Katalog

EKONOMI DOLAR AVRO STERLIN FAİZ BORSA 11 18 AĞUSTOS 2020 SALI ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 7.3990 2.3 kuruş 8.7840 6 kuruş 9.7500 1.3 kuruş 13.83 sabit 1086 2.37 puan COVID19 SALGINININ DA VURDUĞU 2020 YILI BÜTÇESI ARTIK ALARM VERIYOR 3202.75 79.29 lira 471.87 7.16 lira ACIK HEDEFI ASILDI Merkez Bankası’ndan yapılan 40.5 milyarlık aktarıma karşın bütçe, ilk 7 ayda 139.1 milyar lira açık verdi. Oysa yılsonu için belirlenen hedef 138.9 milyar liraydı. Hükümet ve ekonomi yönetiminin çizdiği pem lira, gelir yüzde 9.2 artarak 541.9 milyar lira oldu. Açık ise yüz be tablolara karşın açık de 102.6 artarak 139.1 lanan her yeni veri Türkiye’nin ciddi risk MUSTAFA milyar liraya ulaşÇAKIR tı. Böylece 138.9 mil lerle karşı karşıya oldu yar lira olan yıllık büt ğunu ortaya koyuyor. Bunun çe açık hedefi de ilk 7 ay son örneği Hazine ve Mali da aşıldı. Üstelik bu, Merkez ye Bakanlığı tarafından dün Bankası’ndan yılbaşında ya açıklanan temmuz ayı mer pılan 40.5 milyar TL’lik ak kezi yönetim bütçesi sonuç tarmaya karşın gerçekleşti. larıyla ortaya çıktı: n Temmuz 2020’de, geçen yı ‘Örtülü’ uçuyor lın aynı ayına göre bütçe gider n Temmuz 2019’da 58.3 leri yüzde 39.1 artarak 116.2 milyar lira olan vergi gelirleri milyar liraya çıkarken, gelirler bu yılın aynı ayında 76 mil yüzde 7.4 düşerek 86.5 milyar yar liraya çıktı. Şirketlerin dolar oldu. Bunun sonucunda ödedikleri kurumlar vergisi Temmuz 2019’da 9.9 milyar li 820 milyon liradan 633 mil ra fazla veren bütçe bu yıl 29.7 yon liraya düştü. Buna karşın milyar lira açık verdi. Geçen yıl ÖTV 12.1 milyar TL’den 22 17.6 milyar lira fazla veren fa milyar TL’ye yükseldi. Ver iz dışı denge de bu yıl 21.2 mil gi dışı gelirler ise 32.5 milyar yar lira açık verdi. TL’den 8.5 milyar TL’ye indi. ‘Vergi dışı’ azaldı n Yine temmuzda güvenlik ve savunmaya yönelik mal, malze n İlk 7 ayda ise gider yüz me ve hizmet alımları 1 milyar de 20.5 artarak 681.1 milyar 20 milyon liraya çıkarak zirve yaptı. Bu tür ilk 7 aylık harcama 3.6 milyar lira oldu. n Cumhurbaşkanlığı’nın kullanımında bulunan “örtülü ödenekten” yapılan harcama temmuzda 273.9 milyon lira, 7 ayda 1.2 milyar liraya oldu. n Temmuzda zirve yapan bir diğer kalem de 62.5 milyar lira ile cari transferler oldu. İlk 7 ayda 315.8 milyar lira cari transferlere gitti. n Görev zararları için bütçeden temmuzda 15.8 milyar lira, 7 ayda 66.2 milyar TL çıktı. SGK’nin görev zararı temmuzda 15 milyar lira, 7 ayda ise 61 milyar lira oldu. n İçerisinde Ziraat ve Halk Bankası’nın da bulunduğu mali kurumların görev zararları temmuzda 749.7 milyon lira, 7 ayda 4.2 milyar liraya ulaştı. Hükümet krizi aşabilmek için kamu bankalarını devreye sokmuştu. n Hane halkına yapılan transferler temmuzda 6.4 milyar lira, 7 ayda 42.5 milyar TL oldu. Sosyal amaçlı transferler ise temmuzda 3.8 milyar lirayla yılın rekorunu kırdı. SEÇIM GIDERINE 2.4 MILYON TL Bütçeden en fazla Hazine yardımı 32 milyar lira ile temmuzda gerçekleşti. 7 aylık toplam 142.4 milyar TL oldu. Kâr amacı gütmeyen kuruluşlara yapılan 7 aylık transfer 2.4 milyar liraya ulaştı. 2.9 milyar lira olan başlangıç ödeneğinin aşılmasına az bir miktar kaldı. Ayrıca seçim giderleri için yapılan ödemeler kapsamında temmuzda 2.4 milyon lira harcandı. Dolar 7.40’a dayandı İlk 7 ayda yabancılara konut satışı ise yüzde 29.6 azalarak 17 bin 3 oldu. Kredi çekip ev almaya koştuk Türkiye genelindeki konut satışlarında aylık bazda tüm zamanların satış rekoru kırıldı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) “Konut Satış İstatistikleri, Temmuz 2020” raporuna göre, temmuz ayında düşük faiz ve konut kampanyalarının etkisiyle konut satışları yüzde 124.3 artışla 229 bin 357’ye yükselirken, krediyle alınan (ipotekli) konutlarda satış ise yüzde 900.6 artarak 130 bin 721 adet ol du. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 57 olarak gerçekleşti. İki ayda 438 bin konut satıldığını ve bir yıllık satış rakamlarına iki ayda ulaşıldığını söyleyen sektör temsilcileri, talebin devam etmesi için düşük faiz politikasının devam etmesini istedi. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ise “Vatandaşlarımızın ev sahibi olmasında kamu bankalarımızın payı büyük” dedi. Borçla övündü Hazine ve Maliye Baka da sabıkası kabarık olup Türkiye’ye ka nı Berat Albayrak, ranlık günler yaşa “Türkiye’de hane tanlar, bugün ‘borç halkı borçluluğun luluk’ yalanlarıy da kişi başına dü la kendilerince yıp şen borç miktarı ratma politikası izli 1291 dolar. Geliş yor” ifadelerini kul mekte olan ülkeler Berat Albayrak landı. Kişi başı kamu de 26 bin 680 dolar borçluluğunda dün olan bu rakam, 6 bin 271 ya ortalaması 9 bin 108 do dolarlık dünya ortalaması lar, gelişmiş ülkeler ortala nın altında. Kamu borçlulu ması 41 bin 178 dolar, ge ğunda, Türkiye’nin rakam lişmekte olan ülkeler orta ları dünya ortalamasının laması 2 bin 726 dolar oldu. 3’te 1’i” dedi. Türkiye’de kişi başı kamu Albayrak, sosyal med borçluluğu rakamı ise 2 bin ya paylaşımında, “Ekonomi 854 dolar olarak belirlendi. ve kriz yönetimi konusun l ANKARA/Cumhuriyet İkinci ele garanti geliyor İkinci el cep telefonu ve tabletlerin satışına yeni düzenleme geliyor. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, “yenilenmiş ürünlerin satışına” yönelik düzenleme ile ikinci el cep telefonu ve tabletlerin sertifikalı ve garantili olarak yeniden satılacağını açıkladı. Düzenlemeye göre kullanılmış cep telefonu ve tabletler bakanlığın yetki verdiği merkezlerde yeni lenecek. En az 12 ay garanti süresiyle yeniden satılacak. Pekcan, “Kullanım ömrü he nüz dolmayan teknolojik ürünlerin tekrar ekonomiye ka zandırılması nı ve çevre ye zararın ön lenmesini amaçlıyo ruz” de di. Ruhsar Pekcan Yaşanan ekonomik ve politik sorunlar, doların Türk Lirası karşısındaki yeni zirve arayışını adım adım güçlendiriyor. Mali piyasalardaki ekonomik ve politik gelişmeler kaynaklı dalgalanma sürüyor. Bu kapsamda dolar/ TL Merkez Bankası’nın sıkılaştırma adımlarına rağmen geçen cuma gününden bu yana yeni zirvelere yol alıyor. Akdeniz’deki enerji kaynaklı gerilim de süreci etkiliyor. Ayrıca Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın bu hafta ekonomiyle ilgili düzenleyen toplantı da merakla bekleniyor. Faiz yüzde 11.25 Yeni haftaya da yükselişle başlayan dolar/ TL akşam saatlerinde 7.4008 lirayı gördü. En düşük rakam 7.3725 lira olurken, gün 7.39 lira seviyesinde kapandı. Avro ise dün 8.73768.7814 lira arasında hareket ederken, Borsa İstanbul 100 Endeksi de çok dalgalı bir seyir izledi. 