Katalog

10 26 NİSAN 2019 CUMA DOLAR avro sterlin FAİZ ekonomi@cumhuriyet.com.tr TASARIM: SERPİL ÜNAY BORSA ALTIN CUMHURİYET EkonoMi ALTIN 24 AYAR 5.9480 6.4 kuruş 6.6420 5.2 kuruş 7.6910 5.1 kuruş 21.25 Sabit 94.498 1644 puan 1641.89 29.86 lira 245.06 3.99 lira Petrol ve kurdaki artışa rağmen TCMB’nin gevşeme sinyali vermesi TL’deki kaybı hızlandırdı Dolar 6 TL’ye dayandı 4 Merkez faizi sabit tuttu ancak “gerekirse ilave faiz artışı yapabiliriz” sözünü geri çekince dolar 5.98’i aştı. Banka gıda fiyatları ve ithal girdi maliyetlerindeki artışa vurgu yaptı 4 1 Mart’ta 35.2 milyar dolar olan Merkez’in net döviz rezervi 19 Nisan’da swap hariç 14.9 milyar dolara geriledi. Piyasalar TCMB’den 20 milyar dolara ne olduğunun yanıtını bekliyor. TL’deki değer kaybı sürüyor. Güne 5.86 seviyelerinden başlayan dolar/TL kuru, 5.98’in üzerini görerek son 7 ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Avro/TL de 6.6635’i gördü. Kararda Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu’nun (PPK) dünkü toplantısı sonrasında yaptığı açıklamayla hazirandaki toplantıda faiz indirimi sinyali vermesi etkili oldu. PPK politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını yüzde 24’te sabit tutu ancak bir önceki PPK metninde yer alan “ihtiyaç duyulması halinde ilave parasal sıkılaştırma Kur 6.25’i görebilir Rabobank Stratejisti Piotr Matys, “Eğer gelecek haftalarda Türk Lirası’nda baskı artarsa Merkez Bankası faiz indirimini öteleyerek veya sıkılaşmayı ciddi şekilde düşünerek çoğu kişinin ‘politika hatası’ olarak gördüğü bu durumu düzeltebilir. TL’nin durumu da siyasetteki gelişmeler, YSK’dan gelecek haberler, ABD ile diplomatik ilişkilere ve küresel piyasalarda dolardaki güçlenme gibi gelişmelerle belirlenecek” ifadelerini kullandı. Matys kurda 6 seviyesinin önemli bir psikolojik bir seviye olduğunu ve 6.25’lerin görülebileceğini sözlerine ekledi. yapılabilecektir” ifadesi dünkü metinde yer almadı. PPK metninde enflasyonda artış riskine işaret edilerek “gıda fiyatları ve ithal girdi maliyetlerindeki artışlar ile enflasyon beklentilerindeki yüksek seyir fiyat istikrarına yönelik risklerin devam ettiğini göstermektedir” denildi. Hayal kırıklığı Rabobank gelişmekte olan piyasalar stratejisti Piotr Matys, “Ben dahil birçok piyasa oyuncusu TCMB’nin sıkı para politikası duruşunu mümkün olduğu kadar uzun süre koruyacağı taahhüdünü güçlendirecek yönde bir açıklama yapmasını bekliyorduk. Ancak bu seferki açıklama marttaki sıkılaştırma yanlısı açıklamaya göre daha yumuşak görünüyor. Bu da dolar/TL ve Avro/TL’nin neden ciddi şekilde yükseldiğini gösteriyor. Piyasada açıklamanın daha fazla sıkılaştırma yanlısı olmaması nedeniyle hayal kırıklığı var” dedi. İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu, PPK metninde gıda fiyatları ve ithal girdi maliyetlerine yönelik söylemlere dikkat çekerek, “Enflasyon konusunda Merkez Bankası’nın önceki toplantıya kıyasla daha karamsar olduğunu düşünüyoruz” dedi. l Ekonomi Servisi Rezervlerde 20 milyar dolarlık gizem Merkez Bankası (TCMB) rezervlerindeki düşüş ve düşüşün nedenlerine ilişkin şüpheler devam ediyor. Reuters’ın hesaplamalarına göre, 12 Nisan’da 28.4 milyar dolar olan Merkez Bankası net döviz rezervi, 19 Nisan itibarıyla 26.9 milyar dolara geriledi. İngiliz Financial Times gazetesi, swap (döviz takası) işlemleriyle 12 milyar