Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
çaylak ayakkabısı servet etti ABD’li basketbolcu Michael Jordan’ın Evi tarafından yapılan açıklamada müzayede evlerinde bir spor ayakka-
(58) kariyerinin başlangıç yıllarında bir maçta giydiği spor ayakkabısı, yak- bı için verilen en yüksek bedel rekorunun kırıldığı vurgulandı. Jordan, söz
laşık 1 buçuk milyon dolarlık rekor bedelle satıldı. Sotheby’s Müzayede konusu ayakkabıları, Chicago Bulls formasıyla 5. maçında giymişti. l AA
26 EKİM 2021 SALI
Herkese Bilim Teknoloji’nin katkılarıyla hazırlandı.
Yakında arkadaşınızın elini sanal olarak sıkabilirsiniz
İş-yaşam dengesi:
Hedef ne olmalı?
Hisli hologram
Bilim insanları, sanal dokunma hissini bir adım öteye taşıdı: “Aerohaptik” teknik sayesinde
artık uzaktaki birinin avatarıyla el sıkışmak, daha gerçekçi üç boyutlu oyun deneyimleri
ve klinisyenler arasında daha etkin işbirlikleri gibi durumlar söz konusu olabilecek.
Çalışmak zorunda olmasak ya da daha az çalışacak
olsak daha mı mutlu oluruz? Araştırmalar,
aylaklığın seçildiği durumlarda bile çalışmanın
insanları mutlu ettiğini gösteriyor.
lılık yarışına katılmak gibi akti- Bir düğmeye basmak, kullanıcının, dokunma
Derleyen: Rita URgan
dokunmatik geri bildirim, basketbol to-
Derleyen: Batuhan Sarıcan
viteleri sayabiliriz. “Boş” zaman- hissi veren bir baskı hissetmesini sağlıyor.
punun sanal yüzeyiyle modüle ediliyor.
(batusarican@gmail.com)
alışmanın ya da bir işe ça- larını bu tür etkinliklerle geçi-
Kullanıcılar, sanal topu değişken bir
Çba harcamanın kişinin genel renler, genelde kişisel hedefleri-
kuvvetle itebiliyor ve avuçlarında sert
lasgow Üniversitesi’nde esnek
iyilik durumuna katkıda bulun- ne ulaşmaktan, gelişme kaydet-
bir zıplama veya yumuşak bir zıplama-
elektronik ve algılama teknolojile-
duğu görüşü ruhbilimde ödoma- mekten ve başarıdan başarıya
nın nasıl hissettirdiği konusunda orta-
Gri üzerine çalışan bir grup, “aero-
nik mutluluk olarak bilinen kav- koşmaktan söz ederler ki, tüm
ya çıkan farkı hissedebiliyor. Bir bas-
haptik” kullanan ve hava jetleriyle do-
ramla yakından bağlantılı. Ödo- bunlar boş zamanla ilintilendiri-
ketbol topunu sektirmek kadar basit
manik mutluluk, insanın işlevi- len hedonizmden çok, ödoma- kunma hissi yaratan bir hologram sis-
görünen bir şey bile hareketin fiziği-
ni en iyi biçimde görmesi ve gi- nik mutluluğun özellikleridir. temi geliştirdi. Bu hava jetleri insanla-
zilgücünün farkına varmasın- ni modellemek ve bu hissin hava jetle-
rın parmaklarına, ellerine ve bilekleri-
dan elde ettiği bir tür mutluluk. Dengeyi tutturmak
riyle nasıl tekrarlayabileceğini model-
ne dokunma hissi veriyor.
Araştırmalara göre, ödomanik
Araştırmalar, hedonik ve ödo- lemek açısından epey zor. Ravinder Da-
Ekipten Ravinder Dahiya, The
mutluluğun temelini, çalışma ve
manik mutluluğun yanı sıra, çe-
hiya da “Ekip olarak çok çalışmamız ge-
Conversation’a konuyla ilgili yazdığı ya-
çaba oluşturuyor.
şitlilik ve bolluk içeren deney-
rekti” diyor.
zısında, bu teknolojinin, dünyanın diğer
İş-yaşam dengesinin öteki ya-
sel mutluluğun “güzel yaşa-
ucundaki birinin sanal avatarıyla tanış-
nında, neşe vb. olumlu duygula-
mın” üçüncü bileşenini oluştur-
Geleceğin kokuları
mamıza ve onların tokalaşmasını ger-
rın çoğunlukta ve acı ya da öf-
duğunu ortaya koyuyor. 9 ülke-
Ekip, sisteme ek işlevler eklemek için
çekten hissetmemize izin verecek şekil- olan piramit şeklinde düzenlenmiş durum-
ke gibi olumsuz duyguların kıt
den binlerce katılımcıdan olu-
şimdiden cesurca denemeler yapıyor. Ya-
da. Kullanıcılar ellerini açık taraftan koyu-
de geliştirilebileceğini ifade ediyor. Bu, Star
olması biçiminde tanımlanabile-
şan yeni bir araştırmaya göre de
kında, kullanıcıların sıcak veya soğuk yü-
cek, hedonik (hazsal) mutluluk Trek’teki sanal güverte gibi bir teknoloji ge- yor ve piramidin içindeki -boş alanda yüzer
insanların çoğu (her bir ülkede
zeyleri hissetmelerini sağlamak için hava
yer alıyor. Hedonik mutluluğun gibi görünen- nesnelerle etkileşime giriyor.
