Katalog

HABER EDİTÖR: ÖZGÜR ÖZKÜ TASARIM: BAHADIR AKTAŞ 9 20 MART 2020 CUMA İsveç’ten korona günlüğü... OSMAN İKİZ 25 Şubat... Dagens Nyheter gazetesi, bir pandemiyle boğuşmak zorunda kalınabileceğini yazdı. Nedense kaygı verici gelişme sokağa yansımıyor. İsveçliler sanki dokunulmazlık zırhına bürünmüş gibi davranıyor. İsveç radyosu geçen hafta hastanelerde sağlık malzemelerinin yeterli olmadığını bildirmişti. Kimse haberin üzerinde durmadı bile. İsveçliler koronavirüsün İsveç’e gelmek için vize isteyeceğini mi düşünüyorlar acaba? Başkalarına acıma alışkanlığı belki. Kafeler, barlar, restoranlar da dolu. Oysa Çin’den, İtalya’dan dönenler var. Bazıları evlerinde, bazıları hastanede karantinada. Çok tedirginim. Stockholm’ün üzerine çöken kara bulutlar da içimi iyice daralttı. 28 Şubat... Sol Parti’nin sağlık konusundaki sözcüsüne göre, Stockholm’deki hastaneler korona salgınına hazırlıklı değil. Hiç şaşırmadım. Doktor ve hemşire sıkıntısı çekiliyor. Yıllardır gazetelerde yazılıyor ama kimsenin sorunu çözmeye niyeti yok. İnanılır gibi değil ama, Avrupa’da hastanelerdeki yatak sayısı bakımından İsveç en kötü durumda. 1000 kişiye 2.2 yatak düşüyor. OECD istatistiklerine göre yatak sayısı artan iki ülke Türkiye ve Güney Kore. Salgın İsveç’e sirayet ederse zor günler yaşayacağız. 2 Mart... Hasta sayısının 15 olduğu açıklandı. Virüs taşıyanların sayısını bilmiyoruz. Başbakana göre salgın baş gösterirse hükümet her türlü önlemi almaya hazır ama, gazeteler ülke genelinde 527 Stockholm’deki reklam tabelalarında ellerin 30 saniye boyunca yıkanması uyarısı yapılıyor. yoğun bakım yatağının yetmeyeceğini yazıyor. Ordunun elinde sahra hastanesi kalmamış. Ölümleri düşünmek bile istemiyorum. Bütün sistem ekonomik kârlılığa göre düzenlendiğinden insan unutuldu. Korona yaşlılar için öldürücü olabiliyormuş. Risk grubunda olduğum yolundaki iyi niyetli hatırlatmalara da içerlemeye başladım. Gene de hastaneye düşmemeli. Hâlâ öğleden sonraları kafeye gitmeyi sürdürüyorum. Herkes sokakta. 6 Mart... Evde ya da hastanede karantinaya alınanların sayısı 94’e çıktı. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü yetkilisi, hastaların çoğunun İtalya’ya seyahat eden ya da seyahat edenlerle temasta bulunanlar olduğunu açıkladı. Seyahat çılgınlığının faturası pahalı olacağa benziyor. Kötü rastlantı. İsveç’te okullar kış tatilindeyken Kuzey İtalya’da salgın patladı. Kayak yapmaya gidenler virüs getirdi. Aynı uçakta seyahat edenleri, havaalanlarını düşününce kim bilir daha kaç kişi virüs taşıyor. Bu sayının artacağı kesin. Epidemi uzmanı, biraz daha artıp sonra azalır diyor ama panik yaratmamak için öyle konuşuyor olabilir. Kimse inandırıcı değil. Bundan sonra acı gerçekle yüz yüzeyiz. 11 Mart... 10 gün önce 14 hasta vardı, bugün 354. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü risk alarmını en üst düzeye çıkardı. Başbakan ortalıkta görünmüyor. Gazetelerde başbakanın halka seslenmesi gerektiği yolunda yazılar çıkmaya başladı. Halk İtalya’dan gelen haberlere ve İsveç’te hasta sayısının hızlı tırmanışına rağmen umarsızlığını sürdürüyor. Bu dünyaya eğlenmek için gelmişler gibi bir halleri var. 7 Mart akşamı kapalı stadyumda yapılan Eurovision İsveç finalini 50 bine yakın kişi izledi. Televizyonda yayımlanan yarışmaya bir ara gözüm ta 17 Mart... Bugün Kral konuş tu. Tabii ki hazırlanan konuşmayı okudu ama hiç değilse ellerimi zi nasıl yıkayacağımızı anlatmadı. Dayanışma dan, içimizdeki iyi in sanı göstermenin zama nı geldiğinden, moral leri yüksek tutmamız gerektiğinden söz etti. Ölenlerin sayısı sekize çıkınca karamsarlık bu lutları da toplumu sar İsveç Başbakanı Stefan Lofven, koronavirüsle savaşta pasif kalması nedeniyle eleştiriliyor. maya başlamıştı. Neyse, nihayet lise ve yüksekokulların kapatıl kıldı. Tiksinme duygusuna kapıldım. İnsanlığı tehdit eden pandemiyle yüz yüzeyken böyle bir geceye izin verilmesini akıldışı buldum. 13 Mart... masına karar verilebildi. İlkokullar ve çocuk yuvaları hâlâ açık. Hastanelerin durumuyla ilgili haberler hep karamsar. Sağlık malzemesi sıkıntısı çekiliyormuş. En korkulan şey de sağlık personelinin vi Bugün kafeye gitmedim. Öğleden sonra güneş yüzünü gösterince kanal kıyısında biraz yürüdüm. Bu arada marketlerden büyük torbalarla çıkanlar dikkatimi çekti. Televizyonda da halkın tuva rüs kapması. Şimdiden onlarcası karantinada. Bu arada kriz önlemlerinin bazıları devlet sırrı kapsamına alındığından açıklanmıyor. Önümüzdeki günlerin çok zor geçeceği belli. let kâğıdı, un, şeker, tuz, makarna stokladığı haberi verildi. Hükümet, 500 kişiden fazla katılımla yapılacak büyük toplantıları yasakladı. Sanki 500 kişi azmış gibi. Hastaneler ve yaşlı bakım evleri 19 Mart... Can kaybı dün 10’a çıktı. Bakım altındakiler de 1300’e yaklaştı. Bu sabah gazetelere bakınca ürperdim. Haf ne ziyaretler de yasaklandı. Kriz bütçe ta sonunda hastaneye kaldırılması gesi olarak 800 milyar kron ayrıldı. Evden rekenlerin çok olacağından söz edili çalışabileceklerin işyerlerine gelmeme yordu. Stockholm bölgesinde hastane leri istendi. Dagens Nyheter’in başya lerin yönetimi NATO sistemine göre ye zarı Peter Wolodarski bugün başbakanı niden düzenlenmiş. Hastane yönetici hedef alan zehir zemberek bir yazı yaz si, 10 gün sonra hasta sayısının azal dı. Yazara göre İsveç krize hazır değil. maya başlayacağı görüşünde. Umarım Kriz dönemlerinde halka liderin seslen tahmini doğru çıkar. Bir haftadır ev mesi gerektiğini belirten yazar, başba deyim. Kalabalıklardan uzak, park ve kana, bürokratları geri çekip ortaya çık kanal boyunda biraz yürüyorum. Eve masını tavsiye etti. İsveçli politikacılara kapanmak sorun değil. Sorun endişe güvenimi tümden yitirdim. içinde yaşamak... l STOCKHOLM 3 bölgeli 3 dilli, 7 hükümetli ve 9 sağlık bakanlı ülke korona hükümetiyle sorunları çözüyor DÜNYA ALKIŞLIYOR Belçikaca mücadele Bu zor günlerde savaş koşulları ve psikolojisinde çalışan tüm sağlık personeline moral destek ve toplumun onları takdir ettiğini göstermek için birçok ülkede akşam saatlerinde balkon veya pencerelerden al kış tutuluyor. Bu sosyal izlolasyon günlerinde, İtalya’dan örnek alınarak yapılan diğer bir uygulama da, balkon ve pencerelerden sevdiğin bir müziği sesli olarak çalmak, şarkı