Katalog

1 EKİM 2021 CUMA KÜLTÜR 15 70 yıldır hayaldi İlayda Ar- Kurgulu Hata 2019 ‘Her şey değişir bugün gerçek oldu hiçbir şey yok olmaz’ rtkolik, yeni sanat biçimlerini ele alan sergi- 70 yıl aradan sonra İzmir Şehir Tiyatroları, Asezonunu kurucusu de Betül Kotil, Esk Reyn, Genel Sanat Yönetmeni Yücel Erten’in Aziz Nesin Nazlı Keçili’nin sanat da- Göktuğ Güngör, İlayda nışmanlığını üstlendiği Ar, Özge Kul ve Sefa Ça- öykülerinden uyarlayıp yönettiği ‘Azizname’ ile ve genç sanatçıların üre- kır çalışmalarıyla birlik- bugün perdelerini açıyor. Yola çıkılan güçlü ama timlerinden oluşan “Me- te yer alıyor. Sergide yer tamorfoz / Metamorpho- alan çalışmalar her şe- güzel yolculuğu Yücel Erten ile konuştuk. sis” adlı karma sergi ile yin değiştiğinin ama hiç- Yücel Erten açtı. Serginin kürasyo- bir şeyin yok olmadığı- nu Karolin Kuyumcuyan nın, maddenin, tekniğin, Guichard tarafından ya- düşüncenin, zamanın ve pıldı. Sergi tarihi dokuya hatta sanatçının eseriyle eni bir sanat mekânı, yeni heyecan, Tarih bugünü yazacak... sahip Maison Tomtom’da olan ilişkisinde nasıl evi- yeni bir tiyatro... Ne güzel geliyor ku- 5 Kasım’a kadar ziyaret rilip yol aldığının somut Ylağa ‘yeni tiyatro’; insanı, insana, in- n Hazırlık çalışmalarından bahseder misiniz? tu. Tartışmalarda, kararlarda, sınavlarda, bilim insa- edilebilecek. bir örneğini izleyiciye Tiyatronun töresidir, ben önemserim; çok nının titizliği ve aydın cesareti ile yanımızda dur- sanla anlatan sanatın en yücesi. ÖZNUR Sanatın dönüştürme göstermeyi hedefliyor. önemli bir engel yoksa, ekimin ilk haftasında per- muştu. Kendisini ne yazık ki hızlı bir hastalık seyri Ne demişti Muhsin Ertuğrul hocamız: OĞRAŞ ÇOLAK de açılır, sezon başlar. Bağbozumu şenliklerine ile açılışımıza çok kısa bir zaman kala yitirdik. Kolu- “Yarın kıyamet kopacağını bilsem, bugün yaslanan binlerce yıllık bir gelenektir. Ağustos ayı- muz kanadımız kırıldı desem yeridir. Büyük bir sar- bir tiyatro daha açarım!” İDSO konserleri nın 15’inde göreve başlayan kadromuzla kolları sı- sıntı yaşadık. Ama bunlardan yılmadık. Sahne açı- Bu cümleyi bize hatırlatan Yücel Erten, ken- vayıp provalara giriştik. Sonuçta 3 ay gibi kısa bir sından eksiğimizi Devlet Opera ve Balesi Müdürü bugün başlıyor dine hocası Muhsin Ertuğrul’un sözünü ülkü sürede kervanımızı yola düzmüş olacağız. Tarih, 1 sevgili Aydın Uştuk’un dayanışması ile Elhamra’da edinmiş. Ekim 2021 gününü İzmir Büyükşehir Belediyesi Şe- giderdik. Açılışımızı da orada yapıyoruz. Hülya ho- stanbul Devlet Senfo- hir Tiyatroları’nın açılış günü olarak yazacak. camızın kaybı ile oluşan boşluğu giderebilmek “70 yıllık hayal gerçek oluyor” diyerek yola çı- İni Orkestrası (İDSO) Her başlangıçta olabileceği gibi, çalışmalarımı- amacıyla, Sanat İletişim Direktörlüğünde Danışma kıldı. İzmir Şehir Tiyatrosu, yine Erten’in o meş- 2021-2022 konser sezo- zı etkileyen bazı şanssızlıklar da