yüzde 50’nin üzerinde) yine de liştirmenin ilk adımları bile olabilir.
insan sağlığına yarar sağladığı, akışının sıcaklığını değiştirebilmeyi umu-
hedonik mutluluğun damgasını Çalışmalarını sürdüren ekip, dokunma Nesneler, genellikle video oyunlarında üç
hedonik mutluluğu yakalamanın yorlar. Ayrıca, hava akışına koku ekleme,
vurduğu mutlu bir yaşamı yeğli-
boyutlu nesne ve dünyalar oluşturmak için
hissini yaratmak için bilgisayar tarafından
tek yolunun boş zaman olduğu
yor. Ancak katılımcıların yakla- kullanıcıların dokunmanın yanı sıra kokla-
oluşturulan grafikleri, kontrollü hava jetle- kullanılan bir yazılım programı tarafından
biliniyor.
şık dörtte birinin ödomanik mut-
malarına izin vererek sanal nesnelere yö-
oluşturulan ve kontrol edilen grafikler.
riyle eşleştirmek için gayet uygun fiyatlı ve
luluğun ağırlıkta olduğu anlam-
nelik “hislerini derinleştirme” olasılığını da
piyasada bulunan parçaları kullanıyor. Piramidin hemen altında, kullanıcıların el-
5 saati geçerse...
lı bir yaşamı yeğledikleri, küçük
araştırıyorlar.
lerinin ve parmaklarının hareketlerini izle-
Ancak boş zamanımız oldu-
ama kayda değer bir bölümü-
İllüzyon tekniği kullanılıyor Sistemin etki alanı ve teknolojisi geliştik-
yen bir sensör ve karmaşık dokunma hissi
ğunda bile, bilinçdışı yönelimle- nün de (her ülkede yaklaşık yüz-
çe, çok çeşitli sektörlerde kullanılabileceği
Ekip, üç boyutlu bir sanal görüntünün ya- yaratmak için hava jetlerini onlara yönlen-
rimiz pusuda bekliyor. Kısa süre
de10-15 oranında) çok yönlü ve
umuluyor. Bu teknolojinin, hantal ekipman
nılsamasını sağlayan grafikler kullanıyor.
diren tek bir hava nozulu (memesi) bulunu-
önce yapılan bir araştırma, “aşı- bol etkinlikli deneysel bir yaşa-
giymek zorunda kalmadan daha sürükleyi-
Kullanılan teknoloji, bir nevi Viktorya döne- yor.
rı boş zaman” diye bir kavramın
mın izini sürdüğü görülüyor.
ci video oyunu deneyimleri sunmak ve aynı
mi tiyatro izleyicilerinin sahnede doğaüstü
gerçekte var olduğuna ve boş Yaşamla ilgili bu üç farklı yak- Genel olarak sistem, meme hareketlerini
zamanda daha ikna edici telekonferanslara
zaman günde beş saati aştığın-
laşıma bakıldığında, uzun erimli görüntülerle heyecanlanmasına neden olan kontrol etmek için programlanmış elektro-
da iyilik durumunun inişe geç- sağlıklı ve esenlikli bir yaşamın da izin verebileceği düşünülüyor.
ve Pepper’s Ghost olarak bilinen 19. yüzyıl
nik donanım tarafından yönlendiriliyor. Bu-
meye başladığına işaret ediyor.
püf noktası belki de kişiye en Ayrıca, klinisyenlerin hastalara yönelik
illüzyon tekniğinin modern bir veryasyonu nu da hava nozulunun, kullanıcıların elleri-
Bu durum kimi insanların ne- çok uyan yaşam biçimine gö-
tedaviler üzerinde işbirliği yapmasına ve
olarak açıklanıyor.
nin hareketlerine uygun yön ve kuvvet kom-
den boş zamanlarını benzersiz
re değişebilir. Öyle ki pandemi
hastaların sürece daha fazla dahil ve bilgi-
Sistem, herhangi bir ek ekipmana ihti- binasyonlarıyla yanıt vermesini sağlayan bir
ancak sonu nahoş ya da üzücü sonrasında iş-yaşam dengesi-
li hissetmelerine yardımcı olması bekleni-
yaç duymadan, iki boyutlu bir görüntü-
algoritma sağlıyor.