söylemek ve dans etmek. SERPİL AYGÜN Belçika 3 bölgeli, 3 dilli ve 7 hükümetli yapısı ile her zaman anlaşılması ve anlatılması zor bir ülke olmuştur. Korona krizi gibi önemli bir süreçten geçerken, 9 sağlık bakanı ile ortak karar alma ve yönetme işinin zorluğunu bir düşünün. Dahası vatandaşın tüm bunları takip edip uygulamasının ne kadar zor olduğunu! Bir de bu duruma, ülkenin medyasının da dil bazında yayın yapması eklenince, vatandaşın ülkenin tümünü kapsayan gelişmeleri yakalayamaması hiç şaşırtıcı değil. Devlet sisteminin bu kompleks yapısı ve uzlaşma kültürü Belçika toplumunda sorunlara, kendine özgü, yaratıcı ara çözümler üretme refleksi geliştirmiş durumda. Belçika’da her şey Belçikaca yaşanıyor. Koronavirüsü ile mücadele de bundan payını alıyor. Korona hükümeti... vada hareketin sağlık açısından olumlu olması sebebiyle. ‘Dayanışmayı yay’ Aslında farklı toplum ve bölge hükümetlerinin dayanışması temelinde kurulmuş olan Belçika devlet sistemi, tüm koalisyon kavgaları arasında korona krizi ile tekrar dayanışma ruhunu da canlandırdı. Devlet, sivil toplum kuruluşları ve vatandaşlar aldıkları özel inisiyatiflerle evlerinden çıkamayan yaşlıların, alışverişlerini yapma, ilaçlarını alma, köpeklerini dışarda gezdirme, hatta sohbet ihtiyaçlarını gidermek üzere Skype ya da WhatsApp üzerinden görüntülü telefon konuşmaları, mektup yazma, resim yapma vs. gibi çok sayıda dayanışma eylemi gerçekleştiriyor. İnsanlar kapılarına astıkları afişlerle, sosyal medyadaki dayanışma platformlarıyla yardıma hazır olduklarını bildiriyor ve sonrasında ne zaman, nasıl yardımcı olacaklarına birlikte karar veriyorlar. KRITIK 10 GÜN Belçika’da koronavirüsün yol açtığı can kaybı 21’e yükselirken vaka sayısı dün 1795’e ulaştı. Ne yazık ki koronanın en yüksek seviyeye ulaşmasının 10 gün içinde olmasını bekleyen uzmanlar haklı çıkıyor. Her gün daha çok vaka haberi ile uyanacağımız kaygısı artıyor. Boşalan sokaklarla, insanların tekrar evlerine ve çekirdek aile yaşamlarına döndüğü, alınan özel koruma önlemleri ile hayatın ksıtlandığı başka bir yüzyılda yaşıyoruz sanki! Ama ne mutlu ki dayanışma eylemleri insanlığımızı tekrar hatırlatıyor bize. 10 aydır Federal Hükümeti kuramamış olan Belçika’nın imdadına Korona hükümeti yetişti. 26 Mayıs 2019 seçimlerinden beri Flaman Bölgesi’nin en büyük partisi milliyetçi NVA partisini dışarda bırakan bir senaryoyu hayat geçiremeyen Belçika, korona savaşında acil kararları güçlü bir şekilde alabilecek NVA’sız senaryoyu korona hükümeti ara çözümü ile başardı. Şu anki geçici hükümetin Başbakanı Sofie Wilmes liderliğindeki bir azınlık hükümetine, muhalefette çoğunluğun desteklemesi ile korona hükümeti kuruluverdi. Kabine, koronalı günler kapsamında sadece parti grup başkanlarının olduğu bomboş bir Meclis’te 10 dakikalık hükümet programını sundu ve 3 ila 6 aylık bir süre için bile olsa son dakika operasyonu ile güvenoyunu aldı . Geçici hükümetin daha önce aldığı kararlarla Belçika usulü yumuşak versiyon bir kapanma yaşanıyor. Okullar kapalı değil ancak eğitim verilmiyor. Özellikle sağlık personeli gibi elzem sektörlerde