Katalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: EZGİ KARDEŞ TASARIM: BAHADIR AKTAŞ 7 dishab@cumhuriyet.com.tr 11 MAYIS 2020 PAZARTESİ Koronavirüs kıskacındaki İranABD arasında gerilim sürerken Tahran diyalog kapısını araladı Mahkum takası hamlesi İran hükümet sözcüsü, karşılıklı değişim için “hazırız” mesajı verirken “Bunun için üçüncü bir ülkenin arabuluculuğuna ihtiyacımız yok” dedi. ABD’nin Tahran’la yapılan uluslararası nükleer anlaşmadan (JCPOA) çekilmesi ve yaptırımlarını ağırlaştırmasıyla ekonomik, sosyal krizin derinleştiği İran, koronavirüsle mücadeleyi sürdürürken bir yandan da Washington’la diplomasi çabasında. Tahran, yeni tip koronavirüs (Covid19) tehdidi gerekçesiyle Washington yönetimine çağrıda bulunarak, “ABD ile mahkum değişimine hazır olduğunu” duyurdu. Gelişme, üç üst düzey İranlı yetkilinin geçen hafta iki ülke arasında mahkum takası için çalışmalar yapıldığı açıklanmasından sonra geldi. İran hükümeti sözcüsü Ali Rabiei, dün yaptığı açıklamada, ABD’de hapiste bulunan İranlıların güvenliği ve sağlıkları konusunda endişeli olduklarını kaydetti. “Washington hazır olduğumuzun farkında. Mahkum değişimi için üçüncü bir ülkenin arabuluculuk yapmasına gerek olmadığını düşünüyoruz” dedi. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, mart ayında Tahran’ı, Amerikan mahkumları koronavirüs nedeniyle insani bir jest yaparak serbest bırakmaya çağırmıştı. Karşılıklı adımlar 2018’den beri İran’da alıkonulan ABD’li denizci Michael White’ın takas edilmesi muhtemel bir aday olduğu belirtildi. Mart ayının ortalarında tıbbi gerekçelerle serbest bırakılan White’ın İran’dan çıkışına izin verilmemişti. İran, geçen aralık ayında, casusluk suçlamasıyla üç yıl boyunca tutuklu kalan ABD vatandaşı Xiyue Wang’ı, ABD de İran’a yaptırımları ihlal etmekle suçlanan İranlı Mesut Soleimani’yi serbest bırakmıştı. Her iki ülke yetkilileri yaptıkları açıklamada ABD’nin, ticari sırlarını çalmakla suçlanıp beraat eden İranlı profesör Sirous Agari’yi sınırdışı etmeye hazırlandığını duyurdu. BM’ye çağrı Öte yandan, ABD’nin Tahran’ın nükleer programını gerekçe olarak göstererek JCPOA’dan çekilmesinin ikinci yıldönümünde İran yönetiminden, anlaşmanın taraflarından biri olan Birleşmiş Milletler’e “sessiz kalmayın” çağrısı geldi. İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, BM Genel Sekreteri Guterres’e hitaben yazdığı mektupta anlaşmayı ihlal eden ABD’nin tek taraflı adımlarının engellenmesini istedi. Ülkenin güneyindeki Vasıt kentinde düzenlenen yönetim karşıtı eylemlere binlerce kişi katıldı. Protestolarda, kimi grupların tepkilerinin merkezindeki İran bağlantılı siyasi parti binalarının ve bir milletvekilinin evinin ateşe verildiği haberleri gündeme yansıdı. Eylemcilere özgürlük vaadi Irak’ta koronavirüs salgını nede kanlıkların liyakate değil, partiler niyle iki aydır duraklayan protes arasındaki bölüşmeye göre seçildi ‘SURIYE’DE TERÖR to gösterileri, yeni hükümetin ku ğini gerekçe göstererek eylem dürulmasının hemen ardından yeni zenledi YENIDEN YAPILANIYOR’ den patlak verirken yargı, daha ön ceki gösterilerde tutuklanan eylem Kazımi söz verdi Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, bütün dünyanın koronavirüs cilerin tamamının serbest bırakıl Öte yandan ülkenin yeni Başba kriziyle mücadele ettiği dönemde IŞİD ve di masına karar verdi. Irak Yüksek Yargı Konseyi tara fından yapılan yazılı açıklamada, Başbakan Mustafa elKazımi’nin çağrısı üzerine tüm mahkemele kanı Mustafa Kazımi dün ilk kabine toplantısının ardından yaptığı açıklamada ekim ayında işsizlik, yolsuzluk ve altyapı yetersizliklerine karşı patlak veren kitlesel pro ğer terör örgütlerinin ve gruplarının Suriye’de yeniden yapılanmaya gittiğini