Katalog

10 25 AĞUSTOS 2020 SALI DOLAR AVRO STERLIN FAİZ ekonomi@cumhuriyet.com.tr BORSA EKONOMI ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 7.3730 2.5 kuruş 8.7190 7.5 kuruş 9.7280 2.9 kuruş 13.25 0.7 puan 1108 1.44 puan 3136.73 46.85 lira 463.28 5.03 lira Kaskoda tazminat ödemesi, ikinci üç ayda ilk üç aya göre yüzde 38 azaldı ‘Hasar’a salgın molası ‘Pandemi’deki prim kayıpları telafi edildi Anadolu Sigorta’nın Haziran 2020 itibarıyla aktif büyüklüğü 2019 sonuna kıyasla yüzde 12 artarak 11 milyar liraya çıkarken, ilk 6 aylık net kârı da geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 21 artışla 278 milyon TL oldu. İlk 6 aylık prim de 3.5 milyar TL. Sigorta sektörünün, iktisadi faaliyetlerde diğer sektörlerin de yer aldığı bir kesişim noktası olduğunu söyleyen Genel Müdür Mehmet Şencan, “Zorlu geçen birkaç ayın ardından, haziranda gerçekleşen prim üretimlerimizde olumlu yönde ivme yakalayarak pandemi dönemindeki prim kayıpları telafi edildi ve yılın ilk yarısında yüzde 18 artış sağlandı, aynı dönemde hayat dışı sektör yüzde 15 büyüdü” dedi. Yılsonu büyüme hedefi ise yüzde 1520 olarak açıklandı. Mehmet Şencan ‘Hayatdışı’ listesinde iki basamak yükseldi Ray Sigorta’nın yılın ilk 6 ayında geçen yılın aynı dönemine kıyasla hayatdışı prim üretimini yüzde 27 artışla 728 milyon liraya yükselttiği açıklandı. Net kâr da 57 milyon TL. Bu performansın sonucunda hayatdışı prim üretimi sıralamasında ilk 20 içindeki yerlerini 2 basamak yukarı taşıdıklarını belirten ve uzun bir süredir yakaladıkları hızlı büyüme ve kârlılık rakamlarının temelinde güçlü ekip çalışmasının yer aldığını ifade eden Genel Müdür Koray Erdoğan, “Sigortacılığı kapsamlı birtakım çalışması olarak görüyoruz. Hem kurum içinde hem de kurumumuzun dışarıya karşı yüzü olan acente tarafında kurduğunuz güven ortamı müşteriyle olan ilişkilerimizi ve satış sürecini de pozitif etkiliyor” dedi. Koray Erdoğan Bankalar Giresun’da kolaylık sağlayacak Türkiye Bankalar Birliği, Giresun’da yaşanan sel felaketi nedeniyle bankalara bir tavsiye kararı göndererek yurttaşa bankacılık faaliyetleriyle ilgili kolaylık sağlanmasını istedi. Buna göre bankalar, ödeme imkânları olumsuz etkilenen müşterilerinin bankalara olan borçlarının ödenmesi, ertelenmesi ve kendilerine finansman olanakları sağlanmasında gerekli kolaylıkları gösterecek. Ayrıca, mücbir halin yaşandığı yerlerdeki müşterilerin kredi risk, kredi ödeme, senet ve çek işlemlerine ilişkin bildirimlerinin, Risk Merkezi mücbir hal düzenlemesi çerçevesinde yapılması hususunda gerekli hassasiyetin gösterecek. Doğuş marinalarının devrine Rekabet izni Rekabet Kurulu (RK), Doğuş grubuna ait 3 marinanın CVC grubuna devrine onay verdi. RK’nin internet sitesindeki duyuruya göre, Anadolu Göcek Marina, Doğuş Didim Marina ve Doğuş Turgutreis Marina’nın tek kontrolünün CVC grubu bünyesinde yer alan CVC Capital Partners SICAVFIS S.A. tarafından çeşitli CVC fonları aracılığıyla devralınması işlemine izin verildi. Doğuş daha önce de Hırvatistan, Yunanistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki marinaları bu gruba satmıştı. Böylece Doğuş, 2003’te adım attığı marina işletmeciliğinden tümüyle çıktı. Salgınla ilgili kısıtlamaların yoğunlaştığı nisanhaziran arası kasko kapsamında ödenen tazminat 853 milyon lira oldu. Bu rakam ilk üç ayda 1.4 milyar liraydı. Sigortacılıkla ilgili yeni veriler açıklandıkça, küresel Covid19 salgını ve bu nedenle alınan önlem ve kısıtlamaların bu sektöre etkileri de daha gözle görünür hale geliyor. Türkiye Sigorta Birliği (TSB) tarafından Haziran 2020 sonu