Katalog

Rezerv 121.3 milyar dolar erkez Bankası’nın eylül ayı M“Uluslararası Rezervler ve Döviz Likiditesi Gelişmeleri” verileri yayım- landı. Rezerv bir önceki aya kıyas- la yüzde 3 artarak 121.3 milyar dola- ra yükseldi. Döviz varlıkları yüzde 8.1 artarak 74.9 milyar dolar, altın cin- sinden rezerv varlıkları ise yüzde 5.1 azalarak 38.5 milyar dolar oldu. 27 EKİM 2021 ÇARŞAMBA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR Av RO sterlİn FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 9.5050 11.0250 13.1440 18.37 1509.20 3679.34 544.51 10 kuruş 12 kuruş 1 kuruş 0.53 puan 16.27 puan 87.23 lira 11.52 lira Üç kamu bankasının kredi faizlerini indirmesi canlanma değil enflasyon yaratacak İndirim de zam getirdi Faiz - kur ilişkisi CMB’nin kararlarıyla güncelleşen faiz Eylülde 1.37 olan konut faizi 1 milyon TL’nin altına 1.29 - kur ilişkisi sorusuna, giriş niteliğin- Tde de olsa herhangi bir Para Banka olarak belirlendi. Tüketicinin 700 bin TL’lik konutta 120 kitabında bulunabilecek yanıtı aktarayım. ayda kârı 50 bin TL. Ancak emlakçılara göre ev sahipleri faiz Faizle döviz kuru arasında, en azından fi- indirimini fırsata çevirerek fiyatları artırmaya başladı. nansal varlıklara yatırım, sermaye hare- ketleri, tüketim harcamalarına etki açıla- rından ilişki vardır. erkez Bankası’nın bin TL koymayı düşünüyorlar Yerli, yabancı finansal varlıkların risk ve 21 Ekim’de enflasyo- elinizi çabuk tutun” cevabını getiri farklılığı, yurtiçi ve yurtdışı yerleşik- Mna rağmen radikal bir aldık. Yani yurttaş kredi fai- lerin yatırım kararlarını, portföy seçimle- kararla faizleri 200 baz puan zi düşünce geri ödemeden 50 rini etkiler. Yurtiçi yerleşiklerin, faiz indi- birden düşürmesinin ardın- bin TL kâr etmişti ancak ev fi- rimi ile yerli finansal varlıkların getirisinin ALİ CAN yabancı varlıkların getirisinden daha az dan beklenen oldu ve önce- yatı 100 bin TL artınca yurt- POLAT olacağı beklentisi, yerli finansal varlıklara ki gün üç kamu bankası kredi taşın yine kâr değil zarar ede- karşı talebi azaltırken, yabancı varlıkla- faiz oranlarını 2’şer puan düşür- ceği ortaya çıktı. ra karşı talebini artırır. Yurtiçi yerleşikler, dü. Hükümetin piyasalarda can- Aynı hesabı araç kredileri için ulusal para cinsinden finansal varlıklarını lanma yaratmak hedefiyle aldığı yapınca şöyle bir tablo ortaya çık- azaltarak, yabancı para cinsinden varlık- belirtilen bu kararı ne yazık ki pi- tı: Eylül ayında 1.63 faizle 300 bin lara yönelirler; en basiti TL vadeli mevdu- atlarını, döviz tevdiat hesabına dönüştü- yasalara daha ilk günden zam ola- TL taşıt kredisi çeken bir yurttaş rürler. Yabancı yerleşikler de faizi düşen rak yansımaya başladı. 