dolarlık kısa vadeli borçlanmaya rağ men net rezervin düşmeye devam ettiğine dikkat çekti. Gazeteye göre, söz konusu borçlar çıkarıldığında TCMB’nin net rezervi 14.9 milyar dolar seviyesinde bulunuyor. Bu rakam 1 Mart’ta 35.2 milyar dolardı. TCMB’nin somut bir açıklama yapmamış olması, seçim öncesinde kuru düşük tutmak için rezervlerin örtülü olarak kullandığı yönündeki iddialara neden oluyor. Ko nuya ilişkin Bloomberg’e bilgi veren bir TCMB yetkilisi, 30 Nisan’daki Enflasyon Raporu toplantısında TCMB’nin bilançosuna ilişkin açıklama yapmaya hazırlandıklarını belirtti. Bloomberg’in düzenlediği ankete katılan 8 ekonomist, Merkez’in ilk çeyrekteki net rezervlerinin olması gerekenden yaklaşık 20 milyar dolar daha az göründüğünü hesapladı. Ete, ekmeğe, yeme zam AVM’lerde 3 aylık kiralar gündemde Ticari gayrimenkul yatırımı ve yönetimi alanında faaliyet gösteren Jones Lang LaSalle’ın (JLL) Türkiye Başkanı Avi Alkaş, alışveriş merkezi (AVM) yatırımlarında 1015 yıl olması gereken yatırım geri dönüş sürelerinin TL bazında kiralama uygulamasının da etkisiyle 4050 yıla kadar çıkmaya başladığını söyledi. Geri dönüş sürelerinin uzamasının yeni yatırım iştahını kırdığını belirten Alkaş, oluşan belirsizlik ve riskin mevcut yabancı yatırımcılar arasında AVM’leri elden çıkarma duygusunu da körüklediğini söyledi. “Yabancılar bugün imkân bulsalar satarlar ve çıkarlar” diyen Alkaş, AVM’lerde normalde 510 yıl süreyle yapılan kira kontratları yerine 36 ay gibi kısa süreli kontratlarla ‘popup’ (geçici mağaza) uygulamalarının gündeme gelmeye başladığını kaydetti. Alkaş ayrıca, “Konkordato dalgası büyük bir tehlike” değerlendirmesinde bulundu. l Ekonomi Servisi TÜRKTOB: Tarımda Milli Birlik anayasaya aykırı Türkiye Tohumcular Birliği (TÜRKTOB), hükümetin açıkladığı “Tarımda Milli Birlik” adlı projenin anayasaya aykırı olduğuna ve tarımda yabancı tekellerin hâkimiyet kurma tehlikesine dikkat çekti. TÜRKTOB’ın gazetemize yaptığı açıklamadaki satır başları şöyle: Girdi temininden, ürün satışına, finans kaynaklarının kullanımından, dış ticarete kadar tek söz sahibi dev bir tekel olacak Semerat Holding’in, ortakları arasında yer alacak yabancı sermayeli şirketlerin çıkarlarına göre hareket edeceğini söylemek gerçek dışı bir varsayım olmayacaktır. Anayasanın 171. maddesinde ifadesini bulan milli ekonominin yararları dikkate alınarak kooperatifçiliğin geliştirilmesi ilkesi, kooperatiflerin holding bünyesine alınarak kâr amaçlı çalıştırılacak hale getirilmesiyle ihlal edilmektedir. l Ekonomi Servisi Ankara’da 200 gram ekmeğin fiyatı yüzde 25 artışla 1.25 TL’ye yükseldi. ‘Ucuz et’ satı şı kapsamındaki 500 gr’lık kıymanın fiyatı 14.50 TL’den 19.50 TL’ye fırlarken, yem fiyat larına ise yüzde 10 oranında zam geldi. Zamların ardı arkası kesilmiyor. Yerel seçimlerden sonra iğneden ipliğe her şeye zam gelmeye başladı. Benzin fiyatlarına yıl başından bu yana 9 kere zam gelirken, Ankara’da 200 gram ekmeğin fiyatı yüzde 25 artışla, 1 TL’den 1.25 TL’ye yükseldi. Ankara Fırıncılar Odası’ndan yapılan açıklamada ise fiyat artışında artan üretim maliyetlerinin etkili olduğu bilgisi verildi. Ankara’da ekmeğe geçen eylül ayının sonunda da zam yapılmış ancak ekim ayının başında söz konusu zam uygulamaya alınmamıştı. Ankara Fırıncılar Odası Başkanı Gürsel Alnıaçık, maliyetler nedeniyle fırınların kapanma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığını, bu nedenle zammı uygulamaya başladıklarını aktardı. Alnıaçık, bir yıl önce 500 torba unu 25 bin TL’ye alırken bu yıl 5055 bin TL’yle aldıklarını belirtti. Hayvancılık da her geçen gün zorlaşıyor. Yem fiyatlarına yüzde 10 zam yapıldı. Zamın gerekçesi hammad de fiyatlarındaki artış. Arpanın tonu 1400 lira, kepeğin 1200 lira oldu. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından 2017 yılında 3 büyük zincir market aracılığıyla başlatılan “ucuz et” satışı kapsamındaki 500 gr’lık kıymanın fiyatı 14.50 TL’den 19.50 TL’ye, 1 kg dana kuşbaşının fiyatı ise 31 TL’den 42 TL’ye çıktı. Ortalama iki ürüne de yüzde 35 oranında zam geldi. Bazı marketlerde ise iki ürünün gramajı 400 grama indirildi. Fiyatına ise kıymanın 1 lira, kuşbaşı etin ise 1.75 lira zam yapıldı. Yeni düzenleme Öte yandan, et piyasasının düzenlenmesine ilişkin Cumhurbaşkanı kararı Resmi Gazete’de yayımlandı. Karara göre, ihtiyaç duyulması halinde et fiyatlarındaki dalgalanmayı önlemek amacıyla Et ve Süt Kurumu tarafından yapılacak alım satımlardaki fiyat farkı için 2019’da tarımsal destekleme bütçesinden 150 milyon TL’ye kadar destekleme yapılacak. l Ekonomi Servisi Aydınlığın ve karanlığın savaşı Adını baştan koymak lazım: 31 Mart seçimleri ile birlikte “Aydınlığın ve karanlığın savaşına” dönüştü süreç. Ve önümüzdeki günler hiç kolay olmayacak. Bu yüzden belki de artık yapmamız gereken şey öncelikle şaşırmayı bırakmak. Ana muhalefet liderine saldıran kişinin kahraman ilan edildiği, 5 yaşındaki miniğe cinsel saldırıya karşı infialin doruğa çıktığı anlarda İBB Meclisi’nde İmamoğlu’nun toplumsal cinsiyet eşitliği komisyonu kuralım önerisinin AKP ve MHP oyları ile reddedildiği, Sözlü eleştiri ve tepkinin fiili saldırıdan çok daha ağır bir suç olarak görülüp cezalandırıldığı bir ülke haline geldik. Aslında karpuz gibi ortadan ikiye bölündük. Bir kısım aydınlanma yolunda giderken, bir kısım da karanlığın dehlizlerine doğru göz göre göre hızla sürükleniyor. Dünyadaki en kârlı ticaret din tüccarlığı. Çünkü sermayesi yalan, müşterisi cahiller. AKP 17 yıl ülkeyi bu maya ile yönetmeye çalıştı. Baktı maya sadece toplumun yarısında tutabilmiş; üstelik de foya yavaş yavaş ortaya çıkıyor. Belediyelerin kaybedilmesi ile kendi varoluşunu da üzerine oturttuğu kirli sistem ilmik ilmik çözülecek; elindeki tüm güçleri kullanmaya karar verdi. Hukuksuzluksa hukuksuzluk, şiddetse şiddet.. Duruma meşruiyet kazandırmak da zor değil. Hemen bir tutam milliyetçilik sosu... Hazır MHP ile sarmaş dolaş iken.. Bilge insan Doğan Kuban Hoca’nın söylediği gibi, “İnsan biyolojik olarak bir hayvandır. Fakat akılla donatılmıştır. Bu akıl iyilik ve kötülüğü aynı mükemmellikte yapar. Aynı cinsin hayvanları birbirlerini yemezler. İnsan bu konuda daha oburdur. Hele aklı kötülük modunda ise, kendi sahip olmadığı şeyleri ve her canlıyı bir av olarak görmeye başlar. Bu avların içinde kendi türü olan insan da vardır...” Dedik ya, iş kolay değil. Peki, çözüm? Öncelikle şaşırmayı bırakmak... Umutsuzluk sarmalının içine girmeyi de... Hedefe kilitlenmek.. Aydınlanma yolunu seçenlerin sayısı hiç de az değil. 