ulvi amaçla inşa ediliyor. Tek haya- ‘Çatla Yın patla Yın gün ülkemize ve İstanbul’a yeni bir alanı 95 bin metrekareyi ması ve tasarım dükkânı bulunuyor. limiz verdiğiniz büyük eserlerle bu toprak- kültür-sanat eseri kazandırmanın bulan bu eserin inşası 2.5 Yeni AKM, temelinin atılmasının ar- ların manevi ruhunda şerefle yer almanız- Yıktık’ de Mişti da gururu içindeyiz. Taksim’de 75 yıl gibi rekor bir sürede dından yaklaşık 32 ayda tamamlandı. dır” satırlarıyla başlamaktadır. Bugün o bi- na, Mamak Belediyesi olarak hizmet ver- yıl önce temeli atılan AKM, uzunca tamamlandı” dedi. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nu- Türkiye’nin ilk opera binası olma özelliği mektedir! bir süre önce artık kullanılamaz ha- Açılışla birlikte 14 ri Ersoy, AKM’nin yeni inşasının yak- taşıyan AKM, Mart 2018’de yeniden HHH yapılmak üzere yıkılmıştı. Erdoğan, “AKM le gelmişti. İstanbul’un bu sembol Kasım’a kadar sürecek laşık 2 milyar TL’ye mal olduğunu be- 1930 yılı kapıyı çaldığında Ankara’ya tur- için de çok bağırdı Geziciler. İstediğiniz yapısını yeni baştan inşa etmek için Beyoğlu Kültür Yolu Fes- lirtmişti. Törene TBMM Başkanı Mus- neye gelen Darülbedayi oyuncuları Türko- kadar bağırın, çatlayın patlayın yıktık” uzun yıllar önce harekete geçtik an- tivali de başladı. Festival tafa Şentop, İletişim Başkanı Fahrettin cağı Salonu’nda Hamlet’i sahneler. Ata- ifadelerini kullanmıştı. Yeni yapının temeli de cak attığımız her adımda engellerle kapsamında yarın Lond- Altun, Milli Savunma Bakanı Hulusi türk de izleyiciler arasındadır. Temsilin so- 10 Şubat 2019 tarihinde Erdoğan tarafından karşılaştık... Gezi olayları sırasında o ra Filarmoni Orkestrası nunda kulise gider. İ. Galip Arcan o gece- Akar ve İstanbul Büyükşehir Belediye atılmıştı. Törende Erdoğan, “AKM, milletin ye ilişkin anısını Darülbedayi Dergisi’nde binanın nasıl terör örgütlerinin göv- da AKM’de konser vere- Başkanı Ekrem İmamoğlu da katıldı. değerleriyle, inancıyla insanımızın tarihi ve (Ekim 1930) şöyle aktarır: “Bu tarihi akşa- de gösterisi yerine dönüştürüldüğü- cek. Orkestrayı Robin Tic- kültürüyle kavgalı Jakoben zihniyete karşı mı bizzat yaşadık. Bu nutkun her cümle- Gezi Direnişi’ni hedef aldı nü unutmadık. İlk AKM binası gibi ciatti yönetecek. dikilmiş bir zafer anıtı olacak” demişti. si hitabet san’atının bütün kudret ve sihri- Cumhurbaşkanı Erdoğan, açılış tö- bu eserin de mimari müellifi Taban- l Kültür Servisi ni taşıyan bir şaheserdi.” Atatürk, gecenin sonunda Muhsin Ertuğrul’a seslenir: “Siz benim ta ataşemiliterlikten beri görme- yi candan özlediğim bir hayali gerçekleştir- Ataşehir’de 29 Ekim coşkusu diniz. Şimdi devlet reisi olarak size soruyo- rum: Hükümetten ne gibi bir yardım ister- umhuriyetin ilan edilişinin 98. PM üyesi ve Mersin Milletvekili Ali siniz?” Muhsin Bey, ağır vergilerle turneye Cyılına özel etkinlikler hazırla- Mahir Başarır ve çok sayıda Ataşe- çıkmanın baskısı altında, üç kuruşla tiyat- yan Ataşehir Belediyesi, önce- hirli katıldı. Kutlamaların bir diğer ro yapma