48 ayda 465 bin 293 TL ödeyecekti. varlıkları elden çıkararak, portföy yatırım- Daha önce 23 Eylül günü düşü- Şimdi 1.59 olan indirimli faiz ora- ları da azaltarak yurtdışına kaynak akta- rülen 100 baz puan ile birlikte 300 nı ile aynı kredi çekilince geri öde- rırlar. Enflasyon hızlanırken, iç varlıkların puanlık bir faiz indirimi nedeniyle me rakamı 460 bin 577 TL oluyor. getirisinin azalmasıyla yurtdışına kaynak döviz artışları yaşandı. Dövizdeki Yani yurttaş faiz indirimiyle 4 bin çıkışının hızlanması, kur - enflasyon sar- malını, geçişkenliğini daha da kavileştirir. istikrarsızlıkla bir süredir birçok 716 TL kâra geçmiş görünüyor. An- Faiz marjı daralırken kur riskinin de artışı, hammaddeye zam yağıyor ve eko- cak eylülde kampanyalı satış fiya- finansal varlıklara yatırım amaçlı net ya- nomistler enflasyon rakamlarının tı 351 bin TL olan araç (Skoda Oc- bancı sermaye girişini kısıtlar. patlayacağını öngörüyor. Üç kamu tivia) ekim ayında 365 TL’den sa- Dış borçlanmada risk priminin (CDS- FAİZ İndİrİmİnİn ZArArı ortA sınıFA bankasının faiz indirimlerinin pi- tılıyor. Yani yurttaş dövize bağlı fi- kredi temerrüt swapı) yükselmesi, borç maliyetini artırırken belirsizlik, vadelerin yasalara nasıl yansıdığını ise ör- yat artışından dolayı 14 bin TL za- erkez Bankası’ndan sonra kamu rir” dedi. İhracatta da aynı tablonun kısalmasına yol açar, uzun vadeli, sa- neklerle emlakçı ve otomobil satı- rar ediyor. Yurttaşın bu alışverişte- Mbankalarının faiz indirimiyle ortaya oluşacağını söyleyen Gürses, “Önce ih- bit faizli borçlanma olanağını da orta- cılarına sorduk. ki toplam zararı 9 bin 264 TL. çıkan tabloyu değerlendiren Ekonomist racat rakamları artmış gibi görünür ama dan kaldırır. Kamu bankalarından Ziraat Ban- Uğur Gürses, şu değerlendirmeyi yaptı: sonra bir bakarsınız ki maliyetleriniz Faiz indirimi, tasarrufun getirisini azalt- Zamlar yeni başlıyor kası, yeni kararla birlikte eylül “Faiz indirimi dediğiniz şey tam da bu- artmış ve zarara gidiyorsunuz. Faiz indi- tığından hatta enflasyon vergisiyle de ayında 1.37 olan konut faizini ye- Türkiye Emlakçılar Federasyonu dur. Zannediliyor ki faiz indirimi her tür- rimi kendi paranızın değer kaybetmesi cezalandırdığından bireyler, tasarruf ye- lü derde deva bir ilaç ama öyle bir şey demek, paranızı korumak için bütün si- Başkanı Hacı Ali Taylan, “Bahset- rine tüketime, özellikle dayanıklı tüketim ni karar ile 1.29’a çekti. Eski kredi yok. Kırılgan ekonomilerde faiz indir- lahları indiriyorsunuz. Siz yatırım gele- malları alımına yönelirler, bir tür stok ya- faizi ile 700 bin TL’lik kredi alan tiğiniz artış konut fiyatlarına sü- mek en çok da orta sınıf halka zarar ve- cek derken maliyetleri artırıyorsunuz.” tırımı yaparlar. Dayanıklı tüketim malla- rekli gelen rutin artış. Henüz kre- bir yurttaş 120 ayda toplam 1 mil- rı imalatında ithal girdisi olduğundan bu yon 430 bin 299 TL ödeyecekti. di faizlerindeki indirimin yansı- yolla da döviz talebi artar. Ülkeden ser- malarını göremiyoruz, bugün ilk ruluşu Endeksa.com’un verilerine yasasına birkaç ay sonra yansıya- Yeni faiz oranı ile aynı kredi alı- maye çıkışı, döviz talebinin artışı, kur nınca 1 milyon 380 bin 010 TL ge- gün. Yurttaşın krediye yönelmesi- göre, konut fiyatlarında yıllık yüz- cağını söyleyen Cardata Genel Mü- üzerindeki baskıyı artırarak borçlanma kısırdöngüden çıkılmasını zorlaştırır. Fa- ne göre fiyatlarda da artış devam de 30 artış olduğunu söyleyen Ge- dürü Hüsamettin Yalçın ise “Tü- ri ödenecek. iz indirimiyle tasarruf edenler cezalandı- Ancak geçen ay Üsküdar Sala- edecektir. Asıl artışı önümüzde- nel Müdür Görkem Öğüt ise “Piya- ketici bu ekonomik krizde elinde- rılırken, tasarrufları kullanarak gelir sağ- ki hafta gözlemleriz. Çünkü arz sı- sadaki bu artış eğilimi, döviz ve di- ki parayı doğru kullanmak istiyor. cak Mahallesi’nde 1 milyon 475 layanları ödüllendirilmesi de ayrı bir ada- bin TL’den satılığa çıkan ev için kıntısı ve inşaat maliyetlerinde- ğer ekonomik parametreler bize Araç kredisi düşürülmüş olsa da letsizlik kaynağıdır. ki artış henüz çözülmüş değil” di- gösteriyor ki fiyat artışı bir müd- hala çok yüksek. Ekonomik belir- emlakçı ile görüştüğümüzde “Ma- TCMB’nin, enflasyon karşısında duruşu hallede bütün evlere zam geldi. ye konuştu. det daha devam edecek” dedi. sizlik varken tüketici böyle bir ti- da çelişen, tutarsız kararları nedeniyle be- lirsizdir. Bir yandan zorunlu karşılık (Z/K) Gayrimenkul değerlendirme ku- Dövizdeki sıçrayışın otomotiv pi- carete girmez” dedi. Döviz artışı malum, bu eve de 100 oranını yükselterek, sıkı para politikası du- ruşu sergilerken; öte yandan faiz indiri- miyle, bankacılık kesimini fonlayarak ge- nişletici para politikası izlemektedir. Z/K Önce faiz indirimi ardından elçi krizi ile gerilen kurlar geri çekildi oranı yükseltilirken tutarlı olanı, faiz oranı- nı da yükseltmek, bankaları fonlamamak- tır. Çelişen uygulama, yabancı para Z/K oranının yükseltilmesi, rezerv artıyor söy- Gözler enflasyon raporunda lemine olanak vermek için bu kararın alın- dığı izlenimini vermektedir. Yabancı para Z/K oranının olağandışı yükseltilmesi de erkez Bankası’nın 200 baz puanlık Ekim’de enflasyon raporunun açıklanacağı kur üstünde baskı yapmaktadır. Mfaiz indirimi ardından Osman Kavala toplantıya çevrildi. TCMB, politika faizini indirirken kre- ile ilgili çağrı yapan 10 büyükelçinin “is- Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Ku- di kartı faizini değiştirmemesi de ayrı bir PROTESTO 4 KASIM’DA tenmeyen kişi” ilan edilme tartışması ile rumu (BDDK) Başkanı Mehmet Ali Akben çelişkidir. Kredi kartı faizi aylık yüzde yükselen kurlar, gerilimin azalmasıyla do- ise bankacılık hakkında sübjektif yorumlar 1.98 birleşik olarak yıllık yüzde 26 düze- d öviz büroları larda 9.85’ten 9.47’ye Avro ise 10.94’e yapıldığını belirterek, “Bankacılık sektörü- yindedir. Faiz indirimi ile belli bir kesim kollanırken, kredi kartı faizinin yüksek tu- kadar geri çekildi. müz hem sermaye yeterliliği hem kur hem kepenk indiriyor tulması, gelir dağılımını daha da bozucu Dün piyasalar sakin bir gün geçirdi. Ban- de aktif kalitesi bakımından gayet sağlam bir etken olmaktadır. kacılar Batı ile ilişkilerin daha da kötüleş- bir durumdadır. Bazı çevrelerin herhan- azine ve Maliye Bakanlığı’nın Bağımsız merkez bankası her eko- mesine neden olma riski taşıyan gerili- gi bir veriye dayanmadan iddia ettiği gi- Hdöviz bürolarına ilişkin düzen- nomik sorunu çözecek, her derde deva min azalmasının TL’ye pozitif yansıdığını bi sektörün aktif kalitesinde dikkate değer lemesine sektörden tepkiler gel- “panacea” değildir. Merkez bankası ba- belirtti. Gözler ise Merkez Bankası’nın 28 bir bozulma söz konusu değildir” dedi. meye devam ediyor. Türkiye Yet- ğımsızlığının ardında varsayımlar, bek- kili Müesseseler