açıkladı. BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet, kuruluşun Cenevre’deki merkezinde yaptığı açıklamada, bölgedeki durumu saatli bir bombaya benzetti ve bunun asla dikkatten re göstericilerin serbest bırakılma testolar sırasında tutuklanan göste kaçmaması gerektiğine vurgu yaptı. Kurulu sı için talimat verildiği bildirildi. Açıklamada, “Anayasa’nın 38’inci maddesine göre gösteri hakkı serbest ancak bunun yasalara, devlet müessesesi ve kişilere karşı aykırılık içermemesi gerekiyor” ifadesi ricileri serbest bırakma sözü verdi. Gösteriler sırasında hayatını kay beden 550’den fazla kişinin akrabalarına da tazminat ödeneceğini belirtti. Kazımi, protestocuların ana taleplerinden biri olan emekli ma şa göre, sadece nisan ayında örgütlerin kendi yaptığı patlayıcılarla düzenlediği saldırılarda 35 sivil hayatını kaybetti. Saldırıların çoğunun, terör örgütü PKK/YPG’nin ana omurgasını oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) ve TSK destekli muhalif grupların etkin olduğu bölgelere düzenlendiği kaydedildi. kullanıldı. aşlarının ödeneceğini de açıkladı. Meydanlarda öfke seli Ancak, tüm vaatlere rağmen koronavirüs sal PKK’DEN EL BAB’DA SALDIRI Dün ülkenin güneyindeki Vasıt kentinde sokaklara akın eden ve Bedir örgütüne ait binayı kundaklayan protestocular, kentteki siya gını sırasında petrol fiyatlarının düşmesinin, kemer sıkma po Milli Savunma Bakanlığı (MSB), PKK/ YPG’nin dün Suriye’de Fırat Kalkanı bölgesinde düzenlediği bombalı terör saldırısı sonucu biri ağır en az 11 sivilin yaralan si partilere ait binaları kuşattı, mil litikalarına yol letvekili Saad el Miyali’nin de evi açacağı, bunun ni ateşe verdi. Bağdat’ın merkezi da yeni protestoTahrir Meydanı’nda hükümet kar lar doğuracağı yoşıtı bir grup, yeni hükümetteki ba rumları yapılıyor. Göstericiler virüse karşı önlem amaçlı maske taktı. dığını açıkladı. Yapılan açıklamada, “Terör örgütü PKK/YPG’li teröristler bu kez de Fırat Kalkanı bölgesindeki huzur ve güven ortamını hedef aldı. İnsanlık düşmanı teröristler, El Bab şehir merkezindeki bombalı terör saldırısında biri ağır en az 11 masum sivili yaraladı” denildi. l ANKARA/Cumhuriyet Nicolas Maduro Caracas, BM’ye şikâyet edecek ABD destekli sağ muhalefet lideri Juan Guaido’nun kendisini ‘geçici devlet başkanı’ ilan etmesi üzerine siyasi kaosun derinleştiği Venezüella, geçen hafta gündeme gelen darbe girişiminin ardından başlattığı askeri operasyonlarını sürdürüyor. Caracas yönetimi, darbe girişimi ile bağlantılı kişileri bulma amacıyla Rusya’nın da desteğiyle sürdürdüğü arama çalışmalarının sonucunda “3 paralı askerin” daha yakalandığını bildirdi. Öte yandan, Devlet Başkanı Nicolas Maduro’nun ofisinden yapılan açıklamada, Kolombiya’ya “Başkan’ı devirmek için komplo kurduğu” suçlaması yapıldı. Maduro, Kolombiya ve ABD hakkında işgal girişimi ve uluslararası hukuku ihlal etme suçuyla Birleşmiş Milletler’e resmi bir şikâyette bulunacağını duyurdu. Geçen pazartesi Kolombiya’dan Venezüella’ya girmeye çalışan silahlı grup ile Venezüella ordusu arasında çatışma çıkmış olayda sekiz kişi ölmüştü. İşgal girişimine katılanlardan, arasında iki 2 ABD’linin de bulunduğu 11 kişi tutuklanmıştı. Hafter’e saldırı uyarısı Ankara: Meşru hedef sayarız Dışişleri Bakanlığı, Libya’nın doğusunu elinde bulunduran General Halife Hafter liderliğindeki Libya Ulusal Ordusu’nun başkent Trablus’ta gerçekleştirdiği saldırılara sert tepki gösterdi. Açıklamada, “Libya’daki temsilciliklerimiz ile çıkarlarımızın hedef alınması halinde Hafter unsurlarını meşru hedef olarak telakki edeceğimizi tekrar vurguluyoruz” denildi. Hafter’e bağlı unsurların, 9 Mayıs’ta, Trablus’un merkezindeki yerleşim birimlerine yoğun topçu atışının yanı sıra 100’ün