itibarıyla açıklanan “Motorlu Taşıtlar Sigorta İstatistikleri” de salgın öncesi ile yoğun salgın dönemlerinin özellikle kasko sigortasına etkileri açısında dikkat çekici sonuçlar veriyor: *Kasko sigortası kapsamında yılın ilk üç ayında 1 milyon 471 bin 307 adet olan teminat sayısı yılın ikinci üç ayında yüzde 0.5 artarak 1 milyon 478 bin 793 adede çıktı. Teminat sayısı kaskonun itici gücü otomobilde yüzde 3.7 artarken, kamyonette yüzde 5.7 düştü. Primde düşüş oldu n Yazılan prim ise fiyatlama ve ödemeyle ilgili salgına özgü uygulamalar nedeniyle yüzde 5.2 azala rak 2 milyar 370 milyon liradan 2 milyar 248 milyon liraya indi. Bu azalış otomobilde yüzde 1.7, kamyonette yüzde 10.6 oldu. Otomobil evde kaldı n Salgının yarattığı en büyük değişim ise tazminat ödemelerinde görüldü. Yoğun salgın döneminde çalışma hayatının eve taşınması ve özellikle ticaretin neredeyse durması, yılın ikinci üç ayındaki tazminat ödemelerinde düşüş getirdi. Yılın ilk üç ayında 1 milyar 371 milyon lira olan tazminat ödemeleri yılın ikinci üç ayında yüzde 37.8 azalarak 852.6 milyon lira oldu. Ödeme yapılan dosya sayısı da yüzde 46.7 azalarak 394 bin 91’den 210 bin 43 adede indi. n Çalışma hayatının eve taşınmasıyla, özellikle nisan ve mayısta otomobiller park alanlarında kalınca hasarlar nedeniyle ödenen tazminat yüzde 42.8 azalarak 958.6 milyon liradan 548.8 milyon liraya düştü. Tazminat ödemeleri kamyonette yüzde 31.9, çekicide yüzde 11.4, kamyonda yüzde 15.8, minibüste yüzde 55, römorkta yüzde 25.2, küçük otobüste yüzde 54.54 düştü. Takside ise düşüş yüzde 72’yi buldu. Kasko açısından önemli taşıtlardan traktörde yüzde 6.8 artış var. TAMAMLAYICI SAĞLIKTA AILE INDIRIMI SUNDU Generali Sigorta’nın portföyüne tamamlayıcı sağlık sigortasını da eklediği açıklandı. Bu sigorta, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile anlaşmalı özel sağlık kurumla rında limitsiz yatarak tedavi, 6, 8, 10 veya 12 doktor muayenesine kadar ayakta tedavi ve isteğe bağlı 2 farklı (standart ve genişletilmiş) checkup teminatlarından oluşuyor. Ayrıca şirket, ihtiyaca göre kapsam ve anlaşmalı kurum ağı seçeneğine ek olarak aile üyelerinin poliçe kapsamına dahil edildiği durumda indirim olanağı da sağlıyor. GALATASARAY’IN FORMA SIRT SPONSORU OLDU Magdeburger Sigorta’nın, Galatasaray’ın forma sırt sponsoru olduğu açıklandı. Şirket, Galatasaray’a 2 sezon için toplam 18 milyon TL’yi aşan katkı sağlayacak. Anlaşmaya ilişkin Galatasaray Başkanı Mustafa Cengiz, “Taraftarlarımızın değer verdiği, sevdiği her şeyi Magdeburger gibi güçlü bir kurum aracılığı ile güvence altına almalarını rica ederim” derken, Magdeburger Sigorta Genel Müdürü Zafer Uçar da, “Her alanda yaptığımız işin en iyisini yapmak, bizim Galatasaray ile en önemli ortak noktamız” dedi. ‘Borsa İstanbul oyun değil, yatırım aracıdır’ Borsa İstanbul, yatırımcı sayısındaki büyük artış nedeniyle dün borsanın oyun aracı olmadığını vurgulayan bir video yayımladı. Bu yıl borsaya görülmemiş şekilde yerli yatırımcı girmesiyle birlikte, bazı yurttaşların iniş ve çıkışlar nedeniyle büyük maddi kayıplar yaşaması, Borsa İstanbul’u (BİST) harekete geçirdi. Dün sitesinde bir video yayımlayan BİST; düğün, bahçe, bilgisayar, ev, saha ve sokakta oyun oynanabileceğini hatırlatarak şu vurguyu yaptı: “Ama borsada oynanmaz, yatırım yapılır. Borsa oyun aracı değil yatırımlarınızı güvenle büyüten istikrarlı bir kazanç yoludur.” Merkezi Kayıt Kuruluşu’na göre, 2019 tümünde 25 bin kişi artan BİST’teki yatırımcı sayısı bu yılın ilk 6 ayında 364 bin kişi arttı. Dolar 7.40’a doğru Mali piyasalar ise dün