Platformu Tem- lentiler vardır. Politikacıların oy kaygısıy- silcisi Ulaş Çabuk, 4 Kasım sa- la, kişisel çıkar hesaplarıyla ekonomik at 11.45’te döviz bürolarının ka- dengeleri, istikrarı bozucu kararlar alabi- Cumhurbaşkanı’na tütün ve otoda ÖTV’yi üçe katlama yetkisi verildi lecekleri; buna karşı bürokratların, mer- rarı protesto etmek amacıyla ge- kez bankası yöneticilerinin, kamu yara- çici süreyle kepenk indireceğini rı gözeterek kamu yararını ençoklaya- açıkladı. cak şekilde davranacakları varsayılır. MB Bloomberg HT yayınına katı- üst yönetimine atamalarda köklü eğitim, lan Çabuk, “Düzenlemenin tek- Vergi torbası açıldı uzun süreli deneyim, kamuoyunca iyi ta- rar ele alınmasını talep ediyoruz. nınma, belli suçlardan aleyhe takibat ya- Bu yönde itirazlarımız olacak. Yü- pılmamış olması gibi nitelikler aranır. ergi Usul Kanunu ile Bazı Kanun- istisnadan yararlanmak için Türkiye’de rütmeyi durdurma kararı aldırma- Uzun süreli atanma, ikinci kez atanma- Vlarda Değişiklik Yapılmasına Da- kurulu bankalarda bir hesap açılması ya çalışacağız. Sektör, birlik içe- nın caiz olmaması, çok özel şartlar dışın- ir Kanun, Resmî Gazete’de yayımlandı. gerekecek. risinde yürütmeyi durdurmak için da görevden alınamama, yöneticilerin si- Cumhurbaşkanı’na tütün mamulleri ile 4 Bankalar, bu kapsamda açılan he- Danıştay’da dava açmayı düşü- yasal baskılara karşı kişisel bağımsızlık- otomotiv sektöründe uygulanan özel tü- saplara aktarılan hasılat tutarı üzerin- nüyor. Sektör olarak tamamen larını sağlamaya yöneliktir. Atamalarda, ketim vergisi (ÖTV) oranlarını üç katına den, aktarım tarihi itibarıyla yüzde 15 göz ardı edildik. Bu düzenleme görevden almalarda belli kurallara uyul- kadar artırabilme yetkisi veren yasa ile oranında gelir vergisi kesintisi yapmak- için bizim görüşlerimiz alınabilir- maması, yöneticilere kişisel bağımsızlık 640 bin lira ve üzeri gelir elde eden sos- la yükümlü olacak. sağlanamaması halinde, MB bağımsızlı- di. Yürütme durdurulmazsa ben yal medya içerik üreticileri de yüzde 15 4 Yıllık geçici vergi beyannamesi ver- ğı sadece yasada yazılı slogan olarak ka- 2022 sonunda şirketimi kapat- stopaj ödeyecek. me sayısı 4’ten 3’e indirilecek. Gelir ver- lır. Başarısız politikacılar da başarısızlık- mak zorunda kalacağım” dedi. Kanunda yer alan bazı kararlar şöyle: gisi ve kurumlar vergisi beyanname ta- larının sorumluluğunu merkez bankasına Torbadaki karavan yükleyerek kendilerini kamuoyunda ak- 4 Basit usulde vergilendirilen mükel- rihleri 1 ay öne çekilecek. Elektronik or- YAĞ ÜRETİCİSİ MEMNUN larlar. Söylemde kalan bağımsızlık, sade- leflerin kazançları gelir vergisinden istis- tamda vergi daireleri kurulacak. Konak- turizmciyi sevindirdi ce MB’nin başarısız politikacıların günah na tutulacak. “Küçük esnaf” olarak ifa- lama vergisinin yürürlülük tarihi 1 Ocak ergi torbasından çıkan bir dü- keçisi olmasına yarar. ayçiçeği ithalatına de edilen ve 850 bin civarında olan bu 2023’e ertelenecek. Vzenleme de karavanlara ilişkin ol- 2007-8 krizi sonrası MB’lerin krizi aş- mükellef grubunun kazançlarının istisna 4 Varlık yönetim şirketlerine kurul- du. Motorlu karavanlarda uygulanan