31 Mart seçimleri bunu gösterdi. Önemli olan bu gücün farkında olmak. Sonra ezber bozmak... İyi haber: AKP’nin ezberini bozacak adımların atılmaya başlanmış olması. Bunu hiç küçümsemeyelim. Belediye Meclis toplantılarının canlı yayınlanıyor olması bile son derece önemli. İyi, adil ve şeffaf bir yerel yönetim; farklı bir siyaset dilinin kullanılmaya başlanması da... Bir adım ileriyi önceden görmek: CHP, ne zaman biraz güçlense ve Kürtlerle yakınlaşsa Türkiye’de provokasyonlar devreye sokulur. Birileri CHP’yi yeniden dar bir çizgiye hapsedip kendi içine kapanmasının koşullarını yaratmaya uğraşırlar. Şimdi de aynı şeyi yapmaya çalışıyorlar. Bu tuzağa düşmemek... İnsanlık tarihinde aydınlık için verilen mücadele hiçbir zaman kolay olmamıştır ve olmayacaktır da... Almanya’nın dev bankaları anlaşamadı Deutsche Bank AG ile Commerzbank AG arasındaki birleşme görüşmelerinde anlaşma sağlanamayarak son verildi. Beş hafta süren müzakereler ve Almanya Maliye Bakanlığı’nın zor durumdaki iki kurumdan güçlü ve tek bir kurum oluşturma çabası, ekonomik ve siyasi engelleri aşamadı. Deutsche Bank’ın Üst Yöneticisi (CEO) görüşmelerin sonlandırılığına ilişkin açıklamanın ardından bankanın uzun vadede getiri sağlayacak alternatifleri değerlendireceğini söyledi. Diğer tarafta yüzde 15 hissesi federal hükümete ait olan Commerzbank’ın yabancı bir banka tarafından satın alınması gündeme gelebilir. l Ekonomi Servisi EBRD’den orta gelir tuzağı uyarısı Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), “Orta gelir tuzağından korunmaya çalışan gelişen ekonomilerin, yetenek ve altyapılarını yeniden gözden geçirmeleri gerekiyor” duyurusunda bulundu.EBRD, gelişen ekonomilerin, orta gelir tuzağından korunmak için kalkınma modellerini yeniden değerlendirmelerinin gerekli olduğunu bildirdi. EBRD Başekonomisti Sergei Guriev, “Kendisini ye Sergei Guriev niden keşfedemeyen ülkeler, orta gelir tuzağına takılıyorlar. Problemlerin çözümü için ortaya sadece para konulması orta gelir geçişinin başarılı olması için yeterli değil. Finansmanın kalitesi önemli bir rol oynuyor” ifadelerini kullandı. Ayrıca Guriev, gelişen ekonomilerde kalkınmanın sürdürülebilmesi için dezavantajlı bölgelerdeki altyapının iyileştirilmesi yoluyla ticaretin artırılmasının ve fırsat eşitliğinin sağlanmasının gerektiğini vurguladı. l Haber Merkezi BP ve SOCAR yeni yatırım 2020’de Azeri kamu enerji şirketi SOCAR’ın Türkiye Enerji projesi direktörü Emil Alkhasly, BP ve SOCAR’ın 2020 sonunda Türkiye’de yeni petrokimya tesisinin inşasına başlamayı planladığını açıkladı. BP ve SOCAR, 2018 yılında tesisin yapımı için bir anlaşma imzalamıştı. Alkhasly Reuters’a yaptığı açıklama da, “Tesisin tasarımı için bir ihale açıldı ve üç şirket katıldı. Sonuçlar gelecek ay açıklanacak” dedi. Alkhasly, tesisin yapımının 2023 yılına kadar tamamlanması beklendiğini söyledi. Projenin maliyetinin 1.8 milyar dolar olması bekleniyor. l Ekonomi Servisi Garanti’nin yeni adı Garanti BBVA Garanti Bankası’nın yüzde 49.85 oranındaki İspanyol hâkim ortağı BBVA, bankanın unvanını değiştirme kararı aldı. Garanti, BBVA Grubu’nun yürüttüğü dijital dönüşüm stratejisi doğrultusunda, gerekli yasal süreçlerin tamamlanmasından sonra faaliyetlerini ‘Garanti BBVA’ markasıyla sürdürecek. Garanti’den yapılan açıklama da, “Garanti’nin bünyesinde bulunduğu BBVA Grubu, yürüttüğü dijital dönüşüm stratejisi doğrultusunda, dinamik ve dijital dün yaya uygun olarak yenilenen logosu ile faaliyet gösterdiği tüm pazarlarda tek bir global markaya, ‘BBVA’ya dönüşüyor” denildi. l Ekonomi Servisi