derdindedir. Yıllar sonra, sanatı- ki gün Cumhuriyet Bayramı kutla- merkezi olan Mustafa Saffet Kül- nı yaygınlaştırmak adına çok eksikliklerinin maları kapsamında Niyazi Koyuncu tür Merkezi’nde ise “Uluslararası İs- olduğunu, Atatürk’ün karşısında neredey- ve Moğollar konserlerine ev sahip- tanbul Akordeon Festivali”nin galası se dilinin tutulduğunu, sadece “Bir tiyat- liği yaptı. Konserlere, Ataşehir Be- yapıldı. Festival 1 Kasım’a kadar de- ro mektebi istiyoruz, Paşam!” diyebildiğini lediye Başkanı Battal İlgezdi, CHP vam edecek. yazar. Böylece konservatuvarın ilk adı olan Milli Temsil Akademisi’nin hazırlıkları resmi olarak başlar. HHH Türkiye’de musiki kurumlarının orga- Moğollar nizasyonunu oluşturmak adına birin- ci sınıf müzik adamı bulma görevi Ce- vat Dursunoğlu’na verilir. Dursunoğlu, Almanya’ya gider. Fakat çaresizdir. Ne ya- pacağını bilememektedir. Berlin Flarmoni Orkestrası Şefi Furtwangler’i takibe alır. 100. yılında lozan sergisi En sonunda bir gün sokakta kendini tanı- Aizanoi’de sürpriz buluntular! tır. Böylece Paul Hindemith’in adı kon- işli Belediyesi tarafından haya- ve yorumlarıyla yaşadığımız top- servatuvarın müzik bölümü için geçme- Ş ta geçirilen “İlk ve Son Barış 100. rakların yakın geçmişine ilişkin ye- ye başlar. Furtwangler, Hitler’in en sev- Yılında Lozan” sergisi kapılarını 27 ni bilgiler ve yorumlar edinilmesi- diği orkestra şefi olmasına rağmen Yahu- Ekim’de açtı. Mecidiyeköy’de bu- ne olanak sağlayacak içeriğe sa- di dostunu kurtarabilmek için Türkiye’ye lunan tarihi Likör Fabrikası’nda açı- hip. Sergi, Avrupa’da 100 yıldır bo- yollar. Artık konservatuvar için yol haritası lan sergi sanatseverleri 20 Kasım’a zulmadan devam eden tek barış oluşmuştur. Konservatuvarın temsil bölü- kadar ağırlayacak. Boyut Yayınla- antlaşması olan Lozan’a dair bel- mü için Carl Ebert’in Ankara’ya gelmesin- rı işbirliğiyle hayata geçirilen sergi, ge, makale, fotoğraf ve haritalar- de karar alınır. Cumhuriyet döneminin bilgi, belge dan oluşuyor. HHH 1936 yılının temmuz ayında Devlet Kon- servatuvarı ilk sınavını yapar. Tek bir kız öğrenci bile sınava başvurmamıştır. Yan ‘Çatlak’ın festival yolculuğu sürüyor bölümlere gelenler (opera ve keman) ikna edilir. Böylece akademik anlamda sanat ikret Reyhan’ın yazıp yönettiği terilecek. “Çatlak”, en son Başka Si- eğitimi veren okul, sanatçı yetiştirilebilmek ütahya’nın Çavdarhisar ilçesindeki F“Çatlak”ın festival yolculuğu Türkiye nema Ayvalık Film Festivali’nde Fikret için ilk adımını atar. Konservatuvarın tari- KAizanoi antik kentindeki çayda yü- ve Almanya’da devam ediyor. 4-12 Ka- Reyhan’a KAV Yılın Yönetmeni Ödülü’nü hi boyunca okuldan sayısız kız öğrenci ge- konuştu: “Çaydaki kazı esnasında bi- rütülen kazı çalışmalarında, mitoloji- sım tarihlerinde düzenlenecek 32. An- getirmişti. Temmuz ayında da 40. İstan- çer. Sahnede devleşir her biri. zim için sürpriz olan buluntularla kar- de aşk ve güzellik tanrıçası “Afrodit” kara Film Festivali’nin Ulusal Uzun Film bul Film Festivali’nde En İyi Yönetmen Geçen gün öldürülen