vergi sıfırlandı mada, beklentileri karşılamada yeter- edilmesiyle yıllık beyanname vermemele- dukları takvim yılı ve bu yılı izleyen 5 ÖTV’nin yüzde 220’den yüzde 45’e siz kalmaları, bağımsız MB paradigması- ri sağlanacak. yıl süresince uygulanan damga vergisi, thalat Rejimi Kararında Değişik- indirilmesi, oto kiralamacı ve turizm- nı sarsmıştır. Ancak MB’lerin de tutarsız, 4 Teklifle sosyal içerik üreticiliği ile harç ve kaynak kullanımı destekleme İlik Yapılmasına İlişkin Cumhur- cileri sevindirdi. Tüm Oto Kiralama çelişkili, öngörüsüz kararlarıyla sorunları mobil cihazlar için uygulama geliştirici- fonu istisnası sürekli hale getirilecek. Kuruluşları Derneği (TOKKDER) Yö- ağırlaştırmamaları gerekir. başkanı Kararı, Resmî Gazete’de liğinde kazanç istisnası getirilecek. Bu l ANKARA/Cumhuriyet netim Kurulu Başkanı İnan Ekici, dü- Temel amacı, fiyat istikrarı sağlama yayımlandı. Buna göre, bitkisel olan TCMB, amaca ters düşen tutumuyla zenlemenin bir dönüm noktası nite- yağların fiyatlarında yaşanan ar- sorun çözme yerine sorun olmaktadır. liği taşıdığını vurgulayarak, “Motorlu tışın önüne geçilebilmesi ve iç karavanlardan alınacak ÖTV’nin yüz- piyasa fiyatlarının makul sevi- Yapılandırmada ilk taksite dikkat! de 45’e düşürülmüş olmasından bü- yelerde tutulabilmesi amacıyla yük memnuniyet duyuyoruz. Bu ge- ham ayçiçeği yağı ve aspir tohu- aziranda yürürlüğe giren 7326 sayı- landırma imkânının bozulmaması için ilk lişme sonucunda önümüzdeki süreç- Benzine bir zam daha mu ithalatında gümrük vergisi 31 Hlı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandı- iki taksitin mutlaka zamanında ödenme- te yeni bir tatil anlayışı ve yeni müş- Aralık’a kadar sıfırlandı. Bitkisel enzinin litresine 28 kuruş daha zam yapıldı. rılmasına İlişkin Yasa hükümlerinden ya- si gerekiyor. Yapılandırma yasasından ya- teri gruplarının oluşumuna, oluşacak Yağ Sanayicileri Derneği Başka- rarlanmak için öngörülen başvuru süresi rarlanmak üzere 5 milyon 804 bin 861 BBenzinde dünden geçerli olmak üzere 44 ku- karavan turizmi ekosisteminde yer nı Tahir Büyükhelvacıgil, “Kararı ruş zam yapılmıştı. Enerji Petrol Gaz İkmal İstas- 30 Eylül’de sona ermişti. Yasada öngörü- mükellef başvuruda bulunmuştu. alan parkların gelişmesine, yurtiçi ve beklediklerini ve memnun olduk- len peşin ve birinci taksit ödemeleri için Türkiye Bankalar Birliği (TBB) ise Ekim yonları İşveren Sendikası (EPGİS) tarafından ya- yurtdışı müşterilerin sayısındaki artı- larını belirterek “İnşallah bu ka- pılan açıklamada, “27 Ekim tarihinden itibaren son gün, 31 Ekim 2021 tarihi hafta sonu 2019-Eylül 2021 döneminde büyük öl- şa hep birlikte tanıklık edeceğiz. Tu- rarlar, sektöre biraz daha rahat tatiline rastladığından 1 Kasım Pazartesi çekli 230 firma ile 73.1 milyar TL tutarın- rizmin yanı sıra sanayi de olumlu etki- geçerli olmak üzere; benzinde 28 kuruş/litre nefes aldırabilir” dedi. lenecek” dedi. pompa satış fiyatlarına yansıyacak şekilde artış mesai bitimi olarak belirlendi. İkinci tak- da yeniden yapılandırma anlaşması yapıl- sit ise 30 Kasım’a kadar ödenecek. Yapı- dığını açıkladı. l Ekonomi Servisi olmuştur” denildi. l Ekonomi Servisi