olabilecek çaba gerektirici işler-
ni sağlamak yerine, bu üç fark-
yor. Böylelikle doktorlar, tümör hücreleri-
nün uzayda asılı gibi görünmesini sağla- “Aerohaptik” sistemin yeteneklerini gös-
le geçirmek istediklerini açık- lı mutluluk kaynağı arasındaki
nin özelliklerini görüntüleyebilir, hissede-
mak amacıyla cam ve aynalar kullanıyor.
terme yollarından biri de gerçeğe yakın bir
layabilir. Bunun en uç örnekler
gerçek dengeyi tutturmak çok
bilir, üzerine konuşabilir ve hastalara tıbbi
Ve hava yoluyla dokunsal geri bildirim ya- şekilde dokunulabilen, yuvarlanabilen ve
olarak buz otelde bir gece ge- daha yararlı olsa gerek.
bir prosedür için planlar gösterebilir.
ratılıyor.
çirmek ya da çölde bir dayanık- sektirilebilen bir basketbol topunun etkile-
t he Conversation
Sistemi oluşturan aynalar, bir tarafı açık şimli projeksiyonu. Hava jetlerinden gelen https://theconversation.com
10 MADDEDE
ARKADAşLIKLARI fAyDA İç İN
DİJİTAL KÜLTÜR
ehavioral Ecology’da yayımlanan leriyle daha sık karşılaşmadan kay- niyor olabileceğini gösteriyor. Erkek
TANOL TÜRKOĞLU
Bçalışmalarında araştırmacılar, 10 naklanmadığını, belli tercihleri yansıt- yunuslar grup halinde hareket ederek
MOBİL INTERNETTE EN HIZLI 10 ÜLKE
yaşın altındaki yunusların ileride ihti- tığı belirtiyor. dişileri çiftleşmeye zorladıklarından,
1) Birleşik Arap Emirlikleri (195.52
yaç duyacakları becerileri geliştirme- Erkekler diğer erkeklerle, dişiler di- yanlarında başka erkeklerin bulun-
Mbps)
lerine yardımcı olabilecek akranları ğer dişilerle zaman geçirmeyi tercih ması üreme şanslarını artırır. Yetiş-
2) Güney Kore (192.16)
ve aktivitelerle zaman geçirmeyi ter- ediyor. Ancak araştırmacılar, erkekle- kin olduklarında güçlü ittifaklar kur-
3) Norveç (173.54)
cih ettiklerini belirtiyor. rin ve dişilerin farklı şekillerde etkile- malarını sağlayacak sosyal ilişkileri
4) Katar (169.17)
Batı Avustralya’daki Köpekbalığı şim kurma eğiliminde olduklarını göz- gençken geliştirmemiş erkek yunus-
5) Çin (163.45)
Koyu’ndaki araştırmaya göre yunus- lemlediler. Erkekler, birlikte dinlen- ların eş bulma şansı da azalıyor. Öte
6) S. Arabistan (149.95)
lar 3-4 yaşına geldiklerinde annele- mek ya da yüzgeçleri ovmak, birbiri- yandan, yetişkin bir dişi yunusun en
7) Kuveyt (141.46)
rinden ayrılır ve sürekli değişen yu- ne yakın yüzmek ve birbirlerinin ha- az üç yaşına kadar sütten kesilmeyen
8) G. Kıbırs (136.18)
nus gruplarıyla birlikte yaşarlar. Söz reketlerini yansıtmak gibi arkadaş- yavrularına bakması için daha fazla
9) Avustralya (126.97)
konusu çalışma, her 10 dakikada bir lık belirtisi fiziksel aktivitelerde daha kaloriye ihtiyacı vardır ve bu nedenle
10) Bulgaristan (126.21)
gruptan başkasına geçmelerine rağ- fazla zaman harcarken, dişiler daha genç dişiler, annelikte ihtiyaç duya-
(17) ABD - 96.31,
men genç yunusların yakın arkadaş- az sosyalleşiyor ve avlanmada erkek- cakları becerileri geliştirmek için da-
23) İngiltere - 80.82
larıyla daha fazla zaman geçirme eği- lere oranla iki katı zaman harcıyor. ha fazla zaman harcıyor olabilirler.
26) Almanya - 7567
liminde olduklarına işaret ediyor. Bu farklılıklar genç yunusların sos-
Doğal ortamlarında yaşayan yunuslarla yapılan yeni bir çalışma,
53) Türkiye - 47.43) https://today.duke.edu/2020/07/young-
genç yunusların daha sonra onlara avantaj sağlayacak sosyal Araştırmacılar, bu arkadaşlıkların yal yaşamlarının, önlerindeki yetiş-
Kaynak: VisualCapitalist bağlantılar kurmaya önemli zaman ayırdığını ortaya koyuyor. sadece aynı alanı paylaşma ve birbir- kinlik döneminin talepleriyle şekille- dolphins-pick-their-friends-wisely