oldu. Karargâhımız Kurulumuzun üyesi, yazar ve dramaturg sevgili hur cümlesiyle yazmak gerekirse; ‘Tiyatronun nu bugün saat 20.00’de olacak İsmet İnönü Sahnesi’nin tadilatı, ihalede- Eren Aysan imdadımıza yetişti. Sahne Direktör- Cemal Reşit Rey Konser töresi gereği’ ekimde yani bugün 20.00’de El- ki bir aksama nedeniyle gecikince daha kısıtlı fizi- lüğümüzü o alanda deneyimli oyuncu dostum Salonu’nda başlıyor. Or- hamra Sahnesi’nde “Azizname” adlı oyunla per- ki imkânlarla yürümek zorunda kaldık. Danışma Ku- Ufuk Aşar ile Sanat Teknik Direktörlüğümüzü de kestranın açılış konserini delerini açıyor. rulu üyemiz değerli Profesör Hülya Nutku, yönet- yine deneyimli tasarımcı, genç bir usta olan Öz- Alman şef Raoul Grüneis ze. Klasik müzik litera- meliğimizin oluşmasında emek vermiş, tiyatronun lem Karabay ile sürdürüyoruz. Bir tiyatro kuru- İzmir Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatro- yönetecek. kuruluş aşamasında da Sanat İletişim Direktörlüğü- lurken işin doğasında yatan engellerden şikâyet türünün seçkin örnek- ları (İZBBŞT) Genel Sanat Yönetmeni Yücel Konserin solisti, dün- müzü üstlenerek unutulmaz katkılarda bulunmuş- etmiyor, çalışıyoruz. lerinin yer alacağı kon- Erten’in Aziz Nesin öykülerinden uyarlayıp yö- yanın en eski ve pres- serde Antonín Dvorák, nettiği, Türk tiyatro tarihinin önemli oyunla- tijli keman yarışmala- “Slav Dansları”, Jean Si- rından Azizname’nin galası 1-3 Ekim tarihle- rından biri olan Ulusla- belius, “Keman Konçer- rak Sayın Başkan tarafından atandım. 27 Mart na sorarsanız, belirleyici faktör siyasal irade gi- ri arasında İzmir Devlet Opera ve Balesi Elham- rarası Henry Wieniaws- tosu Op.47” ve Ulvi Ce- bi görünüyor. Yıl 1950, Demokrat Parti ikti- 2021 Dünya Tiyatro Günü’nde, benim de katıl- ra Sahnesi’nde yapılacak. Azizname oyunu, ki Yarışması’nda birin- mal Erkin, “Köçekçe” dığım kuruluşun tanıtımı yapıldı. dardadır ve belediye mecli- pandemi ve kısıtlı seyirci uygulaması nedeniy- ci olan, Türkiye doğum- eserleri müzikseverler- si, Şehir Tiyatrosu’nun kapa- Ardından direktörlerimizi belir- lu Veriko Tchumburid- le üç gün sürecek gala etkinliğinin ardından 6 le buluşacak. ‘Tiyatronun tekerleği leyip yönetim kurulumuzu oluş- tılması yönünde karar alıyor. Ekim’den itibaren İzmir Sanat’ta İzmirli izleyi- İstanbul’dan gelen sanatçılar dönmeye başladı mı turdum. Sınavlar için pandemi cilerle buluşacak. Kundura Sahne ‘Revert’ kısıtlamalarının kaldırılmasını bir teşekkür mektubu ile ev- İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç hiç durmaz’ lerine gönderiliyorlar. Döne- beklemek gerekiyordu. Nihayet ile açılıyor Soyer’in girişimiyle ve 2019 yılında Orhan Al- n Yeni sezona, başka hangi yeni Haziran’ın son günlerinde başla- min Belediye Başkanı Rauf kaya, Zeynep Altıok, gazetemiz yazarı Eren Ay- oyunlar prömiyer yapacak. eykoz sına, ilkel ve Onursal’ın bir cümlesi, dik- yıp Temmuz ortasına