çalışanların çocuklarına risk grubu olan büyük annebabaların bakmasını önlemek için okullar bu çocuklara gözetim görevi yapıyor. Hem dersler, hem evden çalı şanlar uzaktan, online çalışma yöntemleri ile evlerde tutulmaya çalışılıyor. Marketler, eczaneler hafta içi açık tutulurken 1 metrekareye 1 kişi alınması kuralı her yerde uygulanıyor. Bu durum marketler ve eczanelerin önünde kuyruklar oluşmasına neden oluyor ancak hayat yavaş da olsa akıyor. Tüm kafe ve restoranlar, alışveriş merkezleri kapalı. Otobüs, tram ve metrolar çalışıyor ancak özellikle şoför mahalline yolcuların yaklaşması önlenmiş durumda. Taksilerde şoför ve yolcu koltukları, asılan şeffaf bir plastik perde ayrılmış durumda. Taksilere 2 kişiden fazla yolcu alınmıyor. Sokaklara çıkabiliyorsunuz ama sadece aynı çatı altında yaşadığınız insanlarla aranızda 1.5 metre mesafe ile ve en fazla bir iki ve her seferinde aynı arkadaşlarınızla dışarda yürüyüş yapmanız ise tavsiye bile ediliyor. Hem sosyal izolasyonun önlenmesi hem de temiz ha 3D kapı kolu tutacağı Uzmanların koronavirüsün yüzeylerde uzun süre yaşadığını kaydetmesi üzerine hareket geçen Materialise adlı Belçikalı bir şirket, 3D yazıcılarda basılıp, üretilebilecek bir kapı kolu tutacağı icat etti. Şirket ürettiği tasarımı tüm dünyadaki 3D yazıcı şirketlerine ücretsiz olarak vereceğini bildirdi. Şirket yöneticileri bu yolla koronavirüsün hızlı yayılmasına engel olmak istiyor. 3D yazıcısı olmayan ve bu alete sahip olmak isteyenler de Materialise şirktinden 40 Avro’ya satın alabilecek. Antikor geliştirildi 11 milyon nüfuslu çok küçük bir ülke olmasına rağmen, Belçika innovasyon, yaratıcılık ve bilimsel alanlarda gelişmiş bir ülke. Gent Üniversitesi Biyoteknoloji Laboratuvarı Şefi Prof.Dr. Xavier Saelens ve ekibinin, koronavirüse karşı bir antikor geliştirdiği iddia edildi. Laboratuvar ortamında koronavirüsünün vücuda yayılmasını durduran bu antikorun ilaç olarak piyasaya sürülmesi bu korona salgınına yetişmeyecek gözükse de, koronaya karşı mücadelede önemli bir adım olarak nitelendiriliyor. l BRÜKSEL ABD, vize işlemlerini durdurdu ABD, Türkiye’deki büyükelçilik ve konsolosluklardaki vize işlemlerini koronavirüs salgını nedeniyle durdurdu. Vize işlemlerinin yeniden ne zaman başlayacağı ise belirtilmedi. ABD’nin Ankara Büyükelçiliği, önceki gün Türkiye’deki büyükelçilik ve konsolosluklardaki vize hizmetlerinin de aralarında bulunduğu rutin konsolosluk faaliyetlerinin askıya alındığını duyurmuştu. Vize işlemlerinin yeniden başlaması, salgının seyrine göre belirlenecek. Sadece gerekli koşulları karşılayan kişilere yönelik acil ve insani durumlar için başvurular kabul edilecek. ABD daha önce Schengen bölgesinden 26 ülkeden ABD’ye seyahatleri 1 aylığına yasaklamıştı. Schengen’de kısıtlama yok Türkiye’nin uçuşları 17 Nisan’a kadar durdurduğu Almanya, Fransa, İspanya, Hollanda, Belçika gibi ülkelere bu tarihten sonra yapılacak seyahatler için Schengen vizesi başvuruları ile yine 17 Nisan’a kadar uçuş yasağı olan ülkeler arasında yer alan İngiltere vizesi başvurularında ise şu anda bir kısıtlama bulunmuyor. l ANKARA/Cumhuriyet