Şebnem Şirin’in şılaştık. Bunlar büyük boyutlu mermer ile şarap tanrısı “Dionysos” heykel- Yarışması’nda yer alan film, Ankara’da Ödülü’nün yanı sıra En İyi Senaryo Ödü- soluk alıp vermesi için sanatın ışığında heykellere ait başlardı. Daha önce- lerinin baş kısmı gün yüzüne çıkarıl- ilk kez seyirciyle buluşacak. “Çatlak” lü ve FIPRESCI Ödülü’nü almıştı. Film, mücadele eden kadınlardır her biri. Ba- ki çalışmalarımızda genellikle heykel- dı. Kazı koordinatörü Dumlupınar Üni- ayrıca, 11-21 Kasım tarihleri arasın- geçen yıl 57. Antalya Altın Portakal Film ğımsızlığın, insan onurunun, özgürlüğün, lerin gövdelerini tespit ederken açık- versites Fen Edebiyat Fakültesi Arke- da 70.’si düzenlenecek Mannheim-He- Festivali’nde Dr. Avni Tolunay Jüri Özel vatan sevgisinin her şeyden üstün olduğu- çası hiç baş bulamıyorduk. Bu heykel oloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Gökhan nu gören, bilen… idelberg Uluslararası Film Festivali’nin Ödülü’ne değer görülmüş ve beş kadın başlarıyla karşılaşmamız bizi oldukça Coşkun, iki önemli heykel başını gün HHH sinemanın geleceğine işaret eden On oyuncusuna birden En İyi Kadın Oyuncu sevindirdi.” l AA yüzüne çıkardıklarını anlatarak şöyle Bugün, Şebnem’in yüzünden, gülümse- The Rise adlı yarışmalı bölümünde gös- Ödülü’nü kazandırmıştı. yişinden, bir müzik aletiyle buluşmasından aydınlık sızıyor. Eğer o aydınlığı büyütmez- sek kör karanlık bizi yok edecek. Ve Cum- sarılmanın sonucu, Ege kültürüyle dan biri olan bir Türk subayı Musta- venini izledik. huriyetin yıldönümünde, Cumhuriyeti be- tarihçi, edebiyatçı olarak bütünle- fa Mümin Aksoy’un parmak ısırtan Yaşar Aksoy, temelinde Ege hüma- nimsemiş gibi görünen sahte güçler haya- şen bir yürekten gelen kitaplar... nizminin “evrensel insan”ıyla Anadolu tımızı karartmaya devam edecek. Sonra yaşamını, yıllar süren araştırmalarının uygarlıkları kültür sentezinin getirdi- bir başka genç kızımızın ardından daha yi- O İzmir’i, İzmir onu bağrına sonucu olarak derinlemesine bilgiler- ne bir Denizli türküsü yakılacak: “Arabaya bastı. Sokaklara, parklara verilen le gün ışığına çıkardı. ği “Anadolu insanı”nın ve Atatürk’ün taş koydum/ gül yastığa baş koydum/ ya- adıyla, onlarca ödülüyle... çağdaş Türk Aydınlanma Devrimi’nin rim gelecek diye /sol yanımı boş koydum.” Cumhuriyetin 98. bayramında yarattığı “Türk insanı”nın buluşması- Dil sevdasıyla örülen 76.’sı verilen Yunus Nadi Sosyal nın “mekânı ve mimarı” “Ege kültürü” Kuvayı Milliye Gâvur Mümin üzerine yaptığı çalışmalarla Ekrem Bilimler Araştırması Ödülü’nü Gâvur Emin Özdemir adına konulan “Dil Mümin adlı kitabıyla alan 1947 İzmir Akurgal’a, “Ege kültürünü dirilten ya- Derneği 2020 Emin Özdemir Ödü- arih bilinciyle donanmış bir yurt- Bülent ‘Beyin’ hikâyesi... Karşıyaka doğumlu Yaşar Aksoy’u zar” dedirten bir aydın olarak birçok lü”, bir gazetecinin tarihi aydınlattı- severlik, kültürle dokunan bir anlatıyorum. kitaba imza attı: ğı; öldürülmesinden yıllar sonra “ilk ülent Parlak’ın tek başına Tbilgelik... Yüksek kimya ve endüst- İzmir’i