kadar sü- san, Cezmi Baskın, Yücel Erten, Hülya Nutku, Kasım ayında ikinci oyunumuz BKundura’nın kök olana dön- ren sınavlarımızı gerçekleştirdik kat çekicidir: “Şehrin bu ka- prömiyer yapacak. Fransız kadın Bilgehan Oğuz ve Levent Üzümcü’den oluşan disiplinlera- mek” anlamla- dar yola ihtiyacı varken ve ve kadromuzu oluşturduk. yazar Coline Serreau’nun “Tav- rarası perfor- rı taşıyan ‘Re- bir danışma kurulunun oluşturulmasıyla yola şan Tavşan”ı. Üçüncü oyunumu- n Açılış neden “Azizname” ile... mühim birçok halk hizmeti mans sahnesi vert’ kelimesin- çıkılan güçlü ama güzel yolculuğu Yücel Erten zu da İsmet İnönü sahnemizin himmet beklerken tiyatroya Bu soruyu kim soracak diye Kundura Sah- den hareket- ile konuştuk. yeni yıldaki açılışı için tasarlıyo- bekliyordum Öznur. Biliyorum, ti- para ayıramayız.” ne, bu akşam le ve bütünsel n 70 yıllık hayal deniliyor İzmir Şehir Ti- ruz. Büyük ozan Nâzım Hikmet’in özgün dans yaklaşımla ha- n Tiyatro yeniden açılsın yatro çevresinde hoşnutsuzluk- yatrosu için. Siz Dayanışma Kurulu’ndasınız “Ferhad ile Şirin”i. Aslında bili- projesi “Re- zırlanan eser; la burun kıvırıp “Yine mi Aziz- diye başka girişimler de ol- ve evet Genel Sanat Yönetmeni’siniz ama be- yorsunuz, tiyatronun tekerleği vert” ile açılı- beden aracılı- muş aslında. name?” diyenler var. Ama “Ne- dönmeye başladı mı hiç durmaz, nim merak ettiğim, bu hayalin ne kadar için- yor. Dans sa- ğıyla, yolculu- den?” diye sorunca mantıklı bir Evet, sonraları Yüksel Çak- hazırlık çalışmaları hiç bitmez. desiniz? Bu hayalin neresindesiniz? natçısı, koreograf ve aka- ğa, arayışlara ve gerçek mur döneminde girişimler ol- cevap yok. Toprağı bol olsun Al- Öznur, memlekette sanat alanlarına savaş açıl- demisyen Tuğçe Ulu- ile sürreal arasındaki in- man hocam Profesör Werner muş. Işıklar içindedirler, Hülya mış gibi bir manzara var. Egemen siyaset anla- gün Tuna’nın Kundura ce köprüye bakıyor. ve Özdemir Nutku hocalar konuyu bir kamyon Kraut söylerdi de inanacağım gelmezdi. “Sa- yışı, sanat kurumlarını boyunduruğa alma yo- Sahne’ye özel tasarladı- Gösteri 7 Kasım’a dek natta uzun süren başarı, hiç kolay değildir. Sı- tiyatro pratiğine kadar getirmişlerdi. Ayrıca Ah- ğı Revert, insan bedeni- sahnelenecek ve cuma- lunda adımlar atmakta. Tabii tiyatro alanı da met Priştina da yerel yönetimlerin sanat kurum- rada bekleyenler mezarını kazmaya başlar- nin ilkelliği, zekâsı ve za- dan pazara, üç gün bo- bundan hatırı sayılır bir pay alıyor. Bakın, ar- lar.” Bunu söylerken kendimden söz etmiyo- ları konusunda bir seminer düzenlemişti, oraya mansızlığına odaklanı- yunca sınırlı sayıda izleyi- tık memleketin fiziki anlamda en güçlü kurulu- ben de Şehir Tiyatrosu’nun kurulmasını savunan rum. ‘Azizname’den söz ediyorum. Çünkü ben yor. “Eklentilerden arın- ci ile buluşacak. Biletler şu Devlet Tiyatroları bile, tüzelkişiliğini yitirdi, mak ve başlangıç yapı- için: beykozkundura.com bu süreçte kişisel bir başarı derdinde olamam. bir bildiri ile katılmıştım. Özetle şunu söylemek iktidarın oynarken kırıp bozabileceği bir oyun- mümkün: Siyasi irade yüreklice, tam olarak ko- İZBBŞT’nin başarılı bir başlangıç yapması be- cak haline geldi. Oysa sanat alanları insana ya- nim için tabii ki çok daha önemli. nunun arkasında durmadıkça yol almak zor. Söz Tasarım Bienali’nden tırımın en güçlü araçlarından biridir. Bizim dev- buraya gelmişken, tiyatro dünyamızın, bu irade- n ‘Azizname’ adeta zamana meydan okuyor. letimiz ise insanımızın öte dünyaya yatırım yap- yeni program: Camekân Oyun, 25 yıldır sahnelerimizde bütün ben- yi gösteren Sayın Tunç Soyer’e teşekkür borcunu ması düşüncesinden öteye gidemiyor sanki. da dile getirmiş olayım. Elbette her tiyatro iyi ya zerlerine meydan okuyor. Hatta o yönde oyun- stanbul Tasarım site öğrencisi ya da yeni Ben bu nedenle bir sanat kurumunun oluşma- lar yapılmasını teşvik ve tahrik ediyor. Üç ke- da kötü kendi tarihini yazar ama Sayın Soyer sa- İBienali’nin, genç tasa- mezun sekiz genç tasa- sını, bir ödenekli tiyatronun kurulmasını bü- nat siyasetinde tarih yazmış oldu, o değişmez. re Ankara’da, üç kere İstanbul’da, İzmit’te ve rımcıların disiplinlerarası rımcı (dördü Türkiye’nin yük heyecanla karşılarım. Ne demişti Muhsin Üsküp’te sahneledim. Bunlardan beşi özel tiyat- n Gelelim bugüne; hayal, nasıl gerçek oldu? ve bölgeler ötesi işbirlik- İstanbul dışındaki şehir- Ertuğrul hocamız: “Yarın kıyamet kopacağını leri geliştirmelerini sağ- lerinden ve dördü Karl- Sayın Soyer, İzmir Şehir Tiyatroları’nı kurma rolarda. Yani sürekli sırtını devlete dayayarak bilsem, bugün bir tiyatro daha açarım!” Bu he- lamak amacıyla başlattı- sruhe Sanat ve Tasarım yapılmış bir oyun da değil. Devlet zaten o tür sözünü yerine getirmek üzere bir danışma ku- yecan ruhuma bir ülkü gibi işlemiş olmalı ki ğı konuk tasarımcı prog- Üniversitesi’nden olmak rulu oluşturdu: Prof. Dr. Hülya Nutku, Orhan Al- oyunlardan hoşlanmıyor artık. Ne zaman, ne- yıllardır bu konularda konuşurum, yazarım. ramı “Camekân için” baş- üzere), açık çağrı yoluyla rede oynansa, seyircinin büyük teveccühü ile kaya, Eren Aysan, Zeynep Altıok Akatlı, Cezmi Daha önce İzmit Şehir Tiyatrosunda ve Dev- vurular başladı. Son baş- seçilecek. 28 Ekim’e ka- Baskın, Levent Üzümcü, Yücel Erten’den oluşan karşılanmış, kapalı gişe dediğimiz durumu ya- let Tiyatroları’nda yönetim görevi üstlenmiş ol- vuru tarihi 28 Ekim. dar başvurulabilecek açık kalamış bir oyun. Sonuncusu özel tiyatro ko- bu danışma kurulu 17 Aralık 2019’da ilk toplan- mam ve alnımın akıyla ayrılmış olmam da beni Programa, iyi derece- çağrının sonuçları 22 şullarında 100 temsili aşmış, pandemi vurgu- tısını yaptı. 