1077 1089 puan arasında hareket eden endeks günü yüzde 0.22 artışla kapattı. Merkez Bankası, dün ayrıca sıkılaştırma adımları kap samında geleneksel yöntemle açtığı repo ihalesinde ortalama yüzde 11.25 faizden 10 milyar TL fonlama sağladı. Banka miktar yön temiyle repo ihalesi de açmadı ve sıkılaştırma adımlarını kuvvetlendirdi. Oysa bankanın piyasaya sağladığı ortalama fonlama maliyeti 16 Temmuz’da politika faizinin 90 baz puan altına yani yüzde 7.34’e kadar gerilemişti. Öte yandan Merkez Bankası’nın bu haftaki (20 Ağustos) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında politika faizini sabit tutması bekleniyor. Reuters’ın 16 kurumun tahminleriyle yaptığı ankette beş ekonomist bankanın faiz artırımına gitmesini bekliyor. Artış tahminleri ise 25 ila 175 baz puan arasında değişiyor. Ekonomistlerin 11’i ise politika faizinin sabit tutulacağını öngörüyor. l Ekonomi Servisi AÇLIK SINIRI 2 BIN 385 TL Birleşik Metalİş Sendikası Sınıf Araştırmaları Merkezi (BİSAM) temmuz ayı açlık ve yoksulluk sınırı rakamlarını açıkladı. Buna göre Temmuz 2020’de dört kişilik bir ailenin açlık sınırı 2 bin 385 TL, yoksulluk sınırı ise 8 bin 249 TL oldu. 17 yılda açlık sınırı 5 kattan fazla artış gösterdi. Araştırmaya göre 2003 yılının temmuz ayında 4 kişilik bir aile, günlük minimum 15.3 TL’ye sağlıklı beslenebilirken, bugün ancak 79.50 TL’ye sağlıklı beslenebiliyor. Aynı dönemde enflasyondaki artış ise 4.69 kat. Araştırma kapsamında illerdeki açlık sınırı rakamları da açıklanıyor. Üç büyük ildeki sonuçlar ise şöyle: İzmir 2 bin 603 TL, İstanbul 2 bin 564 TL, Ankara’da ise 2 bin 309 TL. KURUYEMIŞTE YENI DÖNEM İthalatta ek gümrük vergisi uygulanacak gı da ürünleri arasına ce viz ve ayçekirdeği de gir di. Türkiye’nin en önem li kuruyemiş üreticilerin den biri olan ve 50 ülkeye ihracat yapan Peyman’ın CEO’su Kaan Baral, ye ni bir dönemin kapısının açıldığını belir terek dünyanın önde gelen ku ruyemiş ve ku ru meyve üretici si Türkiye’nin ayçekirde ğinde de re kabette öne çıkarak kat ma değer yaratabi Kaan Baral leceğini söyledi. Domates ihracatı açılsın Salçalık domateste 30, sofralık domates de ise 60 kuruşa düşen fiyatlar, üreticiyi zora soktu. Fiyatların maliyetleri karşılamadığını söyleyen üretici, ihracatın önünün açılmasını istiyor. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, fiyatlardaki düşüşün devam etmesi durumunda domates üreticisinin üretimden çekilebileceğini veya alternatif ürünlere yönelebileceğini vurgulayarak şunları söyledi: “Sofralık domateste sorunun çözümü için Irak ve Suudi Arabistan’a ihracatın yolu açılmalı, Tarım Kredi Kooperatifleri ve büyükşehir belediyeleri de alım yaparak zor durumdaki üreticilerimize destek olmalıdır.” Bayraktar, salça fabrikalarını da “insaflı” olmaya çağırarak, “Üreticimiz fabrikaların insafına bırakılmamalı, ziraat odalarımıza denetleme yetkisi verilmelidir” dedi. Okulları açmanın güncel getirisi yok ki.. Aklı başında, sorumluluk duyguları körelmemiş eğitimciler, istedikleri kadar sesiz çığlık atsınlar.. Çocuklarının okulsuz kalmalarının gelecekleri adına bedellerini tam kavrayamasalar da çocuklarını sağlıklı tutma, gereksinmelerini, en azından beslenmelerini sağlamak zorunda olan aileler, işe gidip para kazanmak zorunda olduklarına göre, okula gönderemedikleri çocuklarını nereye bırakabileceklerinin çözümünü üretememenin çaresizliği içinde kıvransınlar.. Okulların açılabilmesi en eksik koşullar içinde bile gerçekleştirilemediğinden bir kez daha, pek çok belirsizlik içinde erteleniverdi. Açık açık söylenemeyen gerçeklerin satır arası bilgilendirmelerinden, geçen yılın açıklarını en alt ölçeklerde de olsa ek programlarla tamamlama sözlerini unutun. Yeni ders yılına dönük devlet okullarında en eksikli koşullarda, sınırlı eğitimin başlatılabilmesi adına dahi olmazsa olmaz hazırlıklar için yeni yeni çalışmaların başlatılabildiği gerçeği ortaya çıkıyor. Özel okullar hazır olduklarını söyleseler de eksikli eğitim koşulları uygulamaları için dahi, alınacak ücretlerde çarpıcı artışlarla yüz yüze