üzerinde roket fırlattığı kaydedilen Bakanlığın açıklamasında, “Trablus Büyükelçiliğimiz dahil diplomatik misyonların, Mitiga Havalimanı’nın, kalkışa hazırlanan sivil uçakların ve diğer sivil altyapının hedef alındığı, sivillerin hayatını kaybettiği ve yaralandığı bu saldırılar savaş suçu teşkil etmektedir” denildi. “Birleşmiş Milletler’in vahşet karşısında daha fazla hareketsiz kalmasının kabul edilemez” olduğu belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi: “Mübarek ramazan ayında ve bu salgın döneminde çocuk, kadın, yaşlı demeden kendi halkını katleden darbeci Hafter’in durdurulması uluslararası toplumun ortak sorumluluğudur. Hafter’e askeri, mali ve siyasi destek veren ülkelerin, Libya halkının maruz kaldığı mezalimde ve ülkenin sürüklendiği kaos ve istikrarsızlıkta sorumluluklarının bulunduğu unutulmamalıdır.” l ANKARA/Cumhuriyet Salgın, Amerika kıtasında can almaya devam ediyor. Çin’de ortaya çıkan virüs kaynaklı Covid19 hastalığı nedeniyle ABD’de 80 bin kişi yaşamını yitirdi. Orta Amerika ülkelerinden Nikaragua’da yakınlarını kaybedenlerin acısı objektiflere yansıdı. Madrid: Virüs yok olmadı Küresel çapta yayılmaya devam eden yeni tip koronavirüs salgını (Covid19) nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 280 bini aştı. Vaka sayısı ise 4 milyon 122 bin 994’e yükseldi. Salgına karşı alınan tedbirleri bir süredir kademeli olarak kaldırmakta olan kimi Avrupa ülkelerinde “yeni normalin” en kapsamlı uygulamasına bugün başlanıyor. Fransa’da, bugünden itibaren dolaşım serbest hale gelecek ancak 100 kilometrenin üzerindeki seyahatlere yalnızca zorunlu hallerde izin verilecek. Kreş ve ilkokullar, kademeli ve isteğe bağlı olarak yeniden açılacak. Normalleşme sürecini 4 aşamada ta mamlamayı planlayan İspanya’da ise yönetim, bugün devreye girecek ikinci aşama öncesinde halka “çok temkinli” olma çağrısı yaptı. İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, ülkenin yarısından fazlasının ikinci aşamaya geçeceği uygulamalar öncesinde, “Hiçbir zaman unutulmamalıdır ki virüs yok olmadı, hâlâ gizleniyor. İkinci aşamaya geçenlerden çok temkinli olmalarını istiyorum” çıkışınad bulundu. Avrupa normalleşme adımlarını sürdü rürken virüsün geç görülmeye başladığı ülkelerde salgının yayılma hızı konusunda kaygı verici haberler geliyor. Salgının yayılma eğrisinde henüz zirve noktasını göremeyen Rusya’da vaka sayısı, son 24 saatte 11 bin 12 kişilik artışla 209 bin 688’e ulaştı. Virüs nedeniyle yaşanan can kaybı ise 915’e yükseldi. Ekonomiye zarar verdiği gerekçesiyle eyaletlerin tecrit uygulamalarına her fırsatta karşı çıkan aşırı sağcı Jair Bolsonaro yönetimindeki Brezilya’da ise salgın kaynaklı ölümler 10 bini aşmış durumda. Romano’yu, İtalya Başbakanı Giuseppe Conte, Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio ve ailesi karşıladı. Somali’de MİT operasyonu Kenya’da kaçırılıp Somali’ye götürülen bir İtalyan vatandaşı, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanlığı ile Somali ve İtalya’nın koordineli çalışmaları sonucu kurtarıldı. Kenya’nın Chakama bölgesinde 2018’in kasım ayında kaçırılıp Somali’ye götürülen Silvia Constanzo Romano (25) için İtalyan makamları, MİT’ten talepte bulundu. MİT, Aralık 2019’da Romano’nun durumuna dair bölgede çalışma başlatırken, Romano’nun sağ olduğu tespit edildi. Somali ve İtalya’nın ilgili birimleriyle yürütülen koordineli çalışma neticesinde sağ kurtarılan Romano’nun, MİT tarafından dün Somali’nin başkenti Mogadişu’da İtalyan makamlarına teslim edilmesi sağlandı. İtalyan basınında çıkan haberlerde, Romano’nun Africa Milelel Onlus isimli yardım kuruluşunda gönüllü olarak çalıştığı ve bir süredir bu amaçla Kenya’da bulunduğu belirtilmişti. l ANKARA/Cumhuriyet