9 Mart 2020’de 2. kez toplandı. Ya- bu konuda yüreklendiriyor sanırım. de İngilizce bilen, üniver- Kasım’da açıklanacak. nu olmasa 150’ye yürümekteydi. Bunun pılanma ve buna bağlı olarak yönetme- Bu ülkede kurulacak her tiyatroyu, bir aydın- kolay olmadığını tiyatroya biraz lik konuları tartışıldı. Yönetmelik ko- lanma mektebi, bir ışık ocağı olarak görürüm. aşina olan herkes bilir. Yıllarca Mamut’un tarihleri belli oldu nusunda çalışma kararı alındı. O İzmir Şehir Tiyatrosu’nun kuruluşu için Sayın GENÇ, ‘korsan Azizname’lerle seyirci akşam İzmir’den İstanbul’a dön- Tunç Soyer’in oluşturduğu Danışma Kuruluna u yıl 9. kez düzenlene- da eşzamanlı izleyicileriy- devşiren hırsızlar da cabası. müştüm ki, Türkiye’de ilk Co- DİNAMİK... davet edilmem, bu anlamda benim için çok heye- Bcek olan güncel sanat le buluşacak. Bu sene Ya- İyi de 25 yıldır kimse “Yi- vid-19 vakası duyuruldu. Son- can vericiydi. Çünkü Başkan seçim bildirgesinde etkinliği Mamut Art Pro- pı Kredi bomontiada’nın n İzmir Şehir Tiyatrosu’nda kadro ne mi Azizname?” demedi. rasında artık bir araya gel- nasıl oluştu? Şehir Tiyatrolarının kurulacağı sözünü vermiş- ject, sergileme alanını ve üç mekânına yayılan ser- Şimdi İZBBŞT’de yapma-  Kadromuz, 36 oyuncu, 4 tasarımcı ve 1 dra- içeriğini genişleterek 19- gi alanında 44 sanatçı- mek imkânsızlaşınca online ti. Herhangi bir yerel yönetim, tiyatro kurma ka- maturg olmak üzere 41 sanatçı barındırıyor.  ya kalkınca nereden çıktı 31 Ekim tarihleri arasında nın eserleri ve “Dreams- rarını verdiği zaman, ne kadar dayanışma göste- görüşmeler yapmaya baş- İletişim, teknik, grafik, arşiv ve benzeri konular- bu soru ve ne anlama ge- Yapı Kredi bomontiada’da capes” adı altında özel bir receksem, doğrularım için ne kadar savaşacak- ladık. Hülya, Orhan, Eren da çalışanlarımızla bu sayı 70’e ulaşıyor. Tamamı  liyor? İçerikte bir sıkıntı ve çevrimiçi platformun- seçki sergilenecek. sam, yine onu yaptım. Danışma kurulunda, yö- ve ben yönetmelik üzeri- titizlikle yürüttüğümüz sınavlar sonucunda alın- mı var? Hayır. Aziz Nesin dı. Yanı sıra idari görevlilerimiz de var tabii. Ge- netmeliğin hazırlanmasında paydaş oldum. ne çalıştık ve sonucu di- yiğitçe bizi bu yurdun so- nelde genç, dinamik, ışıltılı çalışanlardan oluşan  O hayal sadece İzmir’in 70 yıllık hayali değil, ğer danışma kurulu üyele- ‘İfigenya’ ayakta alkışlandı bir topluluk oluştu. Tiyatroyu geleceğe iyi ta- runlarıyla yüzleştiriyor. O pek çok kentin, pek çok sanatçının ve sanatse- riyle de paylaştık. Onların şıyacaklarını umuyorum. Oyuncular konu- sorunlar aşıldı mı? Hayır. verin hayaliydi. Şöyle diyelim: Genel bir hayalin da benimsemesiyle, 2020 sunda bir şeyi daha eklemeliyim: Ekipte  Adamın 1950’lerde 60’larda yaş kuşaklarını da olabildiğince gözet- gerçekleşmesi için, hazırlık safhasında, fikri ya- Temmuzu’nda da Başkanlı- yazdıkları hâlâ taş gibi ge- tik. Gençler, saçını-kaşını beyaza bo- pılanmasında, tamamıyla objektif bir yaklaşımla ğa sunduk. Bir ay gibi kısa bir yayıp seslerini büzerek yaşlı rol- çerli. İyi de Aziz Nesin ne za- katkıda bulunmaya çalıştım. süre sonra, 10 Ağustos 2020’de lerini oynamak zorunda  man demode oldu? 27 Mayıs’ı, Ancak kuruluşun somut adımları atılmaya belediye meclisinde onaylandı ve kalmayacaklar. 