sıkışık bir seyir izledi. Dolar/TL haftaya 7.35’te yatay başladı ama dolar 7.33297.3799 lira arasında hareket etti. Avro ise 8.66908.7366 lira arasında dalgalandı. BİST 100 Endeksi de gün içinde 11081118 puan arasında hareket etti ve günü yüzde 0.13 sınırlı bir düşüşle kapattı. l Ekonomi Servisi Borsa İstanbul’da halen 1.7 milyon yatırımcı var. ALTIN MADENCISI MERKEZ’E ÇALIŞTI Altın Madencileri Derneği Başkanı Hasan Yücel, Türkiye’de altın üretiminin bu yıl yüzde 16 artışla 44 tona yükselmesini ve tümünü Merkez Bankası’nın (TCMB) almasını beklediklerini söyledi. TCMB, ilk 6 ayda 170 ton altın satın alarak bu alanda dünyada ilk sırada yer aldı. Yücel’in verdiği bilgiye göre, Türkiye’de bu yıl iç altın talebinin 150 ton olması bekleniyor. Ayrıca yine verilere göre, yıl başında 81.2 milyar dolar olan TCMB’nin brüt döviz rezervi, 14 Ağustos’ta 45.4 milyar dolara geriledi. Bankanın altın rezervi ise 25.1 milyar dolardan 42.8 milyar dolara yükseldi. Öte yandan TCMB, dün BİST repo pazarında yapılan fonlamanın gerektiği zamanlarda azaltılabileceğini açıkladı. Nakit döviz çekim komisyonu iptal Bankaların nakit döviz çekimlerinde komisyon alabilmesine yönelik uygulama, Merkez Bankası’nın yeni kararı ile durduruldu. Geçen hafta bankaların almaya başladığı binde 23 arasındaki komisyon uygulaması, Merkez Bankası yeni bir düzenleme yapıncaya kadar ertelendi. Başta kamular olmak üzere birçok banka, 10 ile 20 bin dolardan sonraki nakit çe kimlerinde 20 dolar ile 135 dolar arasında para alıyordu. Bu komisyonlara banka müşterilerinden çok sayıda itiraz yükselmiş, sözleşmelere aykırılık savunulmuş ve hakem heyetlerine başvurular da artmıştı. Ayrıca uygulamanın sistemin sağlığına yönelik şüphe yarattığı gerekçesiyle ekonomi yönetiminin bankaları uyarması nedeniyle geri alındığı da belirtiliyor. Ekonomide asıl sorun doğalgaz faturası değil ki... Karadeniz’deki doğalgaz keşfi hükümet tarafından sanki “Türkiye ekonomisinin tüm sorunlarını çözecek” gibi lanse ediliyor. Balon o kadar şişiriliyor ki sorgulandıkça ortaya çıkan gerçek durum, en azından ekonomide, oluşturmaya çalıştıkları beklentinin tam tersi sonuç doğuruyor. Bu tür propaganda faaliyetlerinin siyasi sonuçlarının ne olacağını daha sonra ölçme imkânı olacak. Ancak sürekli bu tür propaganda yöntemlerine başvurulmasının “çaresizlik” görünümü verdiğini söyleyen çok sayıda uzman da var. Bu yöntemler kimin ne kadar oy almasını sağlayacak bilemiyorum ama gördüğüm o ki ekonomi açısından kötü yönetim tescilleniyor. Sonuç olarak politikacıların kendilerine göre giriştikleri oy avcılığının faturası yine ekonomiye, tüm toplum kesimlerine, özellikle de dar ve sabit gelirlilere kesilecek. Yansız bakmaya çalışan herkes, geçmişteki örneklere bakarak, zamanı tam olarak kestiremese de başımıza ne geleceğini görüyordur. Karadeniz’de bulunan 320 milyar metreküplük doğalgaz rezervinin Türkiye’de eksen değişikliği yaratacağı, artık enerji faturasını halledip cari açık problemini çözeceği söylenmeye devam ediyor. Kabaca söyleyecek olursak; yaklaşık 4550 milyar dolarlık yıllık toplam enerji faturamızın çoğunluğunu petrol ve türevleri oluşturuyor, doğalgazın payı 89 milyar dolar düzeyinde. Bu doğalgaz faturasını, tümüyle iç kaynaklardan karşılasak bile, tasarruf edeceğimiz miktar bu. Kaldı ki teknik olarak bile, doğalgaz ithalatının devam etmesi gerekecek. 230 milyar metreküplük rezervin ne kadarı ekonomik olarak çıkarılabilecek, buna yenileri eklenecek mi onları da bilmiyoruz. Bu kaynağın devreye girmesinin 2023 yılında olacağı söylendi ama bu tarihe yetişebileceğini söyleyen uzman sayısı çok az. Bu da demektir ki en azından 3 yıl bir değişiklik yok. Buna ek olarak önümüzdeki yıllar içerisinde yapılacak yatırımlara yüklü paralar ödenmek zorunda kalacak. 