Sevme Sanatı, İzmir Sevgisi, kurşun”u atan bir gazeteci öncünün, Boynadığı, Uğraş Güneş’in Parlayan sevgisinin yarattığı “şö- ri mühendisi. İlk yazısı 19 yaşın- Bir Aşkın Hikâyesi/ Karşıyaka, Aydın- Hasan Tahsin’in yaşamına ışıldak yazıp Murat Eken’in yönetti- valyelik ruhu”yla Hayatım Kitap diyen da, Milli Işık dergisinde (Ekim 1968) lar Kenti İzmir, Smyrna-İzmir/ Efsane- olan Hasan Tahsin/ Yürekler Selanik ği “Bülent BEYİN Hikâyesi”, Kuvayı Milliyeci bir arşiv ustası… Çekoslovakya’nın işgali üzerine ya- den Gerçeğe, Kato Palemos (Kahrol- (Kırmızı Kedi) ile Aksoy’un oldu. Atatürk ve Kuvayı Milliye sevgisi 31 Ekim Pazar saat 19.30’da yımlandı. Demokrat İzmir gazetesin- sun Savaş/Ege’de Türk-Yunan Barışı) İstiklâl Savaşı-İzmir’in Kurtulu- Trump Sahne’de izleyiciy- hiç eksilmeyen bir çalışkanlık... de yazmaya Kemalist Devrimin Anla- ve yeni kitabı: Bizim Köy Balıklıova… şu (Kırmızı Kedi) adlı yapıtı, Teğmen Memleketini sahiplenme ve borç le buluşuyor. Gerçekle sana- mı (19 Temmuz 1971) ile başladı. Da- 1990’lı yılların başında Şükran Ali Rıza Akıncı’nın anılarıyla, dire- ödeme çabasıyla dolu bir ömür… lın birbirine karıştığı oyunda, ha sonra Yeni Asır’da sürdürdü yazı- Kurdakul tanıştırmıştı bizi. nişçi bir kentin işgale karşı koyuşun- Güler yüzlü bir ciddiyetin, dirençli Burcu Biricik, Barış Arduç, larını. Kurdakul’a yazdığı şiiriyle selamlı- dan başlayarak kurtuluşunu kitaplaş- bir kararlılığın simgesi... Sarp Apak, Şahin Irmak, Er- Gazetecilik, hep yol gösterdi ona. Ken- yorum ömrünü, emeğini: tırması, onun Kurtuluş Savaşı gazile- Dil bilinciyle gelen sevdanın yazma sin Korkut, Onur Buldu, Uğur Bilgin, Necip Me- di rüzgârını yaratan, fırtına gibi esen, ka- “sokağının başına/ dikilirim bazen/ ri ile yüz yüze ilgilenmesi ve belgeleri ve konuşma serüveniyle buluşması... mili, Melis Birkan, Gülhan Tekin, Haki Biçici, Er- lemiyle direnen, vicdanının sesini dinle- uzun uzun bakakalırım/ kelepçeli geç- konuşturmasıdır. Başarılarla ve ödüllerle dolu elli yılı dem Baş ve Murat Eken diğer organları canlan- yen bir yazar oldu. Çocukluğundan be- tiğin günlere/ hem coşku hem hüzün aşan bir gazetecilik... dırıyor. İki perdelik komedi; teknolojiyle tiyat- ri yüreğinde büyüdükçe büyüyen Ku- içinde - sen ki/ sosyalistlerin en kema- Ege Kültürü Araştırıp gün ışığına çıkararak taç- vayı Milliye sevdasına yeni aşklar kattı. listi/ ben ki/ kemalistlerin en sosyalisti/ ronun iç içe geçtiği bir sahneleme tekniğiyle, landırdığı değerlere saygı selamını TÜYAP’ın 17. İzmir Kitap Fuarı’nda Gazi Paşa’nın Casusu/ Gâvur ağabey kardeş olduk/ ilk kurşunun şan- alanında bir ilki hayata geçiriyor. “Beyin”in or- eksiltmeyen bir değerbilirlik... anı kitabı olarak yayımladığı Ege’de Za- Mümin’de (Kırmızı Kedi), Kurtu- lı şafağında - yaşasın/ yeniden kuvayı ganlarla verdiği yönetim mücadelesini tiyatro Antik İzmir’den günümüze aşkla man Yolcusu’nda (2012) yaşam serü- luş Savaşı’nın nice gizli kahramanın- milliye/ yaşasın kaf sin kaf.” sahnesine taşıyor. “Beyin” karakterine, Bülent Emrah Parlak hayat veriyor.