olduklarının altını çiziyorlar. Bu arada ekonominin zorladığı gerçekler nedeniyle, bulaş adına en riskli, eksikli gedikli de olsa, ekonomik getiri yaratabileceği beklentisi ile, önüarkası, getirisigötürüsünün hesapları doğru dürüst yapılmamış tüm yaşam alanlarına dönük hizmetlerde kapıların nerede ise topunun birden açılması ile yaşanan içine düştüğümüz bulaş patlamasında çıkış yolu adına eğitimin kapıları toptancı erteleme ile açılmadan belirsizlikler içinde kapalı kalıyor.. Dün özel okullar adına kameraların karşısına çıkan eğitim kurumları sorumluları, açılış tarihine yetişebilmek adına yaptıkları harcamalarla yükselmiş maliyetlerden sonra, açılmamış okulların ücretlerinden indirim yapmalarının olanaksız olacağına ilişkin savunmalarını yapıyorlardı.. HHH Henüz hiçbir resmi bilgi, açıklama yok. Ancak kamu okullarının geçen yılın açık kalmış öğretimini unutun, bu yılın artan öğrencisi ile bulaş koşullarında yapılmaya çalışılacak kademeli eğitimler için zorunlu harcamalar kalemlerine dönük verilerin çok ürkütücü, acıtıcı boyutlarda eksik olduğunu öngörebilmek için kâhin olmak gerekmiyor.. Siz kamu okullarında bulaş koşullarında az az saatli, az az öğrencili yapılması zorunlu, öngörülmüş eğitimler için çok çok artırılmış olması kaçınılmaz öğretmen, hizmet yapacak personel, araçgereç, temizlik malzemesi, yeterli temizlik donanımlı tuvaletler, kantinler, ders yapılacak sınıflar, olamadı, ek alanlar içinde ek acil derslikler, donanımları..üzerinden şu günlere kadar yapılmış işler, çalışmalara ilişkin anlamlı bilgi sahibi misiniz? Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın önceki günkü Karadeniz turu konuşmaları üzerinden kimi açıklamalardan bölgede yapılmış yeni imam hatip okulları, artırılmış kapasitelere ilişkin birtakım bilgelendirmeler vardı. Ya ötesi? Türkiye çapında yaplmış hazırlıklar, yatırımların hesapları üzerinden, elbette eğitim hizmeti verilmesi zorunlu öğrenci sayıları ile bağlantılı olarak, programlanmış, uyumlu çalışmaların sonuçları kapsamında bütünlüklü bir açıklama duydunuz mu? Millli Eğitim Bakanlığı’nın anailköğretimden başlayarak, yükseköğrenimin son basamağına kadar, bütünlüklü, dişe dokunur herhangi bir bilgilendirmesinden haberli misiniz? Savaş yıllarında eğitimsiz kalan Almanya’nın eğitim çağındaki bireylerinin durumları üzerinden yapılmış bilimsel araştırmalar, sonraki yıllarda açıkların giderilmesi adına ne kadar ciddi çaba gösterilmiş olursa olsun, dönem kuşaklarının bütünlüklü, önceki ve sonraki kuşakların çok gerisinde bir yaşama mahkum edildikleri gerçeğini ortaya koymuş. Kaçınılmaz olarak ulaşım araçlarında sorumsuz maske takma sıkıntısına katlanamayanlardan başlayın, asker gönderme, düğünde halay çekme, bayramda sözde geleneklere saygının gereği bayramlaşmadan vazgeçememe.. Sözde çok korumak için yaşamlarını esaret altına aldığımız 65 yaş üstünde kalanlara, çaresiz bakılmaları adına bırakmak zorunda kaldığımız çocuklarımızın bulaş taşıyıcı yaşam koşullarında verdikleri zararlardan hayıflanma.. Bulaş odağı merkezler ile göreceli temiz kalmış bölgeler arasında gelgitlerimizde, daha birinci evresinde salgının korkulanın üzerinde yükselişi gerçeği karşısında panikte.. Bulaşın yayılmasında çocuklarımız, sağlıkçılarımız, yaşlılarımızın yaşamlarını karartan sorumsuzlara kızmak ne kadarı ile işe yarıyor? Siyasi erkin, siyasi çıkar, günlük getiri, kaynak, öncelikleriyle.. almakta direttiği, Meclis’i işletmeden, muhalefeti, hakhukukadaleti yok sayarak, oldubitti, dayatma kararlarıyla hiç mi suçu yok?