6 milyar dolarlık bir faturadan, yani önümüzdeki orta vadede maliyetlerimizin azalmayıp artacağından söz ediyoruz. Yerli ve milli tanımı üzerinde çok duruluyor ama bu da çok abartılı bir propaganda. Böyle projelerde zaten hiç kimse yerli kaynaklarla projenin tümünü tamamlayamaz, ayrıca gerekmiyor da. Özetle; bulunan doğalgaz kaynağı ekonomi için olumlu ama sihirli değnek değil. Ne cari açığımızı sıfırlayacak, ne de ülkeye eksen değiştirecek bir buluş, sadece yeni bir kaynak. Bunu sihirli değnek gibi lanse etmek, ekonomiye katkı vermez, aksine gerçek sorunların üzerine örtü çekmek anlamına gelir. Bu da ekonomideki hasarın sağlıklı olarak tespitine engel olur. Ratingciler, dış güçler... Ekonominin asıl sorunu, aynen siyasette olduğu gibi, kötü yönetim. Sonuçta yanlış politikalar nedeniyle makro dengelerde 2 yıl önce başlayan bozulma artarak devam ediyor. Uygulanan politikalarda, yanlışlığı görülmesine rağmen ısrar edilmesinin en büyük nedeni Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi. Sadece bir kişiyi memnun etmek için diretilen politikaların ekonomiyi uçuruma götürdüğü açık. Bu kötü gidişatın görünürlüğünü azaltmak için giderek daha fazla propaganda faaliyetine başvuruluyor. Kötü yönetimin sonuçları ortaya çıktıkça içeride daha fazla baskıcı, demokrasiden uzaklaşan, temel hakları yok sayan bir anlayış ağırlaşıyor. Dışarıda ise herkesle kavgalı, dünyada yalnızlaşan bir ülke oluyoruz. Sonuçta; şu anda ara verilse bile, küreselleşmenin yaygınlaşmasının kaçınılmaz olduğu, küresel değer zinciri içinde yer almak gerektiği, bu zincir içinde katma değeri yüksek teknolojik üretime ağırlık veren bir ülke haline gelmenin zorunlu olduğu, bunun da yalnız bir ülke olarak başarılamayacağı ortada. Yandaş olmayan, ekonomiden anlayan hemen herkes kötü gidişatı görüyor. Uzun süredir temel sorunlarla ilgili dikkat çekmeye çalışan, para ve mali politikaların yanlışlığını belirten çok sayıda uzman, iktisatçı ve gazeteci var. Bunu şunun için söylüyorum ki; geçen gün uluslararası rating kuruluşu Fitch’in Türkiye’nin görünümünü negatife çevirirken yaptığı yorumlar, aslında geriden gelen yorumlar. Ekonomiyle ilgili bakanlık da yapmış bir AKP yöneticisi ise çıkıp doğalgaz keşfinin açıklandığı akşam Fitch’in açıkladığı raporu “Görüyorsunuz dış güçler” diye anlatmış. Birincisi şu: Fitch geçen yıl aralık ayında adı geçen günde Türkiye raporunu yayımlayacağını açıklamış. Yani Fitch sizin doğalgaz bulup bunu büyük şovlarla o gün açıklayacağınızı önceden bilmiyorsa, bu kadar halkı da aşağılama anlamı çıkarılabilecek bir propagandaya artık başvurmasanız iyi olur. İkincisi; bunların hepsi daha önce çok kişi tarafından söylendi. Fitch’ten yapılan açıklamada döviz rezervlerinin azalmasının, zayıf para politikasına ait kredibilitenin ve kısmen güçlü bir kredi teşviki ile beslenen büyük bir cari açığın dış finansman risklerini daha da artırdığı belirtiliyor. Açıklamada, siyasi baskılar, Merkez Bankası’nın sınırlı bağımsızlığı ve olaylara yavaş yanıt verme geçmişinin, politikanın yeterince sıkılaşmaması riskini artırarak, daha fazla dış dengesizliklere, piyasa istikrarsızlığına ve daha düzensiz bir duruma neden olduğu anlatılıyor. Mart ayından bu yana net sermaye çıkışları ve kötüleşen dış ticaret açığıyla birlikte ABD Doları karşısında yüzde 16 değer kaybeden lirayı savunmak için büyük kur müdahaleleri yaşandığı vurgulanıyor. Hangisi yalan?