12 Mart’ı, 12 Eylül’ü başlanınca, birdenbire kendimi o hayalin odağı- yürürlüğe girdi. hatırlamıyorsanız, stanbul Büyükşehir Be- ne-kostüm tasarımını na itilmiş buldum. En sorumlu ve yükümlü nok- Böylece tiyatromuz belki de siz sürmode İlediyesi (İBB) Şehir Ti- Gamze Kuş’un, ışık tasa- tasına Kurucu genel sanat yönetmenliğine. O kurulmuş oldu. Yönet- olmuşsunuz demektir. yatroları Euripides’in yaz- rımını Kemal Yiğitcan’ın, muhteşem hayal gemisini, fırtınalı denizlerden melikte belirlendiği dığı, Ari Çokona’nın çe- efekt tasarımını Gök- Postmodern dalgasına geçiyor olsak da sağ salim limana yanaştırma üzere, sanatsal anlam- virdiği, Serdar Biliş’in yö- han Suna’nın yaptı- kapılıp da, bu mem- görevi bana düştü. Dümendeyim diyelim. da özerk, yerinden yö- nettiği İfigenya adlı oyu- ğı, fotoğraflarını Ahmet lekete okuma yazma- n 1946’da tiyatro, sinema oyuncusu ve yö- netim esasına dayalı, nu seyirciyle buluşturdu. Çelikbaş’ın çektiği oyun- yı öğretmiş adama du- netmen Avni Dilligil’in yönetiminde başlayıp 29 Eylül Çarşamba günü da Caner Çandarlı, Ce- aşırı genişlemeyi ön- dak bükmek akıllıca Harbiye Muhsin Ertuğrul ren Kaçar, Elvan Boran rol dört yıllık serüveni sona eren Şehir Tiyatrola- görmeyen bir birim bir iş değil bence. Si- Sahnesi’nde ilk gösterimi alıyor. rı, dönem dönem yeniden hayata geçirilmeye niteliği taşıyor. Sanat yapılan oyunun tüm bi- Oyun, bugün ve yarın ile yasal bilinç tatile mi çalışılsa da girişimler sonuçsuz kaldı. Neden? Yönetmeni de sınırlı letleri günler öncesinde 6-9 Ekim tarihleri arasın- çıktı? Eldeki bilgilere bakınca, 1946’daki girişimin süreyle görev yapıyor. tükendi. Seyircinin beğe- da Harbiye Muhsin Ertuğ- Özetle: İçime ‘ya başarısız olmasında çeşitli faktörlerin rol oy- Artık sırada, kurucu sanat yönetmenini seç- nisini kazanan oyun ayak- rul Sahnesi’nde, 20-23 meslektaşlar uygun bulmazsa’ korkusu kaçma- nadığı anlaşılıyor. Fuarda tiyatroya tahsis edi- me, yönetim kurulu ve kadro oluşturma aşama- ta alkışlandı. Ekim, 27-30 Ekim tarihleri dığı için ‘Azizname’ ile başlıyorum. Benim ölçe- Dramaturgisini Gök- arasında Üsküdar Kerem len binanın bir yangınla kül olmasının bir et- ları vardı. Süreci açık kaynaklarda ayrıntılı ola- han Aktemur’un, müziği- Yılmazer Sahnesi’nde iz- ğim tiyatro çevremiz değil, Ayşe ile Ali. Gurur kisi olmuştur kuşkusuz. Sanatçılar arasında- rak anlattım, burada tekrar o dedikodu yük- ni Burçak Çöllü’nün, sah- leyiciyle buluşacak. duyduğum nokta da İzmir Şehir Tiyatrosu’nu ki çekişmeler, klikleşmeler, şikâyetler ve didiş- lü söylentilere girme gereğini duymuyorum. So- melerin de bir payı olduğu anlaşılıyor. Ama ba- hayata geçirmiş olmak. nuçta ben kurucu genel sanat yönetmeni ola-